1. W dniu 27 stycznia 2020 r. wpłynął do Trybunału Konstytucyjnego wniosek Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej (dalej: Prezydent
lub Wnioskodawca) o zbadanie zgodności:
1) art. 379 pkt 4 ustawy z dnia 17 listopada 1964 r. – Kodeks postępowania cywilnego (Dz. U. z 2019 r. poz. 1460, ze zm.;
dalej: k.p.c.) w zakresie, w jakim dotyczy objęcia przesłanką nieważności postępowania, oceny niezależności Krajowej Rady
Sądownictwa (dalej także: KRS) oraz prawidłowości procedury poprzedzającej powołanie przez Prezydenta, na wniosek KRS, do
pełnienia urzędu na stanowisku sędziego sądu powszechnego, sędziego sądu wojskowego oraz sędziego Sądu Najwyższego, z art.
179 w związku z art. 144 ust. 3 pkt 17 i art. 126 ust. 1 i 2, art. 10, art. 176 ust. 2, art. 180 ust. 1 i art. 183 ust. 1
i 2 Konstytucji,
2) art. 439 § 1 pkt 2 ustawy z dnia 6 czerwca 1997 r. – Kodeks postępowania karnego (Dz. U. z 2020 r. poz. 30; dalej: k.p.k.)
w zakresie, w jakim dotyczy objęcia przesłankami uchylenia zaskarżonego orzeczenia, oceny niezależności Krajowej Rady Sądownictwa
oraz prawidłowości procedury poprzedzającej powołanie przez Prezydenta, na wniosek KRS, do pełnienia urzędu na stanowisku
sędziego sądu powszechnego, sędziego sądu wojskowego oraz sędziego Sądu Najwyższego, z art. 179 w związku z art. 144 ust.
3 pkt 17 i art. 126 ust. 1 i 2, art. 10, art. 176 ust. 2, art. 180 ust. 1 i art. 183 ust. 1 i 2 Konstytucji,
3) art. 83 § 1 ustawy z dnia 8 grudnia 2017 r. o Sądzie Najwyższym (Dz. U. z 2019 r. poz. 825; dalej: ustawa o SN) w zakresie,
w jakim:
– przedmiotem rozstrzygnięcia zagadnienia prawnego przez Sąd Najwyższy jest określenie przesłanki stwierdzenia nienależytej
obsady sądu w rozumieniu przepisów k.p.c. oraz k.p.k., ze względu na udział w składzie sądu osoby powołanej przez Prezydenta
do pełnienia urzędu na stanowisku sędziego sądu powszechnego, sędziego sądu wojskowego oraz sędziego Sądu Najwyższego, w procedurze
wskazanej w uchwale Sądu Najwyższego, z art. 179 w związku z art. 144 ust. 3 pkt 17, art. 10, art. 176 ust. 2 i art. 180 ust.
1 oraz art. 183 ust. 1 i 2 Konstytucji,
– przedmiotem rozstrzygnięcia zagadnienia prawnego przez Sąd Najwyższy jest określenie skutków prawnych, w odniesieniu do
orzeczeń wydanych przez Sąd Najwyższy, sądy powszechne oraz sądy wojskowe, w przypadku gdy w składzie sądu bierze udział osoba
powołana przez Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej do pełnienia urzędu na stanowisku sędziego sądu powszechnego, sędziego
sądu wojskowego oraz sędziego Sądu Najwyższego, w procedurze wskazanej w uchwale Sądu Najwyższego, z art. 179 w związku z
art. 144 ust. 3 pkt 17, art. 10, art. 176 ust. 2, art. 180 ust. 1 oraz art. 183 ust. 1 i 2 Konstytucji.
1.1. Stawiane przez Wnioskodawcę zarzuty mają charakter zakresowy i odnoszą się do takiego rozumienia kwestionowanych przepisów,
które zostało przyjęte w uchwale Sądu Najwyższego w składzie połączonych Izb: Cywilnej, Karnej oraz Pracy i Ubezpieczeń Społecznych
z 23 stycznia 2020 r. (sygn. akt BSA I-4110-1/20, dalej: uchwała SN z 23 stycznia 2020 r.), podjętej na wniosek Pierwszego
Prezesa Sądu Najwyższego, w sprawie o rozstrzygnięcie rozbieżności wykładni prawa występującej w orzecznictwie Sądu Najwyższego.
Zgodnie z tą uchwałą:
„1. Nienależyta obsada sądu w rozumieniu art. 439 § 1 pkt 2 k.p.k. albo sprzeczność składu sądu z przepisami prawa w rozumieniu
art. 379 pkt 4 k.p.c. zachodzi także wtedy, gdy w składzie sądu bierze udział osoba powołana na urząd sędziego Sądu Najwyższego
na wniosek Krajowej Rady Sądownictwa ukształtowanej w trybie określonym przepisami ustawy z dnia 8 grudnia 2017 r. o zmianie
ustawy o Krajowej Radzie Sądownictwa oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. z 2018 r., poz. 3).
2. Nienależyta obsada sądu w rozumieniu art. 439 § 1 pkt 2 k.p.k. albo sprzeczność składu sądu z przepisami prawa w rozumieniu
art. 379 pkt 4 k.p.c. zachodzi także wtedy, gdy w składzie sądu bierze udział osoba powołana na urząd sędziego w sądzie powszechnym
albo wojskowym na wniosek Krajowej Rady Sądownictwa ukształtowanej w trybie określonym przepisami ustawy z dnia 8 grudnia
2017 r. o zmianie ustawy o Krajowej Radzie Sądownictwa oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. z 2018 r., poz. 3), jeżeli wadliwość
procesu powoływania prowadzi, w konkretnych okolicznościach, do naruszenia standardu niezawisłości i bezstronności w rozumieniu
art. 45 ust. 1 Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej, art. 47 Karty Praw Podstawowych Unii Europejskiej oraz art. 6 ust. 1
Konwencji o ochronie praw człowieka i podstawowych wolności.
3. Wykładnia art. 439 § 1 pkt 2 k.p.k. oraz art. 379 pkt 4 k.p.c. przyjęta w punktach 1 i 2 niniejszej uchwały nie ma zastosowania
do orzeczeń wydanych przez sądy przed dniem jej podjęcia oraz do orzeczeń, które zostaną wydane w toczących się w tym dniu
postępowaniach na podstawie Kodeksu postępowania karnego przed danym składem sądu.
