W skardze konstytucyjnej wniesionej do Trybunału Konstytucyjnego 24 stycznia 2013 r. (data nadania) T.M. (dalej: skarżący) zakwestionował zgodność art. 10 ust. 2 ustawy z dnia 18 lutego 1994 r. o zaopatrzeniu emerytalnym funkcjonariuszy Policji, Agencji Bezpieczeństwa Wewnętrznego, Agencji Wywiadu, Służby Kontrwywiadu Wojskowego, Służby Wywiadu Wojskowego, Centralnego Biura Antykorupcyjnego, Straży Granicznej, Biura Ochrony Rządu, Państwowej Straży Pożarnej i Służby Więziennej oraz ich rodzin (Dz. U. z 2004 r. Nr 8, poz. 67, ze zm.; dalej: ustawa o zaopatrzeniu emerytalnym), w brzmieniu nadanym ustawą z dnia 13 kwietnia 2007 r. o zmianie ustawy o Straży Granicznej oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. Nr 82, poz. 558; dalej ustawa zmieniająca), w związku z art. 12 ustawy zmieniającej z art. 67 ust. 1 w związku z art. 32 ust. 1 w związku z art. 2 Konstytucji.

Skargę konstytucyjną wniesiono w związku z następującą sprawą. Rozkazem personalnym z 6 czerwca 2007 r. (nr 874/2007) Opolski Komendant Wojewódzki Policji zwolnił skarżącego ze służby w Policji. Decyzją z 26 czerwca 2007 r. (nr KR W04016/OP) Dyrektor Zakładu Emerytalno-Rentowego Ministerstwa Spraw Wewnętrznych i Administracji ustalił skarżącemu prawo do emerytury policyjnej od 7 czerwca 2007 r. Decyzją z 20 listopada 2009 r. (ZER–SW3–66–9689/2009, KRW–04016/OP) ten sam organ stwierdził ustanie prawa do emerytury policyjnej z dniem 18 września 2009 r. W uzasadnieniu wskazał, że 1 października 2009 r. z Komendy Wojewódzkiej Policji w Opolu do organu emerytalnego wpłynął prawomocny wyrok Sądu Rejonowego w Opolu z 10 września 2009 r. (sygn. akt II K 397/07), w którym sąd uznał skarżącego za winnego popełnienia przestępstwa określonego w art. 286 § 1, art. 271 § 3, art. 273 i art. 231 § 2 ustawy z dnia 6 czerwca 1997 r. – Kodeks karny (Dz. U. Nr 88, poz. 553, ze zm.).

Wyrokiem z 21 stycznia 2011 r. (sygn. akt XIII U 1915/10) Sąd Okręgowy w Warszawie – XIII Wydział Ubezpieczeń Społecznych oddalił odwołanie skarżącego od decyzji Dyrektora Zakładu-Rentowego Ministerstwa Spraw Wewnętrznych i Administracji z 20 listopada 2009 r. Wyrokiem z 22 września 2011 r. (sygn. akt III AUa 608/11) Sąd Apelacyjny – Sąd Pracy i Ubezpieczeń Społecznych w Warszawie (m.in.) oddalił apelację skarżącego. Powyższy wyrok, z którym skarżący łączy naruszenie przysługujących mu praw konstytucyjnych, doręczono pełnomocnikowi skarżącego 20 listopada 2011 r.

Od wyroku sądu apelacyjnego skarżący wniósł skargę kasacyjną, którą oddalono wyrokiem z 6 września 2012 r. (doręczonym pełnomocnikowi 24 października 2012 r.).

Skarżący twierdzi, że wyrok Sądu Apelacyjnego – Sądu Pracy i Ubezpieczeń Społecznych w Warszawie z 22 września 2011 r., wydany na podstawie zakwestionowanej w skardze normy, naruszył jego prawo do równego traktowania przez władze publiczne, a także zasady: równości wobec prawa w zakresie prawa do emerytury policyjnej, prawidłowej legislacji, zaufania obywateli do państwa i stanowionego przez nie prawa oraz praw słusznie nabytych.

