1. W skardze konstytucyjnej wniesionej do Trybunału Konstytucyjnego 10 maja 2021 r. (data nadania) S.W. (dalej: skarżący),
reprezentowany przez pełnomocnika z wyboru, wystąpił z żądaniem przytoczonym na tle następującego stanu faktycznego.
Pismem z 25 lutego 2013 r. skarżący wystąpił o ustalenie warunków zabudowy dla czterech hal magazynowo-usługowo-biurowo-produkcyjnych
na działkach o nr: […], położonych w miejscowości S., Gmina T. Decyzją z 4 kwietnia 2014 r. (znak: […]) Wójt Gminy T. (dalej:
Wójt albo organ pierwszej instancji) odmówił ustalenia warunków zabudowy dla powyższej inwestycji. Samorządowe Kolegium Odwoławcze
w P. (dalej: SKO), rozpoznając odwołanie skarżącego, uchyliło decyzją z 28 sierpnia 2014 r. (znak: […]) rozstrzygnięcie Wójta
i umorzyło postępowanie pierwszej instancji w całości.
Skarżący wystąpił 23 kwietnia 2019 r. z ponagleniem, o którym mowa w art. 37 § 1 ustawy z dnia 14 czerwca 1960 r. – Kodeks
postępowania administracyjnego (Dz. U. z 2020 r. poz. 256, ze zm.; dalej: k.p.a.), dotyczącym ustalenia warunków zabudowy
zakończonym decyzją Wójta z 4 kwietnia 2014 r. SKO postanowieniem z 3 czerwca 2019 r. uznało to ponaglenie za nieuzasadnione.
W związku z brakiem uwzględnienia ponaglenia, skarżący – pismem z 25 czerwca 2019 r. – wystąpił do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego
w P. (dalej: WSA) ze skargą na przewlekłe prowadzenie postępowania przez Wójta w sprawie zakończonej decyzją tego organu 4
kwietnia 2014 r. Domagał się w niej stwierdzenia przewlekłości postępowania, wymierzenia organowi grzywny oraz zasądzenia
na jego rzecz kosztów postępowania. WSA postanowieniem z 3 września 2019 r. (sygn. akt […]) zawiesił postępowanie sądowoadministracyjne
z uwagi na przedstawienie przez Naczelny Sąd Administracyjny (dalej: NSA) w sprawie o sygn. akt […] zagadnienia budzącego
poważne wątpliwości, a mającego istotne znaczenie dla rozstrzygnięcia analizowanej sprawy. Postanowieniem z 18 września 2020
r. (sygn. akt […]) WSA podjął zawieszone postępowanie i odrębnym postanowieniem z tego samego dnia odrzucił skargę.
Od powyższego rozstrzygnięcia skarżący wniósł skargę kasacyjną do NSA, który postanowieniem z 16 grudnia 2020 r. (sygn. akt
[…]) ją oddalił oraz odmówił zawieszenia postępowania do czasu rozpatrzenia przez Trybunał Konstytucyjny skargi konstytucyjnej
wniesionej na postanowienie składu siedmiu sędziów NSA z 2 września 2020 r. (sygn. akt II OSK 3732/18). W uzasadnieniu NSA
odwołał się do powyższego postanowienia, w którym przyjęto, że wniesienie ponaglenia jako warunku formalnego do zainicjowania
postępowania sądowego w przedmiocie przewlekłego prowadzenia postępowania dopuszczalne jest jedynie w sprawie zawisłej. Dokonanie
tej czynności po zakończeniu postępowania byłoby nie tylko niecelowe, lecz również sprzeczne z istotą tej regulacji, ponieważ
nie mogłoby doprowadzić do zobowiązania organu do załatwienia sprawy, a tym samym uzdrowienia zaistniałego stanu braku działania
administracji publicznej. Odwołał się również do uchwały składu siedmiu sędziów NSA z 22 czerwca 2020 r. (sygn. akt II OPS
5/19), w której orzeczono, że wniesienie skargi na bezczynność po zakończeniu przez organ prowadzonego postępowania oraz wydaniu
decyzji ostatecznej stanowi przeszkodę w merytorycznym rozpoznaniu skargi przez sąd administracyjny.
Postanowienie NSA z 16 grudnia 2020 r., doręczone pełnomocnikowi skarżącego 13 stycznia 2021 r., wskazane zostało jako ostateczne
w rozumieniu art. 79 ust. 1 Konstytucji.
