1. W dniu 30 marca 2007 r. wpłynął do Trybunału Konstytucyjnego wniosek Zarządu Głównego Niezależnego Samorządnego Związku Zawodowego Policjantów o stwierdzenie, że: 1) art. 5 ust. 3 ustawy z dnia 6 kwietnia 1990 r. o Policji (Dz. U. z 2007 r. Nr 43, poz. 277), w brzmieniu nadanym przez art. 35 ustawy z dnia 8 sierpnia 1996 r. o zmianie niektórych ustaw normujących funkcjonowanie gospodarki i administracji publicznej (Dz. U. Nr 106, poz. 496, ze zm.) rozumiany jako umożliwiający powołanie na stanowisko Komendanta Głównego Policji osoby niebędącej policjantem jest niezgodny z art. 2 Konstytucji; 2) art. 6b ust. 4 ustawy z dnia 6 kwietnia 1990 r. o Policji (Dz. U. z 2007 r. Nr 43, poz. 277), w brzmieniu nadanym przez ustawę z dnia 21 lipca 2006 r. o zmianie ustawy o Policji oraz o zmianie niektórych innych ustaw (Dz. U. Nr 148, poz. 1122), zwana dalej ustawą o Policji, w zakresie, w jakim wyłącza policjantów z kręgu osób, które mogą być powołane na stanowisko zastępcy komendanta wojewódzkiego i Komendanta Stołecznego do spraw służb wspomagających działalność Policji jest niezgodny z art. 2, art. 31 ust. 3 i art. 32 Konstytucji; 3) art. 25a ust. 1 ustawy o Policji, w zakresie, w jakim uniemożliwia on policjantowi przeniesienie na własną prośbę do służby w Straży Granicznej, Biurze Ochrony Rządu, Państwowej Straży Pożarnej, Agencji Bezpieczeństwa Wewnętrznego, Agencji Wywiadu, Służby Wywiadu Wojskowego, Służby Kontrwywiadu Wojskowego lub Centralnego Biura Antykorupcyjnego jest niezgodny z art. 32 Konstytucji; 4) art. 35a ust. 1 ustawy o Policji, w zakresie, w jakim nie ustala zasad poddawania policjanta procedurze określającej jego predyspozycje do służby na określonych stanowiskach lub w określonych komórkach organizacyjnych, zakresu badań, jak i minimalnych kryteriów oceny ich wyników jest niezgodny z art. 2 i art. 32 Konstytucji; 5) art. 35a ust. 5 ustawy o Policji, w zakresie, w jakim nie określa wytycznych dla ministra właściwego do spraw wewnętrznych do wydania rozporządzenia jest niezgodny z art. 2 i art. 92 ust. 1 Konstytucji; 6) art. 37a pkt 1 ustawy o Policji, w zakresie, w jakim nie ustala przesłanek przeniesienia policjanta do dyspozycji przełożonego oraz okresu pozostawienia w tej dyspozycji jest niezgodny z art. 2 i art. 32 ust. Konstytucji; 7) art. 41 ust. 2 pkt 9 ustawy o Policji, w zakresie, w jakim ustala dwunastomiesięczny miesięczny termin trwania zawieszenia policjanta w czynnościach służbowych, spowodowanego prowadzeniem postępowania karnego lub skarbowego jest niezgodny z art. 2 i art. 42 ust. 3 Konstytucji; 8) art. 62 ust. 2 ustawy o Policji, w zakresie, w jakim nie określa przesłanek złożenia oświadczenia o stanie majątkowym na żądanie przełożonego właściwego w sprawach osobowych jest niezgodny z art. 2 i art. 32 ust. 1 Konstytucji; 9) art. 62 ust. 8 ustawy o Policji, w zakresie, w jakim nie zawiera wytycznych do wydania rozporządzenia jest niezgodny z art. 92 ust. 1 Konstytucji; 10) art. 62a ustawy o Policji, w zakresie, w jakim zobowiązuje policjanta do informowania przełożonego właściwego w sprawach osobowych o podjęciu przez małżonka lub osobę pozostającą we wspólnym gospodarstwie rodzinnym określonego w tym przepisie zajęcia jest niezgodny z art. 2 w zw. z art. 51 ust. 2, art. 47 w zw. z art. 31 ust. 3 Konstytucji; 11) art. 94 ust. 1a ustawy o Policji jest niezgodny z art. 2, art. 32 i art. 46 Konstytucji; 12) art. 95 ust. 2 pkt 9 ustawy o Policji jest niezgodny z art. 2, art. 32 i art. 46 Konstytucji; 13) art. 114 ust. 1 pkt 2 ustawy o Policji, w zakresie, w jakim policjantom, którzy podjęli służbę przed dniem wejścia w życie ustawy o zmianie ustawy o Policji, ogranicza wymiar ekwiwalentu za niewykorzystane urlopy wypoczynkowe i dodatkowe oraz za niewykorzystany czas wolny od służby do ostatnich 3 lat służby jest niezgodny z art. 2, art. 31 ust. 3, art. 32 i art. 66 ust. 2 Konstytucji.

