W skardze konstytucyjnej wniesionej do Trybunału Konstytucyjnego 21 stycznia 2020 r., M. Sp. z o.o. Sp. k. (dalej: skarżąca),
reprezentowana przez radcę prawnego ustanowionego pełnomocnikiem z wyboru, wystąpiła z żądaniem na tle następującego stanu
faktycznego.
Orzeczeniem Wojewódzkiej Komisji Do Spraw Orzekania o Zdarzeniach Medycznych (dalej: Wojewódzka Komisja) z 27 lutego 2019
r. (sygn. […]), po rozpoznaniu wniosku M.K. (dalej: pacjent) o ustalenie zdarzenia medycznego z udziałem skarżącej stwierdzono,
że przebieg leczenia pacjenta w podmiocie leczniczym skarżącej w okresie od 7 kwietnia do 21 kwietnia 2016 r. był niezgodny
z aktualną wiedzą medyczną i stanowi zdarzenie medyczne w rozumieniu art. 67a ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 6 listopada 2008
r. o prawach pacjenta i Rzeczniku Praw Pacjenta (ówcześnie: Dz. U. z 2017 r. poz. 1318, ze zm.; obecnie: Dz. U. 2019 r. poz.
1127; dalej: ustawa o prawach pacjenta) oraz orzeczono o kosztach postępowania.
Orzeczeniem Wojewódzkiej Komisji z 30 kwietnia 2019 r. (RPS[…]), po ponownym rozpoznaniu sprawy, utrzymano w całości orzeczenie
z 27 lutego 2019 r.
Orzeczeniem Wojewódzkiej Komisji z 10 października 2019 r. (sygn. […]), oddalono skargę skarżącej o stwierdzenie niezgodności
z prawem ww. orzeczenia z 30 kwietnia 2019 r.
Zaświadczeniem z 16 grudnia 2019 r., Wojewódzka Komisja (sygn.[…]) wydała pacjentowi tytuł wykonawczy zgodnie z art. 67k ust.
4 ustawy o prawach pacjenta.
Zarządzeniem sędziego Trybunału Konstytucyjnego z 11 lutego 2020 r., skarżąca – na podstawie art. 61 ust. 3 ustawy z dnia
30 listopada 2016 r. o organizacji i trybie postępowania przed Trybunałem Konstytucyjnym (Dz. U. z 2019 r. poz. 2393; dalej:
u.o.t.p. TK) – została wezwana do usunięcia braków formalnych skargi konstytucyjnej. Pismem z 20 lutego 2020 r. skarżąca –
dochowując przewidzianego prawem terminu – odpowiedziała na doręczone jej zarządzenie.
Treść kwestionowanych przepisów ustawy o prawach pacjenta jest następująca:
– art. 67j ust. 7: „W terminie 14 dni od dnia doręczenia orzeczenia wraz z uzasadnieniem podmiotowi składającemu wniosek,
kierownikowi podmiotu leczniczego prowadzącego szpital oraz ubezpieczycielowi, o których mowa w art. 67i ust. 2, przysługuje
prawo złożenia do wojewódzkiej komisji umotywowanego wniosku o ponowne rozpatrzenie sprawy”;
– art. 67k ust. 4: „W przypadku, o którym mowa w ust. 3, wojewódzka komisja wystawia zaświadczenie, w którym stwierdza złożenie
wniosku o ustalenie zdarzenia medycznego, wysokość odszkodowania lub zadośćuczynienia oraz fakt nieprzedstawienia propozycji,
o której mowa w ust. 3. Zaświadczenie stanowi tytuł wykonawczy. Przepisy działu II tytułu I części trzeciej Kodeksu postępowania
cywilnego stosuje się”.
Trybunał Konstytucyjny zważył, co następuje.
1. Zgodnie z art. 61 ust. 1 ustawy z dnia 30 listopada 2016 r. o organizacji i trybie postępowania przed Trybunałem Konstytucyjnym
(Dz. U. z 2019 r. poz. 2393; dalej: u.o.t.p. TK), skarga konstytucyjna podlega wstępnemu rozpoznaniu na posiedzeniu niejawnym.
Na etapie wstępnej kontroli Trybunał Konstytucyjny bada, czy skarga spełnia wymogi określone w tej ustawie oraz, czy nie jest
oczywiście bezzasadna.
