W sporządzonej przez adwokata skardze konstytucyjnej MKS Sp. z o.o. z siedzibą w Tychach (dalej: skarżąca), wniesionej do Trybunału Konstytucyjnego 4 kwietnia 2011 r. (data nadania), zarzucono niezgodność art. 87 § 3 pkt 2, art. 871 § 1 pkt 2 i 3 oraz art. 91 ustawy z dnia 26 czerwca 1974 r. – Kodeks pracy (Dz. U. z 1998 r. Nr 21, poz. 94, ze zm.) z art. 2, art. 32 oraz art. 64 ust. 2 i 3 Konstytucji.

Skarga konstytucyjna wiąże się z następującym stanem faktycznym: Wyrokiem z 31 sierpnia 2010 r. (sygn. akt IV P 406/08) Sąd Rejonowy w Tychach – IV Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych w sprawie z powództwa byłego pracownika skarżącej: zasądził od skarżącej na rzecz jej byłego pracownika zapłatę kwoty 2 324,15 zł netto tytułem zaległego wynagrodzenia oraz diet umownych za lipiec, sierpień i wrzesień 2008 r. (punkt I.1 sentencji); oddalił powództwo przeciwko skarżącej w pozostałym zakresie (punkt I.2 sentencji); zasądził od powoda na rzecz skarżącej zapłatę kwoty 3 882,83 zł wraz z ustawowymi odsetkami od 16 września 2008 r. tytułem odszkodowania za utratę dochodu za transport oraz nierozliczonych zaliczek (punkt II.1 sentencji); oddalił powództwo skarżącej przeciwko jej byłemu pracownikowi w pozostałym zakresie (pkt II.2 sentencji). Od powyższego orzeczenia skarżąca wniosła apelację, którą Sąd Okręgowy w Katowicach – IX Wydział Pracy oddalił wyrokiem z 8 lutego 2011 r. (sygn. akt IX Pa 586/10).

W ocenie skarżącej kwestionowane regulacje „chronią prawa majątkowe pracownika w sposób uprzywilejowany do praw pracodawcy jako wierzyciela”, a przez to godzą w prawo ochrony własności (art. 64 ust. 2 i 3 Konstytucji), zasadę równości wobec prawa (art. 32 Konstytucji) oraz zasadę sprawiedliwości społecznej (art. 2 Konstytucji).

Trybunał Konstytucyjny zważył, co następuje:

Zgodnie z art. 36 ust. 1 w związku z art. 49 ustawy z dnia 1 sierpnia 1997 r. o Trybunale Konstytucyjnym (Dz. U. Nr 102, poz. 643, ze zm.; dalej: ustawa o TK) skarga konstytucyjna podlega wstępnemu rozpoznaniu na posiedzeniu niejawnym, podczas którego Trybunał Konstytucyjny bada, czy odpowiada ona określonym prawem wymogom.

Trybunał Konstytucyjny stwierdza, że niniejsza skarga konstytucyjna nie spełnia konstytucyjnych i ustawowych kryteriów warunkujących jej merytoryczne rozpoznanie.