2. Zarządzeniem sędziego Trybunału Konstytucyjnego z dnia 9 maja 2007 r. wezwano wnioskodawcę do usunięcia braków formalnych wniosku poprzez: dołączenie wyciągu z protokołu pozwalającego stwierdzić, że uchwała została podjęta zgodnie ze statutem organizacji (4 egzemplarze); powołanie przepisu prawa lub statutu, wskazującego, że kwestionowany akt normatywny dotyczy spraw objętych zakresem działania wnioskodawcy; wskazanie, w jakim zakresie art. 35a ust. 5 ustawy o Policji jest niezgodny z art. 32 Konstytucji; sprecyzowanie, czy w pkt 13 wniosku przedmiotem badania zgodności art. 114 ust. 1 pkt 2 ustawy o Policji jest art. 66 ust. 2 czy art. 66 ust. 1 Konstytucji.

3. W piśmie z dnia 19 maja 2007 r. pełnomocnik wnioskodawcy odniósł się do stwierdzonych braków formalnych wniosku.

4. Postanowieniem z dnia 3 lipca 2007 r. Trybunał Konstytucyjny odmówił nadania dalszego biegu wnioskowi Zarządu Głównego Niezależnego Samorządnego Związku Zawodowego Policjantów w zakresie dotyczącym stwierdzenia zgodności art. 5 ust. 3 ustawy o Policji z art. 2 Konstytucji, a także art. 37a pkt 1 ustawy o Policji z art. 2 i art. 32 ust. 1 Konstytucji.

Trybunał Konstytucyjny stwierdził, że wniosek – w odniesieniu do kontroli art. 5 ust. 3 ustawy o Policji – trudno uznać za złożony w celu ochrony interesów prawnych członków związku zawodowego policjantów, tzn. w granicach legitymacji, którą wyznacza art. 191 ust. 2 Konstytucji. W szczególności, art. 2 Konstytucji powołany jako wzorzec kontroli wskazuje jednoznacznie, że zamiarem wnioskodawcy jest ochrona interesu ogólnospołecznego (przestrzeganie zasady zgodności aktów normatywnych w hierarchicznym systemie źródeł powszechnie obowiązującego prawa). Na podstawie art. 191 ust. 1 pkt 1 Konstytucji, argumentację o takim charakterze mogą bowiem przedstawiać jedynie podmioty legitymowane generalnie. Trybunał zwrócił także uwagę na stanowisko wnioskodawcy, który przyczyn naruszenia art. 2 Konstytucji upatruje w niespójności zaskarżonego art. 5 ust. 3 ustawy o Policji z przepisami innych aktów normatywnych (ustawy i rozporządzeń). Należało zatem wyjaśnić, że Trybunał Konstytucyjny nie orzeka o poziomej zgodności norm ustawowych oraz – co oczywiste – nie bada zarzutu niespójności norm ustawy z normami rozporządzeń (tak w rozpatrywanym wniosku), bowiem kontrola norm ma zawsze charakter hierarchiczny. Trybunał zauważył przy tym, że wnioskodawca, sugerując „zbytnią lakoniczność” art. 5 ust. 3 ustawy o Policji w porównaniu z art. 6b, art. 6c i art. 6d tejże ustawy, nie wyjaśnia, w jakiej mierze cecha ta wpływa na zupełność zaskarżonego przepisu (pominięcie prawodawcze) oraz implikuje „rozbieżności interpretacyjne” w jego stosowaniu, prowadząc do naruszenia art. 2 Konstytucji.

