1. Skład orzekający Naczelnego Sądu Administracyjnego zwrócił się do Trybunału Konstytucyjnego z pytaniem prawnym o zbadanie
zgodności przepisów paragrafów 2 i 3 rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 7 listopada 1994 r. w sprawie dodatków mieszkaniowych
(Dz.U. Nr 119, poz. 570) z przepisami zawartymi w artykułach: 41 ust. 3, 42 ust. 6, 44 ust. 4 i 45 ust. 3 ustawy z dnia 2
lipca 1994 r. o najmie lokali mieszkalnych i dodatkach mieszkaniowych (Dz.U. Nr 105, poz. 509 ze zmianami). Pytanie prawne
zostało sformułowane w toku postępowania rozpoznającego pytanie prawne Samorządowego Kolegium Odwoławczego w Opolu o treści
następującej: czy w sytuacji określonej w art. 41 ust. 3 ustawy z 2 lipca 1994 r. o najmie lokali mieszkalnych i dodatkach
mieszkaniowych, przy braku w lokalu instalacji doprowadzającej energię cieplną do celów ogrzewania należy obliczać wydatek
na ten cel przyjmując, iż normatywna powierzchnia użytkowa lokalu, o jakiej mowa w § 2 ust. 1 rozporządzenia Rady Ministrów
z 7 listopada 1994 r. w sprawie dodatków mieszkaniowych, wynosi dla czterech osób od 0–55 m2, a więc można przyjąć, iż równa jest faktycznie zajmowanej powierzchni lokalu (np. 30,72 m2), czy też owa normatywna powierzchnia jest stała i wynosi 55 m2?
Rozpoznając przedstawione przez Kolegium pytanie prawne skład orzekający Naczelnego Sądu Administracyjnego stwierdził, że
uzasadnione jest zbadanie przez Trybunał Konstytucyjny zgodności przepisów paragrafów 2 i 3 rozporządzenia ze wskazanymi w
postanowieniu Sądu przepisami ustawy. Od rozstrzygnięcia tej kwestii zależy bowiem treść odpowiedzi Naczelnego Sądu Administracyjnego
na pytanie Kolegium.
W ocenie składu orzekającego NSA w tej sprawie uzasadniony jest pogląd, iż kwestionowane przepisy rozporządzenia nie są zgodne
ze wskazanymi w postanowieniu przepisami ustawy, albowiem:
1) wykraczają poza granice upoważnienia określonego w przepisach ustawy, na podstawie których zostało wydane to rozporządzenie,
2) normują materię przekazaną do uregulowania w akcie wykonawczym niezgodnie z treścią upoważnienia,
3) zmieniają w istotny sposób treść rozwiązań prawnych przyjętych w samej ustawie.
Wskazanie w podstawie prawnej rozporządzenia szeregu przepisów ustawy upoważniających do wydania aktu wykonawczego, utrudnia
wykazanie, z którym z tych przepisów związane jest unormowanie zawarte w § 2 rozporządzenia. W każdym razie do przyjęcia takiego
unormowania nie upoważnia Rady Ministrów przepis art. 42 ust. 6 ustawy. Przepis ten upoważnia Radę Ministrów do określenia
rodzajów wydatków na zajmowany lokal mieszkalny, stanowiący podstawę obliczania dodatku mieszkaniowego. Upoważnienie, o którym
mowa nie może być utożsamiane z upoważnieniem do określenia sposobu ustalania wysokości wydatków, a tym bardziej różnicowania
wysokości wydatków dla poszczególnych grup osób uprawnionych. Określenie rodzajów wydatków oznacza wskazanie typów, kategorii
wydatków, a nie sposobu ustalania ich wysokości. W ramach wskazanych rodzajów, każdy z tych rodzajowo określonych wydatków,
podlega zaliczeniu, z mocy ustawy, w pełnej wysokości. Skoro więc, jako rodzaj wydatku na zajmowany lokal, stanowiący podstawę
obliczenia dodatku mieszkaniowego, uznaje się wydatek na ogrzewanie lokalu i wody, to już wysokość tego rodzaju wydatku określają
wydatki realnie ponoszone na zajmowany lokal.
Również przepisy art. 44 ust. 4 i art. 45 ust. 3 ustawy nie upoważniają do przyjęcia takiego unormowania jak w paragrafach
2 i 3 rozporządzenia.
