W skardze konstytucyjnej Heleny B. z 14 marca 2001 r. zarzucono, iż ustawa z dnia 2 lipca 1994 r. o najmie lokali mieszkalnych i dodatkach mieszkaniowych (tekst jednolity z 1998 r. Dz.U. Nr 120, poz. 787 ze zm.) jest niezgodna z zasadą państwa prawnego oraz zasadą zaufania obywatela do państwa, ponieważ nie zawiera przepisu przejściowego pozwalającego na uregulowanie stosunku najmu osób będących w sytuacji określonej w art. 46 ust. 2 ustawy z 10 kwietnia 1974 r. – Prawo lokalowe.

Zarządzeniem sędziego Trybunału Konstytucyjnego z 27 marca 2001 r. pełnomocnik skarżącej został wezwany do dokładnego wskazania tych przepisów ustawy z 2 lipca 1994 r. o najmie lokali mieszkalnych i dodatkach mieszkaniowych, które skarżąca czyni przedmiotem skargi konstytucyjnej.

W piśmie z 11 kwietnia 2001 r. pełnomocnik skarżącej podtrzymał stanowisko, iż przedmiotem złożonej skargi konstytucyjnej jest luka prawna we wspominanej ustawie o najmie lokali mieszkalnych i dodatkach mieszkaniowych.

Trybunał Konstytucyjny zważył co następuje:

Zgodnie z art. 79 ust. 1 Konstytucji RP przedmiotem skargi konstytucyjnej może być wyłącznie akt normatywny, który stanowił podstawę wydania przez sąd lub organ administracji publicznej ostatecznego orzeczenia o przysługujących skarżącemu wolnościach lub prawach konstytucyjnych. Z wyraźnego więc brzmienia tego przepisu wynika, iż niedopuszczalne jest rozpoznawanie skargi konstytucyjnej, której przedmiotem uczyniono wyłącznie brak określonej regulacji prawnej. Skarga konstytucyjna może bowiem dotyczyć wyłącznie obowiązujących norm prawnych, kształtujących treść rozstrzygnięć podejmowanych na ich podstawie w indywidualnych sprawach (por. postanowienie z 17 stycznia 2001 r., Ts 124/00, OTK ZU Nr 1/2001, s. 116). Nie wyklucza to wprawdzie dopuszczalności takiego sposobu zaskarżenia podstawy prawnej ostatecznego orzeczenia, który zmierza do wykazania naruszenia – wywodzonych z zasady demokratycznego państwa prawnego (art. 2 Konstytucji) – zasad przyzwoitej legislacji przykładowo poprzez fakt nieodpowiedniego sformułowania w niej przepisów przejściowych lub ich braku, ale zawsze oznacza to konieczność wskazania kwestionowanego przepisu, któremu taki zarzut jest stawiany. (por. orzeczenie z 3 grudnia 1996 r., sygn. K. 25/95, OTK ZU Nr 6/1996, s. 499).

Pełnomocnik skarżącej mimo wezwania do uzupełnienia braków skargi nie powołał natomiast żadnego przepisu ustawy z 2 lipca 1994 r. o najmie lokali mieszkalnych i dodatkach mieszkaniowych, który będąc podstawą ostatecznego orzeczenia albo w ogóle nie zawierałby przepisów przejściowych, mających regulować powstałe pod rządami dawnego prawa stany faktyczne i prawne zbliżone lub tożsame z sytuacją skarżącej, albo zawierałyby nieodpowiednie przepisy przejściowe, a więc takie które wprawdzie regulując pewne stany przejściowe nie uwzględniają wszystkich aspektów praw słusznie nabytych przez skarżącą.

W związku z tym, iż pełnomocnik skarżącej nie określił kwestionowanego przepisu ani normy prawnej, która mogłaby stanowić przedmiot oceny Trybunału Konstytucyjnego z punktu widzenia zasad przyzwoitej legislacji i ochrony praw słusznie nabytych, skardze nie mógł być nadany dalszy bieg. Zgodnie bowiem z art. 66 ustawy z dnia 1 sierpnia 1997 r. o Trybunale Konstytucyjnym (Dz.U. Nr 102, poz. 643 ze zm.), Trybunał związany jest granicami skargi konstytucyjnej i nie może samodzielnie ustalać jakie przepisy kwestionowanej ustawy lub innego aktu normatywnego stanowią podstawę skargi i na czym polega ich niezgodność z Konstytucją (por. postanowienie z 12 września 2000 r., Ts 20/00, OTK ZU Nr 6/2000, s. 1104).

W tym stanie rzeczy należało odmówić nadania dalszego biegu skardze konstytucyjnej.