W skardze konstytucyjnej z 28 kwietnia 2015 r. (data nadania) radca prawny M.B. (dalej: skarżąca) wystąpiła o stwierdzenie, że uchwała Państwowej Komisji Wyborczej z dnia 11 sierpnia 2014 r. w sprawie wzorów kart do głosowania oraz nakładek na karty do głosowania sporządzonych w alfabecie Braille’a w wyborach do rad gmin, rad powiatów, sejmików województw i rad dzielnic m.st. Warszawy oraz w wyborach wójtów, burmistrzów i prezydentów miast (M.P. poz. 734, ze zm.; dalej: uchwała PKW) jest niezgodna z art. 62 Konstytucji.

Zdaniem skarżącej zakwestionowana w skardze uchwała PKW, na podstawie której Państwowa Komisja Wyborcza wprowadziła „nieurzędową zbroszurowaną kartę do głosowania nieważną z mocy art. 73 Kodeksu wyborczego”, pozbawiła ją „czynnego prawa wyborczego w wyborach w dniu 16.11.2014 r.”.

Postanowieniem z 22 czerwca 2015 r. (doręczonym skarżącej 7 lipca 2015 r.) Trybunał Konstytucyjny odmówił nadania dalszego biegu skardze konstytucyjnej, stwierdziwszy, że żaden z przepisów zakwestionowanego w skardze aktu normatywnego nie był podstawą orzeczenia, z którym skarżąca łączy naruszenie swych praw, tj. postanowienia Sądu Apelacyjnego we Wrocławiu – Sądu Pracy i Ubezpieczeń Społecznych z 22 stycznia 2015 r. (sygn. akt III APz 6/15) ani poprzedzającego go rozstrzygnięcia sądu pierwszej instancji z 18 grudnia 2014 r. (sygn. akt I Ns 70/14). Trybunał zwrócił uwagę na to, że orzeczenia te dotyczą zwrotu protestu wyborczego z powodu nieuzupełnienia przez skarżącą jego braków formalnych. Zostały one wydane, co wprost wskazano w ich uzasadnieniach, na podstawie art. 130 § 2 w związku z art. 13 § 2 ustawy z dnia 17 listopada 1964 r. – Kodeks postępowania cywilnego (Dz. U. z 2014 r. poz. 101, ze zm.; dalej: k.p.c.).

W zażaleniu z 13 lipca 2015 r. (data nadania) skarżąca zakwestionowała postanowienie Trybunału w całości. Wniosła o uchylenie postanowienia i nadanie skardze konstytucyjnej dalszego biegu. Skarżąca zarzuciła, że Trybunał naruszył art. 79 ust. 1 Konstytucji przez jego błędną interpretację, a także art. 19 ust. 1 ustawy z dnia 1 sierpnia 1997 r. o Trybunale Konstytucyjnym (Dz. U. Nr 102, poz. 643, ze zm.; dalej: ustawa o TK) przez niezbadanie wszystkich okoliczności w celu wszechstronnego wyjaśnienia sprawy. Twierdzi ona, że przepisów k.p.c. nie stosuje się w postępowaniu wszczętym protestem wyborczym. Skarżąca wskazała: „Gdyby Trybunał wszechstronnie rozważył wszystkie okoliczności podniesione w skardze i proteście wyborczym i dokonał własnej oceny tych okoliczności w świetle przepisów Kodeksu wyborczego, a nie k.p.c., zauważyłby, że Sąd Okręgowy we Wrocławiu” orzekał w niewłaściwym składzie, naruszył termin rozpoznania protestu, a także bezpodstawnie nakładał na skarżącą obowiązki wynikające z k.p.c., a nie Kodeksu wyborczego. Zdaniem skarżącej jej protest wyborczy „nie był dotknięty brakami, o których (…) mowa w art. 393 § 2 kodeksu i powinien być rozpatrzony przez oba sądy orzekające w oparciu o przepisy Kodeksu wyborczego a nie przepisy k.p.c.”. Dokonana przez Trybunał interpretacja art. 79 ust. 1 Konstytucji pozbawiła skarżącą – w jej ocenie – „prawa do wniesienia skargi konstytucyjnej tylko z tego powodu, że sądy za podstawę orzeczenia w sprawie protestu wyborczego bezpodstawnie przyjęły przepisy k.p.c. zamiast przepisów Kodeksu wyborczego. Skarga konstytucyjna jest przewidziana także dla takich sytuacji, gdy sąd orzeka na podstawie niewłaściwych przepisów prawa. (…) TK został powołany do tego, aby przeciwdziałać łamaniu prawa przez organy państwa zobowiązane do jego przestrzegania i skarga konstytucyjna temu służy”.

