27 marca 2000 r. skierowano do Trybunału Konstytucyjnego skargę konstytucyjną, w której jako skarżący wskazany został Urząd Gminy w W.G., reprezentowany przez Przewodniczącą Rady Gminy w W.G. Skarga sporządzona i podpisana została przez pełnomocnika – radcę prawnego, któremu pełnomocnictwa do sporządzenia skargi konstytucyjnej oraz reprezentowania strony skarżącej przed Trybunałem Konstytucyjnym udzieliła Przewodnicząca Rady Gminy w W.G.

Zgodnie z treścią petitum skargi konstytucyjnej jej przedmiotem jest “wzajemna sprzeczność art. 28 ust. 1 i art. 29 ustawy o samorządzie gminnym oraz niezgodność tych przepisów z art. 7, art. 163 i art. 169 Konstytucji RP”. Uzasadniając postawiony zarzut pełnomocnik skarżącego szczegółowo opisał okoliczności związane z wyborem Wójta (2 listopada 1998 r.) oraz pozostałych członków Zarządu Gminy w W.G. (9 lutego 1999 r.), następnie zaś przebieg postępowania sądowego, którego przedmiotem było m.in. żądanie sprostowania świadectwa pracy wysunięte przez poprzedniego Wójta tej Gminy. Jako ostateczne orzeczenie o konstytucyjnych prawach strony skarżącej wskazane zostało postanowienie Sądu Okręgowego w R. z 8 lutego 2000 r. (doręczone do Urzędu Gminy 28 lutego 2000 r.), w którym odrzucono zażalenie na postanowienie tegoż sądu o odrzuceniu skargi o wznowienie postępowania pozwanego Urzędu Gminy w W.G. w sprawie z powództwa poprzedniego Wójta o sprostowanie świadectwa pracy. Uzasadniając zarzut niekonstytucyjności zaskarżonych przepisów, pełnomocnik wskazał na sprzeczność zachodzącą między art. 28 ust. 1 i art. 29 ustawy o samorządzie gminnym. Drugi z wymienionych przepisów statuuje kompetencję zarządu do działania – po upływie kadencji rady gminy – do dnia wyboru nowego zarządu. Uzasadniając zarzut sprzeczności tych przepisów pełnomocnik skarżącego odwołuje się jednak – wbrew zakreślonemu w petitum przedmiotowi skargi – przede wszystkim do art. 28 ust. 2 i 3 tej ustawy, wskazując na wynikającą z ich treści odmienność trybu wyboru wójta i pozostałych członków zarządu gminy.

Trybunał Konstytucyjny zważył co następuje:

Skardze konstytucyjnej nie może być nadany dalszy bieg, nie spełnia ona bowiem konstytucyjnych i ustawowych przesłanek warunkujących dopuszczalność występowania z tego rodzaju środkiem ochrony konstytucyjnych praw i wolności.

Zgodnie z art. 79 ust. 1 konstytucji skarga jest środkiem służącym uruchomieniu przed Trybunałem Konstytucyjnym kontroli zgodności z konstytucją przepisu, na podstawie którego sąd lub organ administracji publicznej orzekł ostatecznie o konstytucyjnych prawach, wolnościach lub obowiązkach skarżącego, doprowadzając w ten sposób do ich naruszenia. Najważniejszym elementem treściowym skargi jest więc sformułowanie przez skarżącego zarzutu niezgodności z konstytucją przepisu, na podstawie którego zostało wydane ostateczne rozstrzygnięcie. Nie chodzi przy tym o zarzut jakiejkolwiek niezgodności, ale o wskazanie sposobu, w jaki kwestionowany przepis narusza unormowania konstytucyjne, stanowiące podstawę podmiotowych praw konkretnego skarżącego. Formalnym wyrazem tego rodzaju zależności jest, wynikający z art. 47 ust. 1 pkt 2 ustawy z 1 sierpnia 1997 r. o Trybunale Konstytucyjnym obowiązek wskazania, jakie konstytucyjne wolności lub prawa i w jaki sposób – zdaniem skarżącego – zostały naruszone. Dopełnienie tego obowiązku przez skarżącego stanowi jeden z formalnych warunków dopuszczalności wniesienia skargi konstytucyjnej. Właściwe sprecyzowanie w skardze zarzutu niekonstytucyjności zakwestionowanych przepisów ma również znaczenie materialne, wiąże się ono bowiem z proklamowaną w art. 66 ustawy o Trybunale Konstytucyjnym zasadą związania Trybunału granicami wniosku, pytania prawnego lub skargi. Jej konsekwencją jest niedopuszczalność samodzielnego precyzowania przez TK, a tym bardziej – uzasadniania – ogólnikowo jedynie sformułowanego zarzutu niekonstytucyjności (por. orzeczenie TK z 24 lutego 1997 r., K. 19/96, OTK ZU Nr 1/1997, poz. 6, s. 44).

