W skardze konstytucyjnej z 1 marca 2006 zarzucono, że art. 12 ust. 4 ustawy z dnia 17 czerwca 2004 r. o skardze na naruszenie prawa strony do rozpoznania sprawy w postępowaniu sądowym bez nieuzasadnionej zwłoki (Dz. U. Nr 179, poz. 1843) jest niezgodny z art. 78 i art. 176 ust. 1 Konstytucji.

Zdaniem skarżącego zaskarżony przepis ustawy pozbawia komornika prawa do zaskarżania orzeczenia sądu wydanego w pierwszej instancji w przedmiocie „odszkodowania” od komornika w razie uwzględnienia skargi na przewlekłość postępowania prowadzonego przez komornika. Powoduje to naruszenie art. 78 i art. 176 ust. 1 Konstytucji. Skarżący przywołuje orzecznictwo Trybunału Konstytucyjnego na potwierdzenie tezy o naruszeniu swego prawa do zaskarżania orzeczeń. Między innymi skarżący wskazuje na wyrok Trybunału Konstytucyjnego z 3 lipca 2002 r. o sygn. SK 31/01 przyjmując, że art. 12 ust. 4 ustawy o skardze na naruszenie prawa strony do rozpoznania sprawy w postępowaniu sądowym bez nieuzasadnionej zwłoki wyłącza prawo do zaskarżania orzeczeń w sposób analogiczny do art. 44 § 1 prawa o ustroju sądów powszechnych.

Skarga konstytucyjna została złożona w oparciu o następujący stan faktyczny. Sąd Okręgowy w Gdańsku postanowieniem z 14 kwietnia 2005 r. stwierdził przewlekłość postępowania Komornika Sądowego Rewiru II przy Sądzie Rejonowym w Wejherowie i zasądził od niego kwotę 5000 zł tytułem zadośćuczynienia. Zażalenie Komornika na to postanowienie zostało odrzucone postanowieniem Sądu Apelacyjnego w Gdańsku z 3 listopada 2005 r. Z postanowieniem Sądu Apelacyjnego skarżący łączy naruszenie art. 78 i art. 176 ust. 1 Konstytucji. W trakcie rozpatrywania skargi konstytucyjnej Sąd Najwyższy postanowieniem z 23 marca 2006 r. (sygn. akt III SO 5/06) odrzucił zażalenie skarżącego na postanowienie Sądu Apelacyjnego.

Trybunał Konstytucyjny zważył, co następuje:

W trybie skargi konstytucyjnej można żądać zbadania zgodności aktu normatywnego z Konstytucją, o ile zostaną spełnione wymogi dopuszczalności skargi sformułowane w art. 79 Konstytucji i w ustawie o Trybunale Konstytucyjnym. Podstawowym wymogiem, wynikającym wprost z art. 79 ust. 1 Konstytucji jest wskazanie orzeczenia organu władzy publicznej, którego podstawę stanowi zaskarżony przepis ustawy lub innego aktu normatywnego. Przepis ten musi nie tylko stanowić podstawę wydania orzeczenia, ale równocześnie musi być źródłem naruszenia konstytucyjnych wolności lub praw skarżącego. W niniejszej sprawie ten ostatni wymóg nie został spełniony. Zaskarżony art. 12 ust. 4 ustawy z 17 czerwca 2004 r. stanowił wprawdzie podstawę wydanych w sprawie skarżącego orzeczeń, jednak jego treść normatywna w żaden sposób nie łączy się z zarzutami sformułowanymi w skardze konstytucyjnej. Skarżący zarzuca naruszenie prawa do zaskarżania orzeczeń w związku z zasadą dwuinstancyjnego postępowania przed sądem. Jak wynika z uzasadnienia obu orzeczeń, w szczególności z postanowienia Sądu Apelacyjnego, podstawą uznania niedopuszczalności wniesienia zażalenia był art. 8 ust. 2 ustawy z 17 czerwca 2004 r. Sąd Apelacyjny wprost stwierdza, że to właśnie z art. 8 ust. 2 ustawy wynika incydentalny charakter postępowania oraz szczególny, zażaleniowy charakter środka, jakim jest skarga na przewlekłość postępowania. Taki sam pogląd wyraził Sąd Najwyższy w postanowieniu z 24 marca 2006 r. (sygn. akt. III SO 5/06).

Należy zwrócić uwagę, że nawet ewentualne wyeliminowanie z obrotu prawnego art. 12 ust. 4 ustawy z 17 czerwca 2004 r., przez stwierdzenie jego niekonstytucyjności, nie zmieniłoby sytuacji prawnej skarżącego w zakresie możliwości zaskarżenia postanowienia Sądu Okręgowego. Przepis ten dotyczy możliwości zasądzenia odszkodowania od komornika, natomiast w ogóle nie odnosi się do kwestii zaskarżalności postanowień sądu stwierdzającego przewlekłość postępowania.

Mając powyższe na względzie, należało odmówić nadania skardze konstytucyjnej dalszego biegu.