W skardze Jan T. podniósł, że art. 18 ust. 1 i ust. 2 ustawy z 26 stycznia 1984 r. o zasadach tworzenia zakładowych systemów wynagradzania naruszył jego konstytucyjne prawo do zabezpieczenia społecznego po osiągnięciu wieku emerytalnego. Skarżący wniósł powództwo o ustalenie przeciwko TP S.A., iż nabył prawo do odprawy emerytalnej. Sąd Rejonowy wyrokiem z 10 kwietnia 1995 r. powództwo oddalił. Na skutek rewizji Jana T. Sąd Wojewódzki wyrokiem z 12 października 1995 r. uchylił wyrok Sądu Rejonowego i przekazał sprawę do ponownego rozpoznania. Po ponownym rozpatrzeniu sprawy Sąd Rejonowy wyrokiem z 10 września 1996 r. oddalił powództwo, a apelacja od tego wyroku została oddalona wyrokiem Sądu Wojewódzkiego z 27 maja 1997 r. Kasacja wniesiona od tego ostatniego wyroku została oddalona wyrokiem Sądu Najwyższego z 5 lutego 1998 r. Zdaniem skarżącego, nieuwzględnienie powództwa nastąpiło m.in. z powodu niejednoznacznego sformułowania art. 18 ust. 1 i 2 przedmiotowej ustawy. Wskazane przepisy nie rozstrzygają jednoznacznie czy użyte słowo “emeryt” oznacza osobę, która nie pobierała emerytury w dacie zakończenia pracy i przejścia na zaopatrzenie emerytalne, czy też każdą osobę, która kiedykolwiek pobierała emeryturę czy rentę. Według skarżącego to drugie rozumienie nie znajduje podstaw w wykładni językowej i systemowej wskazanych przepisów, tymczasem zostało ono przyjęte przez sądy jako podstawa do oddalenia powództwa. Zdaniem skarżącego należy przyjąć, że regulacja pozwalająca na dowolne interpretowanie prawa do odprawy emerytalnej, nie wyznaczająca jednoznacznie zakresu podmiotowego tego prawa w jego przypadku narusza przysługujące mu na podstawie art. 67 ust. 1 Konstytucji RP prawo do zabezpieczenia społecznego po osiągnięciu wieku emerytalnego.

Postanowieniem z 1 grudnia 1998 r. Trybunał Konstytucyjny odmówił nadania dalszego biegu skardze konstytucyjnej stwierdziwszy, że skarżący nie określił treści przysługującego mu na podstawie art. 67 ust. 1 Konstytucji RP prawa ani sposobu jego naruszenia. Przepis ten w sposób ogólny wyraża prawo do zabezpieczenia społecznego w razie osiągnięcia wieku emerytalnego stwierdzając, że zakres i formy tego zabezpieczenia określać ma ustawa. W szczególności z art. 67 ust. 1 konstytucji nie wynika adresowany do ustawodawcy nakaz wprowadzenia do ustawy z 26 stycznia 1984 r. o zasadach tworzenia zakładowych systemów wynagrodzeń legalnej definicji pojęcia “emeryt”. Skarżący nie wykazał też, że właśnie brak takiej definicji legalnej narusza jego prawa. Zarzuty dotyczące błędnej wykładni art. 18 ust. 1 i 2 powołanej wyżej ustawy nie mogą być podstawą skargi konstytucyjnej. Tym samym skarga niniejsza nie spełniła zawartego w art. 79 ust. 1 konstytucji wymogu wskazania konstytucyjnych praw, które zostały naruszone i zawartego w art. 47 ust. 1 pkt 2 ustawy z 1 sierpnia 1997 r. o Trybunale Konstytucyjnym wymogu wskazania sposobu naruszenia tych praw przez zaskarżony przepis ustawy.

Na postanowienie Trybunału Konstytucyjnego o odmowie nadania dalszego biegu skardze konstytucyjnej skarżący złożył zażalenie z 9 grudnia 1998 r. wnosząc o uchylenie zaskarżonego postanowienia i nadanie skardze konstytucyjnej dalszego biegu. W zażaleniu skarżący podnosi, że podstawą odmowy nadania biegu skardze były błędne przesłanki: nie wskazanie jakie jego uprawnienie zostało naruszone w toku postępowania sądowego oraz sprowadzenie zarzutów skargi do interpretacji słowa “emeryt”. Tymczasem podstawowy zarzut skargi polega na braku określenia w art. 18 ust. 1 i ust. 2 przedmiotowej ustawy warunków jakim powinna odpowiadać osoba przechodząca na emeryturę, aby można taką osobę zaliczyć do grona emerytów lub rencistów w dacie ponownego przechodzenia na zaopatrzenie społeczne.

Trybunał Konstytucyjny zważył co następuje:

Podstawą postanowienia Trybunału Konstytucyjnego z 1 grudnia 1998 r. odmawiającego nadania dalszego biegu skardze konstytucyjnej było nie wskazanie konstytucyjnego prawa skarżącego, które zostało naruszone oraz nie wskazanie sposobu jego naruszenia.

W zażaleniu z 9 grudnia 1998 r. skarżący ustosunkował się do obu powyższych kwestii i wskazał na czym, według niego, polega naruszenie jego konstytucyjnego prawa do zabezpieczenia społecznego, o którym mowa w art. 67 ust. 1 Konstytucji RP.

