W skardze konstytucyjnej z 25 maja 1999 r. pełnomocnik skarżącej zarzucił § 10 ust. 1 i 3 w związku z § 7 i § 8 rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 18 listopada 1983 r. w sprawie chorób zawodowych (Dz.U. Nr 63, poz. 294 ze zm.) niezgodność z Konstytucją Rzeczypospolitej Polskiej przez to, iż upoważniają inspektorów sanitarnych do wydawania decyzji w przedmiocie stwierdzenia braku podstaw do uznania choroby zawodowej, m.in. toksoplazmozy. Zdaniem pełnomocnika skarżącej, powołującego się na art. 177 Konstytucji RP, ustaleń w tym zakresie powinny dokonywać sądy, z uwagi na to, że inspektorzy sanitarni zbyt zaangażowani są w rozpoznawanie sprawy, co nie gwarantuje obiektywności ich rozstrzygnięć.

Jak wynika z załączonych do skargi dokumentów, skarżąca wyczerpała wprawdzie tok administracyjny, ale sprawa nie stała się przedmiotem rozstrzygnięcia przed Naczelnym Sądem Administracyjnym. Pełnomocnik skarżącej wyjaśnił, iż od decyzji Wojewódzkiego Inspektora Sanitarnego w O. nie wniesiono jeszcze skargi do Naczelnego Sądu Administracyjnego, lecz zamierza to uczynić.

Trybunał Konstytucyjny zważył co następuje:

Istotą skargi konstytucyjnej jest jej nadzwyczajny i subsydiarny charakter. Skarga ta może zostać wniesiona dopiero w sytuacji, gdy skarżący nie dysponuje już żadną proceduralną możliwością uruchomienia dalszego postępowania przed sądem, bądź organem administracji publicznej w swojej sprawie. Do rozstrzygania w sprawach indywidualnych są bowiem przede wszystkim powołane sądy i organy administracji publicznej. Trybunał Konstytucyjny powinien wkraczać dopiero po wyczerpaniu tych wszystkich procedur pozwalających na rozstrzygnięcie sprawy, które mogą zostać uruchomione przez samego skarżącego. Ów ostateczny charakter orzeczenie organu władzy publicznej nabywa wówczas, gdy skarżącemu nie przysługuje już środek odwoławczy od tego orzeczenia, ani też nie toczy się żadne postępowanie, w ramach którego orzeczenie to może zostać zmienione lub uchylone. Na tym polega istota przesłanki “ostatecznego orzeczenia”, sformułowanej w art. 79 ust. 1 konstytucji. Niedochowanie tego warunku powoduje, iż nie jest dopuszczalne rozpoznanie przez Trybunał skargi konstytucyjnej. Trybunał Konstytucyjny podkreśla, że w sprawach administracyjnych trudno byłoby przecenić znaczenie sądowoadminstracyjnego etapu postępowania. Naczelny Sąd Administracyjny sprawuje wymiar sprawiedliwości przez sądową kontrolę wykonywania administracji publicznej. Sąd ten może skorygować krzywdy i nieprawidłowości, jakie zaistniały w postępowaniu przed organami administracji publicznej i może doprowadzić do takiego rozstrzygnięcia sprawy, które usunie powody do występowania ze skargą konstytucyjną. Według założeń ustrojodawcy skarga konstytucyjna ma służyć usuwaniu z porządku prawnego niekonstytucyjnych przepisów, jednakże ze względu na jej subsydiarny charakter może być uruchomiona przez skarżącego dopiero po wykorzystaniu wszystkich przysługujących mu środków ochrony swych praw. Wymóg ten pozwala uniknąć traktowania skargi konstytucyjnej jako środka konkurencyjnego wobec innych przysługujących jednostce środków ochrony jej konstytucyjnych praw i wolności. Pogląd ten znajduje wyraz w dotychczasowym orzecznictwie Trybunału Konstytucyjnego (postanowienia TK z 5 grudnia 1997 r., sygn. Ts 14/97 i Ts 1/97 – OTK ZU Nr 1/1998, poz. 9 i 10, postanowienie TK z 21 stycznia 1998 r., sygn. Ts 27/97 – OTK ZU Nr 2/1998, poz. 19).

Z ustaleń dokonanych przez Trybunał Konstytucyjny w Naczelnym Sądzie Administracyjnym w W. wynika, iż skarga taka została już wniesiona. Należy zatem uznać, że w niniejszej sprawie nadal toczy się postępowanie i nie doszło jeszcze do wydania ostatecznego rozstrzygnięcia o przysługujących skarżącemu prawach lub wolnościach konstytucyjnych. Nie została zatem spełniona przesłanka ostateczności, o której mowa w art 79 ust. 1 Konstytucji RP i nie doszło do wyczerpania toku instancji, co jest warunkiem wniesienia skargi konstytucyjnej określonym w art. 46 ust. 1 ustawy o Trybunale Konstytucyjnym.

W tym stanie rzeczy skarga konstytucyjna, jako przedwczesna, nie może zostać merytorycznie rozpoznana przez Trybunał Konstytucyjny i należało odmówić nadania jej dalszego biegu.