Wskazanej wyżej przesłanki, podstawowej dla dopuszczalności merytorycznego rozpatrzenia, niniejsza skarga konstytucyjna nie spełnia. Abstrahując od niejednoznacznego i budzącego wątpliwości określenia przedmiotu skargi (inny przepis wskazany jest w petitum, inne zaś przytoczone zostały dla uzasadnienia postawionego zarzutu), stwierdzić należy, iż w skardze nie doszło w ogóle do wskazania sposobu, w jaki wymienione przepisy ustawy o samorządzie gminnym naruszają przysługujące skarżącemu konstytucyjne prawa lub wolności. Zarzut niekonstytucyjności ogranicza się właściwie jedynie do ogólnikowego stwierdzenia, że art. 28 ust. 1 i art. 29 ustawy o samorządzie gminnym naruszają art. 7, art. 163 i art. 169 konstytucji. W uzasadnieniu skargi nie określono treści i charakteru praw mających przysługiwać skarżącemu w świetle wymienionych przepisów konstytucji, tym bardziej zaś nie wskazano, w jaki sposób kwestionowane przepisy ustawy o samorządzie gminnym prawa takie naruszają. Uzasadniając wniesioną skargę, pełnomocnik skarżącego ograniczył się bowiem wyłącznie do sformułowania zarzutu wzajemnej sprzeczności dwóch przepisów ustawowych. Analiza zarzutów dotyczących tego rodzaju sprzeczności (zwanej sprzecznością poziomą) pozostaje poza zakresem właściwości Trybunału Konstytucyjnego, powołanego do kontroli zgodności przepisów prawnych zawartych w aktach normatywnych umieszczonych na różnych szczeblach hierarchicznie zbudowanego systemu źródeł prawa.

Niezależnie od powyższego braku, samoistnie przesądzającego o niemożności nadania niniejszej skardze dalszego biegu Trybunał stwierdza, iż skarga ta nie spełnia także innych przesłanek warunkujących dopuszczalność merytorycznego jej rozpatrzenia. Zgodnie z art. 46 ust. 1 ustawy o Trybunale Konstytucyjnym, skarga konstytucyjna może być wniesiona w ciągu dwóch miesięcy od doręczenia skarżącemu prawomocnego wyroku, ostatecznej decyzji lub innego ostatecznego rozstrzygnięcia. Z przedłożonych w niniejszej sprawie dokumentów wynika jednoznacznie, że ostatecznym orzeczeniem, wyczerpującym tok instancyjny, jest wyrok Sądu Okręgowego w R. z 30 września 1999 r., doręczony do Urzędu Gminy w W.G. 20 października 1999 r. Takiego charakteru prawnego nie ma natomiast postanowienie Sądu Okręgowego w R. z 8 lutego 2000 r., wydane wskutek zażalenia Przewodniczącej Rady Gminy w W.G. na postanowienie o odrzuceniu skargi o wznowienie postępowania zakończonego opisanym wyżej wyrokiem. Niezależnie od wykazanego w uzasadnieniu tego postanowienia braku tożsamości podmiotu, który w sprawie sprostowania świadectwa pracy występował w charakterze pozwanego (Urząd Gminy) i podmiotu, który wniósł skargę o wznowienie postępowania (Przewodnicząca Rady Gminy) stwierdzić należy, iż w niniejszym postępowaniu ostateczny – w rozumieniu art. 79 ust. 1 konstytucji i art. 46 ust. 1 ustawy o Trybunale Konstytucyjnym – charakter miało orzeczenie sądu II instancji (zgodnie z art. 393 pkt 6 kodeksu postępowania cywilnego w tej sprawie nie przysługiwała bowiem kasacja). Skarga o wznowienie postępowania nie jest środkiem, z którego korzysta się w toku instancyjnym, dlatego też termin do wniesienia skargi konstytucyjnej rozpoczyna swój bieg od doręczenia skarżącemu orzeczenia sądu ostatniej instancji. Ewentualne korzystanie z nadzwyczajnego środka odwoławczego, jakim jest skarga o wznowienie postępowania niesie ze sobą – tak jak w niniejszym przypadku – ryzyko niezachowania ustawowego terminu do wniesienia skargi konstytucyjnej.

Biorąc powyższe pod uwagę, na podstawie art. 49 w związku z art. 36 ust. 3 ustawy o Trybunale Konstytucyjnym (Dz.U. Nr 102, poz. 643), orzeka się jak w sentencji.