W skardze konstytucyjnej z 27 listopada 2012 r. J.B. (dalej: skarżący) wniósł o stwierdzenie niezgodności art. 160 § 1 ustawy
z dnia 14 czerwca 1960 r. – Kodeks postępowania administracyjnego (Dz. U. z 2000 r. Nr 98, poz. 1071, ze zm.; dalej: k.p.a.)
w zw. z art. 5 ustawy z dnia 17 czerwca 2004 r. o zmianie ustawy – Kodeks cywilny oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. Nr
162, poz. 1692; dalej: ustawa nowelizująca) z art. 77 ust. 1 Konstytucji.
Skarga konstytucyjna została wniesiona w związku z następującym stanem faktycznym. Wyrokiem z 20 czerwca 2008 r. (sygn. akt
I C 422/06) Sąd Okręgowy w Warszawie – I Wydział Cywilny oddalił powództwo skarżącego i jego matki, uznawszy, że powodowie
nie udowodnili szkody w postaci rzeczywistej straty, natomiast żądanie odszkodowania za utracone korzyści nie ma podstawy
prawnej. Wyrok ten został uchylony przez Sąd Apelacyjny w Warszawie – I Wydział Cywilny wyrokiem z 28 kwietnia 2009 r. (sygn.
akt I ACa 45/09), a sprawa przekazana sądowi okręgowemu do ponownego rozpoznania. Sąd apelacyjny podzielił stanowisko sądu
okręgowego co do braku wykazania przez powodów szkody w postaci rzeczywistej straty, ale co do utraconych korzyści stwierdził,
że aprioryczne wykluczenie możliwości ich dochodzenia było nieprawidłowe. Po ponownym rozpoznaniu sprawy Sąd Okręgowy w Warszawie
– I Wydział Cywilny kolejny raz oddalił powództwo (wyrok z 19 września 2011 r., sygn. akt I C 904/09), powołując się na uchwałę
Sądu Najwyższego z 31 marca 2011 r. (sygn. akt III CZP 112/10). Wyrok ten uprawomocnił się, ponieważ apelacja skarżącego została
oddalona przez Sąd Apelacyjny w Warszawie – I Wydział Cywilny (wyrok z 11 lipca 2012 r., sygn. akt I ACa 1310/11).
Skarżący zarzuca, że utrwalona w orzecznictwie wykładnia zaskarżonych przepisów narusza art. 77 ust. 1 Konstytucji. W ocenie
skarżącego wskazany wzorzec konstytucyjny wyraża zasadę pełnego odszkodowania, w myśl której od wejścia w życie Konstytucji
każde bezprawne wyrządzenie szkody przez władzę publiczną daje poszkodowanemu konstytucyjne prawo do jej naprawienia i to
zarówno w zakresie rzeczywistej straty, jak i utraconych korzyści. Zgodnie zaś z kwestionowaną przez skarżącego wykładnią
odszkodowanie za wydanie niezgodnej z prawem decyzji administracyjnej jest ograniczone do rzeczywistej straty – nawet, gdy
do utraty korzyści doszło po wejściu w życie Konstytucji – jeśli wydanie wadliwej decyzji (stanowiącej źródło szkody) nastąpiło
przed 17 października 1997 r. Utrwalenie kwestionowanej wykładni wynika z podjętej przez Sąd Najwyższy uchwały z 31 marca
2011 r. (sygn. akt III CZP 112/10), w której kwestia ta została przesądzona.
Zarządzeniem sędziego Trybunału Konstytucyjnego z 19 grudnia 2012 r. pełnomocnik skarżącego został wezwany do oświadczenia,
czy od wyroku Sądu Apelacyjnego w Warszawie – Wydział I Cywilny z 11 lipca 2012 r. (sygn. akt I ACa 1310/11) została wniesiona
skarga kasacyjna do Sądu Najwyższego. W piśmie z 27 grudnia 2012 r. pełnomocnik skarżącego wyjaśnił, że skarga kasacyjna do
Sądu Najwyższego została wniesiona 6 listopada 2012 r. Wobec powyższego Trybunał Konstytucyjny postanowieniem z 20 lutego
2013 r. zawiesił postępowanie do czasu zakończenia postępowania przed Sądem Najwyższym.
W piśmie z 15 stycznia 2014 r. skarżący poinformował Trybunał, że Sąd Najwyższy oddalił skargę kasacyjną postanowieniem z
11 października 2013 r. (sygn. akt I CSK 710/12).
Trybunał Konstytucyjny zważył, co następuje:
Skarga konstytucyjna jest środkiem prawnym o charakterze subsydiarnym i nadzwyczajnym. Zgodnie z utrwalonym orzecznictwem
Trybunału, zasada subsydiarności w korzystaniu z prawa do skargi konstytucyjnej wymaga wykorzystania przysługujących skarżącemu
zwykłych środków prawnych przed wystąpieniem ze skargą konstytucyjną. Należy podkreślić, że do spełnienia przesłanek skargi
konstytucyjnej nie jest konieczne korzystanie ze środków o charakterze nadzwyczajnym, wnoszonych od orzeczenia, któremu przysługuje
już przymiot prawomocności (art. 46 ust. 1 ustawy z dnia 1 sierpnia 1997 r. o Trybunale Konstytucyjnym [Dz. U. Nr 102, poz.
643, ze zm.; dalej: ustawa o TK]). Jednakże w sytuacji, w której procedury tego rodzaju zostały zainicjowane i mogą one mieć
wpływ na ustalenie podstaw do wystąpienia ze skargą konstytucyjną, w szczególności – mogą prowadzić do uchylenia ostatecznego
orzeczenia w rozumieniu art. 79 ust. 1 Konstytucji i art. 46 ust. 1 ustawy o TK, uzasadnione staje się zawieszenie postępowania
przed Trybunałem do czasu ich zakończenia.
Sąd Najwyższy wyrokiem z 11 października 2013 r. (sygn. akt I CSK 710/12) oddalił skargę kasacyjną skarżącego, a zatem zaistniała
potrzeba podjęcia zawieszonego postępowania przed Trybunałem Konstytucyjnym.
Wobec powyższego Trybunał Konstytucyjny – na podstawie art. 20 ustawy o TK w zw. z art. 180 § 1 pkt 4 ustawy z dnia 17 listopada
1964 r. – Kodeks postępowania cywilnego (Dz. U. z 2014 r., poz. 101) – podjął zawieszone postępowanie w sprawie wstępnej kontroli
skargi konstytucyjnej.