W sporządzonej przez radcę prawnego i wniesionej do Trybunału Konstytucyjnego 14 grudnia 2017 r. (data nadania) skardze konstytucyjnej
MKS sp. z o.o. (dalej: skarżąca) zarzuciła niezgodność:
1) art. 123 § 2 oraz art. 39823 § 2 zdanie drugie ustawy z dnia 17 listopada 1964 r. – Kodeks postępowania cywilnego (ówcześnie: Dz. U. z 2016 r. poz. 1822,
ze zm.; obecnie: Dz. U. z 2018 r. poz. 1360, ze zm.; dalej k.p.c.) z art. 10 ust. 2, art. 10 ust. 2 w związku z art. 45 ust.
1, art. 45 ust. 1, art. 45 ust. 1 w związku z art. 2 oraz z art. 45 ust. 1 w związku z art. 10 ust. 2 Konstytucji Rzeczypospolitej
Polskiej;
2) art. 39823 § 2 zdanie drugie k.p.c. z art. 10 ust. 2, art. 10 ust. 2 w związku z art. 45 ust. 1, art. 45 ust. 1, art. 45 ust. 1 w związku
z art. 2, art. 45 ust. 1 w związku z art. 10 ust. 2, art. 176 ust. 1 w związku z art. 2, art. 176 ust. 1 w związku z art.
10 ust. 2 oraz z art. 176 ust. 1 w związku z art. 45 ust. 1 Konstytucji;
3) art. 1173 k.p.c. z art. 45 ust. 1 w związku z art. 10 ust. 2, art. 10 ust. 1 oraz z art. 2 Konstytucji;
4) art. 118 § 5 k.p.c. z art. 32 ust. 2 w związku z art. 45 ust. 1, art. 31 ust. 3 zdanie ostatnie, art. 10 ust. 2, art. 45
ust. 1, art. 45 ust. 1 w związku z art. 2, art. 45 ust. 1 w związku z art. 190 ust. 5, art. 190 ust. 5, art. 190 ust. 5 w
związku z art. 2 oraz z art. 190 ust. 5 w związku z art. 45 ust. 1 Konstytucji.
Skarga konstytucyjna została złożona w związku z następującą sprawą.
Skarżąca zawarła z kontrahentem umowę przewozu, która w jej ocenie nie została prawidłowo wykonana ze względu na odebranie
i dostarczenie przesyłki po terminie określonym w umowie. Po wykonaniu przez kontrahenta przewozu skarżąca pozwała kontrahenta
o naprawienie szkody wyrządzonej wadliwym wykonaniem umowy. Przedmiotem powództwa była wartość szkody ponad kwotę objętą potrąceniem
dokonanym przez skarżącą. Sąd Rejonowy w Tychach (dalej: Sąd Rejonowy, SR), wyrokiem z 28 marca 2012 r. (sygn. akt VI GC 64/12)
oddalił powództwo o naprawienie szkody.
Sąd Okręgowy w Katowicach wyrokiem z 7 sierpnia 2012 r. (sygn. akt XIX Ga 379/12) oddalił apelację. Po uprawomocnieniu się
tego orzeczenia, kontrahent skarżącej wytoczył powództwo o zapłatę domagając się uregulowania należności za przewóz. Skarżąca
odmówiła podnosząc zarzut potrącenia kwoty stanowiącej równowartość frachtu. Równowartość ta nie stanowiła przedmiotu pierwotnego
procesu pomiędzy stronami.
Wyrokiem z 3 września 2014 r. (sygn. akt VI GC 415/13) Sąd Rejonowy w Tychach zasądził na rzecz kontrahenta równowartość frachtu.
Sąd Okręgowy w Katowicach oddalił apelację skarżącej wyrokiem z 6 października 2015 r. (sygn. akt XIX Ga 207/15.
Skarżąca – 20 czerwca 2016 r – wniosła skargę o stwierdzenie niezgodności z prawem prawomocnego orzeczenia. Sąd Najwyższy,
postanowieniem z 21 grudnia 2016 r. (sygn. akt V CNP 56/16) odrzucił skargę wskazując na brak udowodnienia faktu poniesienia
szkody wskutek wydania zaskarżonego orzeczenia.
7 marca 2017 r. skarżąca wystąpiła do Sądu Rejonowego w Tychach o ustanowienie pełnomocnika celem wniesienia skargi konstytucyjnej
na przepisy zastosowane w toku postępowania przed Sądem Najwyższym. Sąd Rejonowy uwzględnił wniosek skarżącej i ustanowił
pełnomocnika z urzędu postanowieniem z 6 kwietnia 2017 r. (sygn. akt IX Co 179/17). Pełnomocnik ten nie sporządził jednak
skargi konstytucyjnej lecz opinię o bezzasadności jej wniesienia.
29 lipca 2017 r. skarżąca wniosła o odrzucenie opinii pełnomocnika i zobowiązanie go do wniesienia skargi konstytucyjnej i
– alternatywnie – o zmianę pełnomocnika celem wniesienia skargi konstytucyjnej zgodnie z jej wolą.
Referendarz Sądu Rejonowego w Tychach postanowieniem z 13 września 2017 r. oddalił wniosek strony. Na przedmiotowe postanowienie
skarżąca wniosła skargę. Sąd Rejonowy postanowieniem z 20 października 2017 r. (sygn. akt IX Co 179/17) oddalił wniosek o
zmianę ustanowionego pełnomocnika z urzędu.