Przepis art. 44 ust. 4 ustawy upoważnia do określenia, w jakich przypadkach wnioskodawcy przysługuje ryczałt na zakup opału
oraz jego wysokości w zależności od sposobu ogrzewania wody i lokalu mieszkalnego. Nie jest to równoznaczne z ustalaniem sposobu
obliczania wysokości wydatków na ten cel. Ryczał na zakup opału ustawodawca wiąże jedynie ze sposobem wypłacania dodatku mieszkaniowego
(art. 44 ust. 1 ustawy), jako tę część dodatku, którą wypłaca się bezpośrednio do rąk uprawnionego. Uzależnienie przepisem
paragrafu 3 zakwestionowanego rozporządzenia, wysokości ryczałtu od wysokości wydatków obliczanych w sposób określony w §
2 tego aktu jest niezgodne z art. 41 ust. 3 ustawy nakazującym przy obliczaniu·wysokości dodatku mieszkaniowego, a więc i
wysokości ryczałtu na opał, uwzględniać wydatki faktycznie ponoszone na zajmowany lokal. Ponadto, wbrew postanowieniom art.
44 ust. 4 ustawy, wysokość ryczałtu określona w paragrafie 3 rozporządzenia nie została zróżnicowana w zależności od sposobu
ogrzewania lokalu i wody.
Przepis art. 45 ust. 3 ustawy upoważnia do uszczegółowienia zasad przyznawania dodatków mieszkaniowych i ich wypłat oraz nie
może być rozumiany jako upoważniający do modyfikowania lub uzupełnienia zasad ustawowych. nie jest zatem dopuszczalne takie
unormowanie zasad obliczania wysokości dodatku mieszkaniowego i jego wypłaty, łącznie z ryczałtem na zakup opału, które zmienia
określoną w ustawie istotę tych świadczeń i ich wysokość.
2. Prezes Rady Ministrów stwierdza w swoim stanowisku brak podstaw do kwestionowania zgodności zaskarżonego rozporządzenia
z przepisami ustawy o najmie lokali mieszkalnych i dodatkach mieszkaniowych, której przepis art. 44 stanowi odstępstwo od
zasady, że bazą ustalania dodatku mieszkaniowego są wydatki przypadające na normatywną powierzchnię użytkową (art. 41 ust.
1 ustawy) lub faktyczne wydatki (art. 41 ust. 3 ustawy), w obydwu wypadkach pomniejszone o kwoty wynikające z art. 41 ust.
1 pkt 1–3 ustawy. Dodatek mieszkaniowy dotyczący lokali nie wyposażonych w instalację doprowadzającą energię cieplną lub ciepłą
wodę jest w części związanej z kosztami ogrzewania wody lub lokalu – zryczałtowany.
Zgodnie z upoważnieniem zawartym w art. 44 ust. 4 omawianej ustawy Rada Ministrów została zobligowana do określenia wypadków,
w których wnioskodawcy przysługuje ryczałt oraz wysokość tego ryczałtu, którą to dyspozycję wypełniają regulacje zamieszczone
w paragrafach 2 i 3 zakwestionowanego rozporządzenia. Konsekwencją wprowadzenia ryczałtu jest ustalenie ekwiwalentnych a nie
faktycznych, lecz ściśle oznaczonych rodzajów wydatków ustalonych na mocy delegacji zawartej w art. 42 ust. 6 tej ustawy (§
2 rozporządzenia). Upoważnienie zawarte w art. 45 ust. 3 ustawy wypełniono częściowo regulacją zamieszczoną w paragrafach
3 oraz 4 – 6 omawianego rozporządzenia.
W świetle tych wywodów nie może budzić wątpliwości to, że ryczałt dotyczy lokali, dla których wnioskodawcy sami zakupują opał
, natomiast wysokość ryczałtu jest niezależna od faktycznie poniesionych wydatków.
3. Również w ocenie Prokuratora Generalnego przepisy zawarte w paragrafach 2 i 3 zaskarżonego rozporządzenia Rady Ministrów
z 7 listopada 1994 r. w sprawie dodatków mieszkaniowych nie są niezgodne z przepisami art. 42 ust. 6 i art. 44 ust. 4 w związku
z art. 41 ust. 3 ustawy o najmie lokali mieszkalnych i dodatkach mieszkaniowych, której przepisy zawarte w artykułach 40 ust.
