W dniu 28 października 2015 r. do Trybunału Konstytucyjnego wpłynął wniosek Rady Gminy Międzyzdroje (dalej: Rada Gminy) o zbadanie zgodności: po pierwsze, art. 32 ust. 1 w zw. z art. 32 ust. 3, art. 20 ust. 2-6, art. 29 ustawy z dnia 13 listopada 2003 r. o dochodach jednostek samorządu terytorialnego (Dz. U. z 2015 r. poz. 513, ze zm.; dalej: ustawa o dochodach jednostek samorządu terytorialnego) w zw. z: § 8 ust. 3, § 3 ust. 1 pkt 11, § 8 ust. 2, § 3 ust. 1 pkt 4 Załącznika nr 39 do rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 16 stycznia 2014 r. w sprawie sprawozdawczości budżetowej (Dz. U. poz. 119, ze zm.; dalej: załącznik nr 39 do rozporządzenia) z art. 2 w zw. z art. 165 ust. 1 i art. 21 ust. 1 oraz w zw. z art. 167 ust. 1 i 2 Konstytucji, a także z art. 168 w zw. z art. 2 Konstytucji; po drugie, art. 32 ust. 1 w zw. z art. 32 ust. 3, art. 20 ust. 3-5, art. 29 ustawy o dochodach jednostek samorządu terytorialnego w zw. z: § 8 ust. 3, § 3 ust. 1 pkt 11, § 8 ust. 2, § 3 ust. 1 pkt 4 załącznika nr 39 do rozporządzenia z art. 167 ust. 1 i 2 w zw. z art. 2 Konstytucji, a także art. 165 ust. 1 i art. 21 ust. 1 w zw. z art. 2 Konstytucji.

Trybunał Konstytucyjny zważył, co następuje:

1. Na podstawie art. 77 ust. 1 ustawy z dnia 25 czerwca 2015 r. o Trybunale Konstytucyjnym (Dz. U. poz. 1064; dalej: ustawa o TK) wniosek przedstawiony przez organ stanowiący jednostki samorządu terytorialnego podlega wstępnemu rozpoznaniu. W postępowaniu tym Trybunał Konstytucyjny w składzie trzech sędziów bada, czy złożony wniosek odpowiada określonym przez prawo wymaganiom formalnym. Na tym etapie postępowania Trybunał odmawia nadania dalszego biegu wnioskowi, jeżeli: wniosek pochodzi od nieuprawnionego podmiotu (art. 191 ust. 1 pkt 3 w zw. z art. 191 ust. 2 Konstytucji), braki formalne, wskazane w zarządzeniu sędziego, nie zostały usunięte w terminie (art. 77 ust. 3 pkt 1 ustawy o TK), wniosek został cofnięty lub jest oczywiście bezzasadny (art. 77 ust. 3 pkt 2 i 3 ustawy o TK). Odmowę nadania wnioskowi dalszego biegu uzasadniają również zbędność lub niedopuszczalność wydania orzeczenia (art. 77 ust. 3 pkt 4 ustawy o TK) oraz utrata mocy obowiązującej zakwestionowanego aktu normatywnego (art. 77 ust. 3 pkt 5 ustawy o TK). Tym samym wstępne rozpoznanie wniosku umożliwia – już w początkowej fazie postępowania – wyeliminowanie spraw, które nie mogą być przedmiotem merytorycznego rozstrzygania.

2. W rozpatrywanej sprawie z wnioskiem do Trybunału Konstytucyjnego wystąpiła Rada Gminy Międzyzdroje. Wnioskodawca – stosownie do art. 62 ust. 2 pkt 1 ustawy o TK – dołączył do wniosku uchwałę nr XV/131/15 z 15 października 2015 r.

Trybunał ustalił, że uchwała Rady Gminy została podjęta przez organ stanowiący jednostki samorządu terytorialnego (art. 191 ust. 1 pkt 3 Konstytucji) i wyraża wolę wystąpienia z wnioskiem do Trybunału Konstytucyjnego (§ 2). Ponadto uchwała określa przedmiot i wzorce kontroli (§ 1), które są tożsame z zakresem zaskarżenia wyznaczonym w złożonym wniosku. Uchwała wskazuje także pełnomocników do reprezentowania Rady Gminy w postępowaniu przed Trybunałem Konstytucyjnym (§ 3).

W związku z powyższym Trybunał stwierdza, że wniosek o zbadanie konstytucyjności zakwestionowanych przepisów ustawy o dochodach jednostek samorządu terytorialnego w związku z przepisami załącznika nr 39 do rozporządzenia pochodzi od uprawnionego podmiotu (art. 191 ust. 1 pkt 3 Konstytucji).