Oceniając zasadność zarzutów skierowanych przeciwko art. 37a pkt 1 ustawy o Policji, Trybunał uznał, że przepis ten explicite stanowi zarówno o przesłance przeniesienia, tzn. „przypadku zwolnienia z dotychczas zajmowanego stanowiska służbowego”, jak i czasie pozostawania w dyspozycji, tzn. „na okres poprzedzający powołanie lub mianowanie na inne stanowisko służbowe albo zwolnienie ze służby, nie dłuższy niż 12 miesięcy”. Wskazując na oczywistą bezzasadność wniosku w tak wyznaczonym zakresie, Trybunał Konstytucyjny postanowił odmówić nadania mu dalszego biegu.

5. W zażaleniu z 19 lipca 2007 r. pełnomocnik wnioskodawcy wniósł o uchylenie zaskarżonego postanowienia i merytoryczne rozpoznanie wniosku również w odniesieniu do art. 5 ust. 3 i art. 37a pkt 1 ustawy o Policji.

Trybunał Konstytucyjny zważył, co następuje:

1. Trybunał Konstytucyjny, rozpatrując zażalenie, koncentruje się na badaniu zarzutów w nim podniesionych i do tego ogranicza rozpoznanie wniesionego środka odwoławczego. Zobowiązany jest na podstawie art. 36 ustawy z dnia 1 sierpnia 1997 r. o Trybunale Konstytucyjnym (Dz. U. Nr 102, poz. 643, ze zm.; dalej: ustawa o TK) do badania legitymacji podmiotów wskazanych w art. 191 ust. 1 pkt 4 Konstytucji, domagających się wszczęcia abstrakcyjnej kontroli norm. Tylko wnikliwe zbadanie wniosku casu ad casum – już w stadium postępowania wstępnego – prowadzić może do ujednolicenia praktyki orzeczniczej w tych sprawach, zapobiegając zarówno bezpodstawnemu nadawaniu biegu wnioskom nieuprawnionych podmiotów, jak i bezpodstawnej odmowie nadania biegu wnioskom pochodzącym od podmiotów uprawnionych.

2. Trybunał Konstytucyjny stwierdza, że zaskarżone postanowienie jest prawidłowe, zaś zarzuty podniesione w zażaleniu nie podważają ustaleń dokonanych w przedmiotowym postanowieniu, a tym samym nie zasługują na uwzględnienie.

Trybunał Konstytucyjny podkreśla, że argumenty zażalenia abstrahują od wskazanych przez Trybunał przesłanek odmowy nadania dalszego biegu wnioskowi w zakresie orzekania o zgodności art. 5 ust. 3 ustawy o Policji. Pełnomocnik wnioskodawcy, choć kwestionuje trafność rozstrzygnięcia Trybunału, to jednocześnie uzasadnia zaskarżenie, formułując nowy zarzut materialny. Przekonuje, że brzmienie art. 5 ust. 3 zaskarżonej ustawy w kontekście brzmienia art. 4 ust. 1 w związku z art. 6 ust. 1 oraz art. 8 ust. 1 ustawy z dnia 24 sierpnia 2006 r. o państwowym zasobie kadrowym i wysokich stanowiskach państwowych (Dz. U. Nr 170, poz. 1217, ze zm.; dalej: ustawa o państwowym zasobie kadrowym) dowodzi istnienia między nimi sprzeczności. W konkluzji twierdzi, że niejasne rozwiązania prawne określające tryb powoływania Komendanta Głównego Policji (oraz jego zastępców) uzasadniają legitymację związku wnioskodawcy, bowiem utrudniają osiągnięcie jednego z tych stanowisk przez policjantów.