Trybunał Konstytucyjny, zarządzeniem z 2 października 2018 r., wezwał skarżącą do usunięcia braków formalnych skargi konstytucyjnej
przez:
1) wyjaśnienie, czy wobec argumentacji zawartej w uzasadnieniu i niezamieszczenia zarzutów w petitum skarżąca kwestionuje zgodność art. 1173 k.p.c. z art. 45 ust. 1 w związku z art. 2 Konstytucji oraz art. 118 § 5 k.p.c. z art. 45 ust. 1 w związku art. 79 ust. 1
Konstytucji i z art. 79 ust. 1 w związku z art. 45 ust. 1 Konstytucji oraz w jaki sposób art. 118 § 5 k.p.c. narusza art.
190 ust. 5 Konstytucji i art. 190 ust. 5 w związku z art. 2 Konstytucji;
2) doręczenie odpisu i czterech kopii wyroków:
a) Sądu Okręgowego w Katowicach z 7 sierpnia 2012 r. (sygn. akt XIX Ga 379/12);
b) Sądu Okręgowego w Katowicach z 6 października 2012 r. (sygn. akt XIX Ga 207/15);
3) doręczenie trzech kopii:
a) pełnomocnictwa udzielonego 17 lipca 2017 r. przez M.J. radcy prawnemu R.J.;
b) odpisu z Krajowego Rejestru Sądowego nr 0000288814 (dotyczącego skarżącej).
Pismem z 15 października 2018 r. pełnomocnik skarżącej odniósł się do stwierdzonych braków formalnych skargi konstytucyjnej.
Trybunał Konstytucyjny zważył, co następuje:
Zgodnie z art. 79 ust. 1 Konstytucji, przedmiotem skargi konstytucyjnej jest ustawa lub inny akt normatywny, na podstawie
którego sąd lub organ administracji publicznej orzekły ostatecznie o wolnościach lub prawach albo o obowiązkach skarżącego
określonych w Konstytucji. Na etapie wstępnej kontroli Trybunał Konstytucyjny bada, czy skarga spełnia przesłanki, o których
mowa w przywołanym przepisie Konstytucji oraz wymagania wskazane w art. 44, art. 53 i art. 77 ustawy z dnia 30 listopada 2016
r. o organizacji i trybie postępowania przed Trybunałem Konstytucyjnym (Dz. U. poz. 2072; dalej: u.o.t.p. TK), a także, czy
nie zachodzą okoliczności przewidziane w art. 61 ust. 4 pkt 3 u.o.t.p. TK.
Trybunał podkreśla, że skarga powinna zawierać wskazanie, która konstytucyjna wolność lub prawo skarżącej i w jaki sposób
– jej zdaniem –zostały naruszone (art. 53 ust. 1 pkt 2 u.o.t.p. TK). Zdaniem Trybunału Konstytucyjnego rozpatrywana skarga
konstytucyjna nie spełnia tego warunku.
Pomimo brzmienia petitum skargi, skarżąca przedstawiła w jej uzasadnieniu argumenty za niezgodnością zaskarżonych przepisów z art. 2, art. 10, art.
31 ust. 3 oraz art. 32 ust. 1 Konstytucji. W istocie, nie została uzasadniona niezgodność przedmiotu kontroli z art. 79 i
art. 190 ust. 5 Konstytucji. Ponadto, skarżąca nie wskazała w postępowaniu skargowym naruszenia jakichkolwiek praw podmiotowych.
Żaden z przywołanych przepisów ustawy zasadniczej nie może zatem spełniać roli samodzielnego wzorca kontroli w postępowaniu
zainicjowanym skargą konstytucyjną (zob. postanowienia z: 23 stycznia 2002 r., sygn. Ts 105/00, OTK ZU nr 1/B/2002, poz. 60;
16 lutego 2009 r., sygn. Ts 202/06, OTK ZU nr 1/B/2009, poz. 23 i 9 października 2013 r., sygn. Ts 150/13, OTK ZU nr 6/B/2013,
poz. 616; 30 kwietnia 2014 r., sygn. Ts 250/13, OTK ZU B nr 2/2015, poz. 127).
Trybunał stwierdza ponadto, że skarga konstytucyjna będąca przedmiotem rozpoznania wstępnego, zawiera liczne cytaty z wydanych
w przeszłości orzeczeń Trybunału Konstytucyjnego. Nie może być to uznane za prawidłowe wypełnienie obowiązku wykazania związku
między treścią przedmiotu skargi a naruszeniem konstytucyjnych praw podmiotowych skarżącej, zwłaszcza, że przytoczone fragmenty
uzasadnień w żaden sposób nie zostały powiązane z sytuacją prawną skarżącej. Oznacza to, że skarga w tym zakresie nie spełnia
warunków wymaganych przez Konstytucję i u.o.t.p. TK (postanowienie TK z 28 października 2008 r., sygn. Ts 75/08, OTK ZU nr
B 2/B/2009, poz. 125).
Biorąc pod uwagę, że skarżąca nie przedstawiła sposobu naruszenia prawa do sądu oraz zasady dwuinstancyjności postępowania
przez zaskarżone przepisy, Trybunał stwierdził, iż stanowi to – na podstawie art. 53 ust. 1 pkt 2 ustawy z 30 listopada 2016
r. o organizacji i trybie postępowania przed Trybunałem Konstytucyjnym – samodzielną przesłankę odmowy nadania skardze konstytucyjnej
dalszego biegu.
W tym stanie rzeczy Trybunał Konstytucyjny postanowił jak w sentencji.
Na podstawie art. 61 ust. 5 u.o.t.p. TK skarżącemu przysługuje prawo wniesienia zażalenia na powyższe postanowienie w terminie
7 dni od daty doręczenia tego postanowienia.