W dniu 22 kwietnia 2005 r. do Trybunału Konstytucyjnego wpłynął wniosek Rady Miejskiej w Świątnikach Górnych o stwierdzenie zgodności art. 148 ust. 1 ustawy z dnia 26 listopada 1998 r. o finansach publicznych (Dz. U. z 2003 r. Nr 15, poz. 148 ze zm.) z art. 42 ust. 3, art. 45 ust. 1 i art. 77 ust. 2 Konstytucji, art. 160 ust. 1 zaskarżonej ustawy z art. 42 ust. 3, art. 45 ust. 1 i art. 77 ust. 2 Konstytucji oraz art. 173 ust. 1 zaskarżonej ustawy z art. 42 ust. 3, art. 45 ust. 1 i art. 77 ust. 2 Konstytucji.

Zarządzeniem sędziego Trybunału Konstytucyjnego z 1 czerwca 2005 r. wezwano do usunięcia braków formalnych wniosku.

W dniu 13 czerwca 2005 r. zostało dostarczone Trybunałowi Konstytucyjnemu pismo, w którym wnioskodawca odniósł się do stwierdzonych przez Trybunał braków formalnych.

Trybunał Konstytucyjny zważył, co następuje:

1. Rada Miejska w Świątnikach Górnych kwestionuje konstytucyjność art. 148 ust.1, art. 160 ust. 1 oraz art. 173 ust. 1 ustawy o finansach publicznych. Ustawa z dnia 17 grudnia 2004 r. o odpowiedzialności za naruszenie dyscypliny finansów publicznych (Dz. U. z 2005 r. Nr 14, poz. 114) uchyliła swoim art. 198 w zw. z art. 202 wszystkie zaskarżane przepisy z dniem 1 lipca 2005 r.

Trybunał Konstytucyjny stwierdza, że Rada Miejska w Świątnikach Górnych objęła wnioskiem przepisy, które nie mają już mocy obowiązującej. Kontrola konstytucyjności aktów normatywnych, nie licząc specyficznego trybu kontroli prewencyjnej, odnosi się jedynie do aktów obowiązujących, ponieważ skutkiem prawnym orzeczenia przez Trybunał niekonstytucyjności jest utrata mocy obowiązującej aktu i jego eliminacja z systemu obowiązującego prawa.

Trybunał rozważył równocześnie, czy wydanie orzeczenia w stosunku do kwestionowanych przepisów ustawy „jest konieczne dla ochrony konstytucyjnych wolności i praw” w rozumieniu art. 39 ust. 3 ustawy z dnia 1 sierpnia 1997 r. o Trybunale Konstytucyjnym (Dz. U. Nr 102, poz. 643 ze zm.). Wszystkie skarżone przepisy mają charakter techniczno-instytucjonalny. Nie dotyczą bezpośrednio konstytucyjnych wolności i praw jednostek. Ponieważ wnioskodawcą jest rada gminy, nie występuje sytuacja, o jakiej mowa w art. 39 ust. 3 ustawy o Trybunale Konstytucyjnym. Z tego względu Trybunał stwierdził, że zachodzi przesłanka odmowy nadania wnioskowi dalszego biegu w postaci niedopuszczalności orzekania, o której mowa w art. 39 ust. 1 pkt 1 ustawy o Trybunale Konstytucyjnym.

2. W myśl art. 191 ust. 1 pkt 3 Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej, podmiotem uprawnionym do inicjowania kontroli konstytucyjności prawa w postępowaniu przed Trybunałem Konstytucyjnym są organy stanowiące jednostek samorządu terytorialnego. Wyrażenie przez radę gminy woli wystąpienia z wnioskiem do Trybunału wymaga podjęcia uchwały. Musi ona w sposób precyzyjny określać przedmiot zaskarżenia poprzez dokładne wskazanie kwestionowanego aktu normatywnego lub jego części oraz zawierać sformułowanie zarzutu niezgodności z aktem wyższego rzędu. Sformułowanie zarzutu stanowi przejaw, wyrażanej przez skarżącego, negatywnej oceny co do hierarchicznej zgodności norm. Polega ona na skonkretyzowaniu relacji między kwestionowanym aktem normatywnym (lub jego częścią) a wyraźnie określonym wzorcem, stanowiącym podstawę kontroli. Dopiero tak rozumiany związek między normą kontrolowaną a normatywnym wzorcem wyznacza przedmiotowe granice kontroli sprawowanej przez Trybunał Konstytucyjny.

Przedłożona Trybunałowi Konstytucyjnemu, wraz z wnioskiem z 22 kwietnia 2005 r., uchwała Rady Miejskiej w Świątnikach Górnych z 23 lutego 2005 r. (Nr XXXII/182/2005) nie zawiera sformułowania zarzutu niezgodności ustawy o finansach publicznych z Konstytucją, przez co nie może być uznana za skutecznie złożone przez radę oświadczenie woli wystąpienia z wnioskiem, o którym mowa w art. 191 ust. 1 Konstytucji.

Trybunał Konstytucyjny pragnie podkreślić, że wadliwość uchwały Rady Miejskiej w Świątnikach Górnych, stanowiącej podstawę wystąpienia z rozpatrywanym wnioskiem, nie może zostać uznana za brak formalny, który mógłby zostać usunięty w trybie art. 36 ust. 2 ustawy o Trybunale Konstytucyjnym. Uchwała Rady Miejskiej w Świątnikach Górnych, wobec braku precyzyjnie sformułowanego zarzutu niekonstytucyjności, nie może stanowić podstawy skutecznego wystąpienia z wnioskiem do Trybunału.

Dokładne określenie przepisów kwestionowanego aktu normatywnego i wzorców kontroli zostało dokonane dopiero przez pełnomocnika, pismem z 13 czerwca 2005 r. Należy zatem uznać, że wniosek pochodzi od nieuprawnionego podmiotu, który w sposób bezpodstawny powołuje się, na wolę Rady Miejskiej w Świątnikach Górnych. Stanowi to również samoistną przesłankę odmowy nadania wnioskowi dalszego biegu.

Mając powyższe na względzie, Trybunał orzekł jak w sentencji.