4. Punkt 1 niniejszej uchwały ma zastosowanie do orzeczeń wydanych z udziałem sędziów Izby Dyscyplinarnej utworzonej w Sądzie
Najwyższym na podstawie ustawy z dnia 8 grudnia 2017 r. o Sądzie Najwyższym (Dz. U. z 2018 r., poz. 5 ze zm.) bez względu
na datę wydania tych orzeczeń”.
1.2. Uzasadniając zarzut niezgodności przepisów wskazanych w punkcie 1 i 2 petitum wniosku z art. 179 w związku z art. 144 ust. 3 pkt 17 i art. 126 ust. 1 i 2 Konstytucji, Wnioskodawca zauważył, że w orzecznictwie
sądów i Trybunału Konstytucyjnego ugruntowana jest teza o niedopuszczalności kontroli sądowej prerogatyw Prezydenta. Do takich
prerogatyw należy zaliczyć powoływanie sędziów (art. 179 Konstytucji). Prerogatywa ta jest ugruntowana w polskiej tradycji
ustrojowej jako prerogatywa głowy państwa. Powołanie sędziego nie wymaga kontrasygnaty Prezesa Rady Ministrów. Rozwiązanie
to ma służyć nie wzmocnieniu pozycji Prezydenta, ale ochronie władzy sądowniczej przed ingerencją władzy wykonawczej. Kompetencja
Prezydenta ma stanowić gwarancję konstytucyjnego systemu wartości, w tym niezależności sądów i niezawisłości sędziów.
Przytaczając stanowisko doktryny, Wnioskodawca wskazuje, że powołanie na urząd sędziego oznacza udzielenie inwestytury. Musi
obejmować określenie zakresu powierzenia władzy sędziowskiej, tzn. rodzaju i szczebla sądu, do którego sędzia zostaje powołany.
Powołanie następuje zatem odrębnie na każdym szczeblu: sądownictwa powszechnego, wojskowego i administracyjnego. Akt powołania,
o którym stanowi art. 179 Konstytucji, obejmuje zarówno akt powołania, jak i odmowę powołania. Powołując się na orzecznictwo
TK, Wnioskodawca zaznaczył, że art. 179 Konstytucji stanowi regulację kompletną. Wynika z niej, że do KRS należy złożenie
wniosku o powołanie sędziów (wskazanie kandydatów na określone stanowiska sędziowskie), a do Prezydenta powołanie sędziów.
Norma ta może być dookreślona w ustawach, ale z zachowaniem nadrzędności przepisów Konstytucji. Art. 179 Konstytucji stanowi
samodzielną i wystarczającą podstawę prawną wykonywania prerogatywy Prezydenta, której treścią jest powoływanie sędziów na
wniosek KRS. Regulacje ustawowe nie mogą zatem naruszać w tym zakresie istoty prezydenckiej prerogatywy.
Z utrwalonego orzecznictwa Naczelnego Sądu Administracyjnego wynika, że powołanie sędziów nie jest działalnością administracji
publicznej i nie podlega kontroli sądu administracyjnego. W kompetencjach Prezydenta mieści się zarówno prawo powoływania,
jak i odmowy powołania na stanowisko sędziego. Postanowienie odmowne również nie ma charakteru aktu z zakresu administracji
publicznej. Stanowi bowiem akt ustrojowy. Prezydent, działając jako głowa państwa, działa poza sferą administrowania i zatrudniania.
Jego postępowanie nie opiera się na przepisach procesu administracyjnego. Podejmując rozstrzygnięcie w ramach swoich prerogatyw,
Prezydent stosuje się jedynie do Konstytucji. Z kolei Konstytucja nie przewiduje możliwości podjęcia przez organ sądowy rozstrzygnięcia,
które uniemożliwiałoby Prezydentowi wykonanie jego prerogatyw, w tym powołania sędziego na wniosek KRS. Rozstrzygnięcia Prezydenta
dokonywane w ramach prerogatyw nie podlegają kontroli sądowej. Akt powołania sędziego jest podejmowany na podstawie Konstytucji.
Żaden organ nie może przypisywać sobie kompetencji do kontroli lub pomijania tego aktu.
Powołując się na art. 126 Konstytucji i jego wykładnię ugruntowaną w orzecznictwie TK, Wnioskodawca zauważył, że przepis ten
określa pozycję ustrojową Prezydenta i jest podstawą wyznaczania relacji głowy państwa z innymi organami. Wynika z niego zakaz
stanowienia norm prawnych ograniczających rolę Prezydenta jako najwyższego przedstawiciela Rzeczypospolitej Polskiej. Tak
ukształtowana rola ustrojowa Prezydenta ma istotne znaczenie dla oceny charakteru prawnego czynności powołania na urząd sędziego.
Uprawnienia nominacyjne stanowią władcze kompetencje Prezydenta, będącego gwarantem ciągłości władzy państwowej i strażnikiem
Konstytucji. Prezydent działa na podstawie kryteriów określonych w ustawie zasadniczej. Chodzi przede wszystkim o konstytucyjne
zasady i wartości. Wprowadzanie nowych, pozakonstytucyjnych kryteriów, mogłoby zaburzyć system wzajemnego kontrolowania się
władz.
Zakwestionowana treść przepisów k.p.c., k.p.k. oraz ustawy o SN wkracza w sferę zastrzeżoną do kompetencji Prezydenta. Konstytucja
nie przyznaje żadnemu organowi władzy sądowniczej kompetencji do badania prawidłowości wykonania prerogatywy Prezydenta do
powoływania sędziów na wniosek KRS. Objęcie zakresem terminu „nienależycie obsadzonego sądu”, w rozumieniu przepisów wskazanych
w punkcie 1 i 2 petitum wniosku, sędziów powołanych przez Prezydenta na wniosek KRS, w sposób nieuprawniony kwestionuje i godzi w prerogatywę Prezydenta,
naruszając tym samym art. 179 w związku z art. 144 ust. 3 pkt 17 i art. 126 ust. 1 i 2 Konstytucji.
1.3. Jeśli chodzi o zarzut niezgodności przepisów wskazanych w pkt 1 i 2 petitum wniosku z art. 10 Konstytucji, Wnioskodawca zauważył, że Prezydent, wykonując prerogatywę związaną z powoływaniem sędziów,
nie działa ściśle w ramach władzy wykonawczej. Z zasady trójpodziału władz wynika domniemanie kompetencyjne, które może być
obalone jedynie przez jednoznaczny przepis konstytucyjny lub ustawowy. Rozdzielność władz oznacza, że każda z nich powinna
posiadać kompetencje odpowiadające jej istocie. Kompetencje te powinny zawierać pewne minimum służące zachowaniu istoty każdej
z władz. Z art. 10 Konstytucji wynika zakaz ingerencji w tak rozumianą istotę danej władzy.