3. Trybunał przypomina, że w myśl art. 191 ust. 2 Konstytucji organy stanowiące jednostek samorządu terytorialnego są uprawnione do inicjowania abstrakcyjnej kontroli norm, jeżeli kwestionowany przez nie akt normatywny dotyczy spraw objętych ich zakresem działania. Co istotne, art. 62 ust. 1 pkt 1 ustawy o TK wymaga, aby wnioskodawca, powołując przepis prawa lub statutu, uzasadnił to, że kwestionowana ustawa dotyczy spraw objętych jego zakresem działania.

3.1. Wykonując powyższy przepis ustawy o TK, Rada Gminy wskazała art. 1 ust. 1 ustawy o dochodach jednostek samorządu terytorialnego, zgodnie z którym ustawa określa źródła dochodów jednostek samorządu terytorialnego oraz zasady ustalania i gromadzenia tych dochodów. Ponadto, jak twierdzi wnioskodawca, „[t]akie stanowisko [o dopuszczalności orzekania w rozpatrywanej sprawie] znajduje potwierdzenie w orzecznictwie Trybunału Konstytucyjnego, który orzekał już wielokrotnie o konstytucyjności poszczególnych przepisów UDJST w postępowaniach wszczętych przez poszczególne jednostki samorządu terytorialnego”.

3.2. Wnioskodawca kwestionuje, po pierwsze, zgodność z art. 2 w zw. z art. 165 ust. 1 i art. 21 ust. 1 oraz w zw. z art. 167 ust. 1 i 2, a także z art. 168 w zw. z art. 2 Konstytucji art. 32 ust. 1 w zw. z art. 32 ust. 3, art. 20 ust. 2-6, art. 29 ustawy o dochodach jednostek samorządu terytorialnego, w zw. z: § 8 ust. 3, § 3 ust. 1 pkt 11, § 8 ust. 2, § 3 ust. 1 pkt 4 załącznika nr 39 do rozporządzenia. Po drugie, kwestionuje zgodność z art. 167 ust. 1 i 2 w zw. z art. 2, a także z art. 165 ust. 1 i art. 21 ust. 1 w zw. z art. 2 Konstytucji art. 32 ust. 1 w zw. z art. 32 ust. 3, art. 20 ust. 3-5, art. 29 ustawy o dochodach jednostek samorządu terytorialnego w zw. z: § 8 ust. 3, § 3 ust. 1 pkt 11, § 8 ust. 2, § 3 ust. 1 pkt 4 załącznika nr 39 do rozporządzenia.

Na podstawie zaskarżonych przepisów w sprawozdaniu budżetowym z wykonania dochodów podatkowych należy uwzględnić skutki finansowe decyzji wydanych przez organ podatkowy, w tym decyzji dotyczącej rozłożenia zaległości podatkowej na raty. Takie ujęcie danych w sprawozdaniach budżetowych powoduje uwzględnienie dwukrotnie tego samego dochodu w różnych okresach czasu, tj. w roku wydania decyzji o rozłożeniu na raty oraz w poszczególnych latach, w których gmina otrzymała odpowiednią ratę tej kwoty. Co istotne, dane wynikające ze sprawozdania budżetowego z wykonania dochodów podatkowych (Rb-PDP) stanowią podstawę wyliczenia wskaźników (G, Gg), które z kolei służą ustaleniu wysokości części wyrównawczej subwencji ogólnej dla gminy oraz wpłat na część równoważącą subwencji ogólnej dokonywanych przez gminę.

3.3. W ocenie Trybunału zaskarżone przepisy mają wpływ na wysokość zarówno otrzymywanej przez gminę części wyrównawczej subwencji ogólnej, jak i dokonywanych przez nią wpłat na część równoważącą subwencji ogólnej, a tym samym oddziałują na wysokość dochodów i wydatków wnioskodawcy.

W związku z powyższym Trybunał stwierdza, że Rada Gminy wykazała, iż kwestionowane przepisy dotyczą spraw objętych zakresem działania wnioskodawcy (art. 191 ust. 1 pkt 3 w zw. z art. 191 ust. 2 Konstytucji w zw. z art. 62 ust. 1 pkt 1 ustawy o TK).

4. Trybunał ustalił, że wnioskodawca prawidłowo określił przedmiot kontroli oraz wzorce kontroli, a także uzasadnił sformułowane we wniosku zarzuty (art. 61 ust. 1 pkt 1-3 ustawy o TK).

5. W tym stanie rzeczy Trybunał stwierdza, że skoro złożony wniosek spełnia wymagania przewidziane w ustawie o TK, a nie zachodzą okoliczności określone w art. 77 ust. 3 ustawy o TK, to – na podstawie art. 77 ust. 5 tej ustawy – należało postanowić jak w sentencji.