Zdaniem Trybunału Konstytucyjnego, powyższy argument nie prowadzi do swoiście rozumianej konwalidacji braku zdolności wnioskowej Zarządu Głównego Niezależnego Samorządnego Związku Zawodowego Policjantów w zakresie kontroli art. 5 ust. 3 ustawy o Policji z art. 2 Konstytucji. Co więcej, zakres zarzutu wyznacza –implicite – nowy przedmiot kontroli, który obejmuje przywołane przepisy ustawy o państwowym zasobie kadrowym. Oznacza to, że pełnomocnik wnioskodawcy, opierając zaskarżenie na nowym zarzucie materialnym, wykroczył poza upoważnienie udzielone przez Zarząd Główny Niezależnego Samorządnego Związku Zawodowego Policjantów w uchwale z 29 marca 2007 r. (ZZ-317/2007) o skierowaniu wniosku do Trybunału Konstytucyjnego.

Trybunał Konstytucyjny podkreśla, że stanowisko przedstawione w zażaleniu nie odnosi się również do przesłanek odmowy nadania dalszego biegu wnioskowi w zakresie orzekania o zgodności art. 37a pkt 1 ustawy o Policji. Pełnomocnik wnioskodawcy, choć podziela pogląd Trybunału, zgodnie z którym „przepis ten określa podstawę skierowania policjanta do dyspozycji oraz czas jej trwania”, to jednak zarzuca, że Trybunał nie wziął pod uwagę „jednoczesnej niedookreśloności obu wymienionych tam podstaw materialnych”. Pomijając uzasadnienie powyższego twierdzenia, koncentruje się natomiast na negatywnej ocenie skutków finansowych, które niesie za sobą skierowanie policjanta do dyspozycji przełożonego (obniżenie lub pozbawienie dodatków, wpływające na wysokość świadczenia emerytalnego).

Trybunał Konstytucyjny stwierdza zatem, że wyjaśnień pełnomocnika wnioskodawcy nie cechuje merytoryczny związek z przesłanką odmowy nadania dalszego biegu wnioskowi w zakresie orzekania o zgodności art. 31a pkt 1 ustawy o Policji z art.2 i art. 32 ust. 1 Konstytucji i dlatego nie zasługują na uwzględnienie.

Z tych względów Trybunał Konstytucyjny uznając, że zażalenie nie podważyło zasadności stanowiska zajętego w zaskarżonym postanowieniu, orzekł jak w sentencji.