3, 42 ust. 6, 43 ust. 5, 44 ust. 4 oraz 45 ust. 3 stanowią podstawę zakwestionowanego rozporządzenia.
Z omawianego rozporządzenia wynika, iż podstawę jego wydania stanowią przepisy artykułów: 40 ust. 3, 42 ust. 6, 43 ust. 5,
44 ust. 4 oraz 45 ust. 3 ustawy. W tej sytuacji, dla oceny legalności zaskarżonych przepisów istotne znaczenie ma ustalenie,
które konkretnie upoważnienia ustawy stały się podstawą ich wydania. W myśl stosowanych zasad i praktyki legislacyjnej “Przepisy
upoważniające do wydania aktu wykonawczego muszą wyraźnie określać sprawy przekazywane do unormowania” (§ 49 ust. 1 uchwały
Rady Ministrów z dnia 5 listopada 1991 r. w sprawie zasad techniki prawodawczej (MP Nr 44, poz. 310). Powołane w rozporządzeniu
upoważnienia wydają się nie w pełni czynić zadość przytoczonemu postulatowi prawodawczemu, skoro skłoniły ich wykonawcę do
łącznego ich powołania w badanym rozporządzeniu i powodują trudności identyfikacyjne poszczególnych przepisów rozporządzenia
z podstawą ich wydania. Błędnie powołano w nim, jako podstawę wydania, art. 45 ust. 3 ustawy. Dotyczy bowiem materii nie objętej
rozporządzeniem, a nadto stanowi wyłączną podstawę rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 7 listopada 1994 r. w sprawie dotacji
dla gmin na dofinansowanie wypłat dodatków mieszkaniowych (Dz.U. Nr 119, poz. 571). Pozostałe cztery upoważnienia nie mogą
być traktowane łącznie jako podstawa wydania zaskarżonych przepisów. Analiza tych przepisów na tle wymienionych upoważnień
przemawia za przyjęciem, iż są one najbliższe upoważnieniom określonym w art. 42 ust. 6 i art. 44 ust. 4 w zw. z art. 41 ust.
3 ustawy.
Problematyka objęta pytaniem nie tyle wiąże się z legalnością zaskarżonych przepisów, co z wykładnią rozdziału 6 ustawy. Analiza
zaskarżonych przepisów prowadzi do wniosku, że w aspekcie normatywnym nie odbiegają one od treści przepisów ustawy i mieszczą
się w upoważnieniach przyjętych za podstawę ich wydania. W § 2 ust. 1 rozporządzenia powołano się bowiem na art. 42 ustawy
jako podstawę jego realizacji. Podobnie w § 3 rozporządzenia wykonawca upoważnienia, przyjmując rozumienie przepisów ustawy
w przedstawiony wyżej sposób, stwierdził, że przysługuje ryczałt w wysokości odpowiadającej procentowemu udziałowi wydatków
obliczonych w sposób określony w § 2 rozporządzenia.
W tej sytuacji brak jest przesłanek do stwierdzenia niezgodności zaskarżonych przepisów z upoważnieniem i innymi przepisami
ustawy.
Trybunał Konstytucyjny zważył, co następuje.
1. Jak wynika z analizy akt sprawy, postawione przez NSA pytanie prawne nie jest prostym powtórzeniem pytania prawnego, skierowanego
uprzednio do NSA przez Samorządowe Kolegium Odwoławcze. Pytanie sformułowane przez Kolegium oznaczało w istocie wątpliwość
co do wykładni przepisu § 2 ust. 1 rozporządzenia Rady Ministrów z 7 listopada 1994 r. w sprawie dodatków mieszkaniowych w
związku z art. 41 ust. 3 ustawy z 2 lipca 1994 r. o najmie lokali i dodatkach mieszkaniowych. Tłem tego pytania było bowiem
konkretne postępowanie administracyjne w drugiej instancji, mające za przedmiot odwołanie od decyzji organu, który za “powierzchnię
normatywną” w rozumieniu przepisów rozporządzenia uznał faktyczną powierzchnię użytkową lokalu mieszkalnego zajmowanego przez
określoną ilość osób, mieszczącą się w granicach, określonych przez art. 42 ust. 1 powołanej ustawy.
