1. Postanowieniem z 4 czerwca 2008 r. (sygn. akt IV P 281/08) Sąd Rejonowy w Toruniu – Sąd Pracy i Ubezpieczeń Społecznych zadał Trybunałowi Konstytucyjnemu pytanie prawne, czy:

§ 2 rozporządzenia Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 6 maja 2003 r. w sprawie stawek podstawowych wynagrodzenia zasadniczego sędziów sądów powszechnych, asesorów i aplikantów sądowych oraz stawek dodatku funkcyjnego sędziów (Dz. U. Nr 83, poz. 761, ze zm.; dalej: rozporządzenie Prezydenta RP), w części określającej wysokość stawki podstawowej wynagrodzenia zasadniczego sędziego sądu rejonowego i sędziego sądu okręgowego, jest zgodny z konstytucyjną zasadą równości wobec prawa (art. 32 Konstytucji) i zasadą sprawiedliwości społecznej (art. 2 Konstytucji) oraz z art. 7 lit. a pkt i Międzynarodowego Paktu Praw Gospodarczych, Społecznych i Kulturalnych z dnia 19 grudnia 1966 r. (Dz. U. z 1977 r. Nr 38, poz. 169; dalej: pakt praw gospodarczych), w części gwarantującej godziwy zarobek i równe wynagrodzenie za pracę o równej wartości bez jakiejkolwiek różnicy, mając na względzie zasady ukształtowania warunków wynagrodzenia sędziów i asesorów wojewódzkich sądów administracyjnych w art. 29 ustawy z dnia 25 lipca 2002 r. – Prawo o ustroju sądów administracyjnych (Dz. U. Nr 153, poz. 1269, ze zm., dalej: prawo o ustroju sądów administracyjnych) w związku z § 2 rozporządzenia Prezydenta RP w części określającej stawki wynagrodzenia zasadniczego sędziego sądu apelacyjnego,

1.1. Sąd Rejonowy Gdańsk-Południe w Gdańsku – Sąd Pracy i Ubezpieczeń Społecznych zwrócił się do Trybunału Konstytucyjnego z postanowieniem z 24 czerwca 2008 r. w sprawie o sygnaturze: VI P 245/08, zawierającym tożsame pytanie prawne (sygn. P 78/08). Z identycznym pytaniem prawnym (sygn. P 82/08) wystąpił Sąd Rejonowy w Lubinie – Sąd Pracy i Ubezpieczeń Społecznych postanowieniem z 7 lipca 2008 r. w sprawie o sygn. akt IV P 140/08. Takie samo pytanie zostało Trybunałowi postawione przez Sąd Rejonowy w Starogardzie Gdańskim – Sąd Pracy (sygn. P 89/08) postanowieniem z 30 czerwca 2008 r. w sprawie o sygn. akt IV P 97/09. Zostały one połączone zarządzeniami Prezesa Trybunału Konstytucyjnego z 7 i 27 sierpnia oraz 1 października 2008 r. do łącznego rozpoznania z pytaniem prawnym wniesionym przez Sąd Rejonowy w Toruniu w sprawie o sygn. akt IVP 281/08 pod wspólną sygnaturą akt P 71/08. Ze względu na taką samą treść zostaną one przedstawione wspólnie.

Sąd Rejonowy w Lubinie złożył ponadto wniosek o wydanie postanowienia sygnalizującego Sejmowi, Senatowi i Prezydentowi RP konieczność podjęcia pilnej inicjatywy ustawodawczej dotyczącej unormowania systemu wynagradzania osób sprawujących władzę sądowniczą, tak aby zapewnić pełną realizację konstytucyjnych standardów prawa każdego sędziego sądu powszechnego do wynagrodzenia odpowiadającego godności sprawowanego urzędu.

