1. W skardze konstytucyjnej, wniesionej do Trybunału Konstytucyjnego 2 lutego 2021 r. (data nadania), […] sp. z o.o. sp.k.
z siedzibą w G. (dalej: skarżąca) – reprezentowana przez pełnomocnika z wyboru – wystąpiła z żądaniem przytoczonym na tle
następującego stanu faktycznego:
Postanowieniem z 1 grudnia 2020 r. (sygn. akt […]) Sąd Apelacyjny w K. oddalił zażalenie skarżącej (będącej stroną pozwaną)
na postanowienie wpadkowe tego Sądu z 26 sierpnia 2020 r. (sygn. akt […]) oraz zasądził od skarżącej na rzecz strony powodowej
kwotę 5400 zł tytułem zwrotu kosztów postępowania zażaleniowego.
Na rozstrzygnięcie o kosztach postępowania skarżąca wniosła zażalenie, które – jako niedopuszczalne – zostało odrzucone przez
Sąd Apelacyjny w K. postanowieniem z 21 grudnia 2020 r. (sygn. akt […]).
2. Zdaniem skarżącej art. 3942 § 11 ustawy z dnia 17 listopada 1964 r. – Kodeks postępowania cywilnego (Dz. U. Nr 43, poz. 296, ze zm.; dalej: k.p.c.) w sposób
niezgodny z Konstytucją zamyka stronie postępowania cywilnego drogę sądową do zaskarżenia orzeczenia w przedmiocie kosztów
zastępstwa prawnego zasądzonych po raz pierwszy, które to orzeczenie zostało wydane w ramach zażaleniowego postępowania wpadkowego
(prowadzonego w ramach postępowania apelacyjnego).
3. Zarządzeniem Prezesa Trybunału Konstytucyjnego z 25 marca 2021 r. skarżąca – na podstawie art. 57 ust. 1 ustawy z dnia
30 listopada 2016 r. o organizacji i trybie postępowania przed Trybunałem Konstytucyjnym (Dz. U. z 2019 r. poz. 2393; dalej:
u.o.t.p.TK) – została wezwana do usunięcia braków skargi konstytucyjnej przez:
1) doręczenie pełnomocnictwa szczególnego do reprezentowania skarżącej w postępowaniu przed Trybunałem Konstytucyjnym wraz
z czterema kopiami;
2) przedłożenie odpisu z Krajowego Rejestru Sądowego potwierdzającego, że Prezes Zarządu, który podpisał pełnomocnictwo, jest
umocowany do reprezentacji skarżącej, wraz z czterema kopiami;
3) podanie i udokumentowanie daty doręczenia skarżącej orzeczenia wskazanego jako ostateczne.
Odpis zarządzenia został doręczony pełnomocnikowi skarżącej 6 kwietnia 2021 r.
W sporządzonym przez pełnomocnika i wniesionym do Trybunału 8 kwietnia 2021 r. (data nadania) piśmie procesowym skarżąca wykonała
powyższe zarządzenie.
4. Zarządzeniem sędziego Trybunału Konstytucyjnego z 25 maja 2021 r. skarżąca – na podstawie art. 61 ust. 3 u.o.t.p.TK – została
wezwana do usunięcia braku formalnego skargi konstytucyjnej przez uzasadnienie – stosownie do art. 53 ust. 1 pkt 3 u.o.t.p.TK
– zarzutu niezgodności art. 3942 § 11 k.p.c. z art. 45 ust. 1 w związku z art. 31 ust. 3 Konstytucji.
Odpis zarządzenia został doręczony pełnomocnikowi skarżącej 1 czerwca 2021 r.
W sporządzonym przez pełnomocnika i wniesionym do Trybunału 6 czerwca 2021 r. (data nadania) piśmie procesowym skarżąca wykonała
powyższe zarządzenie.
