W skargach konstytucyjnych wniesionych do Trybunału Konstytucyjnego 19 i 21 września 2017 r. (daty nadania) B.K. (dalej: skarżący) zarzucił, że postanowienie Trybunału z 28 czerwca 2017 r. o odmowie nadania dalszego biegu skardze konstytucyjnej i postanowienie z 13 września 2017 r. o pozostawieniu zażalenia bez rozpoznania (sygn. akt Ts 267/16) są niezgodne z art. 7, art. 8, art. 9, art. 10, art. 20, art. 24, art. 30, art. 31, art. 32, art. 45, art. 65 ust. 1, art. 79 ust. 1, art. 87 i art. 176 ust. 1 Konstytucji.

W zarządzeniu z 28 września 2017 r. Prezes Trybunału Konstytucyjnego zarządził łączne rozpoznanie obu skarg konstytucyjnych.

Skarżący twierdzi, że postanowienia Trybunału, wydane w sprawie jego skargi konstytucyjnej o sygn. Ts 267/16, odbierają mu m.in. prawo do wykonywania zawodu adwokata, a także prawo do sądu. Zarzuca także, że sędziowie Trybunału orzekający w sprawie popełnili przestępstwa stypizowane w art. 270, art. 271 i art. 286 ustawy z dnia 6 czerwca 1997 r. – Kodeks karny (Dz. U. z 2016 r. poz. 1137, ze zm.).

Postanowieniem z 5 lutego 2018 r. Trybunał Konstytucyjny odmówił nadania dalszego biegu skardze, stwierdziwszy, że skarżący nie jest podmiotem legitymowanym do sporządzenia we własnym imieniu tego nadzwyczajnego środka ochrony konstytucyjnych wolności i praw. Jak ustalił Trybunał, uchwałą z 19 grudnia 2016 r., Okręgowa Rada Adwokacka w S. (dalej: ORA w S.) orzekła trwałą niezdolność skarżącego do wykonywania zawodu. Zarządzeniem z 14 kwietnia 2017 r. Dziekan ORA w S. przeniósł natomiast skarżącego na listę adwokatów niewykonujących zawodu, gdyż jak stanowi art. 4b ust. 1 pkt 3 ustawy z dnia 26 maja 1982 r. – Prawo o adwokaturze (Dz. U. z 2017 r., poz. 2368, ze zm.), adwokat nie może wykonywać zawodu, jeżeli został uznany za trwale niezdolnego do jego wykonywania.

W zażaleniu z 12 lutego 2018 r. skarżący zarzucił, że postanowienie Trybunału „nie ma mocy prawnej” m.in. dlatego, że zostało wydane przez sędziego, który „nie jest sędzią TK, a jedynie osobą fizyczną”, sformułował także zarzuty, które nie mają związku ze wskazaną przez Trybunał podstawą odmowy nadania skardze dalszego biegu.

Trybunał Konstytucyjny zważył, co następuje:

Zgodnie z art. 61 ust. 5 ustawy z dnia 30 listopada 2016 r. o organizacji i trybie postępowania przed Trybunałem Konstytucyjnym (Dz. U. poz. 2072; dalej: u.o.t.p. TK) skarżącemu przysługuje prawo wniesienia zażalenia na postanowienie Trybunału Konstytucyjnego o odmowie nadania skardze konstytucyjnej dalszego biegu. Trybunał, w składzie trzech sędziów, rozpatruje zażalenie na posiedzeniu niejawnym (art. 37 ust. 1 pkt 3 lit. c w związku z art. 61 ust. 5-8 u.o.t.p. TK). Na etapie rozpoznania zażalenia Trybunał bada przede wszystkim, czy w wydanym postanowieniu prawidłowo stwierdził istnienie przesłanek odmowy nadania skardze dalszego biegu.

Zgodnie z art. 44 ust. 1 u.o.t.p. TK, w zakresie sporządzenia i wniesienia skargi konstytucyjnej oraz zażalenia na postanowienie o odmowie nadania skardze dalszego biegu, a także reprezentowania skarżącego w postępowaniu przed Trybunałem istnieje obowiązek zastępstwa skarżącego przez adwokata lub radcę prawnego, chyba że skarżącym jest sędzia, prokurator, adwokat, radca prawny, notariusz, profesor lub doktor habilitowany nauk prawnych.