W dniu 30 marca 2007 r. wpłynął do Trybunału Konstytucyjnego wniosek Zarządu Głównego Niezależnego Samorządnego Związku Zawodowego Policjantów o stwierdzenie, że: 1) art. 5 ust. 3 ustawy z dnia 6 kwietnia 1990 r. o Policji (Dz. U. z 2007 r. Nr 43, poz. 277, ze zm.; dalej: ustawa o Policji), w brzmieniu nadanym przez art. 35 ustawy z dnia 8 sierpnia 1996 r. o zmianie niektórych ustaw normujących funkcjonowanie gospodarki i administracji publicznej (Dz. U. Nr 106, poz. 496, ze zm.) rozumiany jako umożliwiający powołanie na stanowisko Komendanta Głównego Policji osoby niebędącej policjantem jest niezgodny z art. 2 Konstytucji; 2) art. 6b ust. 4 ustawy o Policji w brzmieniu nadanym przez ustawę z dnia 21 lipca 2006 r. o zmianie ustawy o Policji oraz o zmianie niektórych innych ustaw (Dz. U. Nr 148, poz. 1122), w zakresie, w jakim wyłącza policjantów z kręgu osób, które mogą być powołane na stanowisko zastępcy komendanta wojewódzkiego i Komendanta Stołecznego do spraw służb wspomagających działalność Policji jest niezgodny z art. 2, art. 31 ust. 3 i art. 32 Konstytucji; 3) art. 25a ust. 1 ustawy o Policji, w zakresie, w jakim uniemożliwia on policjantowi przeniesienie na własną prośbę do służby w Straży Granicznej, Biurze Ochrony Rządu, Państwowej Straży Pożarnej, Agencji Bezpieczeństwa Wewnętrznego, Agencji Wywiadu, Służby Wywiadu Wojskowego, Służby Kontrwywiadu Wojskowego lub Centralnego Biura Antykorupcyjnego jest niezgodny z art. 32 Konstytucji; 4) art. 35a ust. 1 ustawy o Policji, w zakresie, w jakim nie ustala zasad poddawania policjanta procedurze określającej jego predyspozycje do służby na określonych stanowiskach lub w określonych komórkach organizacyjnych, zakresu badań, jak i minimalnych kryteriów oceny ich wyników jest niezgodny z art. 2 i art. 32 Konstytucji; 5) art. 35a ust. 5 ustawy o Policji, w zakresie, w jakim nie określa wytycznych dla ministra właściwego do spraw wewnętrznych dla wydania rozporządzenia jest niezgodny z art. 2 i art. 92 ust. 1 Konstytucji; 6) art. 37a pkt 1 ustawy o Policji, w zakresie, w jakim nie ustala przesłanek przeniesienia policjanta do dyspozycji przełożonego oraz okresu pozostawienia w tej dyspozycji jest niezgodny z art. 2 i art. 32 ust. 1 Konstytucji; 7) art. 41 ust. 2 pkt 9 ustawy o Policji, w zakresie, w jakim ustala dwunastomiesięczny termin trwania zawieszenia policjanta w czynnościach służbowych, spowodowanego prowadzeniem postępowania karnego lub skarbowego jest niezgodny z art. 2 i art. 42 ust. 3 Konstytucji; 8) art. 62 ust. 2 ustawy o Policji, w zakresie, w jakim nie określa przesłanek założenia oświadczenia o stanie majątkowym na żądanie przełożonego właściwego w sprawach osobowych jest niezgodny z art. 2 i art. 32 ust. 1 Konstytucji; 9) art. 62 ust. 8 ustawy o Policji, w zakresie, w jakim nie zawiera wytycznych do wydania rozporządzenia jest niezgodny z art. 92 ust. 1 Konstytucji; 10) art. 62a ustawy o Policji, w zakresie, w jakim zobowiązuje policjanta do informowania przełożonego właściwego w sprawach osobowych o podjęciu przez małżonka lub osobę pozostającą we wspólnym gospodarstwie rodzinnym określonego w tym przepisie zajęcia jest niezgodny z art. 2 w zw. z art. 51 ust. 2, art. 47 w zw. z art. 31 ust. 3 Konstytucji; 11) art. 94 ust. 1a ustawy o Policji jest niezgodny z art. 2, art. 32 i art. 46 Konstytucji; 12) art. 95 ust. 2 pkt 9 ustawy o Policji jest niezgodny z art. 2, art. 32 i art. 46 Konstytucji; 13) art. 114 ust. 1 pkt 2 ustawy o Policji, w zakresie, w jakim policjantom, którzy podjęli służbę przed dniem wejścia w życie ustawy o zmianie ustawy o Policji, ogranicza wymiar ekwiwalentu za niewykorzystane urlopy wypoczynkowe i dodatkowe oraz za niewykorzystany czas wolny od służby do ostatnich 3 lat służby jest niezgodny z art. 2, art. 31 ust. 3, art. 32 i art. 66 ust. 2 Konstytucji.