Trybunał Konstytucyjny rozpatrując sprawę w postępowaniu zażaleniowym nie dokonuje merytorycznej oceny zarzutów, poprzestając jedynie na ocenie formalnych warunków dopuszczalności złożenia skargi konstytucyjnej. Wobec spełnienia tych warunków, o czym była mowa powyżej, należało orzec jak na wstępie.

W skardze Jan T. podniósł, że art. 18 ust. 1 i ust. 2 ustawy z 26 stycznia 1984 r. o zasadach tworzenia zakładowych systemów wynagradzania naruszył jego konstytucyjne prawo do zabezpieczenia społecznego po osiągnięciu wieku emerytalnego. Skarżący wniósł powództwo o ustalenie przeciwko TP S.A., iż nabył prawo do odprawy emerytalnej. Sąd Rejonowy wyrokiem z 10 kwietnia 1995 r. powództwo oddalił. Na skutek rewizji Jana T. Sąd Wojewódzki wyrokiem z 12 października 1995 r. uchylił wyrok Sądu Rejonowego i przekazał sprawę do ponownego rozpoznania. Po ponownym rozpatrzeniu sprawy Sąd Rejonowy wyrokiem z 10 września 1996 r. oddalił powództwo, wyrok ten został utrzymany w mocy przez Sąd Wojewódzki, a wniesiona od wyroku kasacja została oddalona wyrokiem Sądu Najwyższego z 5 lutego 1998 r. Zdaniem skarżącego, nieuwzględnienie powództwa nastąpiło z powodu niejednoznacznego sformułowania art. 18 ust. 1 i 2 przedmiotowej ustawy. Wskazane przepisy nie rozstrzygają jednoznacznie, czy użyte w nich słowo “emeryt” oznacza osobę, która nie pobierała emerytury w dacie zakończenia pracy i przejścia na zaopatrzenie emerytalne, czy też każdą osobę, która kiedykolwiek pobierała emeryturę czy rentę. Zdaniem skarżącego, to drugie rozumienie nie znajduje podstaw w wykładni językowej i systemowej wskazanych przepisów, tymczasem zostało ono przyjęte przez sądy jako podstawa do oddalenia powództwa. Zdaniem skarżącego należy przyjąć, że regulacja pozwalająca na dowolne interpretowanie prawa do odprawy emerytalnej w jego przypadku narusza przysługujące mu na podstawie art. 67 ust. 1 Konstytucji RP prawo do zabezpieczenia społecznego po osiągnięciu wieku emerytalnego.

Trybunał Konstytucyjny zważył co następuje:

Zgodnie z art. 79 ust. 1 Konstytucji RP warunkiem merytorycznego rozpoznania skargi konstytucyjnej jest naruszenie przysługujących skarżącemu praw lub wolności konstytucyjnych przez akt normatywny, na podstawie którego sąd lub organ administracji orzekł o prawach skarżącego. W niniejszej sprawie skarżący nie określił treści przysługującego mu na podstawie art. 67 ust. 1 Konstytucji RP prawa, ani sposobu jego naruszenia. Przepis ten w sposób ogólny wyraża prawo do zabezpieczenia społecznego w razie osiągnięcia wieku emerytalnego stwierdzając, że zakres i formy tego zabezpieczenia określać ma ustawa. Skarżący nie podnosi w skardze argumentów z których wynikałoby, że art. 67 ust. 1 stanowi podstawę żądania odprawy w sytuacji, w której znalazł się po przejściu na emeryturę. Dla wskazania naruszonego prawa konstytucyjnego nie wystarczy powołanie w skardze przepisu konstytucji, należy wskazać jakie z tego przepisu wynika uprawnienie skarżącego i na czym polega korespondujący z nim obowiązek ustawodawcy. Obowiązek wskazania tego uprawnienia ciąży na skarżącym w szczególności, gdy przepis konstytucji dla ustalenia treści danego prawa odsyła do ustawy. W przedmiotowej sprawie należy uznać, że warunki jakie należy spełnić dla nabycia prawa do odprawy emerytalnej i rentowej określa ustawodawca, a z samego art. 67 ust. 1 nie wynikają żadne szczególne ograniczenia, którymi ustawodawca byłby związany.

Z zarzutu niejednoznacznego sformułowania art. 18 ustawy o zasadach tworzenia zakładowych systemów wynagrodzeń nie wynika, jakie konstytucyjne uprawnienie skarżącego w zakresie prawa do zabezpieczenia społecznego zostało naruszone. Zarzut ten dotyczy stosowania zasad techniki prawodawczej, nie może natomiast stanowić podstawy do stwierdzenia naruszenia konstytucyjnego prawa skarżącego. Z art. 67 ust. 1 Konstytucji RP nie wynika obowiązek ustawodawcy wprowadzania dodatkowych elementów doprecyzowywujących znaczenie słowa “emeryt” w ustawie o zasadach tworzenia zakładowych systemów wynagradzania. Możliwość przypisania danemu słowu kilku znaczeń, jest immanentną cechą języka prawnego, a wybór jednego z nich odbywa się dopiero w procesie wykładni. Zarzut niewłaściwej wykładni dotyczy jednak procesu stosowania, a nie stanowienia prawa. Zarzut dokonania niewłaściwej wykładni ustawy nie może więc być samodzielną podstawą skargi konstytucyjnej.

W związku z tym, że w przedmiotowej sprawie nie wskazano konstytucyjnego prawa, które zostało naruszone, ani sposobu jego naruszenia przez art. 18 ust. 1 i ust. 2 ustawy z 26 stycznia 1984 r., Trybunał Konstytucyjny orzekł jak na wstępie.