2. Badana skarga w zakresie, w jakim kwestionuje zgodność art. 67j ust. 7 ustawy z dnia 6 listopada 2008 r. o prawach pacjenta
i Rzeczniku Praw Pacjenta (ówcześnie: Dz. U. z 2017 r. poz. 1318, ze zm.; obecnie: Dz. U. 2019 r. poz. 1127; dalej: ustawa
o prawach pacjenta) z art. 45 ust. 1, art. 78, art. 77 ust. 2 w związku z art. 32 ust. 1 i art. 2 Konstytucji oraz zgodność
art. 67k ust. 4 tej ustawy z art. 45 ust. 1 w związku z art. 32 ust. 1 i art. 2 Konstytucji, spełnia wymagania formalne określone
w ustawie oraz nie jest oczywiście bezzasadna.
Skarga konstytucyjna została złożona przez radcę prawnego, ustanowionego dla skarżącej pełnomocnikiem z wyboru (art. 44 ust.
1 u.o.t.p. TK). Skarżąca wyczerpała przysługującą jej drogę prawną. Dochowany został również trzymiesięczny termin wniesienia
skargi konstytucyjnej (art. 77 ust. 1 u.o.t.p. TK). Skarżąca udokumentowała datę doręczenia wydanego w sprawie orzeczenia
(art. 53 ust. 1 pkt 5 u.o.t.p. TK), od którego – jak oświadczyła – nie wniosła nadzwyczajnego środka zaskarżenia (art. 53
ust. 1 pkt 6 u.o.t.p. TK).
Skarga przedstawia stan faktyczny sprawy (art. 53 ust. 1 pkt 4 u.o.t.p. TK). Adekwatnie zarówno do treści orzeczenia wydanego
w sprawie, jak i do zarzutów sformułowanych w skardze, określony został przedmiot zaskarżenia (art. 53 ust. 1 pkt 1 u.o.t.p.
TK). Skarżąca przedstawiła także argumenty uprawdopodobniające zarzut naruszenia – wskutek zastosowania kwestionowanych przepisów
– przysługujących jej konstytucyjnych wolności lub praw (art. 53 ust. 1 pkt 2-3 u.o.t.p. TK). Skarga nie jest również oczywiście
bezzasadna (art. 61 ust. 4 pkt 3 u.o.t.p. TK).
3. Badana skarga w zakresie, w jakim kwestionuje zgodność art. 67j ust. 7 oraz art. 67k ust. 4 ustawy o prawach pacjenta z
art. 6 ust. 1 oraz art. 13 Konwencji o ochronie praw człowieka i podstawowych wolności, sporządzonej w Rzymie 4 listopada
1950 r. (Dz. U. z 1993 r. Nr 61, poz. 284, ze zm.), nie spełnia – określonego w art. 53 ust. 1 pkt 2 u.o.t.p. TK – wymogu
wskazania konstytucyjnej wolności lub prawa skarżącej oraz sposobu ich naruszenia w sprawie objętej wniesioną skargą.
W orzecznictwie Trybunału Konstytucyjnego wielokrotnie podkreślano, iż naruszenie norm prawa międzynarodowego – chociażby
wyrażały one konkretne podmiotowe prawa jednostki – nie może stanowić podstawy skargi konstytucyjnej. Wzorzec kontroli w postępowaniu
zainicjowanym wniesieniem skargi mogą stanowić wyłącznie normy konstytucyjne. Jak bowiem wynika z art. 79 ust. 1 Konstytucji,
wolności lub prawa, których ochrony – w drodze skargi konstytucyjnej – domaga się skarżąca, muszą mieć swoje źródło w samej
ustawie zasadniczej. Wynika to jednoznacznie z użytego w art. 79 ust. 1 Konstytucji oraz art. 53 ust. 1 pkt 2 u.o.t.p. TK
zwrotu „konstytucyjne wolności lub prawa” (zob. wyroki z: 8 czerwca 1999 r., sygn. SK 12/98, OTK ZU Nr 5/1999, poz. 96; 6
lutego 2002 r., sygn. SK 11/01, OTK ZU nr 1/A/2002, poz. 2; 11 października 2016 r., sygn. SK 28/15, OTK ZU A/2016, poz. 79
oraz postanowienie z 5 lipca 2011 r., sygn. SK 3/10, OTK ZU nr 6/A/2011, poz. 64).
4. W tym stanie rzeczy Trybunał Konstytucyjny postanowił jak w sentencji.
Na podstawie art. 61 ust. 5 u.o.t.p. TK skarżącej przysługuje prawo do wniesienia zażalenia na pkt 2 powyższego postanowienia,
w terminie 7 dni od daty jego doręczenia.