1. W skardze konstytucyjnej z 26 marca 2020 r. (data wpływu: 1 kwietnia 2020 r.) skarżący wnieśli o zbadanie zgodności:
1) art. 23 ustawy z dnia 10 kwietnia 2003 r. o szczególnych zasadach przygotowania i realizacji inwestycji w zakresie dróg
publicznych (Dz. U. Nr 80, poz. 721, ze zm.; dalej: specustawa o drogach) w zakresie, w jakim wyklucza odpowiednie stosowanie
przepisów rozdziału 6 działu III ustawy z dnia 21 sierpnia 1997 r. o gospodarce nieruchomościami (Dz. U. Nr 115, poz. 741,
ze zm.; dalej: u.g.n.) o zwrocie wywłaszczonych nieruchomości do nieruchomości nabytych przez gminę na podstawie ustawy z
10 kwietnia 2003 r. o szczególnych zasadach przygotowania i realizacji inwestycji w zakresie dróg publicznych, z art. 64 ust.
1 i 2 w związku z art. 21 ust. 2 i art. 31 ust. 3 Konstytucji,
2) art. 216 ust. l i 2 ustawy u.g.n. w zakresie, w jakim wyklucza odpowiednie stosowanie przepisów rozdziału 6 działu III
u.g.n. do nieruchomości nabytych przez gminę na podstawie specustawy o drogach, z art. 64 ust. l i 2 w związku z art. 21 ust.
2 i art. 31 ust. 3 Konstytucji.
Skarga konstytucyjna została wniesiona w związku z następującą sprawą.
Decyzją Prezydenta Miasta L. z 21 października 2013 r. (utrzymaną w mocy decyzją Wojewody z 9 lipca 2014 r.) o zezwoleniu
na realizację inwestycji drogowej – budowę drogi gminnej objęte zostały działki, których właścicielami byli skarżący. Na mocy
tej decyzji działki te zostały przeznaczone pod budowę pasa drogowego drogi publicznej i stały się własnością Gminy L.
Wnioskiem z 2 stycznia 2015 r. złożonym do Prezydenta Miasta L. skarżący wystąpili o zwrot na ich rzecz działek jako niewykorzystanych
na cel wywłaszczenia. Decyzją Starosty z 15 lutego 2017 r. uwzględniono wniosek skarżących jedynie w zakresie zwrotu części
nieruchomości, a w pozostałej części postępowanie zostało umorzone. Wojewoda (organ odwoławczy) decyzją z 5 kwietnia 2017
r. uchylił zaskarżoną decyzję Starosty i w całości umorzył postępowanie pierwszej instancji. Na powyższą decyzję skarżący
wnieśli skargę do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w L., która w wyroku z 28 września 2017 r. została oddalona. Wyrokiem
z 13 listopada 2019 r. Naczelny Sąd Administracyjny oddalił skargę kasacyjną.
Wobec powyższego skarżący skierowali skargę konstytucyjną do Trybunału Konstytucyjnego. Zakwestionowali w niej przepisy, które
w ich ocenie były podstawą ostatecznego rozstrzygnięcia w ich sprawie. Ich zdaniem zaskarżone regulacje przez to, że nie przewidują
możliwości zwrotu wywłaszczonych nieruchomości, na których ostatecznie nie zostały zrealizowane inwestycje celu publicznego,
odebranych dotychczasowym właścicielom przez podmiot publiczny, naruszają konstytucyjne prawo do zwrotu nieruchomości wywłaszczonej,
na której nie został zrealizowany cel publiczny stanowiący podstawę wywłaszczenia oraz prawo do równej dla wszystkich ochrony
prawnej praw majątkowych w zakresie wskazanego wyżej prawa do zwrotu (art. 64 ust. 1 w związku z art. 21 ust. 2 i art. 31
ust. 3 Konstytucji).
Zdaniem skarżących norma uniemożliwiająca zwrot nieruchomości przejętych na własność przez podmiot publiczny na podstawie
specustawy o drogach wywodzona jest w praktyce orzeczniczej zarówno z art. 23 specustawy o drogach, jak i z art. 216 ust.
1 i 2 u.g.n. Z tego względu skarżący zakwestionowali konstytucyjność zarówno art. 23 specustawy o drogach, jak i art. 216
ust. 1 i 2 u.g.n. Jednocześnie skarżący wskazali, że wszystkie zarzuty i poczynione na ich tle uwagi, dotyczące niekonstytucyjności
normy wywiedzionej z art. 23 specustawy o drogach, zachowują aktualność także w odniesieniu do art. 216 ust. 1 i 2 u.g.n.