Zarządzeniem sędziego Trybunału Konstytucyjnego z 9 maja 2007 r. wezwano wnioskodawcę do usunięcia braków formalnych wniosku poprzez: dołączenie wyciągu z protokołu pozwalającego stwierdzić, że uchwała została podjęta zgodnie ze statutem organizacji (4 egzemplarze); powołanie przepisu prawa lub statutu, wskazującego, że kwestionowany akt normatywny dotyczy spraw objętych zakresem działania wnioskodawcy; wskazanie, w jakim zakresie art. 35a ust. 5 ustawy o Policji jest niezgodny z art. 32 Konstytucji; sprecyzowanie, czy w pkt 13 wniosku przedmiotem badania zgodności art. 114 ust. 1 pkt 2 ustawy o Policji jest art. 66 ust. 2 czy art. 66 ust. 1 Konstytucji.

W piśmie z 19 maja 2007 r. pełnomocnik wnioskodawcy odniósł się do stwierdzonych braków formalnych wniosku.

Trybunał Konstytucyjny zważył, co następuje:

1. Zgodnie z art. 36 ustawy z dnia 1 sierpnia 1997 r. o Trybunale Konstytucyjnym (Dz. U. Nr 102, poz. 643, ze zm.; dalej: ustawa o TK) wniosek pochodzący od ogólnokrajowego organu związku zawodowego podlega wstępnemu rozpoznaniu na posiedzeniu niejawnym. W postępowaniu tym Trybunał Konstytucyjny bada, czy wniosek odpowiada warunkom formalnym, czy nie jest oczywiście bezzasadny, a w szczególności, czy pochodzi od uprawnionego podmiotu (art. 191 ust. 1 pkt 4 w zw. z ust. 2 Konstytucji oraz art. 32 ust. 2 ustawy o TK).

W myśl art. 191 ust. 1 pkt 4 ustawy zasadniczej ogólnokrajowe organy związku zawodowego mogą wystąpić do Trybunału Konstytucyjnego z wnioskiem o zbadanie hierarchicznej zgodności norm (art. 188 pkt 1-3 Konstytucji). Jednakże legitymacja tych podmiotów została ograniczona w jej przedmiotowym zakresie, bowiem mogą one kwestionować jedynie taki akt normatywny (jego część), który dotyczy spraw objętych zakresem działania związku zawodowego (art. 191 ust. 2 w zw. z art. 191 ust. 1 pkt 4 Konstytucji). Z tego względu wnioskodawca jest zobowiązany, na podstawie art. 32 ust. 2 ustawy o TK, wskazać przepis ustawy lub statutu, pozwalający stwierdzić, że zaskarżony akt normatywny dotyczy jego zakresu działania. Dla określenia granic, w jakich podmiot legitymowany szczegółowo może wnioskować do Trybunału Konstytucyjnego, kluczowe znaczenia ma wykładnia pojęć „sprawa” oraz „zakres działania”. Należy przy tym zaznaczyć, że ich interpretacja musi opierać się na przepisach Konstytucji, jako podstawie przyznania uprawnienia do występowania o kontrolę norm. Natomiast przepis ustawy lub statutu ma jedynie walor potwierdzający, iż w rozpatrywanej sprawie kwestionowany akt normatywny (jego część) rzeczywiście należy do spraw objętych zakresem działania wnioskodawcy, ustalonego zgodnie z postanowieniami Konstytucji.

Pojęcie „sprawa” ma na gruncie art. 191 ust. 2 Konstytucji znaczenie autonomiczne. Jego wykładnia pozostaje w immanentnym związku z charakterem postępowania, które toczy się przed Trybunałem Konstytucyjnym. Badaniu podlega zawsze zgodność aktu normatywnego z aktem normatywnym o wyższej mocy prawnej (jego normą lub normami). Zestawienie przedmiotu kontroli z wzorcem kontroli stawia zaskarżony akt normatywny w pewnym kontekście, który uprawdopodobnia jego niekonstytucyjność. Sam kwestionowany akt normatywny może być bowiem przedmiotem wielu zarzutów, w zależności od powołanych przez wnioskodawcę wzorców kontroli.