Kolegium oczekiwało od NSA podania właściwej interpretacji terminu prawnego “normatywna powierzchnia użytkowa lokalu”, przy
czym jest oczywiste, iż od przyjęcia określonej wykładni tego przepisu przez NSA w sposób bezpośredni uzależniona jest treść
rozstrzygnięcia w przedmiotowym postępowaniu odwoławczym przed Kolegium. Organ ten zarazem nie kwestionuje legalności odnośnego
przepisu rozporządzenia.
Tymczasem NSA postanowił zwrócić się do Trybunału Konstytucyjnego z pytaniem prawnym co do zgodności przepisów § 2 i 3 wskazanego
rozporządzenia Rady Ministrów z przepisami art. 41 ust. 3, art. 42 ust. 6, art. 44 ust. 4 i art. 45 ust. 3 ustawy z 2 lipca
1994 r. o najmie lokali.
Przedstawione przez NSA pytanie dotyczące legalności dwóch przepisów rozporządzenia, konfrontowanego z czterema przepisami
ustawy, oznacza zatem podwójne rozszerzenie, a nawet zmianę charakteru pytania Kolegium: po pierwsze, zmienione zostało żądanie
wykładni na żądanie orzeczenia przez Trybunał o legalności, po drugie, zakresem pytania objęto dodatkowo – w porównaniu do
pytania Kolegium – jeden przepis rozporządzenia i cztery przepisy ustawy.
Z oczywistych względów NSA nie mógł wprost powtórzyć pytania Kolegium w formie wniosku o wykładnię przepisów rozporządzenia.
taki wniosek jako wniosek dotyczący aktu podustawowego, wyłączonego spod kompetencji TK do ustalania powszechnie obowiązującej
wykładni byłby niedopuszczalny i podlegałby odrzuceniu przez Trybunał. Dlatego też można uznać dopuszczalność wyrażonego przez
NSA poglądu, który następująco uzasadnia modyfikację istoty i zakresu żądania Kolegium: od rozstrzygnięcia kwestii legalności
przepisów paragrafów 2 i 3 rozporządzenia Rady Ministrów zależy treść odpowiedzi NSA na pytanie Kolegium. Uchwała Sądu, zawierająca
odpowiedź na pytanie prawne, wiąże w danej sprawie i Kolegium i Sąd, a postulowane rozstrzygnięcie o legalności przepisów
jest tym bardziej konieczne, że sprawy o przyznanie dodatków mieszkaniowych, w których mogą mieć zastosowanie kwestionowane
przepisy, nie są sprawami jednostkowymi.
Z uzasadnienia pytania prawnego Naczelnego Sądu Administracyjnego pośrednio wynika rozstrzygnięcie wątpliwości podniesionej
przez Kolegium, że przez “normatywną powierzchnię użytkową lokalu” Sąd ten rozumie powierzchnię, nie przekraczającą górnego
limitu, ustalonego w art. 42 ust. 1 ustawy.
Merytoryczna odpowiedź na pytanie Samorządowego Kolegium Odwoławczego leży w kompetencji Naczelnego Sądu Administracyjnego,
a rolą Trybunału Konstytucyjnego jest tu jedynie ocena legalności wymienionych przepisów rozporządzenia z określonymi przepisami
ustawy. Trybunał Konstytucyjny zauważa jednak, że przyjęcie przez ustawodawcę pewnych limitów (“normatywnej powierzchni użytkowej
lokalu”), które stanowią kryterium faktyczne i określają zakres uprawnień mieszkańców do otrzymania pomocy finansowej w postaci
dodatków mieszkaniowych, pozostaje w zakresie swobody regulacyjnej przysługującej ustawodawcy, która zresztą nie jest przez
Wnioskodawcę kwestionowana.