Trybunał Konstytucyjny zważył, co następuje:

Zgodnie z art. 79 ust. 1 Konstytucji każdy, czyje konstytucyjne wolności lub prawa zostały naruszone, ma prawo, na zasadach określonych w ustawie, wnieść skargę do Trybunału Konstytucyjnego w sprawie zgodności z Konstytucją ustawy lub innego aktu normatywnego, na podstawie którego sąd lub organ administracji publicznej orzekł ostatecznie o jego wolnościach lub prawach albo o jego obowiązkach określonych w Konstytucji. Zasady korzystania z tego środka ochrony wolności i praw precyzuje ustawa z dnia 1 sierpnia 1997 r. o Trybunale Konstytucyjnym (Dz. U. Nr 102, poz. 643, ze zm.; dalej: ustawa o TK).

W myśl art. 46 ust. 1 ustawy o TK skargę konstytucyjną można wnieść po wyczerpaniu drogi prawnej, o ile droga ta jest przewidziana, w ciągu 3 miesięcy od dnia doręczenia skarżącemu prawomocnego wyroku, ostatecznej decyzji lub innego ostatecznego rozstrzygnięcia. Zgodnie z orzecznictwem Trybunału Konstytucyjnego, przez wyczerpanie drogi prawnej należy rozumieć skorzystanie przez skarżącego ze wszystkich środków prawnych przysługujących mu w toku instancji, które umożliwiają merytoryczne rozstrzygnięcie sprawy. Wniesienie środków nadzwyczajnych zaś nie ma wpływu na bieg terminu do złożenia skargi konstytucyjnej. W chwili uzyskania przez skarżącego prawomocnego orzeczenia sądowego, a więc orzeczenia, od którego nie przysługują już zwyczajne środki odwoławcze, spełniony zostaje obowiązek wynikający z art. 46 ust. 1 ustawy o TK. Takie orzeczenie nadaje bowiem – niezbędny w świetle art. 79 ust. 1 Konstytucji – walor ostateczności rozstrzygnięciu, z wydaniem którego skarżący wiąże zarzut naruszenia jego wolności lub praw. Podjęcie dalszych kroków zmierzających do wzruszenia takiego orzeczenia, także wtedy, gdy towarzyszy im wydanie w sprawie dalszych rozstrzygnięć, nie mieści się już w zakresie pojęcia „wyczerpanie drogi prawnej” (zob. postanowienia TK z: 6 czerwca 2001 r., Ts 7/01, OTK ZU nr 5/B/2001; 25 lipca 2006 r., Ts 143/06, OTK ZU 1/B/2007, poz. 55; 16 maja 2007 r. Ts 105/06, OTK ZU nr 3/B/2007, poz. 123; Ts 99/06, OTK ZU nr 3/B/2007, poz. 119; oraz 13 sierpnia 2010 r., Ts 20/10, OTK ZU nr 6/B/2010, poz. 464).

Trybunał podkreśla, że ostatecznym orzeczeniem w rozumieniu art. 79 Konstytucji oraz art. 46 ust. 1 ustawy o TK, wydanym w postępowaniu cywilnym, w jest prawomocny wyrok lub postanowienie, natomiast skarga kasacyjna jest nadzwyczajnym środkiem zaskarżenia. Tym samym termin do wniesienia skargi konstytucyjnej rozpoczyna bieg w momencie uzyskania przez skarżącego prawomocnego wyroku sądu II instancji, przy czym wniesienie skargi kasacyjnej jako nadzwyczajnego środka zaskarżenia jest irrelewantne dla biegu tego terminu.

Trybunał stwierdza, że w niniejszej sprawie ostatecznym orzeczeniem w rozumieniu art. 79 ust. 1 Konstytucji jest prawomocny wyrok Sądu Apelacyjnego – Sądu Pracy i Ubezpieczeń Społecznych w Warszawie z 22 września 2011 r. W związku z tym to od daty jego doręczenia rozpoczął bieg termin do wniesienia skargi konstytucyjnej. Orzeczenie doręczono pełnomocnikowi skarżącego 20 listopada 2011 r. Skarżący wniósł skargę konstytucyjną dopiero 24 stycznia 2013 r. (3 miesiące od doręczenia pełnomocnikowi skarżącego orzeczenia oddalającego skargę kasacyjną), a zatem przekroczył, określony w art. 46 ust. 1 ustawy o TK, termin do jej wniesienia.

Powyższa okoliczność jest – w myśl art. 49 w związku z art. 46 ust. 1 ustawy o TK – podstawą odmowy nadania dalszego biegu skardze konstytucyjnej.

W tym stanie rzeczy Trybunał Konstytucyjny orzekł jak w sentencji.