W skardze konstytucyjnej Elżbiety Banot wniesionej 16 lipca 2002 r. zarzucono, iż wyrok Naczelnego Sądu Administracyjnego z 11 marca 2002 r. (sygn. akt I Sa/Ka 2743/00) narusza art. 45 ust. 1, art. 77 ust. 1 i 2 Konstytucji oraz art. 21 ustawy z dnia 11 maja 1995 r. o Naczelnym Sądzie Administracyjnym (Dz. U. z 1995 r. Nr 74, poz. 368) i art. 7, 8 i 9 ustawy z dnia 14 czerwca 1960 r. – Kodeks postępowania administracyjnego (Dz. U. z 2000 r. Nr 98, poz. 1071).

Postanowieniem z 3 września 2002 r. Trybunał Konstytucyjny odmówił nadania dalszego biegu skardze konstytucyjnej. W uzasadnieniu Trybunał wskazał, iż niedopuszczalna jest skarga, w której skarżąca żąda wyłącznie zbadania zgodności z Konstytucją wyroku sądu.

W zażaleniu z 19 września 2002 r. skarżąca wniosła o uchylenie zaskarżonego postanowienia. W uzasadnieniu skarżąca ponownie podniosła zarzuty dotyczące wyroku Naczelnego Sądu Administracyjnego, ponadto wskazała na art. 9 ust. 1 ustawy z 20 listopada 1998 r. o zryczałtowanym podatku dochodowym od niektórych przychodów osiąganych przez osoby fizyczne, jako na przepis niezgodny z Konstytucją. Skarżąca przyznała, iż w skardze konstytucyjnej nie został bezpośrednio określony przedmiot zaskarżenia, jednak Trybunał powinien wezwać ją do uzupełnienia tego braku.

Trybunał Konstytucyjny zważył, co następuje.

Przedmiotem skargi konstytucyjnej uczyniono wyrok Naczelnego Sądu Administracyjnego z 11 marca 2002 r. W uzasadnieniu skarżąca wskazała, że Naczelny Sąd Administracyjny nie zauważył, iż decyzja organu podatkowego została wydana z naruszeniem art. 25 pkt 1 ordynacji podatkowej. Przepis ten utracił bowiem moc obowiązującą na skutek wyroku Trybunału Konstytucyjnego z 9 listopada 1999 r. Naczelny Sąd Administracyjny nie zbadał również, czy organy podatkowe w sposób prawidłowy ustaliły stan faktyczny.

Tak określone zarzuty nie mogą stanowić przedmiotu skargi konstytucyjnej, gdyż zgodnie z art. 79 ust. 1 Konstytucji w skardze tej należy wskazać zaskarżony akt normatywny oraz sformułować zarzut jego niekonstytucyjności. Wymóg ten w sposób jednoznaczny został skonkretyzowany w art. 47 ust. 1 pkt 1 ustawy o Trybunale Konstytucyjnym. Skarżąca w skardze nie wskazała przepisów aktu normatywnego, tym samym nie sformułowała również żadnego zarzutu niekonstytucyjności odnoszącego się do aktu normatywnego. Potwierdza to zresztą zażalenie na postanowienie o odmowie nadania dalszego biegu skardze, w którym skarżąca wprost stwierdza, że “we wniesionej skardze konstytucyjnej nie został bezpośrednio wskazany przedmiot zaskarżenia”. Żądanie skargi konstytucyjnej sprowadzało się do stwierdzenia niezgodności z Konstytucją wyroku Naczelnego Sądu Administracyjnego. Tego typu żądania wykraczają jednak poza zakres kognicji Trybunału Konstytucyjnego i nie mogą być przedmiotem skargi konstytucyjnej. Mając powyższe na względzie należy stwierdzić, iż Trybunał Konstytucyjny zasadnie odmówił nadania skardze dalszego biegu.

Nietrafne jest wyrażone w zażaleniu przekonanie skarżącej, iż w przedmiotowej sprawie Trybunał Konstytucyjny powinien wezwać ją do uzupełnienia braków formalnych skargi konstytucyjnej i dopiero po ich uzupełnieniu rozstrzygać o jej dopuszczalności. Zarządzenie wzywające do uzupełnienia braków formalnych skargi w zakresie przedmiotu zaskarżenia Trybunał Konstytucyjny wydaje wtedy, gdy przedmiot ten nie został w ogóle w skardze konstytucyjnej określony lub gdy sposób jego określenia nie pozwala jednoznacznie ustalić zakresu przedmiotowego skargi. Jeżeli jednak skarżąca w sposób jednoznaczny wskazuje ten przedmiot stwierdzając, iż żąda zbadania zgodności z Konstytucją wyroku sądu, nie mamy do czynienia z brakami formalnymi skargi, lecz błędnym określeniem jej przedmiotu. W takim przypadku Trybunał Konstytucyjny wydaje postanowienie o odmowie nadania skardze dalszego biegu. W myśl wyrażonej w art. 66 ustawy o Trybunale Konstytucyjnym zasady skargowości Trybunał nie może z urzędu ustalać odmiennego, niż wskazany przez skarżącą przedmiotu skargi. Gwarancją prawidłowego określenia przedmiotu skargi konstytucyjnej powinien być, wynikający z art. 48 ust. 1 ustawy o Trybunale Konstytucyjnym, obowiązek sporządzenia jej przez adwokata lub radcę prawnego.

Pełnomocnik skarżącej dopiero w zażaleniu wskazał, iż przedmiotem skargi czyni niezgodność z Konstytucją art. 9 ust. 1 ustawy z 20 listopada 1998 r. o zryczałtowanym podatku dochodowym od niektórych przychodów osiąganych przez osoby fizyczne. Zarzut ten nie może jednak zostać uwzględniony. Postępowanie zażaleniowe ma bowiem na celu ocenę prawidłowości postanowienia o odmowie nadania dalszego biegu skardze konstytucyjnej. Należy stwierdzić, iż w chwili wydania tego postanowienia Trybunał Konstytucyjny w sposób prawidłowy stwierdził przyczynę uniemożliwiającą skierowanie skargi do merytorycznego rozpoznania. Ponadto zarzut sformułowany w zażaleniu został postawiony z przekroczeniem trzymiesięcznego terminu do złożenia skargi konstytucyjnej, o którym mowa w art. 46 ust. 1 ustawy o Trybunale Konstytucyjnym.

Mając powyższe na względzie należało orzec jak w sentencji.