W skardze konstytucyjnej Ryszarda B. z 22 maja 2000 r. zarzucono, iż art. 16 ustawy z dnia 22 maja 1997 r. o zmianie ustawy – Prawo o adwokaturze, ustawy o radcach prawnych oraz niektórych innych ustaw (Dz.U. Nr 75, poz. 471) jest niezgodny z art. 2, art. 32 ust. 1 Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej. Zdaniem skarżącego zakwestionowana regulacja wprowadziła niesprawiedliwe zróżnicowanie w zakresie uprawnienia do przystępowania do egzaminu radcowskiego, a nadto z uwagi na brak stosownej vacatio legis uniemożliwiła dostosowanie się do skutków obowiązywania nowej normy.

Skarżący wskazał, iż uchwałą Nr 97/V/99 Rada Okręgowa Izby Radców Prawnych w S. nie dopuściła skarżącego do składania egzaminu radcowskiego. Rozstrzygnięcie to zostało utrzymane w mocy przez Krajową Radę Radców Prawnych uchwałą Nr 15/V/99 z 17 grudnia 1999 roku.

Na uchwałę tę skarżący nie złożył skargi do Naczelnego Sądu Administracyjnego.

Trybunał Konstytucyjny zważył, co następuje:

Zgodnie z art. 46 ust. 1 ustawy z dnia 1 sierpnia 1997 r. o Trybunale Konstytucyjnym (Dz.U. Nr 102, poz. 643 ze zm.), warunkiem merytorycznego rozpoznania skargi konstytucyjnej jest wcześniejsze wyczerpanie przez skarżącego tych środków prawnych, które przysługują mu w ramach toku instancji. Jak już wielokrotnie wyjaśniał to w swoim orzecznictwie Trybunał Konstytucyjny, pojęcie toku instancji ma we wspomnianej ustawie znaczenie swoiste, wynikające z funkcji skargi konstytucyjnej, która jest subsydiarnym środkiem ochrony praw i wolności konstytucyjnych. Możliwość skorzystania ze skargi konstytucyjnej otwiera się dopiero wówczas, gdy wcześniej skarżący wykorzystał wszystkie przysługujące mu zwykłe środki zaskarżenia, zarówno na drodze administracyjnej, jak i sądowej.

W sprawach administracyjnych środkiem takim jest skarga do Naczelnego Sądu Administracyjnego. Zaniechanie skorzystania z tego środka powoduje, iż nie został wyczerpany tok instancji administracyjno-sądowej w rozumieniu art. 46 ust. 1 ustawy o Trybunale Konstytucyjnym. (por. m.in. postanowienia TK z: 5 grudnia 1997 r., sygn. Ts 14/97, OTK ZU Nr 1/1998, poz. 9; 21 stycznia 1998 r., sygn. Ts 27/97, OTK ZU Nr 2/1998, poz. 19; 4 lutego 1998 r., Ts 1/98, OTK ZU Nr 2/1998, poz. 17; 12 sierpnia 1998 r., Ts 62/98, OTK ZU Nr 5/1998, poz. 73; 1 września 1998 r., Ts 97/98, OTK ZU Nr 6/1998, poz. 104; 7 czerwca 1999 r., sygn. Ts 45/99, OTK ZU Nr 2/2000, poz. 70).

Jak wynika w pisma pełnomocnika skarżącego z 21 czerwca 2000 r., skarżący zrezygnował z zaskarżenia uchwały Krajowej Rady Radców Prawnych z 17 grudnia 1999 r. do Naczelnego Sądu Administracyjnego, chociaż o możliwości takiej został w treści tej uchwały pouczony. Tym samym pozbawił się możliwości skutecznego wystąpienia do Trybunału Konstytucyjnego ze skargą konstytucyjną.

W tym stanie rzeczy należało odmówić nadania skardze konstytucyjnej dalszego biegu.