W związku z powyższym Trybunał uznał za celowe łączne przytoczenie najważniejszych motywów uzasadnienia skargi konstytucyjnej.
Zdaniem skarżących „odjęcie” im własności nieruchomości w trybie specustawy o drogach stanowiło wywłaszczenie sensu largo, które objęte jest rygorami ustanowionymi przez ustrojodawcę w art. 21 ust. 2 Konstytucji. Skarżący podkreślili, że ochrona
praw jednostki przed bezzasadnym wywłaszczeniem – wywodzona z art. 21 ust. 1 Konstytucji – obejmuje nie tylko okres poprzedzający
wywłaszczenie, lecz rozciąga się także na okres następujący po przejściu prawa własności na rzecz podmiotu publicznego. W
efekcie, jeżeli na wywłaszczonej nieruchomości nie zrealizowano celu publicznego, dla realizacji którego nastąpiło wywłaszczenie,
dotychczasowy właściciel ma – wynikające z Konstytucji – prawo do domagania się zwrotu przedmiotowej nieruchomości. Jednocześnie
konstytucyjne prawo podmiotowe do zwrotu nieruchomości jest prawem majątkowym, a zatem podlega ono regulacji art. 64 ust.
1 Konstytucji, w świetle którego prawo to zalicza się do kategorii „innych praw majątkowych”. W związku z powyższym osoby,
którym odbierane są nieruchomości na podstawie specustawy o drogach, obejmuje ochrona konstytucyjna wynikająca z art. 64 ust.
1 w związku z art. 21 ust. 2 Konstytucji. Ponadto, prawo do zwrotu nieruchomości przejętych przez podmiot publiczny na realizację
określonego celu publicznego podlega także regulacji art. 31 ust. 3 Konstytucji, wyrażającego zasadę proporcjonalności w ograniczaniu
praw konstytucyjnych.
Zdaniem skarżących, zakwestionowane regulacje uniemożliwiają im, jako właścicielom nieruchomości przejętej na własność przez
gminę na podstawie specustawy o drogach, domaganie się jej zwrotu, mimo że nieruchomość ta stała się zbędna na cel publiczny
w postaci budowy drogi publicznej, który stanowił podstawę jej nabycia przez gminę.
Zakaz zwrotu nieruchomości przejętych na podstawie specustawy o drogach nie spełnia przy tym przesłanek dopuszczalnego w świetle
art. 31 ust. 3 Konstytucji ograniczenia w zakresie korzystania z konstytucyjnych praw. Jak zauważają skarżący, żadna z wartości
wymienionych w art. 31 ust. 3 Konstytucji nie uzasadnia pozbawienia przez ustawodawcę prawa do zwrotu tych nieruchomości.
Ich zdaniem działanie ustawodawcy należy uznać za arbitralne i pozbawione jakiegokolwiek racjonalnego uzasadnienia, w szczególności
takiego, które dałoby się odnieść do kategorii ochrony interesu publicznego. Tymczasem, ocena zasadności ustawowego ograniczenia
w korzystaniu z konstytucyjnego prawa do zwrotu nieruchomości powinna być dokonywana z zastosowaniem szczególnie wymagających
(zaostrzonych) kryteriów, ze względu na charakter uwłaszczenia, które jest najbardziej dolegliwym przejawem ingerencji władzy
publicznej w prywatną własność. Jak wskazali, władza może korzystać z niego jedynie w sytuacjach wyjątkowych, gdy w inny sposób
nie jest możliwe zaspokojenie interesu publicznego.
Odnosząc się do zarzutu naruszenia prawa do równej dla wszystkich ochrony praw majątkowych, skarżący wskazali, że w obowiązującym
stanie prawnym można wskazać podmioty, które znalazły się w sytuacji podobnej do sytuacji podmiotów wywłaszczonych mocą specustawy
o drogach. Jednak jedynie w wypadku specustawy o drogach ustawodawca nie przewidział podstawy prawnej do zwrotu wywłaszczonych
nieruchomości, na których nie został zrealizowany cel publiczny, dla realizacji którego doszło do wywłaszczenia. Tymczasem
interesy majątkowe wszystkich dotychczasowych właścicieli są tożsame – dotyczą one możliwości odzyskania prawa własności nieruchomości,
która nie została wykorzystana na cel publiczny stanowiący podstawę wywłaszczenia.