Trybunał Konstytucyjny zważył, co następuje:

1. Na podstawie art. 138 w związku z art. 139 ustawy z dnia 25 czerwca 2015 r. o Trybunale Konstytucyjnym (Dz. U. poz. 1064; dalej: ustawa o TK z 2015 r.) z dniem 30 sierpnia 2015 r. utraciła moc ustawa o TK. Zgodnie z art. 134 pkt 1 ustawy o TK z 2015 r. w sprawach wszczętych i niezakończonych przed dniem wejścia w życie ustawy w postępowaniu przed Trybunałem w zakresie dotyczącym wstępnego rozpoznania stosuje się przepisy dotychczasowe, tzn. przepisy ustawy o TK. Rozpatrywana skarga konstytucyjna została wniesiona przed dniem wejścia w życie ustawy o TK z 2015 r., dlatego do jej wstępnej kontroli zastosowanie mają przepisy ustawy o TK.​

2. W myśl art. 36 ust. 4 w związku z art. 49 ustawy o TK skarżącemu przysługuje prawo wniesienia zażalenia na postanowienie Trybunału Konstytucyjnego o odmowie nadania dalszego biegu skardze konstytucyjnej. Trybunał, w składzie trzech sędziów, rozpatruje zażalenie na posiedzeniu niejawnym (art. 25 ust. 1 pkt 3 lit. b w związku z art. 36 ust. 6 i 7 i w związku z art. 49 ustawy o TK). Bada przede wszystkim, czy w zaskarżonym postanowieniu prawidłowo stwierdził istnienie przesłanek odmowy nadania skardze dalszego biegu. Oznacza to, że na etapie rozpoznania zażalenia Trybunał analizuje w szczególności te zarzuty, które mogą podważyć trafność ustaleń przyjętych za podstawę zaskarżonego rozstrzygnięcia.

3. Trybunał stwierdza, że zaskarżone postanowienie jest prawidłowe, a zarzuty sformułowane w zażaleniu nie podważają podstaw odmowy nadania dalszego biegu skardze konstytucyjnej.

4. Skarżąca nie uwzględniła przede wszystkim tego, że istotą skargi konstytucyjnej jest kontrola zgodności z Konstytucją przepisów ustawy lub innego aktu normatywnego, na podstawie których sąd lub organ administracji orzekły o przysługujących skarżącemu konstytucyjnie gwarantowanych wolnościach i prawach. Skarżąca nie wzięła pod uwagę także tego, że podstawowym zadaniem Trybunału jest orzekanie o zgodności przepisów prawa z Konstytucją, a nie ocena prawidłowości ich stosowania przez sądy i organy władzy publicznej. Kwestia interpretowania prawa znajduje się poza zakresem kognicji Trybunału, chyba że niejasny sposób sformułowania przepisu prowadzi do takich rozbieżności interpretacyjnych, że narusza to Konstytucję (zob. wyrok TK z 10 lipca 2000 r., SK 12/99, OTK ZU nr 5/200, poz. 143). Trybunał bada sposób rozumienia przepisów prawa przyjęty w praktyce i w doktrynie, „jeżeli jednolita i konsekwentna praktyka stosowania prawa w sposób bezsporny ustaliła wykładnię danego przepisu, a jednocześnie przyjęta interpretacja nie jest kwestionowana przez przedstawicieli doktryny, to przedmiotem kontroli konstytucyjności jest norma prawna dekodowana z danego przepisu zgodnie z ustaloną praktyką” (zob. postanowienie TK z 4 grudnia 2000 r., SK 10/99, OTK ZU nr 8/2000, poz. 300; podobnie wyrok TK z 3 października 2000 r., K 33/99, OTK ZU nr 6/2000, poz. 188).

5. Skoro zaskarżona przez skarżącą uchwała PKW nie była podstawą żadnego z orzeczeń dołączonych do skargi, to w postanowieniu z 22 czerwca 2015 r. Trybunał zasadnie ustalił, że skarga nie spełnia podstawowego warunku określonego w art. 79 ust. 1 Konstytucji. Zatem – zgodnie z art. 49 w związku z art. 47 ust. 1 pkt 1 ustawy o TK – prawidłowo odmówił nadania skardze dalszego biegu.

Zażalenie nie podważa podstaw odmowy nadania skardze konstytucyjnej dalszego biegu, więc Trybunał Konstytucyjny – na podstawie art. 49 w związku z art. 36 ust. 7 ustawy o TK – orzekł jak w sentencji.