Z tego względu na etapie wstępnego rozpoznania wniosku Trybunał Konstytucyjny rozstrzyga dwie kwestie. Pierwsza wiąże się z ustaleniem zakresu działania wnioskodawcy w rozumieniu art. 191 ust. 2 Konstytucji. Druga, będąca jej następstwem, prowadzi do stwierdzenia, czy zarówno zaskarżony akt normatywny, jak i powołane dla jego kontroli wzorce, należą do uprzednio wyznaczonego zakresu działania podmiotu wszczynającego postępowanie. Może się bowiem zdarzyć, że na gruncie art. 191 ust. 2 Konstytucji, wnioskodawca ma zdolność kwestionowania danego przepisu, natomiast przywołane przezeń wzorce kontroli nie mieszczą się w jego zakresie działania. W tym znaczeniu zestawienie przedmiotu i wzorców kontroli oznacza, że „sprawa” nie należy do zakresu działania wnioskodawcy, i z tego powodu należy odmówić nadania wnioskowi dalszego biegu. Przykładowo, Trybunał Konstytucyjny w postanowieniu z 12 listopada 2003 r. (Tw 14/03, OTK ZU nr 4/B/2003, poz. 205) uznał, że „wniosek złożony do Trybunału musi być bezpośrednio związany z interesem prawnym danej organizacji jako takiej lub interesem prawnym członków tej organizacji, do którego reprezentowania organizacja została powołana”. Podobnie, w postanowieniu z 7 września 2005 r. (Tw 31/05, OTK ZU nr 5/B/2005, poz. 184) stwierdził, że „powoływanie się na realizację celów ogólnospołecznych i aktywność społeczno-gospodarczą związku zawodowego nie daje podstaw do wystąpienia z wnioskiem o stwierdzenie zgodności kwestionowanych przepisów prawa z Konstytucją”.

2. Zarząd Główny Niezależnego Samorządnego Związku Zawodowego Policjantów zarzuca, że art. 5 ust. 3 ustawy o Policji, w brzmieniu: „Komendanta Głównego policji powołuje i odwołuje Prezes Rady Ministrów na wniosek ministra właściwego do spraw wewnętrznych”, nie określa „żadnych przesłanek podmiotowych osoby powoływanej na to stanowisko”, co – jak potwierdza praktyka – umożliwia piastowanie tej funkcji przez osoby niebędące policjantami. Wnioskodawca dowodzi, że kwestionowany przepis narusza art. 2 Konstytucji, tzn. wynikającą z niego zasadę poprawnej legislacji przez to, że jest niespójny z § 2 ust. 1 i § 4 ust. 2 rozporządzenia Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji z dnia 17 grudnia 2003 r. w sprawie wymagań w zakresie wykształcenia, kwalifikacji zawodowych i stażu służby, jakim powinni odpowiadać policjanci na stanowiskach komendantów Policji i innych stanowiskach służbowych (Dz. U. z 2004 r. Nr 2, poz. 14, ze zm.), z załącznikiem nr 2 i 3 do rozporządzenia Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji z dnia 6 grudnia 2001 r. w sprawie szczegółowych zasad otrzymywania i wysokości uposażenia zasadniczego policjantów, dodatków do uposażenia oraz ustalania wysługi lat, od której jest uzależniony wzrost uposażenia zasadniczego (Dz. U. Nr 152, poz. 1732, ze zm.), a także z art. 4 pkt 1 ustawy z dnia 24 sierpnia 2006 r. o państwowym zasobie kadrowym i wysokich stanowiskach państwowych (Dz. U. Nr 170, poz. 1217, ze zm.). Wnioskodawca twierdzi także, że kwestionowany przepis jest zbyt lakoniczny, co stwarza rozbieżności interpretacyjne, naruszające zasadę konstytucyjności przepisu interpretowanego w ramach tzw. techniki wykładni ustawy w zgodzie z Konstytucją.