Pytania prawne zostały sformułowane w związku z powództwami o wyrównanie wynagrodzenia w kwocie 2500 zł miesięcznie wraz ustawowymi odsetkami złożonymi przez:

– sędziego Sądu Rejonowego w Chełmnie za okres od lipca do listopada 2007 r.,

– 22 sędziów Sądu Rejonowego Gdańsk–Północ w Gdańsku za lipiec 2007 r.,

– 16 sędziów Sądu Rejonowego w Lubinie, za okres od lipca do listopada 2007 r.,

– 9 sędziów Sądu Rejonowego w Tczewie, za okres od lipca do listopada 2007 r.

Powodowie we wszystkich sprawach złożyli wniosek o zwrócenie się przez sąd rozpoznający sprawę do Trybunału Konstytucyjnego z pytaniem prawnym o treści jak w petitum.

1.2. Sąd wnoszący pytanie prawne powołał się na następujące argumenty:

Regulacja wynagrodzeń sędziów sądów powszechnych zawarta w ustawie z dnia 27 lipca 2001 r. – Prawo o ustroju sądów powszechnych (Dz. U. Nr 98, poz. 1070, ze zm.; dalej: prawo o ustroju sądów powszechnych) przewiduje równość stawek wynagrodzenia sędziów równorzędnych sądów oraz zróżnicowanie według rangi stanowiska sędziego i stażu pracy, a także pełnionej funkcji. Stawki podstawowe wynagrodzenia sędziów stanowią określoną przez Prezydenta RP wielokrotność kwoty bazowej określonej corocznie w ustawie budżetowej. Stawka ta dla sędziego sądu rejonowego wynosi 3,3 kwoty bazowej. Natomiast stawka wynagrodzenia zasadniczego dla sędziego wojewódzkiego sądu administracyjnego (dalej: WSA) jest wyższa, ponieważ kwotę bazową mnoży się przez współczynnik 4,6. Regulacja wynagrodzeń sędziów WSA zawarta w art. 29 ustawy dnia 25 lipca 2002 r. – Prawo o ustroju sądów administracyjnych (Dz. U. Nr 153, poz. 1269, ze zm., dalej: prawo o ustroju sądów administracyjnych) przewiduje odpowiednie stosowanie przepisów prawa o ustroju sądów powszechnych. Ustawodawca zdecydował jednak, że wysokość wynagrodzeń sędziów WSA będzie równa wynagrodzeniu sędziów sądów apelacyjnych. Zdaniem sądu pytającego taka dyferencjacja wynagrodzeń grup sędziów jest sprzeczna z zasadą równości, sprawiedliwości społecznej oraz zagwarantowaną w pakcie praw gospodarczych zasadą równego wynagrodzenia za pracę równej wartości.

Podstawą do zastosowania zasady równego traktowania jest ustalenie istnienia relewantnej cechy wskazującej na podobną sytuację prawną porównywanych grup podmiotów. Zgodnie z orzecznictwem Trybunału Konstytucyjnego obowiązywanie zasady równości nie wyklucza zgodności z Konstytucją odmiennego traktowania podmiotów podobnych, jednak pod określonymi warunkami. Kryterium różnicowania sytuacji prawnej określonych podmiotów powinno być jasno sprecyzowane. Musi uwzględniać zasadę relewancji – czyli pozostawać w bezpośrednim związku z celem i zasadniczą treścią przepisów, w których zawarta jest kontrolowana norma i służyć realizacji tych celów. Ponadto kryterium różnicujące powinno uwzględniać zasadę proporcjonalności. Waga interesu, któremu ma służyć zróżnicowanie sytuacji adresatów normy, musi pozostawać w odpowiedniej proporcji do wagi interesów, które zostaną naruszone w wyniku nierównego potraktowania podmiotów podobnych.

Zgodnie z art. 175 Konstytucji wymiar sprawiedliwości w Polsce sprawują Sąd Najwyższy, sądy powszechne, administracyjne i wojskowe. Sądownictwo administracyjne jest dwuinstancyjne. W pierwszej instancji orzekają w sprawach administracyjnych WSA, natomiast w sądownictwie powszechnym sądy rejonowe, a w określonych kategoriach spraw – sądy okręgowe. Zachodzi więc istotne podobieństwo pomiędzy sędziami sądów rejonowych i WSA, ponieważ obie grupy zawodowe sprawują wymiar sprawiedliwości, rozpoznając sprawy sądowe w pierwszej instancji. Okoliczności te pozwalają na dokonywanie porównań sytuacji prawnej obu tych grup zawodowych w aspekcie zachowania zasady równości.