Trybunał Konstytucyjny zważył, co następuje:
1. Zgodnie z art. 61 ust. 1 ustawy z dnia 30 listopada 2016 r. o organizacji i trybie postępowania przed Trybunałem Konstytucyjnym
(Dz. U. z 2019 r. poz. 2393; dalej: u.o.t.p.TK) skarga konstytucyjna podlega wstępnemu rozpoznaniu na posiedzeniu niejawnym,
podczas którego Trybunał bada, czy odpowiada ona określonym przez prawo wymogom.
2. Przedmiotem zaskarżenia w niniejszej sprawie uczyniono art. 3942 § 11 ustawy z dnia 17 listopada 1964 r. – Kodeks postępowania cywilnego (Dz. U. Nr 43, poz. 296, ze zm.; obecnie: Dz. U. z 2021
r. poz. 1805; dalej: k.p.c.) w brzmieniu:
„Zażalenie do innego składu sądu drugiej instancji przysługuje także na postanowienia tego sądu, których przedmiotem jest:
1) odmowa ustanowienia adwokata lub radcy prawnego lub ich odwołanie,
2) oddalenie wniosku o wyłączenie sędziego,
3) zwrot kosztów procesu, o ile nie wniesiono skargi kasacyjnej,
4) zwrot kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej z urzędu,
5) skazanie świadka, biegłego, strony, jej pełnomocnika oraz osoby trzeciej na grzywnę,
6) zarządzenie przymusowego sprowadzenia i aresztowania świadka,
7) odmowa zwolnienia świadka i biegłego od grzywny i świadka od przymusowego sprowadzenia
– z wyjątkiem postanowień wydanych w wyniku rozpoznania zażalenia na postanowienie sądu pierwszej instancji”.
Jako wzorce kontroli skarżąca powołała dwie grupy przepisów Konstytucji: art. 45 ust. 1 w związku z art. 31 ust. 3 oraz art.
78 w związku z art. 176 ust. 1. Z kolei jako ostateczne orzeczenie w rozumieniu art. 79 ust. 1 Konstytucji oraz art. 77 ust.
1 u.o.t.p.TK zostało wskazane postanowienie Sądu Apelacyjnego w K. z 21 grudnia 2020 r. (sygn. akt […]) o odrzuceniu zażalenia
na rozstrzygnięcie o kosztach postępowania wpadkowego zawarte w postanowieniu tego Sądu z 1 grudnia 2020 r. (sygn. akt […]).
3. Trybunał stwierdza, że analizowana skarga spełnia wymogi formalne, albowiem:
– została sporządzona w imieniu skarżącej przez adwokata (art. 44 ust. 1 u.o.t.p.TK);
– skarżąca wyczerpała drogę prawną (art. 77 ust. 1 u.o.t.p.TK), ponieważ postanowienie Sądu Apelacyjnego w K. z 21 grudnia
2020 r. (sygn. akt […]) jest prawomocne i nie przysługują od niego żadne zwykłe środki zaskarżenia;
– dochowano przepisanego terminu wniesienia skargi konstytucyjnej (art. 77 ust. 1 u.o.t.p.TK), ponieważ odpis wymienionego
wyżej postanowienia został doręczony pełnomocnikowi skarżącej 28 grudnia 2020 r., a skarga została wniesiona 2 lutego 2021
r.;
– określono przedmiot kontroli (art. 53 ust. 1 pkt 1 u.o.t.p.TK);
– wskazano, które konstytucyjne prawa i wolności oraz w jaki sposób – zdaniem skarżącej – zostały naruszone (art. 53 ust.
1 pkt 2 u.o.t.p.TK);
– przedstawiono uzasadnienie sformułowanych przez skarżącą zarzutów (art. 53 ust. 1 pkt 3 u.o.t.p.TK);
– sformułowane przez skarżącą zarzuty nie są oczywiście bezzasadne w rozumieniu art. 61 ust. 4 pkt 3 u.o.t.p.TK.