Biorąc pod uwagę powyższe, skarżący uznali, że „ustawodawca ukształtował sytuację prawną dotychczasowego właściciela nieruchomości
przejętej na podstawie specustawy [o drogach] w sposób rażąco mniej korzystny w porównaniu ze sposobem ukształtowania sytuacji
prawnych dotychczasowych właścicieli nieruchomości przejętych na podstawie pozostałych wymienionych powyżej aktów prawnych”
(s. 90 skargi).
W opinii skarżących powyższe zróżnicowanie sytuacji prawnej podmiotów podobnych nie ma przy tym uzasadnienia w ochronie wartości
wymienionych w art. 31 ust. 3 Konstytucji.
2. W piśmie z 28 stycznia 2021 r. Rzecznik Praw Obywatelskich (dalej: RPO) poinformował, że zgłasza udział w postępowaniu
i wniósł o stwierdzenie, że zakwestionowane przepisy, w zakresie wskazanym w petitum skargi konstytucyjnej są niezgodne z art. 64 ust. 1 i 2 w związku z art. 21 ust. 2 i art. 31 ust. 3 Konstytucji.
W opinii RPO wynikające z zaskarżonych przepisów wyłączenie możliwości zwrotu nieruchomości przejętej na potrzeby budowy dróg
publicznych na podstawie specustawy o drogach jest sprzeczne z konstytucyjnymi gwarancjami ochrony przed nieuzasadnionym wywłaszczeniem.
Jak wskazał, przyjęte rozwiązanie nie służy żadnemu racjonalnie uzasadnionemu celowi – przeciwnie, wydaje się ubocznym, niezamierzonym
przez ustawodawcę, przypadkowym skutkiem scalania i upraszczania procedur inwestycyjnych. Nie realizuje także żadnej konstytucyjnej
wartości. Nie istnieje więc konstytucyjna legitymacja do przetrzymywania w zasobie publicznym nieruchomości przymusowo (i
niepotrzebnie) odebranych na taki cel ich prywatnym właścicielom.
W jego opinii rozwiązanie takie pozostaje w oczywistej sprzeczności z podstawową funkcją art. 21 ust. 2 Konstytucji, jaką
jest zapobieganie nadużyciom władz w stosunku do mienia obywateli, pod pretekstem realizacji celów, które po czasie okazują
się fikcyjne. Jeżeli cele publiczne się dezaktualizują, ingerencja w prawa jednostek całkowicie traci swoje uzasadnienie,
co aktualizować musi obowiązek zwrócenia własności odebranej pochopnie i w sposób niezgodny z ustawą zasadniczą.
RPO podkreślił także, że wynikające z zaskarżonych przepisów kryterium różnicowania ochrony prawnej w zależności od konstytucyjnie
irrelewantnej formy wywłaszczenia, nosi wszelkie cechy dowolności, nie będąc ani racjonalne, ani proporcjonalne, ani tym bardziej
sprawiedliwe. Jego zdaniem realizacja konstytucyjnego prawa do zwrotu wywłaszczonego mienia nie może bowiem zależeć od tego,
w jaki „techniczny” sposób ustawodawca zaprojektował procedury inwestycyjne. Przy ułomności przepisów o zwrocie wywłaszczonych
nieruchomości – enumeratywnie wymieniających skonkretyzowane przypadki przejęć nieruchomości, przy których taki zwrot jest
możliwy – byłby to bowiem zbyt prosty sposób naruszania praw obywateli.
3. W piśmie z 28 października 2022 r. Sejm wniósł o umorzenie postępowania w sprawie. Zwrócił uwagę, że wyrokiem z 30 czerwca
2021 r., sygn. SK 37/19, Trybunał orzekł, iż art. 23 specustawy o drogach, rozumiany w ten sposób, że nie stanowi o nakazie
odpowiedniego stosowania przepisów rozdziału 6, działu III u.g.n., jest niezgodny z art. 21 ust. 2 w związku z art. 64 ust.
2 Konstytucji. Jednocześnie postępowanie w pozostałym zakresie zostało umorzone.
Sejm wskazał, że problem konstytucyjny sygnalizowany rozpoznawaną skargą jest tożsamy z tym, o którym Trybunał orzekł w sprawie
o sygn. SK 37/19. Aktualne pozostają zatem argumenty zawarte w przywołanym orzeczeniu TK odnośnie do kierunku rozstrzygnięcia.