Sąd pytający odwołał się do orzecznictwa Trybunału Sprawiedliwości Wspólnot Europejskich (dalej: ETS) dotyczącego interpretacji art. 141 Traktatu ustanawiającego Wspólnotę Europejską z dnia 25 marca 1957 r. (Dz. U. z 2004 r. Nr 90, poz. 864/2) wprowadzającego zasadę niedyskryminacji w wynagradzaniu za pracę kobiet i mężczyzn. Zdaniem sądu pytającego w orzecznictwie tym zawarte są wskazówki pozwalające na uchwycenie dopuszczalności porównywania konkretnych grup pracowniczych różniących się także innymi niż płeć kryteriami. W sprawie Royal Copenhagen (C-400/93) ETS zlecił badanie, czy w porównywalnych grupach wszyscy pracownicy należą do jednakowych kategorii społecznych, biorąc pod uwagę rodzaj pracy, jej warunki oraz potrzebne przygotowanie zawodowe. Niezależnie od różnego nazewnictwa i odrębnych regulacji prawnych dla obu grup sędziów, ustawowe wymagania niezbędne dla wykonywania funkcji sędziego sądu rejonowego i WSA są prawie identyczne. Do powołania na stanowisko sędziego sądu rejonowego konieczne jest ukończenie 29 lat (art. 61 § 1 pkt 5 prawa o ustroju sądów powszechnych), a na sędziego WSA 35 lat (art. 6 § 1 pkt 5 prawa o ustroju sądów administracyjnych). Uzyskanie dostępu do zawodu sędziego sądu rejonowego wiąże się z koniecznością odbycia aplikacji i trwającej 4 lata asesury, co powoduje, że faktyczny wiek uzyskania urzędu sędziego to 31 lat. Ponadto sędziowie WSA nie są zobligowani do ukończenia aplikacji, a nawet nie muszą legitymować się praktyką w organach wymiaru sprawiedliwości. Gdyby przyjąć, że wiek stanowi kryterium różnicowania wynagrodzeń, to sędziowie sądów powszechnych powinni w wieku 35 lat otrzymywać wynagrodzenie porównywalne z sędziami WSA. W obecnym stanie prawnym sędzia sądu rejonowego z 6 letnim stażem pracy otrzymuje wynagrodzenie na takim samym poziomie jak w momencie obejmowania urzędu, a więc pozostające w dysproporcji do wynagrodzenia sędziego WSA.

Zróżnicowanie stawek wynagrodzeń sędziów sądów administracyjnych w stosunku do sędziów sądów powszechnych może wskazywać na zamiar ustawodawcy, aby sądy administracyjne usytuować wyżej w hierarchii wymiaru sprawiedliwości niż sądy powszechne. Brak jest jednak konstytucyjnych podstaw do przyjęcia takiego założenia.

Przyjmując założenie, że ustawodawca miał zamiar zagwarantowania wyższych kwalifikacji dla sędziów sądów administracyjnych i w konsekwencji zapewnił tej grupie sędziów relatywnie wysokie uposażenie, to jednak w obowiązującym stanie prawnym brak jest ustawowych mechanizmów weryfikowania kwalifikacji sędziów WSA.

