W skardze konstytucyjnej, wniesionej do Trybunału Konstytucyjnego 3 września 2020 r. (data nadania), K.Ł. (dalej: skarżący), reprezentowany przez pełnomocnika ustanowionego z wyboru, wystąpił z żądaniem przytoczonym na tle następującego stanu faktycznego.

Skarżący był licencjonowanym detektywem. W latach 2016-2017 był on pracownikiem agencji detektywistycznej w Ł. i jedynym pełnomocnikiem do kierowania jej działalnością. 5 października 2016 r. zawarta została umowa o świadczenie usług detektywistycznych, na podstawie której skarżący prowadził obserwację byłego konkubenta klientki.

Sąd Rejonowy w W. wyrokiem z 7 października 2019 r. (sygn. akt […]) uznał skarżącego za winnego tego, że w okresie od 12 października do 30 grudnia 2016 r. w W., podczas świadczenia usług detektywistycznych, wykonywał czynności zastrzeżone ustawowo dla organów i instytucji państwowych. Polegały one na założeniu i posługiwaniu się urządzeniem elektronicznym – lokalizatorem GPS w samochodzie osobowym obserwowanej osoby. W ten sposób skarżący pozyskiwał dane z o położeniu i przemieszczaniu się pojazdu. Sąd uznał, że czyn ten wyczerpuje dyspozycję z art. 45 ustawy z dnia 6 lipca 2001 r. o usługach detektywistycznych (Dz. U. z 2020 r. poz. 129) i wymierzył mu karę grzywny. Sąd Okręgowy w S., rozpoznając apelację skarżącego, wyrokiem z 27 maja 2020 r. (sygn. akt […]) utrzymał w mocy zaskarżony wyrok.

Zaskarżony przepis ‒ zdaniem skarżącego ‒ pozostaje w sprzeczności z zasadą nullum crimen, nulla poena sine lege wywodzoną z art. 42 ust. 1 zdanie pierwsze w związku z art. 2 Konstytucji. Narusza on jego wolność od sankcji karnej przewidzianej w sposób „dostatecznie określony w przepisie ustawy sformułowanym z zachowaniem zasad prawidłowej legislacji”. W ocenie skarżącego przepis pozostawia dowolność w ustaleniach znamion czynu zabronionego. Skarżący uważa, że przepis ten stanowi tzw. przepis karny niepełny.

Zarządzeniem Prezesa Trybunału Konstytucyjnego z 28 września 2020 r. (doręczonym pełnomocnikowi skarżącego 6 października 2020 r.) skarżący – na podstawie art. 57 ust. 1 ustawy z dnia 30 listopada 2016 r. o organizacji i trybie postępowania przed Trybunałem Konstytucyjnym (Dz. U. z 2019 r. poz. 2393) – został wezwany do usunięcia braków formalnych skargi konstytucyjnej przez doręczenie odpisów lub kopii orzeczeń poświadczonych za zgodność z oryginałem, a także pełnomocnictwa szczególnego wraz z odpisami.

W piśmie procesowym, wniesionym do Trybunału 13 października 2020 r. (data nadania), skarżący wykonał powyższe zarządzenie.

Trybunał Konstytucyjny zważył, co następuje:

1. Zgodnie z art. 61 ust. 1 ustawy z dnia 30 listopada 2016 r. o organizacji i trybie postępowania przed Trybunałem Konstytucyjnym (Dz. U. z 2019 r. poz. 2393; dalej: u.o.t.p.TK), skarga konstytucyjna podlega wstępnemu rozpoznaniu na posiedzeniu niejawnym. Służy ono wyeliminowaniu – już w początkowej fazie postępowania – spraw, które nie mogą być przedmiotem merytorycznego rozstrzygania. Trybunał wydaje postanowienie o nadaniu skardze konstytucyjnej dalszego biegu, gdy spełnia ona wymagania przewidziane w ustawie oraz nie zachodzą okoliczności, o których mowa w art. 61 ust. 4 pkt 3 u.o.t.p.TK.

2. W ocenie Trybunału skarga spełnia przesłanki przekazania jej do oceny merytorycznej.

2.1. Skargę konstytucyjną sporządził i złożył w imieniu skarżącego pełnomocnik ustanowiony z wyboru.

2.2. Przysługująca skarżącemu droga prawna została wyczerpana, ponieważ od wyroku Sądu Okręgowego w S. z 27 maja 2020 r. (sygn. akt […]) nie przysługuje żaden zwykły środek zaskarżenia.

2.3. Dochowany został trzymiesięczny termin do wniesienia skargi, zastrzeżony w art. 77 ust. 1 u.o.t.p.TK. Powyższe orzeczenie wraz z uzasadnieniem doręczono skarżącemu 4 czerwca 2020 r., zaś skarga konstytucyjna została wniesiona do Trybunału 3 września 2020 r. (data nadania).

2.4. Prawidłowo został określony przedmiot kontroli, tj. art. 45 ustawy z dnia 6 lipca 2001 r. o usługach detektywistycznych (Dz. U. z 2020 r. poz. 129) w brzmieniu: „Kto podczas świadczenia usług detektywistycznych wykonuje czynności ustawowo zastrzeżone dla organów i instytucji państwowych, podlega grzywnie, karze ograniczenia wolności albo karze pozbawienia wolności do lat 3”.

2.5. Zakwestionowanemu przepisowi skarżący zarzucił naruszenie konstytucyjnej zasady nullum crimen, nulla poena sine lege certa (art. 42 ust. 1 zdanie pierwsze w związku z art. 2 Konstytucji).

2.6. Skarżący wskazał, w jaki sposób – jego zdaniem – zakwestionowany w skardze przepis narusza powyższe prawo. Stwierdził, że przepis ten pozostawia dowolność w ustaleniu znamion czynu zabronionego. Jego zdaniem, jako adresat tej normy prawnokarnej, mógł pozostawać w uzasadnionym przekonaniu, że licencjonowany detektyw może w ramach wykonywanej działalności posługiwać się urządzeniem w postaci lokalizatora GPS.

3. W związku z powyższym i zważywszy na to, że sformułowane przez skarżącego zarzuty nie są oczywiście bezzasadne, Trybunał Konstytucyjny – na podstawie art. 61 ust. 2 u.o.t.p.TK – postanowił nadać skardze konstytucyjnej dalszy bieg.