W skardze konstytucyjnej z 5 października 2010 r. zakwestionowana została zgodność art. 7 w zw. z art. 1 ust. 1 ustawy z dnia 2 września 1994 r. o świadczeniu pieniężnym i uprawnieniach przysługujących żołnierzom zastępczej służby wojskowej przymusowo zatrudnianym w kopalniach węgla, kamieniołomach, zakładach rud uranu i batalionach budowlanych (Dz. U. z 2001 r. Nr 60, poz. 622, ze zm.) z art. 45 ust. 1 Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej.

Skarżący wskazał, że zakwestionowane przepisy naruszają prawo do równości stron w postępowaniu osób przymusowo zatrudnionych w batalionach budowlanych w dochodzeniu swoich praw i roszczeń przed sądem.

Skarga konstytucyjna została skierowana w oparciu o następujący stan faktyczny.

Skarżący zwrócił się do Zakładu Ubezpieczeń Społecznych o przyznanie renty inwalidy wojennego z tytułu niezdolności do pracy w związku z przymusowym zatrudnieniem w batalionach budowlanych. Decyzją z 29 stycznia 2008 r. Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w Białymstoku odmówił prawa do renty. Skarżący odwołał się od tej decyzji do Sądu Okręgowego w Łomży, który wyrokiem z 25 czerwca 2008 r. oddalił odwołanie. W wyniku wniesienia apelacji do Sądu Apelacyjnego w Białymstoku, wyrokiem z 4 listopada 2008 r. (sygn. akt III AUa 898/08) Sąd ten uchylił wyrok Sądu Okręgowego i poprzedzającą go decyzję organu rentowego i przekazał sprawę do ponownego rozpoznania. W związku z wydaną przez Rejonową Komisję Lekarską w Warszawie decyzją z 12 maja 2009 r. (nr 472/Z/09) stwierdzającą brak podstaw do orzeczenia związku schorzeń wnioskodawcy z przymusowym zatrudnieniem w batalionach budowlanych Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w Białymstoku decyzją z 1 czerwca 2009 r. odmówił skarżącemu prawa do renty. Sąd Okręgowy w Łomży wyrokiem z 24 września 2009 r. (sygn. akt III U 396/09) oddalił odwołanie. Sąd Apelacyjny w Białymstoku oddalił apelację wyrokiem z 24 listopada 2009 r. (sygn. akt III AUa 881/09).

Skarżący otrzymał wyrok Sądu Apelacyjnego w Białymstoku 8 grudnia 2009 r., poświadczając jego własnoręczny odbiór.

Trybunał Konstytucyjny zważył, co następuje:

Skarga konstytucyjna nie spełnia ustawowych przesłanek dopuszczalności, co obliguje Trybunał Konstytucyjny do odmowy nadania jej dalszego biegu.

Zgodnie z art. 46 ustawy z dnia 1 sierpnia 1997 r. o Trybunale Konstytucyjnym (Dz. U. Nr 102, poz. 643, ze zm.; dalej: ustawa o TK) skarga konstytucyjna może zostać wniesiona do Trybunału Konstytucyjnego po wyczerpaniu drogi prawnej, jeśli nie upłynął trzymiesięczny termin od doręczenia prawomocnego wyroku, ostatecznej decyzji lub innego ostatecznego rozstrzygnięcia. Dla ustalenia biegu wskazanego terminu kluczowe znaczenie ma więc obowiązek uzyskania przez skarżącego „prawomocnego orzeczenia” w ramach przysługującej mu i „wyczerpanej” drogi prawnej. Wskazane przesłanki należy rozumieć w ten sposób, że na skarżącym ciąży obowiązek wykorzystania zwykłych środków odwoławczych, tak by orzeczenie wydane w sprawie uzyskało walor prawomocności. Termin do wniesienia skargi konstytucyjnej biegnie od daty doręczenia skarżącemu prawomocnego orzeczenia sądu drugiej instancji, niezależnie od tego, czy w sprawie może jeszcze zostać wniesiona skarga kasacyjna do Sądu Najwyższego. Jest to stanowisko wielokrotnie już wyrażane przez Trybunał Konstytucyjny (por. postanowienia TK z: 27 lutego 2007 r., Ts 43/06, OTK ZU nr 1/B/2007, poz. 36; 16 maja 2007 r., Ts 144/06, OTK ZU nr 3/B/2007, poz. 130; 4 października 2007 r., Ts 47/07, OTK ZU nr 2/B/2008, poz. 67; 27 listopada 2007 r., Ts 107/07, OTK ZU nr 1/B/2007, poz. 39; 22 lutego 2008 r., Ts 14/08, OTK ZU nr 4/B/2008, poz. 174).

Trybunał Konstytucyjny stwierdza, że ostatecznym orzeczeniem w rozpatrywanej sprawie jest postanowienie Sądu Apelacyjnego w Białymstoku z 24 listopada 2009 r. (sygn. akt III AUa 881/09) doręczone skarżącemu 8 grudnia 2009 r. Od daty jego doręczenia biegł tym samym trzymiesięczny termin, przewidziany w art. 46 ust. 1 ustawy o TK.

Wniesienie niniejszej skargi konstytucyjnej 5 października 2010 r. nastąpiło zatem ze znacznym przekroczeniem terminu ustawowego. Z tego względu, na podstawie art. 36 ust. 3 w związku z art. 49 ustawy o TK, należało odmówić nadania dalszego biegu skardze konstytucyjnej.