1. Grupa posłów na Sejm VII kadencji (dalej: grupa posłów) wystąpiła 19 grudnia 2013 r. z wnioskiem do Trybunału Konstytucyjnego o zbadanie zgodności art. 105a – art. 105c ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. z 2011 r. Nr 177, poz. 1054, ze zm.) z art. 2 oraz art. 20 i art. 22 w związku z art. 31 ust. 3 Konstytucji.

2. Do wniosku grupy posłów została załączona lista zawierająca podpisy 50 posłów popierających wniosek. Wśród popierających wniosek byli posłowie: Jarosław Żaczek, którego mandat wygasł 3 grudnia 2014 r., na podstawie postanowienia Marszałka Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej z 4 grudnia 2014 r. (M. P. poz. 1186), wskutek wyboru na burmistrza Ryk, oraz Robert Biedroń, którego mandat wygasł 8 grudnia 2014 r., na podstawie postanowienia Marszałka Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej z 10 grudnia 2014 r. (M. P. poz. 1203), wskutek wyboru na prezydenta Miasta Słupska.

Na skutek wygaśnięcia mandatów dwóch posłów podpisanych pod wnioskiem do TK, liczba posłów popierających wniosek uległa zmniejszeniu do 48.

3. Zarządzeniem z 8 stycznia 2015 r., doręczonym przedstawicielowi wnioskodawcy 9 stycznia 2015 r., Przewodniczący składu orzekającego wezwał do uzupełnienia braków formalnych przez uzupełnienie listy podpisów posłów popierających wniosek do liczby podpisów pozwalającej na spełnienie warunku, o którym mowa w art. 191 ust. 1 pkt 1 Konstytucji, w terminie 14 dni od otrzymania zarządzenia, pod rygorem umorzenia postępowania.

Grupa posłów nie uzupełniła braków formalnych wniosku w wyznaczonym przez Trybunał terminie.

Trybunał Konstytucyjny zważył, co następuje:

1. Zgodnie z art. 191 ust. 1 pkt 1 Konstytucji z wnioskiem do Trybunału Konstytucyjnego w sprawach, o których mowa w art. 188 Konstytucji, może wystąpić grupa 50 posłów. Liczba posłów popierających wniosek może być większa, nie może być jednak mniejsza niż liczba ustalona w przepisie Konstytucji.

Przyczyny wygaśnięcia mandatu posła zostały określone w art. 247 § 1 ustawy z dnia 5 stycznia 2011 r. – Kodeks wyborczy (Dz. U. Nr 21, poz. 112, ze zm.; dalej: kodeks wyborczy). Jedną z przyczyn wygaśnięcia mandatu posła jest powołanie w toku kadencji na stanowisko, którego stosownie do przepisów Konstytucji albo ustaw nie można łączyć ze sprawowaniem mandatu posła (art. 247 § 1 pkt 6 kodeksu wyborczego). Jest to przyczyna wygaśnięcia mandatów dwóch, spośród podpisanych pod wnioskiem, posłów.

2. Wnioskodawca w niniejszej sprawie został wezwany do usunięcia braków formalnych wniosku przez uzupełnienie listy podpisów posłów popierających wniosek, w terminie 14 dni, pod rygorem umorzenia postępowania.

3. Trybunał Konstytucyjny stwierdził, że wnioskodawca nie uzupełnił listy podpisów i tym samym nie spełnił warunku, o którym mowa w art. 191 ust. 1 pkt 1 Konstytucji. W konsekwencji podmiot inicjujący postępowanie (grupa posłów) utracił, z upływem terminu wyznaczonego na uzupełnienie braków formalnych wniosku, legitymację do występowania przed Trybunałem. Ze względu na brak uprawnionego podmiotu wydanie wyroku w niniejszej sprawie jest niedopuszczalne.

Trybunał podtrzymał stanowisko zajmowane w dotychczasowym orzecznictwie. W wyroku z 8 czerwca 2011 r., sygn. K 3/09, OTK ZU nr 5/A/2011, poz. 39 (wydanym w pełnym składzie) oraz w postanowieniu z 15 października 2014 r., sygn. U 11/13, OTK ZU nr 9/A/2014, poz. 108, Trybunał stwierdził, że wystąpienie do Trybunału polega nie tylko na złożeniu wniosku, ale też na popieraniu go do momentu wydania przez Trybunał orzeczenia w sprawie. Trybunał w niniejszym składzie podzielił pogląd wyrażony w przywołanych orzeczeniach, że nie można różnicować skutków wygaśnięcia mandatu posła czy senatora na takie, które będą miały wpływ na skuteczność wniosku grupy posłów czy grupy senatorów do Trybunału, oraz na takie, które nie będą wywierały wpływu na złożony wniosek.

Jeżeli na skutek wygaśnięcia mandatu jednego lub kilku sygnatariuszy wniosku lub wskutek wycofania podpisu liczba podmiotów popierających wniosek spadnie poniżej wymaganego konstytucyjnie minimum, wniosek przestaje być dopuszczalny (por. postanowienie TK z 12 listopada 1997 r., sygn. K 20/97, OTK ZU nr 3-4/1997, poz. 57). Uzasadnia to umorzenie postępowania przed Trybunałem Konstytucyjnym na podstawie art. 39 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 1 sierpnia 1997 r. o Trybunale Konstytucyjnym (Dz. U. Nr 102, poz. 643, ze zm.).

Z tych względów Trybunał Konstytucyjny postanowił jak w sentencji.