Wnioskodawca odniósł się do zarzutu niezgodności zakwestionowanych regulacji z art. 176 ust. 2 Konstytucji. Materia określona
w tym przepisie powinna zostać uregulowana w przepisach prawa powszechnie obowiązującego o randze ustawowej. Przepis ten ma
charakter gwarancyjny z punktu widzenia konstytucyjnych praw i wolności. Wynika z niego zobowiązanie ustawodawcy do wydania
stosownych regulacji. W ustawie powinny być ustalone wszystkie podstawowe elementy ustroju, właściwości i postępowań sądowych.
1.4. Formułując zarzut niezgodności przepisów wskazanych w pkt 1 i 2 petitum wniosku z art. 180 ust. 1 Konstytucji, Wnioskodawca przypomniał, że sędziowie są nieusuwalni. Zasada ta jest jednym z instrumentów
zabezpieczających niezależność władzy sądowniczej i niezawisłość wymierzania sprawiedliwości. O usunięciu sędziego z zajmowanego
stanowiska i ustaniu jego stosunku służbowego mogą decydować wyłącznie przesłanki określone w ustawach. Sędzia nie może zostać
pozbawiony urzędu w wyniku podjęcia dyskrecjonalnej decyzji. Złożenie sędziego z urzędu może nastąpić jedynie na mocy orzeczenia
sądu i tylko w przypadkach określonych w ustawie.
Przyjęty w uchwale SN z 23 stycznia 2020 r. sposób rozumienia art. 379 pkt 4 k.p.c. i art. 439 § 1 pkt 2 k.p.k. prowadzi do
skutku wskazanego w petitum wniosku. Skutek ten dotyczy osoby powołanej przez Prezydenta na urząd sędziego Sądu Najwyższego na wniosek KRS, i oznacza
brak zdolności sądu do podejmowania czynności jurysdykcyjnych. Jest to równoznaczne z pozbawieniem sędziego kompetencji sądzenia.
Wyłączenie tej kompetencji ze statusu sędziego (aprioryczne stwierdzenie nienależytego obsadzenia sądu ab initio) jest niezgodne z konstytucyjną zasadą nieusuwalności sędziów.
1.5. Uzasadniając zarzut niezgodności przepisów wskazanych w punkcie 3 petitum wniosku z art. 179 w związku z art. 144 ust. 3 pkt 17, art. 10, art. 176 ust. 2 i art. 180 ust. 1 oraz art. 183 ust. 1 i
2 Konstytucji, Wnioskodawca przytoczył w pierwszej kolejności treść art. 183 ust. 1 Konstytucji. Przepis ten określa kompetencję
Sądu Najwyższego do nadzoru nad innymi sądami, wyznaczając jednocześnie jej zakres podmiotowy (sądy powszechne i wojskowe)
i przedmiotowy (w zakresie orzekania).
Nadzór jurysdykcyjny ma przede wszystkim służyć ujednoliceniu orzecznictwa sądowego. W doktrynie sygnalizowane jest pewne
niebezpieczeństwo związane z nadawaniem środkom nadzoru charakteru abstrakcyjnego. Może to stanowić zagrożenie z punktu widzenia
zasady podziału władz (art. 10 Konstytucji), jak i zasady niezawisłości sędziowskiej. Wykonywanie kompetencji nadzorczych
przez Sąd Najwyższy nie może prowadzić do modyfikowania czy rozszerzania przepisów prawa. Prawotwórstwo jest bowiem zastrzeżone
dla władzy ustawodawczej. Rozstrzygnięcie zagadnienia prawnego, wskazanego w punkcie 3 petitum wniosku stanowiło wykroczenie poza ramy art. 183 ust. 1 Konstytucji i naruszenie zasady podziału władz (art. 10 Konstytucji).
1.6. Wnioskodawca podkreślił, że do Trybunału Konstytucyjnego należy ocena, czy norma prawna jest zgodna z Konstytucją. Dotyczy
to także norm prawnych ukształtowanych w drodze rozstrzygnięcia zagadnienia prawnego. Powołując się na orzecznictwo Trybunału,
Wnioskodawca przypomniał, że jeżeli określony sposób rozumienia przepisu utrwalił się już w sposób oczywisty, a zwłaszcza
jeśli znalazł jednoznaczny i autorytatywny wyraz w orzecznictwie Sądu Najwyższego bądź Naczelnego Sądu Administracyjnego,
to należy uznać, że przepis ten nabrał takiej właśnie treści, jaką odnalazły w nim najwyższe instancje sądowe. Normatywną
treść przepisu może nadawać praktyka jego stosowania. W takiej sytuacji przedmiotem kontroli konstytucyjności przepisu jest
treść, jaką nabrał on w drodze utrwalonej praktyki jego stosowania.
Wnioskodawca kwestionuje konstytucyjność określonego rozumienia przepisów wskazanych w petitum wniosku. Rozumienie to wynika z jednej uchwały SN. Stanowi ona jednak orzeczenie najwyższej instancji sądowej wydane w składzie trzech
izb SN. Biorąc pod uwagę przedmiot i treść tej uchwały, należy uznać, że stanowi ona próbę ukształtowania zupełnie nowego
jakościowo stanu prawnego z pominięciem roli ustawodawcy.
1.7. Działając na podstawie art. 7301 § 1 w związku z art. 732 oraz art. 755 k.p.c. w związku z art. 36 ustawy z dnia 30 listopada 2016 r. o organizacji i trybie
postępowania przed Trybunałem Konstytucyjnym (Dz. U. poz. 2072, dalej: otpTK), Wnioskodawca zwrócił się do Trybunału Konstytucyjnego
o udzielenie zabezpieczenia poprzez wstrzymanie wykonania uchwały SN z 23 stycznia 2020 r. do czasu wydania przez Trybunał
Konstytucyjny orzeczenia w tej sprawie.
