1. W skardze konstytucyjnej wniesionej do Trybunału Konstytucyjnego 19 maja 2021 r. (data nadania) H.W. (dalej: skarżąca), reprezentowana przez pełnomocnika z wyboru, wystąpiła z żądaniem przytoczonym na tle następującego stanu faktycznego.

Pismem z 21 maja 2012 r. skarżąca wystąpiła o ustalenie warunków zabudowy. Decyzją z 24 maja 2013 r. (znak: […]) Wójt Gminy T. (dalej: Wójt albo organ pierwszej instancji) odmówił ustalenia warunków zabudowy. Skarżąca, 30 października 2018 r., wystąpiła z ponagleniem, o którym mowa w art. 37 § 1 ustawy z dnia 14 czerwca 1960 r. – Kodeks postępowania administracyjnego (Dz. U. z 2020 r. poz. 256, ze zm.; dalej: k.p.a.), które Samorządowe Kolegium Odwoławcze w P. (dalej: SKO) uznało za nieuzasadnione.

W związku z powyższym skarżąca wystąpiła do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w P. (dalej: WSA) ze skargą na przewlekłe prowadzenie postępowania przez Wójta w sprawie zakończonej powołaną wyżej decyzją. Domagała się w niej stwierdzenia przewlekłości postępowania, wymierzenia organowi pierwszej instancji grzywny oraz zasądzenia na jej rzecz kosztów postępowania. Wyrokiem z 10 kwietnia 2019 r. (sygn. akt […]) WSA stwierdził że Wójt dopuścił się przewlekłego prowadzenia postępowania, lecz nie miało ono miejsca z rażącym naruszeniem prawa.

Od powyższego rozstrzygnięcia Wójt wniósł skargę kasacyjną do Naczelnego Sądu Administracyjnego (dalej: NSA), który postanowieniem z 20 listopada 2020 r. (sygn. akt […]) uchylił zaskarżony wyrok i odrzucił skargę. W uzasadnieniu odwołał się do postanowienia składu siedmiu sędziów NSA z 2 września 2020 r. (sygn. akt II OSK 3732/18), w którym przyjęto, że wniesienie tego środka prawnego, jako warunku formalnego do zainicjowania postępowania sądowego w przedmiocie przewlekłego prowadzenia postępowania, dopuszczalne jest jedynie w sprawie zawisłej. Dokonanie tej czynności po zakończeniu postępowania byłoby nie tylko niecelowe, lecz również sprzeczne z istotą tej regulacji, ponieważ nie mogłoby doprowadzić do zobowiązania organu do załatwienia sprawy, a tym samym uzdrowienia zaistniałego stanu braku działania administracji publicznej.

Trybunał ex officio ustalił, że postanowienie NSA z 20 listopada 2020 r. doręczono skarżącej 27 stycznia 2021 r. Orzeczenie to zostało wskazane jako ostateczne w rozumieniu art. 79 ust. 1 Konstytucji.

W skardze konstytucyjnej wskazano, że postanowienie z 20 listopada 2020 r. (oznaczone jako ostateczne w rozumieniu art. 79 ust. 1 Konstytucji) doręczone zostało pełnomocnikowi skarżącej 26 stycznia 2021 r. Trybunał ex officio ustalił jednak, że orzeczenie to doręczono skarżącej 22 lutego 2021 r.

2. Prezes Trybunału Konstytucyjnego zarządzeniem z 18 czerwca 2021 r. (doręczonym pełnomocnikowi skarżącej 30 czerwca 2021 r.), na podstawie art. 57 ust. 1 ustawy z dnia 30 listopada 2016 r. o organizacji i trybie postępowania przed Trybunałem Konstytucyjnym (Dz. U. z 2019 r. poz. 2393; dalej: u.o.t.p.TK), wezwał skarżącą do usunięcia braków formalnych skargi przez: 1) doręczenie odpisu lub poświadczonego za zgodność z oryginałem – wraz z czterema kopiami – wyroku WSA; 2) udokumentowanie daty (podanej w skardze jako 26 stycznia 2021 r.) doręczenia skarżącej postanowienia NSA (przez doręczenie poświadczonej za zgodność z oryginałem koperty wraz z monitoringiem przesyłki Poczty Polskiej lub potwierdzenia jej odbioru). Do chwili wydania niniejszego postanowienia powyższe braki formalne nie zostały usunięte.

