1. Rzecznik Praw Obywatelskich we wniosku z 18 kwietnia 2016 r. wniósł o zbadanie zgodności art. 11 ust. 6 w związku z art. 11 ust. 3 ustawy z dnia 18 grudnia 1998 r. o Instytucie Pamięci Narodowej – Komisji Ścigania Zbrodni przeciwko Narodowi Polskiemu (Dz. U. z 2016 r. poz. 152, ze zm.; dalej: ustawa o IPN) w zakresie, w jakim zakazuje prokuratorom i pracownikom Instytutu Pamięci Narodowej zrzeszania się w związkach zawodowych, z art. 59 ust. 1 w związku z art. 12, art. 31 ust. 3 i art. 59 ust. 4 Konstytucji.

Wnioskodawca w uzasadnieniu wniosku zauważył, że zgodnie z art. 11 ust. 3 ustawy o IPN Prezes Instytutu Pamięci Narodowej nie może należeć do partii politycznej, związku zawodowego ani prowadzić działalności publicznej niedającej się pogodzić z godnością urzędu. Z art. 11 ust. 6 ustawy o IPN wynikało natomiast, że warunki, o których mowa w ust. 1-3 i 5, powinni spełniać również prokuratorzy i pracownicy IPN. Oznaczało to, że zarówno prokuratorzy jak i pracownicy IPN nie mogli należeć do związku zawodowego, co naruszało ich konstytucyjną wolność zrzeszania się w związkach zawodowych.

2. Pismem z 22 czerwca 2016 r. Rzecznik Praw Obywatelskich, korzystając z uprawnienia wynikającego z art. 49 ust. 2 ustawy z dnia 25 czerwca 2015 r. o Trybunale Konstytucyjnym (Dz. U. z 2016 r. poz. 293), cofnął wniosek z 18 kwietnia br i wniósł o umorzenie postępowania.

Trybunał Konstytucyjny zważył, co następuje:

1. Przystępując do rozpoznania sprawy Trybunał wziął pod uwagę, że w dniu 30 sierpnia 2015 r. weszła w życie ustawa z dnia 25 czerwca 2015 r. o Trybunale Konstytucyjnym (Dz. U. z 2016 r. poz. 293; dalej: ustawa o TK z 2015 r.). W wyroku z 9 marca 2016 r., sygn. K 47/15 (OTK ZU nr A/2016, poz. 2), Trybunał Konstytucyjny stwierdził w całości niekonstytucyjność ustawy z dnia 22 grudnia 2015 r. o zmianie ustawy o Trybunale Konstytucyjnym (Dz. U. poz. 2217; dalej: ustawa nowelizująca). Skutkiem wyroku TK jest to, że obowiązująca ustawa o TK z 2015 r. podlega stosowaniu w wersji nieuwzględniającej zmian wprowadzonych ustawą nowelizującą. Z uwagi na obalenie domniemania konstytucyjności ustawy nowelizującej w całości, a także poszczególnych jej przepisów, w szczególności art. 2, a także art. 1 pkt 10, art. 1 pkt 12 lit. a i art. 1 pkt 14, zagadnienia dotyczące wyznaczania terminów rozpraw i posiedzeń (art. 80 i art. 87 ust. 2 ustawy o TK z 2015 r.), liczby sędziów wymaganej do orzekania i większości, w jakiej zapadają wyroki w pełnym składzie (art. 44 ust. 3 i art. 99 ust. 1 ustawy o TK z 2015 r.) reguluje ustawa o TK z 2015 r. w brzmieniu sprzed nowelizacji.

2. Stosownie do art. 49 ust. 2 ustawy o TK z 2015 r., „Cofnięcie wniosku (…) może nastąpić najpóźniej w terminie 7 dni od dnia doręczenia zawiadomienia o terminie rozprawy”.

Orzecznictwo ukształtowane pod rządami ustawy z dnia 1 sierpnia 1997 r. o Trybunale Konstytucyjnym (Dz. U. Nr 102, poz. 643, ze zm.) w zakresie dotyczącym cofnięcia wniosku zachowuje swoją aktualność w obecnym stanie prawnym (zob. postanowienie z 21 czerwca 2016 r., sygn. U 3/14, OTK ZU nr A/2016, poz. 42). Przyjmuje się, że prawo do cofnięcia wniosku w powyższym terminie mieści się w granicach swobodnego uznania wnioskodawcy i jest jednym z przejawów zasady dyspozycyjności, na której opiera się postępowanie przed Trybunałem Konstytucyjnym (por. postanowienia TK z: 15 lipca 2010 r., sygn.  K 21/09, OTK ZU nr 6/A//2010, poz. 64; 9 kwietnia 2013 r., sygn. K 20/12, OTK ZU nr 4/A/2013, poz. 43; 17 lipca 2014 r., sygn. K 19/13, OTK ZU nr 7/A/2014, poz. 82; 16 czerwca 2015 r., sygn. K 30/13, OTK ZU nr 6/A/2015, poz. 92). Ponieważ w niniejszej sprawie termin rozprawy nie został jeszcze wyznaczony, wycofanie wniosku przez Rzecznika Praw Obywatelskich było skuteczne.

W tej sytuacji Trybunał postanowił umorzyć postępowanie na podstawie art. 104 ust. 1 pkt 1 ustawy o TK z 2015 r.