Zdaniem Wnioskodawcy, zabezpieczenie jest dopuszczalne nie tylko w sprawach inicjowanych skargami konstytucyjnymi. W niniejszej
sprawie za zabezpieczeniem przemawia konieczność zapobieżenia powstania kryzysu w zakresie oceny skutków prawnych wyroków
podjętych przez sądy. W ocenie Wnioskodawcy wykonanie uchwały SN z 23 stycznia 2020 r. mogłoby spowodować nieodwracalne skutki.
Za zabezpieczeniem przemawia ważny interes publiczny.
2. W piśmie z 10 marca 2020 r. Prokurator Generalny zajął stanowisko w sprawie. W ocenie Prokuratora:
1) art. 379 pkt 4 k.p.c. w zakresie, w jakim dopuszcza uznanie nieważności postępowania z powodu sprzeczności składu sądu
orzekającego z przepisami prawa, ze względu na ocenę prawidłowości procedury poprzedzającej powołanie przez Prezydenta, na
wniosek KRS, do pełnienia urzędu na stanowisku sędziego sądu powszechnego, sędziego sądu wojskowego oraz sędziego Sądu Najwyższego,
w tym ze względu na ocenę statusu Krajowej Rady Sądownictwa, a także art. 439 § 1 pkt 2 k.p.k. w zakresie, w jakim dopuszcza
uchylenie zaskarżonego orzeczenia z powodu nienależytej obsady sądu, ze względu na ocenę prawidłowości procedury poprzedzającej
powołanie przez Prezydenta, na wniosek KRS, do pełnienia urzędu na stanowisku sędziego sądu powszechnego, sędziego sądu wojskowego
oraz sędziego Sądu Najwyższego, w tym ze względu na ocenę statusu Krajowej Rady Sądownictwa, są niezgodne z art. 179 w związku
z art. 144 ust. 3 pkt 17 i art. 126 ust. 1 Konstytucji,
2) art. 83 § 1 ustawy o SN w zakresie, w jakim przedmiotem rozstrzygnięcia zagadnienia prawnego przez Sąd Najwyższy jest:
określenie przesłanki stwierdzenia sprzeczności z przepisami prawa składu sądu orzekającego w rozumieniu art. 379 pkt 4 k.p.c.
oraz przesłanki nienależytej obsady sądu w rozumieniu art. 439 § 1 pkt 2 k.p.k., ze względu na udział w składzie sądu osoby
powołanej przez Prezydenta do pełnienia urzędu na stanowisku sędziego sądu powszechnego, sędziego sądu wojskowego oraz sędziego
Sądu Najwyższego, w procedurze wskazanej w uchwale Sądu Najwyższego, i ocenę prawidłowości procedury poprzedzającej powołanie;
określenie skutków prawnych, w odniesieniu do orzeczeń wydanych przez Sąd Najwyższy, sądy powszechne oraz sądy wojskowe, w
przypadku gdy w składzie sądu bierze udział osoba powołana przez Prezydenta do pełnienia urzędu na stanowisku sędziego sądu
powszechnego, sędziego sądu wojskowego oraz sędziego Sądu Najwyższego, w procedurze wskazanej w uchwale Sądu Najwyższego,
i ze względu na ocenę prawidłowości tej procedury, jest niezgodny z art. 179 w związku z art. 144 ust. 3 pkt 17 i art. 126
ust. 1 Konstytucji.
Ponadto, zdaniem Prokuratora Generalnego, postępowanie podlega umorzeniu w pozostałym zakresie na podstawie art. 59 ust. 1
pkt 3 otpTK, ze względu na zbędność wydania orzeczenia.
2.1. Odnosząc się do przedmiotu zaskarżenia, Prokurator Generalny zauważył, że na gruncie postępowania cywilnego nie istnieje
kategoria orzeczeń nieważnych ex lege. W dotychczasowym orzecznictwie przesłanki, o której stanowi art. 379 pkt 4 k.p.c. nie wiązano z zagadnieniem prawidłowości
powołania sędziego na urząd. Stanowisko to jest także ugruntowane w doktrynie. Uchwała SN z 23 stycznia 2020 r. przyjęła z
gruntu odmienne znaczenie art. 379 pkt 4 k.p.c.
Prokurator przypomniał, że Trybunał Konstytucyjny uznaje normotwórczą rolę orzecznictwa, obejmując swoją kognicją treści normatywne,
które zostały wyprowadzone z aktu normatywnego w drodze jego utrwalonej w sposób oczywisty wykładni. Dotyczy to w szczególności
sytuacji, w której określony sposób rozumienia przepisu znalazł jednoznaczny i autorytatywny wyraz w orzecznictwie Sądu Najwyższego
lub Naczelnego Sądu Administracyjnego.
W ocenie Prokuratora, przedmiot kontroli wskazany przez Wnioskodawcę w pkt 1 petitum wniosku został ujęty za szeroko. Uchwała SN z 23 stycznia 2020 r. dotyczy tylko jednej z przesłanek, o których mowa w art.
379 pkt 4 k.p.c.
W dalszej kolejności, Prokurator odniósł się do treści art. 439 § 1 k.p.k. Przepis ten zawiera zamknięty katalog bezwzględnych
przyczyn odwoławczych. Nie może zatem podlegać wykładni rozszerzającej. W ocenie Prokuratora, z punktu widzenia przedmiotu
kontroli, jedynie wadliwość polegająca na nienależytej obsadzie sądu ma charakter relewantny. W art. 439 § 1 pkt 2 k.p.k.
jest także mowa o sytuacji, w której członek sądu nie był obecny na całej rozprawie. Wnioskodawca ujął zatem przedmiot kontroli
zbyt szeroko.
Nienależyta obsada sądu i sprzeczność składu orzekającego z przepisami prawa (art. 379 pkt 4 k.p.c.) nie są okolicznościami
równoważnymi. Niemniej przesłanka nienależytej obsady sądu, w dotychczasowym orzecznictwie sądowym i w doktrynie, również
nie była wiązana z oceną prawidłowości powołania sędziego na urząd. Takie znaczenie nadała jej dopiero uchwała SN z 23 stycznia
2020 r. Przedmiotem kontroli jest zatem treść normatywna nadana art. 439 § 1 pkt 2 k.p.k. w wyniku tej uchwały.