Wobec tego Sejm uznał, że postępowanie powinno zostać umorzone.
Jednocześnie, Sejm podkreślił, że pomimo tożsamości przedmiotowej skarg konstytucyjnych o sygn. SK 37/19 i niniejszej, w odniesieniu
do badania zgodności drugiego zakwestionowanego przepisu, tj. art. 216 ust. 1 u.g.n, nie można uznać, że przedmiot kontroli
został derogowany wskutek negatoryjnego wyroku Trybunału Konstytucyjnego ani że w sprawie mamy do czynienia z wystąpieniem
ujemnej przesłanki procesowej w postaci ne bis in idem. W sprawie o sygn. SK 37/19 w odniesieniu do badania zgodności art. 216 ust. 1 u.g.n. ze wskazanymi wzorcami kontroli, Trybunał
postanowił o umorzeniu postępowania, ze względu na niedopuszczalność wydania wyroku. Sejm wskazał jednak, że podjęte w sprawie
o sygn. SK 37/19 ustalenia pozostają relewantne dla przebiegu i wyniku niniejszego postępowania. W związku z powyższym, wniósł
o umorzenie postępowania także w tym w zakresie.
4. W piśmie z 17 marca 2023 r. Prokurator Generalny zajął stanowisko tożsame ze stanowiskiem Sejmu, że postępowanie w sprawie
powinno zostać umorzone w zakresie obu wskazanych w skardze regulacji. Prokurator Generalny wyjaśnił, że aktualna pozostaje
argumentacja dotycząca kwestionowanych przepisów zawarta w wyroku o sygn. SK 37/19 i konsekwencje tego wyroku dla dopuszczalności
orzekania w niniejszej sprawie.
Trybunał Konstytucyjny zważył, co następuje.
1. W niniejszej skardze skarżący wnieśli o zbadanie zgodności art. 23 ustawy z dnia 10 kwietnia 2003 r. o szczególnych zasadach
przygotowania i realizacji inwestycji w zakresie dróg publicznych (Dz. U. z 2024 r. poz. 311; dalej: specustawa o drogach)
w zakresie, w jakim wyklucza odpowiednie stosowanie przepisów rozdziału 6 działu III ustawy z dnia 21 sierpnia 1997 r. o gospodarce
nieruchomościami (Dz. U. z 2023 r. poz. 344, dalej: u.g.n.) o zwrocie wywłaszczonych nieruchomości do nieruchomości nabytych
przez gminę na podstawie specustawy o drogach oraz art. 216 ust. 1 i 2 u.g.n. w zakresie, w jakim wyklucza odpowiednie stosowanie
przepisów rozdziału 6 działu III tej ustawy do nieruchomości nabytych przez gminę na podstawie specustawy o drogach, z art.
64 ust. 1 i 2 w związku z art. 21 ust. 2 i art. 31 ust. 3 Konstytucji.
W wyroku z 30 czerwca 2021 r., sygn. SK 37/19 (OTK ZU A/2021, poz. 54), Trybunał Konstytucyjny orzekł, iż art. 23 specustawy
o drogach rozumiany w ten sposób, że nie stanowi o nakazie odpowiedniego stosowania przepisów rozdziału 6, działu III ustawy
o gospodarce nieruchomościami, jest niezgodny z art. 21 ust. 2 w związku z art. 64 ust. 2 Konstytucji. W uzasadnieniu wyroku
Trybunał przyjął, że z funkcjonalnego punktu widzenia decyzja administracyjna wydana na podstawie specustawy o drogach spełnia
taką samą rolę jak decyzja wywłaszczeniowa o charakterze prawokształtującym, a skutki prawnomaterialne obydwu postaci decyzji
ostatecznie czerpią moc z aktu normatywnego. Jednocześnie Trybunał wskazał, że z art. 21 ust. 2 w związku z art. 64 ust. 2
Konstytucji wynika reguła, w myśl której: ,,byłemu właścicielowi wyzutemu z własności wskutek bezcelowego wywłaszczenia przysługuje
konstytucyjne roszczenie o zwrot własności jak każdemu innemu właścicielowi, który znalazł się w podobnej sytuacji”. Biorąc
pod uwagę powyższe, Trybunał wskazał, że „Jeżeli istnieje generalna, ogólnosystemowa regulacja zwrotu wywłaszczonych bezcelowo
własności nieruchomości, a brak zarazem regulacji szczegółowej wobec określonego wypadku podobnego, to w myśl zasady równej
ochrony własności, regulacja generalna powinna mieć zastosowanie do wypadku wprost nią nieobjętego, ale rodzajowo zbieżnego.
