W skardze konstytucyjnej złożonej 24 maja 2000 r. zarzucono, iż art. 212 ust. 1 ustawy z dnia 21 sierpnia 1997 r. o gospodarce nieruchomościami (tekst jednolity z 2000 r. Dz.U. Nr 46, poz. 543) narusza art. 2, art. 21 ust. 1, art. 32 ust. 1 i art. 64 ust. 2 Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej. Zdaniem skarżącego naruszenie to polega na tym, że wskazany przepis ustawy stwarza jedynie niektórym obywatelom możliwość uzyskania rekompensaty za mienie pozostawione na terenach nie wchodzących w skład obecnego obszaru państwa polskiego poprzez zaliczenie wartości pozostawionych nieruchomości na poczet opłat za użytkowanie wieczyste lub ceny sprzedaży działki budowlanej, położonych na niej budynków, lokali stanowiących własność Skarbu Państwa. W stosunku do wielu obywateli rekompensata taka nie może zostać zrealizowana, gdyż brak nieruchomości przeznaczonych na ten cel.

Skarżący wystąpił z powództwem przeciwko Skarbowi Państwa o zapłatę kwoty stanowiącej równowartość nieruchomości pozostawionych za granicą. Powództwo zostało oddalone wyrokiem Sądu Okręgowego w L. z 27 września 1999 r. Apelacja skarżącego została oddalona wyrokiem Sądu Apelacyjnego w L. z 24 lutego 2000 r. Sądy obu instancji stwierdziły, iż ekwiwalent za nieruchomości pozostawione za granicą można otrzymać tylko w formie określonej w art. 212 ustawy o gospodarce nieruchomościami. Okoliczność, że majątek Skarbu Państwa nie wystarcza na realizację ekwiwalentu nie daje podstaw do domagania się jego realizacji poprzez wypłatę określonej sumy pieniędzy lub zaliczenie na poczet ekwiwalentu rzeczy ruchomych.

Trybunał Konstytucyjny zważył, co następuje:

W myśl art. 46 ust. 1 ustawy z dnia 1 sierpnia 1997 r. o Trybunale Konstytucyjnym (Dz.U. Nr 102, poz. 643) skarga konstytucyjna może być wniesiona po wyczerpaniu toku instancyjnego. Spełnienie tego wymogu zachodzi, gdy skarżący wykorzystał wszystkie przysługujące mu środki zaskarżenia. W niniejszej sprawie warunek ten nie został spełniony. W myśl art. 392 kodeksu postępowania cywilnego postępowanie cywilne jest trójinstancyjne. Wskazany przepis wprowadza jako zasadę postępowania prawo strony do złożenia kasacji od wyroku lub postanowienia wydanych przez sąd drugiej instancji i kończących postępowanie w sprawie. Z powyższego wynika, iż skarżącemu przysługiwało prawo złożenia kasacji od wyroku Sądu Apelacyjnego w L., skarżący jednak z tego prawa nie skorzystał. Należy podkreślić, iż w niniejszej sprawie nie zachodziły przesłanki wyłączające prawo do kasacji, o których mowa w art. 393 kpc.

Biorąc pod uwagę wymienione okoliczności Trybunał Konstytucyjny uznał, że skarżący nie wyczerpał przysługujących mu w postępowaniu cywilnym środków odwoławczych, a przez to nie wyczerpał toku instancyjnego, tj. nie spełnił wymaganej w art. 46 ust. 1 ustawy z dnia 1 sierpnia 1997 r. o Trybunale Konstytucyjnym (Dz.U. Nr 102, poz. 643) przesłanki dopuszczalności skargi konstytucyjnej.

Mając powyższe na względzie należało orzec jak w sentencji.