Postanowieniem z 5 lutego 2018 r. Trybunał Konstytucyjny odmówił nadania dalszego biegu skardze, stwierdziwszy, że w świetle powyższego przepisu, skarżący nie jest legitymowany do sporządzenia skargi we własnym imieniu. Jest on bowiem adwokatem, który z uwagi na orzeczoną przez ORA w S. trwałą niezdolność do wykonywania zawodu został – na podstawie zarządzenia Dziekana ORA w S. – wpisany na listę adwokatów niewykonujących zawodu.

Wobec powyższego, w świetle art. 44 ust. 1 u.o.t.p. TK skarżący nie jest także podmiotem legitymowanym do samodzielnego występowania z zażaleniem na postanowienie o odmowie nadania skardze konstytucyjnej dalszego biegu. Wniesiony przez niego środek odwoławczy należy pozostawić więc bez rozpoznania (por. postanowienie TK z 13 września 2017 r., Ts 267/16, OTK ZU nr B/2017, poz. 244).

Wziąwszy powyższe okoliczności pod uwagę, należało wniesione zażalenie pozostawić bez rozpoznania.

W skargach konstytucyjnych wniesionych do Trybunału Konstytucyjnego 19 i 21 września 2017 r. (daty nadania) B.K. (dalej: skarżący) zarzucił, że postanowienie Trybunału z 28 czerwca 2017 r. o odmowie nadania dalszego biegu skardze konstytucyjnej i postanowienie z 13 września 2017 r. o pozostawieniu zażalenia bez rozpoznania (sygn. akt Ts 267/16) są niezgodne z art. 7, art. 8, art. 9, art. 10, art. 20, art. 24, art. 30, art. 31, art. 32, art. 45, art. 65 ust. 1, art. 79 ust. 1, art. 87 i art. 176 ust. 1 Konstytucji.

W zarządzeniu z 28 września 2017 r. Prezes Trybunału Konstytucyjnego zarządził łączne rozpoznanie obu skarg konstytucyjnych.

Skargi zostały sformułowane w związku z następująca sprawą.

24 grudnia 2016 r. skarżący wystąpił do Trybunału ze skargą konstytucyjną, w której zarzucił, że uchwała Okręgowej Rady Adwokackiej w S. (dalej: ORA w S.) o czasowym zawieszeniu go w wykonywaniu czynności zawodowych jest niezgodna z art. 24 Konstytucji. Postanowieniem z 28 czerwca 2017 r. (sygn. Ts 267/16) Trybunał odmówił nadania dalszego biegu skardze, stwierdziwszy, że skarżący nie jest podmiotem legitymowanym do sporządzenia i wniesienia we własnym imieniu skargi konstytucyjnej. Na to rozstrzygnięcie skarżący wniósł – sporządzone samodzielnie – zażalenie. W tym stanie rzeczy, Trybunał, postanowieniem z 13 września 2017 r. (sygn. jw.) pozostawił złożony środek odwoławczy bez rozpoznania.

Skarżący twierdzi, że postanowienia Trybunału, wydane w sprawie o sygn. Ts 267/16, odbierają mu m.in. prawo do wykonywania zawodu adwokata, a także prawo do sądu. Zarzuca także, że sędziowie Trybunału orzekający w sprawie popełnili przestępstwa stypizowane w art. 270, art. 271 i art. 286 ustawy z dnia 6 czerwca 1997 r. – Kodeks karny (Dz. U. z 2016 r. poz. 1137, ze zm.).

W piśmie z 29 listopada 2017 r. Dyrektor Zespołu Wstępnej Kontroli Skarg Konstytucyjnych i Wniosków zwrócił się do Dziekana Okręgowej Rady Adwokackiej w S. (dalej: Dziekan ORA w S.) z prośbą o wskazanie obecnego statusu zawodowego skarżącego.