Stosując powyższe zasady wobec poddanego kontroli art. 23 specustawy, należało uznać, że przepis ten rozumiany w ten sposób,
że nie stanowi o nakazie odpowiedniego stosowania przepisów rozdziału 6, działu III u.g.n., mających pozycję przepisów generalnych
w zakresie zwrotu wywłaszczonych bezcelowo własności nieruchomości, narusza konstytucyjną zasadę równej ochrony własności
realizowanej przez konstytucyjne roszczenie o zwrot bezcelowo wywłaszczonej własności (art. 21 ust. 2 w związku z art. 64
ust. 2 Konstytucji)”. Oznacza to, że norma uznana przez Trybunał Konstytucyjny za niezgodną z Konstytucją została derogowana
z systemu prawnego.
W pozostałym zakresie, tj. w odniesieniu do art. 216 ust. 1 u.g.n., postępowanie zostało umorzone na podstawie art. 59 ust.
1 pkt 2 ustawy z dnia 30 listopada 2016 r. o organizacji i trybie postępowania przed Trybunałem Konstytucyjnym (Dz. U. z 2019
r. poz. 2393; dalej: u.o.t.p.TK), z uwagi na niedopuszczalność merytorycznego rozpatrzenia skargi.
2. Przystępując do rozstrzygania niniejszej sprawy, Trybunał Konstytucyjny zwrócił uwagę, że przedmiot kontroli i wzorce kontroli
są częściowo tożsame jak w sprawie o sygn. SK 37/19. Wobec tego, że na każdym etapie postępowania bada się, czy nie zachodzi
jedna z ujemnych przesłanek wydania wyroku, powodująca konieczność umorzenia postępowania (zob. zamiast wielu, wyrok TK z
30 września 2014 r., sygn. SK 22/13, OTK ZU nr 8/A/2014, poz. 96 i powołane tam orzecznictwo TK), Trybunał dokonał oceny wpływu
wyroku o sygn. SK 37/19 na toczące się postępowanie.
3. W odniesieniu do zarzutu niezgodności z Konstytucją art. 23 specustawy o drogach Trybunał orzekł zakresowo o niekonstytucyjności
wyprowadzonej z tego przepisu normy prawnej.
Z uwagi na powyższe okoliczności konieczne było dokonanie oceny dopuszczalności merytorycznego rozpoznania przedmiotowej sprawy.
Zgodnie z dyspozycją art. 59 ust. 1 pkt 3 u.o.t.p.TK Trybunał Konstytucyjny wydaje na posiedzeniu niejawnym postanowienie
o umorzeniu postępowania, jeżeli wydanie orzeczenia jest zbędne. Zbędność orzekania występuje, gdy kwestionowana norma była
już w innej sprawie przedmiotem kontroli co do zgodności z Konstytucją. Jeśli w sprawie zachodzi tożsamość podmiotowa (dotycząca
podmiotu inicjującego postępowanie) i przedmiotowa (dotycząca przedmiotu i wzorców kontroli), ziszcza się ujemna przesłanka
procesowa w postaci powagi rzeczy osądzonej (res iudicata). Jeśli zaś w sprawie zachodzi tylko tożsamość przedmiotowa, ziszcza się przesłanka ne bis in idem (por. postanowienie TK z 23 czerwca 2022 r., sygn. SK 52/20, OTK ZU A/2022, poz. 42).
Zgodnie z dotychczasowym orzecznictwem Trybunału Konstytucyjnego, „[u]przednie rozpoznanie sprawy konstytucyjności określonego
przepisu prawnego (normy prawnej) z punktu widzenia tych samych zarzutów nie może być jednak uznane za prawnie obojętne. Powoduje
ono konieczność wydania rozstrzygnięcia opartego na zasadzie ne bis in idem. Jest ona rozumiana w postępowaniu przed Trybunałem Konstytucyjnym z uwzględnieniem specyfiki tego postępowania (…). O ile
w wypadku zaistnienia przesłanki powagi rzeczy osądzonej Trybunał Konstytucyjny musiałby (…) umorzyć postępowanie jako niedopuszczalne,
to w wypadku przesłanki ne bis in idem Trybunał dokonuje oceny w kategoriach pragmatycznych, ocenia celowość prowadzenia postępowania i orzekania w kwestii, która
została już jednoznacznie i ostatecznie rozstrzygnięta przez ten organ. W takiej sytuacji właściwą podstawą umorzenia postępowania
jest zbędność orzekania” (postanowienie TK z 10 lipca 2007 r., sygn. P 40/06, OTK ZU nr 7/A/2007, poz. 86).
