W skardze konstytucyjnej wniesionej do Trybunału Konstytucyjnego 20 kwietnia 2015 r. Xero Flor w Polsce Sp. z o.o. (dalej: skarżąca) wystąpiła o zbadanie zgodności: po pierwsze, art. 49 ustawy z dnia 13 października 1995 r. – Prawo łowieckie (Dz. U. z 2013 r. poz. 1226, ze zm.; dalej: prawo łowieckie) – „w zakresie, w jakim przenosi do zakresu regulacji pozaustawowej kwestie związane z materią ustawy ingerującą w ograniczenie prawa własności poprzez niedozwolone jego ograniczenie przepisem rangi niższej niż ustawa” – z art. 2, art. 64 ust. 3 i art. 92 ust. 1 Konstytucji oraz art. 1 Protokołu nr 1 do Konwencji o ochronie praw człowieka i podstawowych wolności, sporządzonego dnia 20 marca 1952 r. w Paryżu (Dz. U. z 1995 r. Nr 36, poz. 175 zał., ze zm.; dalej: Protokół nr 1); po drugie, § 4 i § 5 rozporządzenia Ministra Środowiska z dnia 8 marca 2010 r. w sprawie sposobu postępowania przy szacowaniu szkód oraz wypłat odszkodowań za szkody w uprawach i płodach rolnych (Dz. U. Nr 45, poz. 272, ze zm.; dalej: rozporządzenie o szacowaniu szkód) – „w zakresie, w jakim wykraczają poza delegację ustawową, ograniczając własność poprzez ograniczenie prawa do wynagrodzenia za szkody” – z art. 2, art. 64 ust. 3 i art. 92 ust. 1 Konstytucji oraz art. 1 Protokołu nr 1, a także art. 49 prawa łowieckiego; po trzecie, § 5 rozporządzenia o szacowaniu szkód – „w zakresie, w jakim osoby uprawiające uprawy rolne, których [to upraw] okres produkcji od rozpoczęcia (zasiewu, zasadzenia) do zbioru lub utraty przydatności do zbioru lub obumarcia nie zamyka się w ciągu jednego roku, stawia w gorszej sytuacji niż osoby uprawiające uprawy jednoroczne poprzez ograniczenie wypłaty odszkodowania w związku z terminem wystąpienia szkody bez określania podstawy dla takiego ograniczenia wysokości wypłacanego odszkodowania” – z art. 2, art. 32 i art. 64 ust. 2 Konstytucji oraz art. 14 Konwencji o ochronie praw człowieka i podstawowych wolności, sporządzonej w Rzymie dnia 4 listopada 1950 r. (Dz. U. z 1993 r. Nr 61, poz. 284 zał., ze zm.).

Skarga konstytucyjna została wniesiona na tle następującego stanu faktycznego. Skarżąca domagała się od Skarbu Państwa – reprezentowanego przez Nadleśniczego Nadleśnictwa Szprotawa – odszkodowania za szkody łowieckie. Sąd Okręgowy w Zielonej Górze – Wydział I Cywilny wyrokiem częściowym z 6 lutego 2013 r. (sygn. akt I C 552/12) zasądził na rzecz skarżącej kwotę 58 140 złotych, następnie zaś – wyrokiem z 16 września 2014 r. (sygn. akt I C 552/12) zasądził na jej rzecz 517 zł 72 gr oraz oddalił powództwo w pozostałym zakresie. Od tego rozstrzygnięcia skarżąca wniosła apelację, którą Sąd Apelacyjny w Poznaniu – I Wydział Cywilny oddalił wyrokiem z 16 grudnia 2014 r. (sygn. akt I ACa 1283/14), doręczonym skarżącej 19 grudnia 2014 r. Od tego wyroku skarżąca wniosła skargę kasacyjną do Sądu Najwyższego.

W skardze konstytucyjnej wniesionej w niniejszej sprawie skarżąca zarzuciła, że przepisy regulujące wysokość odszkodowania za szkody wyrządzone przez zwierzęta łowne nie uwzględniają specyfiki upraw wieloletnich (np. trawnika rolowanego), co stawia właścicieli takich upraw w gorszej sytuacji niż pozostałych rolników. Naruszają więc zarówno zasadę równości, jak i prawo własności oraz zasadę państwa prawnego. Ponadto skarżąca stwierdziła, że art. 49 prawa łowieckiego przenosi do regulacji pozaustawowej kwestie, które powinny być zastrzeżone do uregulowania jedynie w ustawie oraz wskazała, że zakwestionowane przez nią przepisy rozporządzenia o szacowaniu szkód wykraczają poza zakres delegacji ustawowej.

Trybunał Konstytucyjny zważył, co następuje:

Skarga konstytucyjna jest środkiem prawnym o charakterze subsydiarnym i nadzwyczajnym. Zgodnie z utrwalonym orzecznictwem Trybunału Konstytucyjnego zasada subsydiarności w korzystaniu z prawa do skargi konstytucyjnej wymaga wykorzystania przysługujących skarżącemu środków prawnych przed wystąpieniem ze skargą konstytucyjną do Trybunału Konstytucyjnego. Do rozstrzygania o sprawach indywidualnych są bowiem przede wszystkim powołane sądy i organy administracji publicznej, natomiast Trybunał Konstytucyjny może wkraczać dopiero po wyczerpaniu wszystkich procedur pozwalających na rozstrzygnięcie sprawy, w tym na uchylenie stanu naruszenia prawa lub wolności konstytucyjnej. Należy podkreślić, że nie w każdym przypadku zainicjowanie tych procedur jest wymagane do spełnienia przesłanek skargi konstytucyjnej (dotyczy to np. kasacji w sprawach karnych i skargi kasacyjnej w sprawach cywilnych; zob. np. postanowienia TK z: 25 lipca 2006 r., Ts 143/06, OTK ZU nr 1/B/2007, poz. 55; 25 stycznia 2008 r., Ts 58/07, OTK ZU nr 3/B/2008, poz. 107; 14 grudnia 2009 r., Ts 97/08, OTK ZU nr 1/B/2010, poz. 16 oraz 21 grudnia 2010 r., Ts 11/10, niepubl.). Jednakże w sytuacji, w której skarżąca wniosła skargę kasacyjną, wynik postępowania przed Sądem Najwyższym może mieć wpływ na ustalenie podstaw wystąpienia ze skargą konstytucyjną, w szczególności na stwierdzenie naruszenia konstytucyjnych wolności lub praw przysługujących skarżącej. Uzasadnione staje się więc zawieszenie postępowania przed Trybunałem Konstytucyjnym do czasu zakończenia tego postępowania (zob. np. postanowienie TK z 8 kwietnia 2008 r., Ts 226/07, OTK ZU nr 4/B/2009, poz. 250). Może się bowiem okazać, że wydane przez Sąd Najwyższy rozstrzygnięcie uczyni postępowanie przed Trybunałem Konstytucyjnym zbędnym lub niedopuszczalnym (zob. np. postanowienie TK z 17 grudnia 2009 r., Ts 111/08, OTK ZU nr 1/B/2010, poz. 17).

Mając powyższe na względzie, Trybunał Konstytucyjny, na podstawie art. 20 ustawy z dnia 1 sierpnia 1997 r. o Trybunale Konstytucyjnym (Dz. U. Nr 102, poz. 643, ze zm.) oraz art. 177 1 pkt 1 ustawy z dnia 17 listopada 1964 r. – Kodeks postępowania cywilnego (Dz. U. z 2014 r. poz. 101, ze zm.), zawiesza postępowanie do czasu zakończenia postępowania przed Sądem Najwyższym.