Dokonując wykładni art. 83 § 1 ustawy o SN Prokurator Generalny zauważył, że przepis ten nawiązuje do poprzednich regulacji
kompetencji uchwałodawczych SN. Zawiera on jednak pewne ograniczenie. Powzięcie uchwały interpretacyjnej przez SN jest dopuszczalne,
jeżeli występująca w orzecznictwie rozbieżność dotyczy przepisów będących podstawą orzekania przez sądy. Również w odniesieniu
do tego przepisu, problem konstytucyjny dotyczy treści normatywnej, która nie była objęta jego zakresem, do momentu podjęcia
przez SN uchwały z 23 stycznia 2020 r. Tak więc SN przyznał sobie kompetencje w sprawach, w których przepisy nie przewidują
jego kognicji.
W ocenie Prokuratora wnioskodawca nieprecyzyjnie ujął przedmiot kontroli. Powinien nim być art. 83 § 1 ustawy o SN „w zakresie,
w jakim przedmiotem rozstrzygnięcia zagadnienia prawnego przez Sąd Najwyższy jest:
– określenie przesłanki stwierdzenia sprzeczności z przepisami prawa składu sądu orzekającego w rozumieniu art. 379 pkt 4
k.p.c. oraz przesłanki nienależytej obsady sądu w rozumieniu art. 439 § 1 pkt 2 k.p.k., ze względu na udział w składzie sądu
osoby powołanej przez Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej do pełnienia urzędu na stanowisku sędziego sądu powszechnego, sędziego
sądu wojskowego oraz sędziego Sądu Najwyższego, w procedurze wskazanej w uchwale Sądu Najwyższego i ocenę prawidłowości procedury
poprzedzającej powołanie;
– określenie skutków prawnych, w odniesieniu do orzeczeń wydanych przez Sąd Najwyższy, sądy powszechne oraz sądy wojskowe,
w przypadku gdy w składzie sądu bierze udział osoba powołana przez Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej do pełnienia urzędu
na stanowisku sędziego sądu powszechnego, sędziego sądu wojskowego oraz sędziego Sądu Najwyższego, w procedurze wskazanej
w uchwale Sądu Najwyższego i ze względu na ocenę prawidłowości tej procedury” (pismo Prokuratora Generalnego, s. 16).
2.2. Analizując wskazane przez Wnioskodawcę wzorce kontroli, Prokurator Generalny stwierdził, że z art. 179 Konstytucji wynikają
dwa niezbędne elementy „systemu kreacji sędziów”: akt nominacji i bezterminowość powołania. Powołanie sędziego stanowi prerogatywę
głowy państwa, natomiast do KRS należy wyłączna kompetencja w zakresie uruchamiania procedury nominacyjnej. Określona w Konstytucji
rola KRS w tym procesie nie daje możliwości tworzenia unormowań, które umożliwiałyby ingerencję innych organów (w tym sądów)
w procedurę powoływania sędziów. Z kolei akt kreacyjny Prezydenta nie może być weryfikowany w jakimkolwiek trybie. Aktu tego
nie można sprowadzać li tylko do ceremoniału. Jego istotą jest powierzenie urzędu sędziego. Bezterminowość piastowania urzędu
sędziego (art. 179 in fine Konstytucji) jest z kolei związana z nieusuwalnością sędziego z urzędu (art. 180 ust. 1 Konstytucji). Przez pojęcie usunięcia
sędziego należy rozumieć zarówno pozbawienie go urzędu, jak i pozbawienie go możliwości orzekania. Zasada nieusuwalności sędziego
ze stanowiska stanowi następstwo zasady niezawisłości sędziowskiej. Zasada ta ma charakter uniwersalny na gruncie międzynarodowych
standardów.
2.3. Dokonując merytorycznej oceny postawionych przez Wnioskodawcę zarzutów, Prokurator Generalny zauważył, że u podstaw uchwały
SN z 23 stycznia 2020 r. leży założenie, że z uwagi na formę KRS, Prezydent może wadliwie wykonać swoją prerogatywę i w konsekwencji
powołać na urząd sędziego osobę, której nie będą przysługiwały konstytucyjne atrybuty sędziowskie. Stanowiłoby to „«przeniknięcie
wadliwości» z procedury poprzedzającej wykonanie prerogatywy przez Prezydenta na grunt statusu sędziego, z tym, że jedynie
w zakresie możliwości skutecznego wykonywania przezeń wymiaru sprawiedliwości” (pismo Prokuratora Generalnego, s. 24).
Norma wynikająca z art. 179 Konstytucji ma charakter kompletny. Jedynie Prezydent jest uprawniony do oceny, czy kandydat przedstawiony
przez KRS spełnił ustawowe warunki powołania na urząd. Żaden inny organ nie uczestniczy w procedurze powołania sędziego. Takie
rozwiązanie ustrojowe ma stanowić zrównoważenie władzy sądowniczej przez czynnik demokratyczny. Przyznanie jakiemukolwiek
innemu organowi kompetencji do weryfikacji prawidłowości powołania sędziego, poprzez wykładnię przepisów ustawowych (k.p.c.,
k.p.k.) oraz łączenie uchybień występujących w procesie kreacyjnym z możliwością wzruszania orzeczeń wydanych przez tak powołanego
sędziego, stanowi arbitralne pozbawienie sędziego możliwości orzekania. Jest to niezgodne zarówno z Konstytucją, jak i z prawem
międzynarodowym. Usunięcie sędziego z urzędu lub pozbawienie go możliwości orzekania może nastąpić jedynie na podstawie wyraźnego
przepisu ustawowego. Niedopuszczalne jest stosowanie tożsamego w skutkach mechanizmu na podstawie wykładni instytucji prawnych,
które służą innym celom. Stanowiłoby to zagrożenie dla stabilności systemu prawnego.
Przytaczając orzeczenia Trybunału Konstytucyjnego, Prokurator Generalny zauważył, że KRS rozpatrzyła i skutecznie przedstawiła
Prezydentowi wiele kandydatur na urząd sędziego, na podstawie przepisów, które następnie zostały uznane za niezgodne z Konstytucją.
Nie można jednak przyjąć, że sędziowie powołani na urząd w takiej sytuacji są pozbawieni konstytucyjnych atrybutów. Przeciwnie,
z orzecznictwa Trybunału wynika, że wykonanie prerogatywy powołania na urząd sędziego przez Prezydenta sanuje ewentualne uchybienia
popełnione w poprzedzającej powołanie na urząd sędziego procedurze powołania. Sędzia powołany na urząd przez głowę państwa
jest uprawniony do orzekania w ramach przysługującej mu inwestytury i obejmują go gwarancje niezawisłości i nieusuwalności.