Biorąc pod uwagę powyższe założenia, Trybunał Konstytucyjny porównał petitum oraz uzasadnienie skargi konstytucyjnej z tenorem wyroku w sprawie o sygn. SK 37/19 i stwierdził wystąpienie tożsamości dotyczącej
przedmiotu kontroli oraz częściowej tożsamości w zakresie wzorców konstytucyjnych. Trybunał uznał, że w wyroku o sygn. SK
37/19 rozstrzygnął problem konstytucyjny analogiczny do niniejszej sprawy. Ponowne rozpatrzenie sprawy w tym zakresie naruszałoby
zatem zasadę ne bis in idem, stabilizującą sytuację ukształtowaną wyrokiem Trybunału Konstytucyjnego, który zgodnie z art. 190 ust. 1 Konstytucji ma
moc powszechnie obowiązującą i jest ostateczny. Wobec zbędności orzekania, postępowanie w zakresie zarzutów postawionych w
punkcie 1 petitum skargi konstytucyjnej należało umorzyć na podstawie art. 59 ust. 1 pkt 3 u.o.t.p.TK.
4. W odniesieniu do zarzutu niekonstytucyjności art. 216 ust. 1 u.g.n. w sprawie o sygn. SK 37/19 Trybunał Konstytucyjny umorzył
postępowanie. Nie wypowiedział się zatem merytorycznie o zaskarżonej normie. W odniesieniu do tej regulacji nie zachodziła
więc przesłanka umorzenia postępowania według zasady ne bis in idem. Trybunał zgodził się jednak z pozostałymi uczestnikami postępowania, że podjęte w sprawie o sygn. SK 37/19 ustalenia w zakresie
art. 216 u.g.n. pozostają relewantne dla przebiegu i wyniku niniejszego postępowania.
Art. 216 u.g.n. przewiduje, że przepisy rozdziału 6, działu III u.g.n., dotyczące zwrotu bezcelowo wywłaszczonych nieruchomości,
stosuje się odpowiednio do nieruchomości przejętych lub nabytych na rzecz Skarbu Państwa na podstawie wymienionych w nim aktów
normatywnych. Zarówno w sprawie o sygn. SK 37/19, jak i w niniejszej sprawie, przepisowi temu zarzucono, że nie wymienia specustawy
o drogach wśród innych aktów normatywnych, co wyklucza odpowiednie stosowanie ustawy o gospodarce nieruchomościami do nieruchomości
nabytych przez podmiot publiczny (Skarb Państwa albo jednostkę samorządu terytorialnego) na podstawie specustawy o drogach.
W wyroku z 30 czerwca 2021 r., sygn. SK 37/19 Trybunał stwierdził, że nie można przyjąć, iż zaniechanie zamieszczenia w przepisie
przejściowym, jakim jest art. 216 ust. 1 u.g.n., aktów normatywnych, w tym specustawy o drogach, które weszły w życie później
niż ten przepis, było wynikiem przeoczenia legislacyjnego. Przeciwnie, Trybunał uznał, że prawodawca celowo zawarł w art.
216 ust. 1 u.g.n. katalog aktów normatywnych, które weszły w życie przed dniem wejścia w życie tego przepisu, a nie później.
W związku z powyższym, sformułowany wobec tego przepisu zarzut nie dotyczy pominięcia, ale zaniechania ustawodawczego, które
nie podlega kognicji Trybunału.
Trybunał uznał, że powyższe założenia są aktualne także na gruncie niniejszego postępowania i w związku z tym postępowanie
w zakresie badania zgodności art. 216 ust. 1 i 2 u.g.n. ze wskazanymi wzorcami kontroli podlega umorzeniu na podstawie art.
59 ust. 1 pkt 2 u.o.t.p.TK z uwagi na niedopuszczalność wydania wyroku.
Z powyższych względów Trybunał Konstytucyjny postanowił jak w sentencji.