Ponadto art. 6 § 1 pkt 7 prawa o ustroju sądów administracyjnych pozwala ubiegać się o urząd sędziego WSA m.in. sędziom sądów powszechnych z co najmniej 8-letnim stażem służby. Równocześnie wymogiem dla kandydatów na sędziów WSA zgodnie z art. 6 § pkt 6 prawa o ustroju sądów administracyjnych jest wysoki poziom wiedzy w dziedzinie administracji publicznej oraz prawa administracyjnego i innych dziedzin prawa związanych z działaniem organów administracji publicznej. Spełnienie tego warunku jest wątpliwe, ponieważ sędziowie sądów powszechnych nie zajmują się w praktyce orzeczniczej prawem administracyjnym. Skoro jednak znaczna część sędziów WSA rekrutuje się spośród sędziów sądów powszechnych, to znaczy, że w praktyce uznano za spełniony warunek posiadania przez nich szczególnych kwalifikacji w zakresie prawa administracyjnego. Należy uznać, że mają równie wysoki poziom wiedzy w zakresie dziedzin prawa, w których orzekają w sądach powszechnych. Tym bardziej niezrozumiałe jest różnicowanie wynagrodzeń sędziów pierwszej instancji w zależności od rodzaju sądownictwa.

Trudno wytłumaczyć również regulację, według której asesorzy w WSA (osoby uczące się zawodu sędziego) uzyskują wynagrodzenie na poziomie sędziego sądu okręgowego, czyli wyższe niż sędziowie sądów rejonowych, a wymagania co do wieku koniecznego do podjęcia pracy są zbliżone do tej grupy zawodowej, ponieważ dla asesora wynosi 30 lat (art. 26 § 1 pkt 2 prawa o ustroju sądów administracyjnych).

Sądy administracyjne sprawują taki sam wymiar sprawiedliwości jak sądy powszechne. Różnica polegająca na tym, że sędziowie sądów administracyjnych są sędziami prawa, a nie faktów, nie ma w tym zakresie decydującego znaczenia. Stanowi jedynie konsekwencję przyjętego modelu procedury, który może być w każdym czasie zmieniony przez ustawodawcę. W sądach powszechnych rozpoznawane są również sprawy o charakterze administracyjnym, dotyczące m.in. odwołań od decyzji w sprawach ubezpieczeń społecznych, ochrony konkurencji i konsumentów, postępowań regulacyjnych. Ustawodawca dokonuje podziału spraw pomiędzy sądownictwo administracyjne i powszechne bez jasnych i przejrzystych kryteriów, co wzmacnia argument o nieuzasadnionym dualizmie sądownictwa powszechnego i administracyjnego.

Porównanie obciążenia pracą sędziów sądów rejonowych i WSA wskazuje, że statystycznie liczbę spraw rozpatrywanych przez sędziów sądów rejonowych jest większa niż w WSA. Nie ma też empirycznych dowodów dla potwierdzenia tezy, że prawo administracyjne jest bardziej skomplikowane od prawa pracy albo prawa cywilnego.

Wszystkie powyższe argumenty, zdaniem sądu pytającego, wskazują na nieuzasadnioną dyferencjację poziomu wynagrodzeń sędziów sądów rejonowych i WSA.

Sąd pytający wskazał, że w wypadku stwierdzenia niekonstytucyjności kwestionowanego przepisu rozporządzenia Prezydenta RP podstawę uwzględnienia roszczeń powoda mógłby stanowić art. 18 § 3 ustawy z dnia 26 czerwca 1974 r. – Kodeks pracy (Dz. U. z 1998 r. Nr 21, poz. 94, ze zm.) w związku z przepisami regulującymi zasady wynagradzania sędziów i asesorów WSA. Przepis art. 18 § 3 kodeksu pracy przewiduje nieważność przepisów, na podstawie których powstaje stosunek pracy, jeżeli naruszają one zasadę równego traktowania w zatrudnieniu. Skoro obecna regulacja wynagrodzenia sędziów sądów powszechnych narusza zasadę niedyskryminacji, to po jej uchyleniu powinny być w sprawie zastosowane przepisy normujące wynagrodzenie sędziów WSA, ponieważ odpowiadają one zasadzie równości.