Nie ma przy tym znaczenia, czy spełnione zostały materialne lub proceduralne wymagania poprzedzające skierowanie wniosku przez
KRS do Prezydenta.
2.4. Prokurator Generalny odniósł się także do wskazanych w uchwale SN z 23 stycznia 2020 r. wątpliwości dotyczących udziału
w procedurze nominacyjnej sędziów Krajowej Rady Sądownictwa ukształtowanej w trybie określonym przepisami ustawy z dnia 8
grudnia 2017 r. o zmianie ustawy o Krajowej Radzie Sądownictwa oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. z 2018 r. poz. 3). W ocenie
Prokuratora, wątpliwości te zostały usunięte przez wyroki Trybunału Konstytucyjnego z 25 marca 2019 r., sygn. K 12/18 (OTK
ZU A/2019, poz. 17) oraz 4 marca 2020 r., sygn. P 22/19. Ponadto, w przypadku zastrzeżeń co do zgodności z Konstytucją lub
ratyfikowanymi umowami międzynarodowymi rozwiązań ustaw dotyczących KRS, organ sądowy powinien skierować pytanie prawne do
Trybunału Konstytucyjnego w trybie art. 193 Konstytucji, a nie samodzielnie dokonywać arbitralnych ocen w tym zakresie.
Prokurator poddał ocenie tę część uzasadnienia uchwały SN z 23 stycznia 2020 r., w której upatruje się wadliwości procesu
nominacyjnego sędziów w naruszeniu ratyfikowanych przez Polskę umów międzynarodowych. Prokurator przypomniał w tym kontekście
o zasadzie nadrzędności Konstytucji nad innymi źródłami prawa. W ocenie Prokuratora, zakres kompetencji Trybunału Sprawiedliwości
Unii Europejskiej (dalej: TSUE) i relacja prawa unijnego do prawa państw członkowskich (szczególnie ustaw zasadniczych), jest
zagadnieniem problematycznym. Orzecznictwo państw członkowskich, poza nielicznymi wyjątkami, jednoznacznie uznaje, że brak
jest podstaw przyjęcia pierwszeństwa prawa unijnego przed normami konstytucyjnymi. W konkluzji Prokurator stwierdził, że postanowienia
ratyfikowanych umów międzynarodowych nie mogą podważać regulacji konstytucyjnych dotyczących prerogatyw Prezydenta, w szczególności
art. 179 i art. 144 ust. 3 pkt 17 Konstytucji.
Prokurator odniósł się do przywołanego w uzasadnieniu uchwały SN z 23 stycznia 2020 r., wyroku Europejskiego Trybunału Praw
Człowieka (dalej: ETPC) z 12 marca 2019 r. w sprawie Guömundur Andri Astraósson przeciwko Islandii (skarga nr 26374/18). Sprawa
zainicjowana tą skargą została przekazana do Wielkiej Izby ETPC, co oznacza, że zostanie jeszcze raz ponownie rozpoznana.
W tej sytuacji nie można opierać się na tezach zawartych w uzasadnieniu wyroku z 12 marca 2019 r. Prokurator zwrócił przy
tym uwagę, że niosą one za sobą daleko idące konsekwencje systemowe. Zdaniem Prokuratora, art. 6 ust. 1 Konwencji o ochronie
praw człowieka i podstawowych wolności, sporządzonej w Rzymie dnia 4 listopada 1950 r. (Dz. U. z 1993 r. Nr 61, poz. 284)
nie można interpretować w taki sposób, w jaki dokonał tego Sąd Najwyższy. Taka interpretacja prowadziłaby do przyznania wszystkim
sądom prawa do oceny statusu sędziów, pomimo ich powołania na urząd przez Prezydenta, z uwagi na wątpliwości co do prawidłowości
procedury nominacyjnej. Konsekwencją tego byłaby możliwość oceniania przez sądy ważności wydawanych przez sędziów orzeczeń.
Prokurator zaznaczył, że Sąd Najwyższy bezzasadnie powołuje się w uchwale z 23 stycznia 2020 r. na konieczność wykonania wyroku
TSUE z 19 listopada 2019 r. w sprawach C-585/18, C-624/18 i C-625/18. Wykonaniem tego orzeczenia, zapadłego w trybie odesłania
prejudycjalnego, był wyrok Sądu Najwyższego z 5 grudnia 2019 r., sygn. akt III PO 7/18. Orzeczenie TSUE nie przewiduje możliwości
oceniania legalności Krajowej Rady Sądownictwa in abstracto. „[A]bstrakcyjne ujęcie przez TSUE przesłanek oceny KRS, umożliwiające wypełnienie ich treścią przez sąd odsyłający, nie
powoduje, że sąd krajowy stał się upoważniony do pominięcia wszelkich regulacji krajowych dotyczących przedmiotowej materii,
w szczególności zaś unormowań Konstytucji” (pismo Prokuratora Generalnego, s. 37).
Trybunał Konstytucyjny zważył, co następuje:
Problem konstytucyjny w sprawie zainicjowanej wnioskiem Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej (dalej: Prezydent, Wnioskodawca)
ma swoje źródło w takim sposobie interpretacji zakwestionowanych przepisów, która legła u podstaw uchwały składu połączonych
Izb: Cywilnej, Karnej oraz Pracy i Ubezpieczeń Społecznych Sądu Najwyższego z 23 stycznia 2020 r. (sygn. akt BSA I-4110-1/20,
OSNKW nr 2/20, poz. 7; dalej: uchwała SN z 23 stycznia 2020 r.), podjętej na wniosek Pierwszego Prezesa Sądu Najwyższego,
w sprawie o rozstrzygnięcie rozbieżności wykładni prawa występującej w orzecznictwie Sądu Najwyższego (dalej także: SN). Zgodnie
z powyższą uchwałą:
„1. Nienależyta obsada sądu w rozumieniu art. 439 § 1 pkt 2 k.p.k. albo sprzeczność składu sądu z przepisami prawa w rozumieniu
art. 379 pkt 4 k.p.c. zachodzi także wtedy, gdy w składzie sądu bierze udział osoba powołana na urząd sędziego Sądu Najwyższego
na wniosek Krajowej Rady Sądownictwa ukształtowanej w trybie określonym przepisami ustawy z dnia 8 grudnia 2017 r. o zmianie
ustawy o Krajowej Radzie Sądownictwa oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. z 2018 r., poz. 3).