W piśmie z 5 grudnia 2017 r. (nr […]) Dziekan ORA w S. wyjaśnił, że skarżący został zawieszony w czynnościach zawodowych w rozumieniu przepisów ustawy z dnia 26 maja 1982 r. – Prawo o adwokaturze (Dz. U. z 2016 r. poz. 1999, ze zm.; dalej: prawo o adwokaturze) 31 marca 2015 r. na mocy orzeczenia Sądu Dyscyplinarnego S. Izby. Ponadto, w uchwale z 19 grudnia 2016 r., ORA w S. stwierdziła trwałą niezdolność skarżącego do wykonywania zawodu w oparciu o przepis art. 4c ust. 1 prawa o adwokaturze. Uchwała ta uprawomocniła się wobec treści uchwały Prezydium Naczelnej Rady Adwokackiej z 11 kwietnia 2017 r., która utrzymała w mocy zaskarżoną uchwałę ORA w S. W związku z powyższym, wobec faktu, że skarżący nie może wykonywać zawodu – w oparciu o przepis art. 4b ust. 1 pkt 3 prawa o adwokaturze, Zarządzeniem Dziekana ORA w S. z 14 kwietnia 2017 r. skarżący został wpisany na listę adwokatów niewykonujących zawodu z datą wydania zarządzenia.

Trybunał Konstytucyjny zważył, co następuje:

Zgodnie z art. 61 ust. 1 ustawy z dnia 30 listopada 2016 r. o organizacji i trybie postępowania przed Trybunałem Konstytucyjnym (Dz. U. poz. 2072; dalej: u.o.t.p. TK) skarga konstytucyjna podlega wstępnemu rozpoznaniu na posiedzeniu niejawnym. Służy ono wyeliminowaniu – już w początkowej fazie postępowania – spraw, które nie mogą być przedmiotem merytorycznego rozstrzygania. Trybunał wydaje postanowienie o odmowie nadania skardze dalszego biegu, gdy nie spełnia ona określonych przez prawo wymagań, jest oczywiście bezzasadna, a także gdy zachodzą okoliczności, o których mowa w art. 59 ust. 1 pkt 2-4 u.o.t.p. TK.

W myśl art. 44 ust. 1 u.o.t.p. TK, w zakresie sporządzenia i wniesienia skargi konstytucyjnej oraz zażalenia na postanowienie o odmowie nadania skardze konstytucyjnej dalszego biegu, a także reprezentowania skarżącego w postępowaniu przed Trybunałem istnieje obowiązek zastępstwa skarżącego przez adwokata lub radcę prawnego, chyba że skarżącym jest sędzia, prokurator, adwokat, radca prawny, notariusz, profesor lub doktor habilitowany nauk prawnych.

Jak ustalił Trybunał, w uchwale z 19 grudnia 2016 r., podjętej na podstawie art. 4c ust. 1 prawa o adwokaturze, ORA w S. orzekła trwałą niezdolność skarżącego do wykonywania zawodu. W zarządzeniu z 14 kwietnia 2017 r. Dziekan ORA w S. przeniósł natomiast skarżącego na listę adwokatów niewykonujących zawodu, gdyż jak stanowi art. 4b ust. 1 pkt 3 prawa o adwokaturze, adwokat nie może wykonywać zawodu, jeżeli został uznany za trwale niezdolnego do jego wykonywania.

W tym stanie rzeczy Trybunał stwierdza, że stosownie do art. 44 ust. 1 u.o.t.p. TK, skarżący nie posiada uprawnienia do sporządzenia we własnym imieniu skargi konstytucyjnej.

Skoro wniesiony środek prawny nie spełnia podstawowego warunku przyjęcia go do rozpoznania, to wydanie merytorycznego orzeczenia jest niedopuszczalne.

Wskazana okoliczność jest – zgodnie z art. 59 ust. 1 pkt 2 w związku z art. 44 ust. 1 u.o.t.p. TK – podstawą odmowy nadania skardze konstytucyjnej dalszego biegu.

W związku z powyższym Trybunał Konstytucyjny postanowił jak na wstępie.

POUCZENIE

Na podstawie art. 61 ust. 5 u.o.t.p. TK skarżącemu przysługuje prawo wniesienia zażalenia na powyższe postanowienie w terminie 7 dni od daty jego doręczenia.