Trybunał Konstytucyjny zważył, co następuje:

1. Zakwestionowany przez sąd pytający paragraf 2 rozporządzenia Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 6 maja 2003 r. w sprawie stawek podstawowych wynagrodzenia zasadniczego sędziów sądów powszechnych, asesorów i aplikantów sądowych oraz stawek dodatku funkcyjnego sędziów (Dz. U. Nr 83, poz. 761, ze zm., dalej: rozporządzenie Prezydenta RP) określa stawki podstawowe wynagrodzenia zasadniczego sędziów sądów powszechnych, asesorów i aplikantów sądowych. Rozporządzenie zostało wydane zgodnie z delegacją zawartą w art. 91 § 8 z dnia 27 lipca 2001 r. – Prawo o ustroju sądów powszechnych (Dz. U. Nr 98, poz. 1070, ze zm.; dalej: prawo o ustroju sądów powszechnych). Określona przez Prezydenta RP stawka podstawowa stanowi wielokrotność kwoty bazowej, która jest ustalana corocznie w ustawie budżetowej zgodnie z zasadami uregulowanymi w art. 91 § 1, 1a i 1b prawa o ustroju sądów powszechnych. Ustalenie wynagrodzenia zasadniczego sędziego następuje przez pomnożenie obowiązującej w danym roku kwoty bazowej i stawki podstawowej określonej przez Prezydenta RP. Współczynniki wielokrotności kwoty bazowej zostały zróżnicowane zgodnie z hierarchią sądów i wynoszą:

– dla sędziego sądu rejonowego – 3,3;

– dla sędziego sądu okręgowego – 3,9;

– dla sędziego sądu apelacyjnego – 4,6.

Zakres pytania prawnego obejmuje jedynie część paragrafu 2 rozporządzenia Prezydenta RP dotyczącą wielokrotności kwoty bazowej dla sędziów sądów rejonowych i okręgowych, które budzą wątpliwości sądu pytającego w zakresie równego traktowania sędziów sądów powszechnych i sędziów wojewódzkich sądów administracyjnych (dalej: WSA). Powodowie w sprawach, w których sformułowano pytanie prawne, domagają się zasądzenia od pracodawców kwot 2500 zł miesięcznie jako wyrównania wynagrodzenia za pracę. Kwoty te wynikają z wyliczenia wynagrodzenia podstawowego na podstawie współczynników dla sędziów sądów apelacyjnych. Natomiast powodowie otrzymują wynagrodzenie ustalone zgodnie z obowiązującymi przepisami w wysokości przewidzianej dla sędziów sądów rejonowych, ponieważ piastują takie stanowiska służbowe. Zdaniem sądu pytającego współczynniki kwoty bazowej dla sędziów sądów rejonowych są zbyt niskie, biorąc pod uwagę wynagrodzenia sędziów WSA, którzy stanowią podobną grupę zawodową w ramach wymiaru sprawiedliwości, a otrzymują wynagrodzenie podstawowe w wysokości sędziów sądu apelacyjnego.

Powoływane przez sąd pytający regulacje w zakresie wynagrodzenia sędziów WSA wynikają z art. 29 ustawy z dnia 25 lipca 2002 r. – Prawo o ustroju sądów administracyjnych (Dz. U. Nr 153, poz. 1269, ze zm.; dalej: prawo o ustroju sądów administracyjnych), który stanowi: „W sprawach nieuregulowanych w ustawie do wojewódzkich sądów administracyjnych oraz sędziów, asesorów sądowych, urzędników i pracowników tych sądów stosuje się odpowiednio przepisy o ustroju sądów powszechnych, z tym że do wynagrodzeń sędziów stosuje się przepisy dotyczące sędziów sądu apelacyjnego, a do wynagrodzeń asesorów sądowych – przepisy dotyczące sędziów sądu okręgowego”. Na tej podstawie do ustalania wynagrodzenia sędziów WSA stosuje się odpowiednio przepisy prawa o ustroju sądów powszechnych oraz rozporządzenia Prezydenta RP.