2. Zdaniem Trybunału, kwestionowane unormowanie rozporządzenia nie narusza wyprowadzonej z art. 41 ust. 3 ustawy o najmie
lokali mieszkalnych (...) reguły, według której w sytuacjach, gdy powierzchnia użytkowa zajmowanego lokalu jest mniejsza lub
równa powierzchni normatywnej, podstawę dla ustalenia wysokości dodatku mieszkaniowego stanowią faktyczne wydatki, ponoszone
na lokal, bez różnicowania sytuacji osób uprawnionych do dodatków, w zależności od sposobu ogrzewania lokalu i wody. Przepis
ten należy bowiem ujmować w kontekście dalszych unormowań ustawy, zwłaszcza art. 44 ust. 4 ustawy, który stanowi zasadniczą
płaszczyznę odniesienia normatywnego, dla oceny legalności kwestionowanych przepisów. Zawiera on upoważnienie, zgodnie z którym
Rada Ministrów określa w drodze rozporządzenia, w jakich wypadkach ubiegającemu się o dodatek mieszkaniowy przysługuje ryczałt
na zakup opału oraz określa jego wysokość w zależności od sposobu ogrzewania wody i lokalu mieszkalnego. Przepis ten wyraźnie
zakłada, iż w pewnych stanach faktycznych – których ustawodawca bliżej nie normuje, pozostawiając to aktowi wykonawczemu –
osoby uprawnione otrzymywać będą dodatki mieszkaniowe w postaci ryczałtu, czyli ustalonego ekwiwalentu, a nie refundacji poniesionych
wydatków, udokumentowanych konkretnymi rachunkami.
Zgodnie z jednoznacznym brzmieniem powołanego upoważnienia, ryczałt taki jest związany z wydatkami na zakup opału, a jego
wysokość uzależniona od sposobu ogrzewania lokalu mieszkalnego i wody używanej w tym lokalu. Wprawdzie jest to dość daleko
idące upoważnienie pod adresem Rady Ministrów, jednak to nie sposób sformułowania ani zakres tego upoważnienia ustawowego,
ale sposób jego realizacji w akcie wykonawczym jest przedmiotem oceny Trybunału w niniejszym postępowaniu.
Przepis § 2 rozporządzenia Rady Ministrów, wypełniając wskazane upoważnienie ustawowe, określił dwa stany faktyczne, w jakich
zastosowanie znajduje metoda ryczałtowego obliczenia wydatków, a następnie dodatków mieszkaniowych: po pierwsze, dotyczy to
lokali mieszkalnych, które nie są wyposażone w instalację doprowadzającą energię cieplną do celów ogrzewania (ust. 1), po
drugie lokali, które nie są wyposażone w instalację ciepłej wody (ust. 2). W sytuacjach takich rozporządzenie przyjmuje jako
akceptowane, wydatki odpowiadające określonym w sposób bezwzględny równowartości liczby kilowatogodzin energii elektrycznej,
przypadających na normatywną powierzchnię lokalu oraz na członków gospodarstwa domowego.
Zdaniem Trybunału, powyższe rozwiązanie nie oznacza, iż w przypadku osób zajmujących lokale nie wyposażone w instalacje doprowadzające
z zewnątrz energię cieplną i ciepłą wodę – rozporządzenie nie uznaje rzeczywistych wydatków, poniesionych na te cele, a tylko
kwoty wyliczone na podstawie norm. Dokonując takiej oceny Trybunał Konstytucyjny miał na uwadze okoliczność, że bywają tak
złożone sytuacje faktyczne, w których nie jest możliwe ustalenie rzeczywistych, realnie ponoszonych wydatków i wówczas powstaje
konieczność wyliczania ich metodą ryczałtową i dlatego to właśnie rozwiązanie przyjmuje kwestionowane rozporządzenie.
W praktyce występują różne sposoby ogrzewania lokalu i wody, zarówno energią elektryczną, gazem, opałem stałym (drewnem, węglem,
koksem) oraz poprzez kombinację tych systemów (np. ogrzewanie lokalu energią elektryczną, a wody gazem itp). Prowadzić to
musi do niesłychanych trudności w zakresie ustalenia faktycznych wydatków na dwa interesujące cele, zwłaszcza przy ogrzewaniu
lokalu i wody energią elektryczną. Wszak energia ta zużywana jest w każdym gospodarstwie domowym na różne inne (niż ogrzewanie
lokalu i wody) cele, m.in. takie jak: oświetlenie lokalu, zasilanie sprzętu kuchennego (lodówka, kuchenka, mikser, wentylator
etc.), urządzeń utrzymania czystości (np. pralka, odkurzacz), wreszcie sprzętu audio–wizualnego (radio, telewizor, video,
gramofon, magnetofon, sprzęt muzyczny, komputerowy i in.). Za fakt powszechnie znany należy przy tym uznać to, że w typowym
gospodarstwie domowym instalowane są liczniki rejestrujące globalne zużycie energii elektrycznej przez wszystkie urządzenia.
Nawet wówczas, gdy opłaty za energię są obliczane według tzw. taryfy nocnej – obejmują one zużycie energii przez różne media
zasilane elektrycznie, np. piece, oświetlenie, lodówki, sprzęt rtv.