2. Nienależyta obsada sądu w rozumieniu art. 439 § 1 pkt 2 k.p.k. albo sprzeczność składu sądu z przepisami prawa w rozumieniu
art. 379 pkt 4 k.p.c. zachodzi także wtedy, gdy w składzie sądu bierze udział osoba powołana na urząd sędziego w sądzie powszechnym
albo wojskowym na wniosek Krajowej Rady Sądownictwa ukształtowanej w trybie określonym przepisami ustawy z dnia 8 grudnia
2017 r. o zmianie ustawy o Krajowej Radzie Sądownictwa oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. z 2018 r., poz. 3), jeżeli wadliwość
procesu powoływania prowadzi, w konkretnych okolicznościach, do naruszenia standardu niezawisłości i bezstronności w rozumieniu
art. 45 ust. 1 Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej, art. 47 Karty Praw Podstawowych Unii Europejskiej oraz art. 6 ust. 1
Konwencji o ochronie praw człowieka i podstawowych wolności.
3. Wykładnia art. 439 § 1 pkt 2 k.p.k. oraz art. 379 pkt 4 k.p.c. przyjęta w punktach 1 i 2 niniejszej uchwały nie ma zastosowania
do orzeczeń wydanych przez sądy przed dniem jej podjęcia oraz do orzeczeń, które zostaną wydane w toczących się w tym dniu
postępowaniach na podstawie Kodeksu postępowania karnego przed danym składem sądu.
4. Punkt 1 niniejszej uchwały ma zastosowanie do orzeczeń wydanych z udziałem sędziów Izby Dyscyplinarnej utworzonej w Sądzie
Najwyższym na podstawie ustawy z dnia 8 grudnia 2017 r. o Sądzie Najwyższym (Dz. U. z 2018 r., poz. 5 ze zm.) bez względu
na datę wydania tych orzeczeń”.
Jako przedmiot kontroli Wnioskodawca wskazał art. 379 pkt 4 ustawy z dnia 17 listopada 1964 r. Kodeks postępowania cywilnego
(Dz. U. z 2020 r. poz. 1575, ze zm.; dalej: k.p.c.), art. 439 § 1 pkt 2 ustawy z dnia 6 czerwca 1997 r. Kodeks postępowania
karnego (Dz. U. z 2020 r. poz. 30; dalej: k.p.k.) oraz art. 83 § 1 ustawy z dnia 8 grudnia 2017 r. o Sądzie Najwyższym (Dz.
U. z 2019 r. poz. 825, ze zm.; dalej: ustawa o SN). W każdym przypadku przedmiot kontroli ma charakter zakresowy. Został on
zawężony do określonego sposobu jego rozumienia:
– art. 379 pkt 4 k.p.c. w zakresie, w jakim dotyczy objęcia przesłanką nieważności postępowania, oceny niezależności Krajowej
Rady Sądownictwa (dalej także: KRS) oraz prawidłowości procedury poprzedzającej powołanie przez Prezydenta, na wniosek KRS,
do pełnienia urzędu na stanowisku sędziego sądu powszechnego, sędziego sądu wojskowego oraz sędziego Sądu Najwyższego,
– art. 439 § 1 pkt 2 k.p.k. w zakresie, w jakim dotyczy objęcia przesłankami uchylenia zaskarżonego orzeczenia, oceny niezależności
KRS oraz prawidłowości procedury poprzedzającej powołanie przez Prezydenta, na wniosek Krajowej Rady Sądownictwa, do pełnienia
urzędu na stanowisku sędziego sądu powszechnego, sędziego sądu wojskowego oraz sędziego Sądu Najwyższego,
– art. 83 § 1 ustawy o SN w zakresie, w jakim przedmiotem rozstrzygnięcia zagadnienia prawnego przez Sąd Najwyższy jest określenie
przesłanki stwierdzenia nienależytej obsady sądu w rozumieniu przepisów k.p.c. oraz k.p.k., ze względu na udział w składzie
sądu osoby powołanej przez Prezydenta do pełnienia urzędu na stanowisku sędziego sądu powszechnego, sędziego sądu wojskowego
oraz sędziego Sądu Najwyższego, w procedurze wskazanej w uchwale Sądu Najwyższego, oraz w zakresie, w jakim przedmiotem rozstrzygnięcia
zagadnienia prawnego przez Sąd Najwyższy jest określenie skutków prawnych, w odniesieniu do orzeczeń wydanych przez Sąd Najwyższy,
sądy powszechne oraz sądy wojskowe, w przypadku gdy w składzie sądu bierze udział osoba powołana przez Prezydenta do pełnienia
urzędu na stanowisku sędziego sądu powszechnego, sędziego sądu wojskowego oraz sędziego Sądu Najwyższego, w procedurze wskazanej
w uchwale Sądu Najwyższego.
Jako wzorce kontroli Wnioskodawca wskazał w odniesieniu do zakwestionowanych przepisów k.p.c. i k.p.k. art. 179 w związku
z art. 144 ust. 3 pkt 17 i art. 126 ust. 1 i 2, art. 10, art. 176 ust. 2, art. 180 ust. 1 i art. 183 ust. 1 i 2 Konstytucji.
Wnioskodawca upatruje naruszenie przepisów Konstytucji w przekroczeniu kompetencji przez Sąd Najwyższy. Zdaniem Wnioskodawcy,
Konstytucja nie przyznaje żadnemu organowi sądowemu prawa do badania prawidłowości wykonania prerogatywy Prezydenta do powoływania
sędziów na wniosek KRS. Drugi zarzut dotyczy naruszenia konstytucyjnych zasad niezawisłości i nieusuwalności sędziów. Przyjęte
przez SN rozumienie zakwestionowanych przepisów prowadzi do pozbawienia prawa orzekania sędziego powołanego na urząd w drodze
nominacji. Tak powstały skutek oddzielenia zachowania statusu sędziego od możliwości orzekania jest, zdaniem Wnioskodawcy,
niezgodny z Konstytucją.
Wzorcami kontroli w odniesieniu do art. 83 § 1 ustawy o SN Wnioskodawca uczynił art. 179 w związku z art. 144 ust. 3 pkt 17,
art. 10, art. 176 ust. 2 i art. 180 ust. 1 oraz art. 183 ust. 1 i 2. W ocenie Wnioskodawcy, podjęcie przez SN uchwały z 23
stycznia 2020 r. stanowiło przekroczenie kompetencji nadzorczych Sądu Najwyższego, co pociąga za sobą naruszenie zasady podziału
władz i niezawisłości sędziowskiej.