2. Prezes Trybunału Konstytucyjnego zarządzeniem z 10 czerwca 2021 r. (doręczonym pełnomocnikowi skarżącego 21 czerwca 2021
r.), na podstawie art. 57 ust. 1 ustawy z dnia 30 listopada 2016 r. o organizacji i trybie postępowania przed Trybunałem Konstytucyjnym
(Dz. U. z 2019 r. poz. 2393; dalej: u.o.t.p.TK), wezwał skarżącego do usunięcia braków formalnych skargi przez: 1) doręczenie
pełnomocnictwa szczególnego uprawniającego do sporządzenia i wniesienia skargi konstytucyjnej oraz reprezentowania skarżącego
przed Trybunałem Konstytucyjnym w odniesieniu do sprawy, w związku z którą złożona została skarga konstytucyjna (wraz z czterema
kopiami); 2) doręczenie orzeczeń potwierdzających wyczerpanie drogi prawnej, tj. odpisów lub poświadczonych za zgodność z
oryginałem (wraz z czterema kopiami) postanowień: a) WSA z 18 września 2020 r. (sygn. akt […]), b) SKO z 3 czerwca 2019 r.
Do chwili wydania niniejszego postanowienia powyższe braki formalne nie zostały usunięte.
3. Skarżący twierdzi, że zakwestionowany w skardze konstytucyjnej art. 53 § 2b p.p.s.a., rozumiany w sposób przedstawiony
w postanowieniu składu siedmiu sędziów NSA z 2 września 2020 r. (sygn. akt II OSK 3732/18), a co za tym idzie także w orzeczeniu,
w związku z którym wniósł skargę do Trybunału, narusza prawo do sądu. Ogranicza on bowiem, jego zdaniem, możliwość uzyskania
przedsądu niezbędnego do wystąpienia z powództwem na podstawie art. 4171 § 3 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. – Kodeks cywilny (Dz. U. z 2020 r. poz. 1740, ze zm.).
Trybunał Konstytucyjny zważył, co następuje.
Zgodnie z art. 61 ust. 1 ustawy z 30 listopada 2016 r. o organizacji i trybie postępowania przed Trybunałem Konstytucyjnym
(Dz. U. z 2019 r. poz. 2393; dalej: u.o.t.p.TK), skarga konstytucyjna podlega wstępnemu rozpoznaniu na posiedzeniu niejawnym.
Służy ono wyeliminowaniu już w początkowej fazie postępowania spraw, które nie mogą być przedmiotem merytorycznego rozstrzygania.
Trybunał wydaje postanowienie o nadaniu skardze konstytucyjnej dalszego biegu, gdy spełnia ona określone przez prawo wymagania
oraz nie zachodzą okoliczności, o których mowa w art. 61 ust. 4 pkt 3 u.o.t.p.TK.
W myśl art. 77 ust. 1 u.o.t.p.TK skarga konstytucyjna może być wniesiona po wyczerpaniu drogi prawnej, o ile droga ta jest
przewidziana, w ciągu trzech miesięcy od dnia doręczenia skarżącemu prawomocnego wyroku, ostatecznej decyzji lub innego ostatecznego
rozstrzygnięcia.
Jako ostateczne rozstrzygnięcie skarżący wskazał postanowienie Naczelnego Sądu Administracyjnego z 16 grudnia 2020 r. (sygn.
akt […]), które, jak wyjaśnił, zostało mu doręczone 13 stycznia 2021 r. Od tego dnia rozpoczął się więc bieg trzymiesięcznego
terminu do wniesienia skargi konstytucyjnej. Termin ten upłynął skarżącemu 13 kwietnia 2021 r. Skarga konstytucyjna została
natomiast nadana 10 maja 2021 r., a zatem z przekroczeniem terminu określonego w art. 77 ust. 1 u.o.t.p.TK. Okoliczność ta
– w myśl art. 61 ust. 4 pkt 1 w związku z art. 77 ust. 1 u.o.t.p.TK – stanowi samodzielną podstawę odmowy nadania analizowanej
skardze konstytucyjnej dalszego biegu.
W związku z powyższym Trybunał Konstytucyjny postanowił jak w sentencji.
Na podstawie art. 61 ust. 5 u.o.t.p.TK skarżącemu przysługuje prawo wniesienia zażalenia na powyższe postanowienie w terminie
7 dni od daty jego doręczenia.