Rzecznik Praw Obywatelskich wniósł o wydanie przez Trybunał Konstytucyjny orzeczenia stwierdzającego niezgodność § 22 ust. 2 rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 27 października 1986 r. w sprawie praw i obowiązków pracowników państwowej jednostki organizacyjnej "Polska Poczta, Telegraf i Telefon" (Dz.U. Nr 43, poz. 209) z art. 78 i 67 ust. 2 Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej z uwagi na dyskryminację płci (tak żeńskiej, jak i męskiej) przewidzianej wymienionym rozporządzeniem.

Stosownie do treści § 22 ust. 2 rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 28 października 1986 r. w sprawie praw i obowiązków pracowników państwowej jednostki organizacyjnej "Polska Poczta, Telegraf i Telefon" (Dz.U. Nr 43, poz. 209) przywilej korzystania z 50% ulgi taryfowej przy przejazdach kolejowych przysługuje małżonce pracownika oraz małżonkowi pracownicy, jeżeli jest on niezdolny do pracy i pozostaje na wyłącznym utrzymaniu swojej żony.

RPO podniósł, że treść powyższego przepisu wskazuje, że kobieta - pracownik jednostki organizacyjnej "Polska Poczta, Telegraf i Telefon" nie ma równych praw pracowniczych z pracownikiem - mężczyzną, bowiem małżonkowi pracownicy przysługuje prawo do taryfowej ulgi kolejowej jedynie w przypadku, jeżeli jest on niezdolny do pracy i pozostaje na wyłącznym utrzymaniu żony, podczas gdy małżonce pracownika przywilej ten przysługuje w każdym przypadku.

Zdaniem RPO, kwestionowany przepis stanowi oczywiste naruszenie gwarancji konstytucyjnej praw kobiet równych z prawami mężczyzn we wszystkich dziedzinach życia, a zwłaszcza równego prawa do pracy i wynagrodzenia określonego w art. 78 Konstytucji RP.

W szczególności naruszony został art. 78 ust. 2 pkt 1 ustawy zasadniczej, gdzie wśród gwarancji równouprawnienia kobiet wskazano równe z mężczyzną prawo do pracy i wynagrodzenia według zasady "równa płaca za równą pracę". Swoisty deputat w postaci zniżek kolejowych jest zaś elementem szeroko rozumianych świadczeń właśnie "za pracę", które powinny odpowiadać postulatowi "równości" obu płci.

RPO zarzucił ponadto, że zaskarżone rozporządzenie ma jeszcze jedną wadę, także dotyczącą równego traktowania obywateli, a mianowicie w swym refleksowym skutku powoduje dyskryminację mężczyzn. Mężczyźni będący mężami kobiet - pracownic, do których odnosi się § 22 ust. 2 kwestionowanego rozporządzenia, zdolni do pracy i nie będący na wyłącznym utrzymaniu żony, doznają (z uwagi na własną płeć) dyskryminacji w stosunku do zdolnych do pracy i nie będących na utrzymaniu męża żon pracowników - mężczyzn, będących adresatami tego przepisu. Dyskryminacja ta powoduje niezgodność zakwestionowanego przepisu z art. 67 ust. 2 Konstytucji.

RPO zaznaczył we wniosku, że § 22 ust. 2 rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 27 października 1986 r. w sprawie praw i obowiązków pracowników państwowej jednostki organizacyjnej "Polska Poczta, Telegraf i Telefon" koliduje również z postanowieniami prawa międzynarodowego, mianowicie z konwencją w sprawie likwidacji wszelkich form dyskryminacji kobiet, przyjętą przez Zgromadzenie Ogólne ONZ 18 grudnia 1982 r. i ratyfikowaną przez Polskę, z art. 26 Międzynarodowego Paktu Praw Obywatelskich i Politycznych oraz art. 3 Międzynarodowego Paktu Praw Gospodarczych, Społecznych i Kulturalnych.

Prokurator Generalny podzielił stanowisko Rzecznika Praw Obywatelskich.

Również Sekretarz Rady Ministrów w pisemnym stanowisku przyznał, że podniesiona we wniosku Rzecznika Praw Obywatelskich kwestia nierównego traktowania kobiet i mężczyzn w dostępie do ulg taryfowych przy przejazdach kolejowych w § 22 ust. 2 objętego wnioskiem rozporządzenia z formalnoprawnego punktu widzenia budzi wątpliwości, wobec czego podjęte zostały prace legislacyjne nad odpowiednią zmianą tego przepisu.

Rozporządzeniem Rady Ministrów z dnia 2 lipca 1991 r., opublikowanym w Dzienniku Ustaw Nr 63 z dnia 15 lipca 1991 r. pod poz. 267, dokonano zmiany § 22 ust. 2 rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 27 października 1986 r. w sprawie praw i obowiązków pracowników państwowej jednostki organizacyjnej "Polska Poczta, Telegraf i Telefon". W wyniku tej zmiany prawo do 50% ulgi taryfowej przy przejazdach koleją przysługuje małżonkowi pracownika PPTiT, jeżeli małżonek pozostaje na wyłącznym utrzymaniu pracownika. Znowelizowany przepis nie różnicuje zatem objętych nim uprawnień w zależności od płci.

Z chwilą wejścia w życie powyższej nowelizacji (czyli z dniem 15 lipca br.) utracił moc obowiązującą objęty wnioskiem przepis w jego dotychczasowym brzmieniu, co powoduje, że postępowanie w sprawie podlega umorzeniu stosownie do art. 4 ust. 2 ustawy z dnia 29 kwietnia 1985 r. o Trybunale Konstytucyjnym (Dz.U. Nr 22, poz. 98 ze zm.).