W ocenie Trybunału Konstytucyjnego argumentacja wnioskodawcy nie stanowi wystarczającej podstawy do poddania merytorycznej kontroli zgodności art. 5 ust. 3 ustawy o Policji z art. 2 Konstytucji. Po pierwsze należy stwierdzić, że kwestionowany przepis nie wyłączył policjantów z kręgu osób, które mogą zostać powołane na stanowisko Komendanta Głównego Policji. Stąd wniosek w wyżej wyznaczonym zakresie, trudno uznać za złożony w celu ochrony interesów prawnych członków związku zawodowego policjantów, zgodnie z legitymacją wyznaczoną przez art. 191 ust. 2 Konstytucji. W szczególności zaś, art. 2 Konstytucji powołany jako wzorzec kontroli, wskazuje jednoznacznie na działanie w celu ochrony interesu ogólnospołecznego (zgodności aktów w systemie źródeł prawa), które przed Trybunałem Konstytucyjnym mogą inicjować jedynie podmioty legitymowane generalnie (art. 191 ust. 1 pkt 1 Konstytucji). Po drugie należy przypomnieć, że poza granicami właściwości Trybunału Konstytucyjnego (art. 188 ustawy zasadniczej) pozostaje badanie aktów stosowania prawa (w rozpatrywanej sprawie – praktyki powoływania osób na stanowisko Komendanta Głównego Policji), natomiast mieści się w nich orzekanie o hierarchicznej zgodności przepisu stanowiącego podstawę wydania aktu indywidualnego. Trybunał Konstytucyjny zwraca przy tym uwagę na argumentację wnioskodawcy, który przyczyn naruszenia art. 2 Konstytucji upatruje w niespójności zaskarżonego art. 5 ust. 3 ustawy o Policji z przepisami innych aktów normatywnych (ustawy i rozporządzeń). Trzeba zatem, po trzecie podkreślić, że Trybunał Konstytucyjny nie orzeka o poziomej zgodności norm ustawowych oraz – co oczywiste – nie bada zarzutu niespójności norm ustawy z normami rozporządzeń (tak w rozpatrywanym wniosku), bowiem kontrola norm ma zawsze charakter hierarchiczny. Po czwarte, wnioskodawca sugerując „zbytnią lakoniczność” art. 5 ust. 3 ustawy o Policji w porównaniu do art. 6b, art. 6c i art. 6d tejże ustawy, nie wyjaśnia, w jakiej mierze cecha ta wpływa na zupełność zaskarżonego przepisu (pominięcie prawodawcze) oraz implikuje „rozbieżności interpretacyjne” w jego stosowaniu, prowadząc do naruszenia art. 2 Konstytucji.

Biorąc pod uwagę powyższe wyjaśnienia, Trybunał Konstytucyjny stwierdza oczywistą bezzasadność wniosku w odniesieniu do kontroli zgodności art. 5 ust. 3 ustawy o Policji z art. 2 Konstytucji.

3. Jak wynika z uchwały Zarządu Głównego NSZZ Policjantów z 29 marca 2007 r. (nr 114/IV/2007) i złożonego na jej podstawie wniosku do Trybunału Konstytucyjnego, zbadanie zgodności ma dotyczyć art. 37a pkt 1 ustawy o Policji, w zakresie, w jakim przepis ten nie ustala przesłanek przeniesienia policjanta do dyspozycji przełożonego oraz okresu pozostawania w tej dyspozycji. Tymczasem zaskarżony art. 37a pkt 1 ustawy o Policji explicite stanowi zarówno o przesłance przeniesienia, tzn. „przypadku zwolnienia z dotychczas zajmowanego stanowiska służbowego”, jak i czasie pozostawania w dyspozycji, tzn. „na okres poprzedzający powołanie lub mianowanie na inne stanowisko służbowe albo zwolnienie ze służby, nie dłuższy niż 12 miesięcy”.

Biorąc pod uwagę powyższe wyjaśnienia, Trybunał Konstytucyjny stwierdza oczywistą bezzasadność wniosku w odniesieniu do kontroli zgodności art. 37a pkt 1 ustawy o Policji z art. 2 i art. 32 ust. 1 Konstytucji.

W tym stanie rzeczy Trybunał Konstytucyjny postanowił jak w sentencji.