4. Ocena dopuszczalności wydania merytorycznego orzeczenia.
Trybunał Konstytucyjny na każdym etapie postępowania ocenia, czy nie zachodzi konieczność umorzenia postępowania (por. wyrok
TK z 17 listopada 2010 r., sygn. SK 23/07, OTK ZU nr 9/A/2010, poz. 103; postanowienie TK z 1 kwietnia 2014 r., sygn. K 42/12,
OTK ZU nr 4/A/2014, poz. 43). W niniejszym postępowaniu Trybunał uznał, że podstawową formalnoprawną kwestią wymagającą rozstrzygnięcia,
jest dopuszczalność orzekania w zakresie wyznaczonym przez Wnioskodawcę. Zagadnienie to sprowadza się do pytania, czy sposób
rozumienia zakwestionowanych przepisów, wynikający z uchwały SN z 23 stycznia 2020 r., może podlegać kontroli konstytucyjnej.
4.1. Zgodnie z utrwalonym orzecznictwem Trybunału Konstytucyjnego, kwestionowanie wykładni przepisów prawnych nie jest objęte
kognicją Trybunału. Niemniej powszechnie przyjęty przez organy stosujące prawo sposób rozumienia przepisów prawa jest nierozdzielnie
związany z treścią normatywną tych przepisów, a w konsekwencji – z normami prawnymi konstruowanymi na tle tych przepisów.
W takim sensie wykładnia przepisów prawa należy do kognicji Trybunału Konstytucyjnego. Ten wielokrotnie stwierdzał, że jeżeli
określony sposób rozumienia przepisu ustawy utrwalił się już w sposób oczywisty, a przede wszystkim jeżeli znalazł jednoznaczny
i autorytatywny wyraz w orzecznictwie Sądu Najwyższego lub Naczelnego Sądu Administracyjnego, to należy uznać, że przepis
ten – w procesie stosowania – nabrał takiej właśnie treści, jaką odczytują z nich sądy mające najwyższy autorytet w Polsce.
W tym sensie kognicji Trybunału podlega przepis, ale w określonej interpretacji. Kontrola zgodności z Konstytucją jest zatem
dopuszczalna w stosunku do takiej treści przepisu, jaką uzyskał on w wyniku „jednolitej, powszechnej i stałej” wykładni sądowej
(zob. wyroki TK z: 28 stycznia 2003 r., sygn. SK 37/01, OTK ZU nr 1/A/2003, poz. 3; 9 czerwca 2003 r., sygn. SK 12/03, OTK
ZU nr 6/A/2003, poz. 51; 28 października 2003 r., sygn. P 3/03, OTK ZU nr 8/A/2003, poz. 82; 24 czerwca 2008 r., sygn. SK
16/06, OTK ZU nr 5/A/2008, poz. 85; postanowienie TK z 17 maja 2017 r., sygn. SK 38/15, OTK ZU A/2017, poz. 39).
Wnioskodawca formułuje swoje zarzuty, podważając zgodność z Konstytucją określonego rozumienia przepisów wskazanych w petitum wniosku. Zaskarżonym przepisom zarzuca się bowiem niezgodność z Konstytucją w rozumieniu wskazanym w uchwale SN z 23 stycznia
2020 r. Poza tą uchwałą Wnioskodawca nie zaprezentował orzecznictwa, które współtworzyłoby wraz z nią utrwaloną linię orzeczniczą
Sądu Najwyższego. Wnioskodawca wprost stwierdza, że uchwała SN z 23 stycznia 2020 r. nadała nowe, niespotykane wcześniej rozumienie
kwestionowanym przepisom. Jest to jego zdaniem jedyny taki przypadek w praktyce orzeczniczej sądów. Jednakże uchwała ta została
wydana w składzie trzech połączonych izb Sądu Najwyższego i ma ex lege moc zasady prawnej. Wnioskodawca zatem mógł zasadnie przyjąć, że w praktyce orzeczniczej, zarówno dla składów orzekających
Sądu Najwyższego jak i sądów, nad którymi Sąd Najwyższy sprawuje nadzór judykacyjny, znaczenie uchwały SN z 23 stycznia 2020
r. jest decydujące i bezdyskusyjne.
4.2. W tym kontekście rozstrzygający w niniejszej sprawie jest wyrok Trybunału Konstytucyjnego wydany w pełnym składzie 20
kwietnia 2020 r. o sygn. U 2/20 (M. P. poz. 376). Zgodnie z tym orzeczeniem uchwała SN z 23 stycznia 2020 r. jest niezgodna
z:
a) art. 179, art. 144 ust. 3 pkt 17, art. 183 ust. 1, art. 45 ust. 1, art. 8 ust. 1, art. 7 i art. 2 Konstytucji,
b) art. 2 i art. 4 ust. 3 Traktatu o Unii Europejskiej (Dz. U. z 2004 r. Nr 90, poz. 864/30, ze zm.),
c) art. 6 ust. 1 Konwencji o ochronie praw człowieka i podstawowych wolności, sporządzonej w Rzymie dnia 4 listopada 1950
r., zmienionej następnie Protokołami nr 3, 5 i 8 oraz uzupełnionej Protokołem nr 2 (Dz. U. z 1993 r. Nr 61, poz. 284, ze zm.).
Na skutek powyższego wyroku uchwała SN z 23 stycznia 2020 r. została derogowana z systemu prawnego. Rozpatrywanie zgodności
z Konstytucją przepisów w rozumieniu określonym w tej uchwale zostało zatem pozbawione racji. W tym stanie rzeczy, w niniejszej
sprawie wydanie wyroku stało się niedopuszczalne, dlatego postępowanie należało umorzyć (art. 59 ust. 1 pkt 2 ustawy z dnia
30 listopada 2016 r. o organizacji i trybie postępowania przed Trybunałem Konstytucyjnym, Dz. U. z 2019 r. poz. 2393; dalej:
otpTK).
5. Wnioskodawca, co prawda nie w petitum, ale uzasadnieniu wniosku, zażądał także zabezpieczenia żądania głównego. Wobec upadku przedmiotu zabezpieczenia (wniosku
głównego) i umorzenia postępowania w tym zakresie, postępowanie w sprawie zabezpieczenia stało się bezprzedmiotowe, dlatego
należało je również umorzyć (art. 59 ust. 1 pkt 2 otpTK).
Z powyższych względów Trybunał Konstytucyjny postanowił jak w sentencji.