2. Wskazany w petitum pytania prawnego paragraf 2 rozporządzenia Prezydenta RP wraz z innymi przepisami regulującymi system wynagradzania sędziów sądów powszechnych był przedmiotem orzekania Trybunału m.in. w sprawach o sygn. P 18/08, P 19/09, P 35/08, P 39/08 oraz P 65/08. W sprawach tych wydano postanowienia:

– z 20 listopada 2008 r., sygn. P 18/08 (OTK ZU nr 9/A/2008, poz. 168),

– z 10 grudnia 2008 r., sygn. P 19/08 (OTK ZU nr 10/A/2008, poz. 186),

– z 10 grudnia 2008 r., sygn. P 39/08 (OTK ZU nr 10/A/2008, poz. 187),

– z 11 lutego 2009 r., sygn. P 35/08, (OTK ZU nr 2/A/2009, poz. 11),

– z 13 lutego 2009 r. sygn. P 65/08, (OTK ZU nr 2/A/2009, poz. 16),

o umorzeniu postępowania ze względu na niedopuszczalność wydania wyroku. Zadane Trybunałowi pytania prawne nie spełniały bowiem przesłanki funkcjonalnej, tj., związku między odpowiedzią Trybunału na pytanie prawne a rozstrzygnięciem, jakie sąd pytający ma wydać w zawisłych przed nim sprawach. Stwierdzenie niezgodności z Konstytucją kwestionowanych przepisów, w tym rozporządzenia Prezydenta RP, uniemożliwiłoby w ogóle ustalenie wysokości wynagrodzenia zasadniczego sędziów.

3. Konkretny charakter kontroli konstytucyjności dokonywanej przez Trybunał w wypadku pytań prawnych obliguje do zbadania w pierwszej kolejności spełnienia przesłanek dopuszczalności pytania prawnego.

Zgodnie z art. 193 Konstytucji, każdy sąd może przedstawić Trybunałowi Konstytucyjnemu pytanie prawne co do zgodności aktu normatywnego z Konstytucją, ratyfikowanymi umowami międzynarodowymi lub ustawą, jeżeli od odpowiedzi na pytanie prawne zależy rozstrzygnięcie konkretnej sprawy toczącej się przed sądem. W orzecznictwie i literaturze przedmiotu wyraża się pogląd, że powołany przepis formułuje trzy przesłanki, które łącznie warunkują dopuszczalność postawienia Trybunałowi Konstytucyjnemu pytania prawnego: a) podmiotową – może to uczynić jedynie sąd, rozumiany jako państwowy organ wymiaru sprawiedliwości; b) przedmiotową – przedmiotem pytania prawnego może być wyłącznie ocena zgodności aktu normatywnego z Konstytucją, ratyfikowanymi umowami międzynarodowymi lub ustawą; c) funkcjonalną – wystąpienie z pytaniem jest uzasadnione tylko wtedy, gdy od odpowiedzi na nie zależy rozstrzygnięcie konkretnej sprawy toczącej się przed sądem pytającym (szerzej: postanowienie Trybunału z 6 lutego 2007 r., w sprawie o sygn. P 33/06, OTK ZU nr 2/A/2007 poz. 14 i powołane tam orzeczenia). Jak zwrócił uwagę Trybunał w wyroku z 6 marca 2007 r., w sprawie o sygn. P 45/06 (OTK ZU nr 3/A/2007, poz. 22) ścisły związek instytucji pytań prawnych z postępowaniem toczącym się w konkretnej sprawie powoduje, że celem tej procedury kontroli jest ochrona indywidualnego interesu stron występujących w postępowaniu, w trakcie którego wyłoniła się wątpliwość co do konstytucyjności stosowanego przepisu.

Szczególnego wyjaśnienia wymaga – charakterystyczna dla instytucji pytań prawnych, jako procedury konkretnej kontroli konstytucyjności prawa – przesłanka funkcjonalna, ujmowana w postaci prawnie relewantnej relacji pomiędzy odpowiedzią Trybunału na pytanie a rozstrzygnięciem sprawy. Związek ten polega na tym, że stwierdzenie przez Trybunał niezgodności kwestionowanych przepisów z Konstytucją wpłynie na treść orzeczenia sądu pytającego.

Brak którejkolwiek przesłanki dopuszczalności pytania prawnego stanowi podstawę do umorzenia postępowania przed Trybunałem ze względu na niedopuszczalność wydania wyroku – art. 39 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 1 sierpnia 1997 r. o Trybunale Konstytucyjnym (Dz. U. Nr 102, poz. 643, ze zm.; dalej: ustawa o TK).