W pierwszej kolejności należy zauważyć, że uzasadnienie skargi sprowadza się wyłącznie do wymienienia poszczególnych artykułów Konstytucji wraz z przytoczeniem ich treści oraz postawienia zarzutu niezgodności z postanowieniami konstytucyjnymi zakwestionowanych przepisów Kodeksu pracy. Trybunał Konstytucyjny przypomina w związku z tym, że art. 79 ust. 1 Konstytucji stanowi, iż każdy, czyje konstytucyjne wolności lub prawa zostały naruszone, ma prawo, na zasadach określonych w ustawie, wnieść skargę do Trybunału w sprawie zgodności z Konstytucją ustawy lub innego aktu normatywnego, na podstawie którego sąd lub organ administracji publicznej orzekł ostatecznie o jego wolnościach lub prawach albo o jego obowiązkach określonych w Konstytucji. Oznacza to, że przesłanką dopuszczalności złożenia skargi konstytucyjnej nie jest każde naruszenie Konstytucji, ale tylko naruszenie wyrażonych w niej wolności lub praw człowieka i obywatela, z których wynikają przysługujące skarżącemu konstytucyjne prawa podmiotowe. Skarga konstytucyjna winna zatem zawierać – zgodnie z art. 47 ust. 1 pkt 2 ustawy o TK – przede wszystkim wskazanie, które z określonych w Konstytucji wolności lub praw zostały naruszone, oraz określenie sposobu tego naruszenia (por. wyrok TK z 23 listopada 1998 r., SK 7/98, OTK ZU nr 7/1998, poz. 114; a także postanowienia TK z: 25 października 1999 r., SK 22/98, OTK ZU nr 6/1999, poz. 122; 24 lipca 2000 r., SK 26/99, OTK ZU nr 5/2000, poz. 151; 8 marca 2005 r., Ts 6/05, OTK ZU nr 2/B/2006, poz. 89 oraz 18 listopada 2008 r., SK 23/06, OTK ZU nr 9/A/2008, poz. 166). W orzecznictwie Trybunału Konstytucyjnego wielokrotnie podkreślano, że prawidłowe wykonanie przez skarżącego obowiązku przedstawienia, jakie konstytucyjne prawa lub wolności (i w jaki sposób) zostały naruszone przez przepisy stanowiące przedmiot wnoszonej skargi konstytucyjnej, polegać musi nie tylko na wskazaniu (numerycznym) postanowień Konstytucji i zasad z nich wyprowadzanych, z którymi – zdaniem skarżącego – niezgodne są kwestionowane przepisy, ale również na precyzyjnym przedstawieniu treści prawa lub wolności, wywodzonych z tych postanowień, a naruszonych przez ustawodawcę. Powinna temu towarzyszyć – w myśl art. 47 ust. 1 pkt 3 ustawy o TK – szczegółowa i precyzyjna argumentacja uprawdopodabniająca stawiane zarzuty. Z powyższego obowiązku nie może zwolnić skarżącego, działający z własnej inicjatywy, Trybunał Konstytucyjny, który – zgodnie z art. 66 ustawy o TK – orzekając, jest związany granicami skargi konstytucyjnej (por. postanowienie TK z 14 stycznia 2009 r., Ts 21/07, OTK ZU nr 2/B/2009, poz. 91). W konsekwencji niedopuszczalne jest samodzielne precyzowanie przez Trybunał, a tym bardziej uzasadnianie – jak w niniejszej sprawie – jedynie ogólnikowo sformułowanych przez skarżącego zarzutów niekonstytucyjności zaskarżonych przepisów (por. postanowienie TK z 4 lutego 2009 r., Ts 256/08, OTK ZU nr 2/B/2009, poz. 138).

Ponadto – odnosząc się do załączenia przez skarżącą do skargi jedynie kolorowej i niepoświadczonej kserokopii odpisu aktualnego z Krajowego Rejestru Sądowego – Trybunał Konstytucyjny stwierdza, że dokument wykazujący umocowanie osób działających w imieniu osoby prawnej jest niezbędny do tego, aby ustalić, że skarga konstytucyjna została skutecznie wniesiona oraz pochodzi od podmiotu inicjującego postępowanie. Nie można bowiem ani prowadzić postępowania, ani też podjąć w sprawie merytorycznego rozstrzygnięcia, jeżeli skarga nie została złożona przez osoby do tego umocowane. Jest to warunek dopuszczalności wszczęcia postępowania i w efekcie rozpatrzenia skargi. Trybunał uznaje zatem, że w żaden sposób niepoświadczona kolorowa kserokopia odpisu z Krajowego Rejestru Sądowego nie może być traktowana jako dokument świadczący o umocowaniu Marka Jarockiego oraz Artura Paściaka do udzielenia, w imieniu skarżącej, adwokatowi Adrianowi Chrzanowskiemu pełnomocnictwa do sporządzenia i wniesienia skargi konstytucyjnej. Tym samym niezałączenie oryginalnego odpisu bądź jego poświadczonej przez notariusza lub pełnomocnika skarżącej kopii przemawia również za odmową nadania skardze konstytucyjnej dalszego biegu (por. postanowienia TK z 4 lipca 2011 r. i 2 lutego 2012 r., Ts 93/11, oba jeszcze niepubl.).

Mając na uwadze powyższe okoliczności – na podstawie art. 39 ust. 1 pkt 1 in fine oraz art. 36 ust. 3 w związku z art. 49 ustawy o TK – należało postanowić jak w sentencji.