Można zatem przyjąć, że w lokalach pozbawionych instalacji dostarczających z zewnętrznych źródeł energię cieplną (c.o.) i
ciepłą wodę nie jest możliwe technicznie – bez założenia specjalnej instalacji elektrycznej i podliczników – ustalenie i udowodnienie
rzeczywistego zużycia energii elektrycznej na cele ogrzewania lokalu i wody. Tym samym niemożliwym jest ścisłe ustalenie wysokości
wydatków, poniesionych na te cele w konkretnym gospodarstwie domowym.
Podobne trudności dowodowe dotyczą innych sposobów ogrzewania lokalu i wody, jeśli próbować precyzować np. proporcję zakupu
i faktycznego zużycia w całości węgla , czy ustalać zużycie gazu na cele kuchenne i inne. Do tej właśnie kwestii nawiązuje
pisemne stanowisko prezesa Rady Ministrów, stwierdzające, że “celem wprowadzenia powyższych unormowań (par. 2 i 3 rozporządzenia)
było zapobieżenie ewentualnym nadużyciom uprawnień ze strony wnioskodawców kupujących opał, bowiem niewykonalne jest sprawowanie
realnej kontroli sposobu i rzeczywistego spożytkowania tego opału”.
Na marginesie należy zauważyć, że również w większości lokali położonych w dużych kompleksach mieszkaniowych posiadających
zasilanie z zewnątrz w energię cieplną i ciepłą wodę, jak budynki spółdzielni mieszkaniowych, mimo że opłaty czynszowe zawierają
dokładne wskazanie należności za ogrzewanie lokalu i zużycie ciepłej wody – z reguły opłaty te są obliczane ryczałtowo, na
podstawie standaryzowanych parametrów powierzchni lokalu – dla wyliczenia opłaty za ogrzewanie c.o. oraz ilości osób – dla
obliczenia ilości i kosztu zużycia wody. Wyjątkowo natomiast, w przypadku lokali wyposażonych w wodomierze, czy – zupełnie
sporadycznie – w liczniki c.o., możliwe jest ustalenie faktycznego zużycia ciepła i ciepłej wody oraz rozliczenie tego realnego
kosztu.
3. Zdaniem Trybunału Konstytucyjnego nie znajduje uzasadnienia zarzut¸ że ryczałty ustalone w § 2 i 3 kwestionowanego rozporządzenia
Rady Ministrów różnicują sytuację osób uprawnionych do dodatku mieszkaniowego w zakresie wydatków na zajmowany lokal, w zależności
od sposobu ogrzewania lokalu i wody, ponieważ: po pierwsze, nie sposób¸ jak już wspomniano ustalić jego rzeczywistych kosztów;
po drugie, nie wykazano, że przyjęty ryczałt nie stanowi ekwiwalentu średnich, faktycznie ponoszonych¸ w przeciętnym (typowym)
gospodarstwie domowym¸ wydatków na cele ogrzewania lokalu i zużywanej w nim ciepłej wody.
Trybunał Konstytucyjny nie podziela również poglądu wnioskodawcy co do przekroczenia w § 2 rozporządzenia granic upoważnienia
ustawowego oraz unormowania niezgodnego z treścią upoważnienia, prowadzącego do istotnej zmiany rozwiązań prawnych przyjętych
w samej ustawie. Trafnie ocenia to Prokurator Generalny twierdząc, że zaskarżone przepisy w aspekcie normatywnym nie odbiegają
od treści przepisów ustawy i mieszczą się w upoważnieniach przyjętych za podstawę ich wydania. W § 2 ust. 1 rozporządzenia
powołano się bowiem na art. 42 ustawy jako zasadę jego realizacji.
Zarzut wnioskodawcy dotyczący niezgodności z ustawą § 3 rozporządzenia, poprzez odwołanie się w jego treści do metody ryczałtowej
przyjętej w § 2, stanowić ma konsekwencję nielegalności poprzedzającego go przepisu § 2. Skoro zatem Trybunał nie uznał zasadności
zarzutu w odniesieniu do pierwszego przepisu, na analogiczną ocenę zasługuje drugi spośród kwestionowanych przepisów rozporządzenia.
Z tych względów Trybunał Konstytucyjny orzekł jak w sentencji.