4. Całościowa regulacja wynagrodzeń sędziów jest zawarta w prawie o ustroju sądów powszechnych (art. 91). Rozporządzenie Prezydenta RP stanowi element tej konstrukcji; realizuje upoważnienie ustawowe do określenia stawek podstawowych wynagrodzenia zasadniczego sędziów. Ocena konstytucyjności części paragrafu 2 rozporządzenia Prezydenta RP określającej wielokrotność kwoty bazowej dla sędziów sądów rejonowych i okręgowych nie spełnia przesłanki funkcjonalnej rozstrzygnięcia sprawy przez sąd pytający. Utrata mocy obowiązującej rozporządzenia Prezydenta RP w zakwestionowanej części nie dałaby możliwości ustalania wysokości wynagrodzenia sędziów w drodze indywidualnych orzeczeń, ani poprzez zastosowanie w drodze analogii przepisów płacowych obejmujących inne grupy zawodowe (np. sędziów WSA), ani tym bardziej na podstawie art. 178 ust. 2 Konstytucji, na co Trybunał zwrócił uwagę w uzasadnieniu wyroku z 4 października 2000 r., sygn. P. 8/00 (OTK ZU nr 6/2000, poz. 189).

Roszczenia zawarte w pozwach sędziów dotyczą zapłaty konkretnych kwot pieniężnych tytułem wyrównania wynagrodzenia zasadniczego za określony okres. Są to więc powództwa o świadczenie, a nie o ustalenie wysokości wynagrodzenia podstawowego przysługującego na danym stanowisku sędziowskim.

Zdaniem sądu pytającego w razie uznania rozporządzenia Prezydenta RP w zakwestionowanej części za niezgodne z Konstytucją możliwe byłoby ustalenie wysokości wynagrodzenia sędziego sądu rejonowego z zastosowaniem wielokrotności kwoty bazowej przewidzianej dla sędziów sądów apelacyjnych, na zasadzie analogii z art. 29 prawa o ustroju sądów administracyjnych. Podstawę takiego orzeczenia miałby stanowić art. 18 § 3 ustawy z dnia 26 czerwca 1974 r. – Kodeks pracy (Dz. U. z 1998 r. Nr 21, poz. 94, ze zm.), nakazujący stosować odpowiednie przepisy prawa pracy o charakterze niedyskryminacyjnym, w sytuacji, gdy przepisy na podstawie których nawiązano stosunek pracy, są sprzeczne z zasadą równości.

Rozumowanie to jest pozbawione podstaw. Regulacja wynagrodzeń sędziów WSA wynika z odrębności funkcjonalnej sądów administracyjnych w ramach systemu wymiaru sprawiedliwości. Wyodrębnienie sądownictwa administracyjnego oraz jego niezależność od sądów powszechnych wynika zarówno z art. 175 Konstytucji, jak i przepisów ustrojowych zawartych w prawie o ustroju sądów administracyjnych i prawie o ustroju sądów powszechnych. Posłużenie się przez ustawodawcę odesłaniem do odpowiedniego stosowania przepisów prawa o ustroju sądów powszechnych w celu ustalenia wynagrodzenia zasadniczego sędziów WSA nie daje podstaw do porównywania sytuacji sędziów sądów powszechnych i administracyjnych. W konsekwencji brak jest możliwości wypłaty sędziemu sądu rejonowego wynagrodzenia obliczonego z zastosowaniem mnożników przewidzianych dla wyższego stanowiska – sędziego sądu apelacyjnego, ze względu na odpowiednie stosowanie, na mocy decyzji ustawodawcy, dla sędziów WSA wielokrotności kwoty bazowej takiej jak dla sędziów sądów apelacyjnych.

Brak spełnienia w niniejszej sprawie przesłanki funkcjonalnej pytania prawnego uzasadnia umorzenie postępowania na podstawie art. 39 ust. 1 pkt 1 ustawy o TK.

Z powyższych względów Trybunał Konstytucyjny orzekł jak w sentencji.