1. Prezes Najwyższej Izby Kontroli wnioskiem z 24 października 1997 r. wystąpił do Trybunału Konstytucyjnego o stwierdzenie, że przepisy § 1 ust. 3 i 5 oraz § 3 rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z dnia 31 marca 1995 r. w sprawie szczegółowych zasad finansowania wydatków z Funduszu Pracy oraz sposobu współpracy organów zatrudnienia z bankami i instytucjami finansującymi (Dz.U. Nr 41, poz. 215; zm.: z 1997 r. Nr 25, poz. 135), zwanego dalej “rozporządzeniem”, są niezgodne z art. 52 ust. 2 i art. 57 ust. 6 ustawy z dnia 14 grudnia 1994 r. o zatrudnieniu i przeciwdziałaniu bezrobociu (tekst jednolity z 1997 r. Dz.U. Nr 25, poz. 128 ze zm.), zwanej dalej “ustawą”.

Wnioskodawca zarzucił, że Minister Pracy i Polityki Socjalnej - stanowiąc o kompetencjach dysponenta Funduszu Pracy i ograniczając uprawnienia Prezesa Krajowego Urzędu Pracy - naruszył nie tylko wymienione wyżej przepisy ustawy, lecz również postanowienia art. 92 Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 2 kwietnia 1997 r. (Dz.U. Nr 78, poz. 483; dalej: konstytucja), gdyż na mocy powołanych przepisów ustawy mógł jedynie określić szczegółowe zasady finansowania wydatków z Funduszu Pracy.

2. Minister Pracy i Polityki Socjalnej rozporządzeniem z dnia 21 października 1997 r. zmieniającym rozporządzenie w sprawie szczegółowych zasad finansowania wydatków z Funduszu Pracy oraz sposobu współpracy organów zatrudnienia z bankami i instytucjami finansującymi (Dz.U. Nr 134, poz. 890) zmienił zaskarżone przepisy § 1 ust. 5 i § 3 rozporządzenia:

– w § 1 ust. 5 rozporządzenia skreślono wyrazy “po akceptacji Ministra Pracy i Polityki Socjalnej lub na polecenie Ministra Pracy i Polityki Socjalnej”,

– § 3 rozporządzenia otrzymał nowe brzmienie poprzez skreślenie w ust. 1, że przeznaczenie środków Funduszu Pracy na cele określone w tym przepisie może nastąpić “pod warunkiem niezgłoszenia sprzeciwu przez Ministra Pracy i Polityki Socjalnej” oraz skreślenie w ust. 2 wyrazów “Minister Pracy i Polityki Socjalnej, po zasięgnięciu opinii Naczelnej Rady Zatrudnienia, może zobowiązać dysponenta głównego do przeznaczenia środków Funduszu Pracy na cele, o których mowa w ust. 1”.

W związku z powyższą zmianą Prezes Najwyższej Izby Kontroli pismem z 23 stycznia 1998 r. zmodyfikował swój wniosek z 24 października 1997 r. w ten sposób, że:

– wycofał wniosek w sprawie kontroli legalności przepisów § 1 ust. 5 i § 3 rozporządzenia, z uwagi na to, że w tej części stał się on bezprzedmiotowy, gdyż przepisy te utraciły moc obowiązującą w zakresie kwestionowanym we wniosku,

– podtrzymał wniosek o wydanie orzeczenia stwierdzającego, że przepis § 1 ust. 3 rozporządzenia jest niezgodny z art. 52 ust. 2 i art. 57 ust. 6 ustawy oraz z art. 92 konstytucji.

Wnioskodawca wyraził pogląd, że treść § 1 ust. 3 rozporządzenia wykracza poza upoważnienie zawarte w art. 57 ust. 6 ustawy, który ma następujące brzmienie:

“Minister Pracy i Polityki Socjalnej określa, w drodze rozporządzenia, szczegółowe zasady finansowania wydatków z Funduszu Pracy, o których mowa w ust. 1, oraz sposób współpracy organów zatrudnienia z bankami i instytucjami finansującymi”.

Zdaniem wnioskodawcy kryteria, według których dysponent główny ustala limity wydatków z Funduszu Pracy dla dysponentów drugiego stopnia, powinny być określone przez Ministra Pracy i Polityki Socjalnej w rozporządzeniu. Tymczasem § 1 ust. 3 rozporządzenia przewiduje, że kryteria i zasady rozdziału limitów ustala sam dysponent główny (Prezes Krajowego Urzędu Pracy) dokonujący tego rozdziału, a Minister Pracy i Polityki Socjalnej je akceptuje, czym narusza zakaz subdelegacji określony w art. 92 ust. 2 konstytucji. Nadto § 1 ust. 3 rozporządzenia, wprowadzając warunek “akceptacji” przez Ministra Pracy i Polityki Socjalnej kryteriów i zasad rozdziału limitów dla dysponentów drugiego stopnia (dyrektorów wojewódzkich urzędów pracy), narusza postanowienia art. 52 ust. 2 ustawy, który stanowi, że dysponentem Funduszu Pracy jest Prezes Krajowego Urzędu Pracy, a jego kompetencje merytoryczne w tym zakresie określa ustawa, wskazując w art. 57 ust. 1 cele, na które mogą być wydatkowane środki z tego Funduszu.

3. Minister Pracy i Polityki Socjalnej rozporządzeniem z dnia 11 marca 1998 r. zmieniającym rozporządzenie w sprawie szczegółowych zasad finansowania wydatków z Funduszu Pracy oraz sposobu współpracy organów zatrudnienia z bankami i instytucjami finansującymi (Dz.U. z 1998 r. Nr 37, poz. 210), dokonał zmiany zaskarżonego przepisu § 1 ust. 3 poprzez skreślenie z jego treści wyrazów “po akceptacji przez Ministra Pracy i Polityki Socjalnej kryteriów i zasad ich rozdziału oraz”. Po dokonanej zmianie przepis § 1 ust. 3 otrzymał brzmienie:

“Dysponent główny ustala limity dla dysponentów drugiego stopnia po uwzględnieniu kwot przewidzianych w planie finansowym Funduszu Pracy, określonym w ustawie budżetowej na dany rok”.

4. Prezes Najwyższej Izby Kontroli pismem z 31 marca 1998 r. cofnął wniosek w sprawie kontroli legalności przepisu § 1 ust. 3 rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z dnia 31 marca 1995 r. w sprawie szczegółowych zasad finansowania wydatków z Funduszu Pracy oraz sposobu współpracy organów zatrudnienia z bankami i instytucjami finansującymi (Dz.U. Nr 41, poz. 215; zm.: z 1997 r. Nr 25, poz. 135, Nr 134, poz. 890; z 1998 r. Nr 37, poz. 210), z uwagi na to, że w zmienionym stanie prawnym stał się on bezprzedmiotowy.

Ze względu na wycofanie wniosku Trybunał Konstytucyjny postanowił jak w sentencji.