3. Skarżąca twierdzi, że zakwestionowany w skardze konstytucyjnej art. 53 § 2b p.p.s.a., rozumiany w sposób przedstawiony w postanowieniu składu siedmiu sędziów NSA z 2 września 2020 r. (sygn. akt II OSK 3732/18), a co za tym idzie także w orzeczeniu, w związku z którym wniosła skargę do Trybunału, narusza prawo do sądu. Ogranicza on bowiem, jej zdaniem, możliwość uzyskania przedsądu, niezbędnego do wystąpienia z powództwem na podstawie art. 4171 § 3 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. – Kodeks cywilny (Dz. U. z 2020 r. poz. 1740, ze zm.).

Trybunał Konstytucyjny zważył, co następuje.

Zgodnie z art. 61 ust. 1 ustawy z 30 listopada 2016 r. o organizacji i trybie postępowania przed Trybunałem Konstytucyjnym (Dz. U. z 2019 r. poz. 2393; dalej: u.o.t.p.TK) skarga konstytucyjna podlega wstępnemu rozpoznaniu na posiedzeniu niejawnym. Służy ono wyeliminowaniu już w początkowej fazie postępowania spraw, które nie mogą być przedmiotem merytorycznego rozstrzygania. Trybunał wydaje postanowienie o nadaniu skardze konstytucyjnej dalszego biegu, gdy spełnia ona określone przez prawo wymagania oraz nie zachodzą okoliczności, o których mowa w art. 61 ust. 4 pkt 3 u.o.t.p.TK.

W myśl art. 77 ust. 1 u.o.t.p.TK skarga konstytucyjna może być wniesiona po wyczerpaniu drogi prawnej, o ile droga ta jest przewidziana, w ciągu trzech miesięcy od dnia doręczenia skarżącemu prawomocnego wyroku, ostatecznej decyzji lub innego ostatecznego rozstrzygnięcia.

Jako ostateczne rozstrzygnięcie skarżąca wskazała postanowienie Naczelnego Sądu Administracyjnego z 20 listopada 2020 r. (sygn. akt […]), które zostało jej doręczone 27 stycznia 2021 r. Od tego dnia rozpoczął się więc bieg trzymiesięcznego terminu do wniesienia skargi konstytucyjnej. Termin ten upłynął skarżącej 27 kwietnia 2021 r. Skarga konstytucyjna została natomiast nadana 19 maja 2021 r., a zatem z przekroczeniem terminu określonego w art. 77 ust. 1 u.o.t.p.TK. Okoliczność ta – w myśl art. 61 ust. 4 pkt 1 w związku z art. 77 ust. 1 u.o.t.p.TK – stanowi samodzielną podstawę odmowy nadania analizowanej skardze konstytucyjnej dalszego biegu. Nawet gdyby uznać, że doręczenie było skutecznie dokonane wobec pełnomocnika 26 stycznia 2021 r. (brak udokumentowania daty w aktach sprawy), to okoliczność ta i tak nie miałaby znaczenia dla podstawy odmowy nadania skardze konstytucyjnej dalszego biegu, bowiem w obu wypadkach została ona wniesiona po terminie określonym w art. 77 ust. 1 u.o.t.p.TK.

W związku z powyższym Trybunał Konstytucyjny postanowił jak w sentencji.

POUCZENIE

Na podstawie art. 61 ust. 5 u.o.t.p.TK skarżącej przysługuje prawo wniesienia zażalenia na powyższe postanowienie w terminie 7 dni od daty jego doręczenia.