W skardze konstytucyjnej z 8 stycznia 2002 r. pełnomocnik skarżącego – Andrzeja Ostrowskiego, zakwestionował zgodność art. 23 ust. 1 pkt 2 ustawy o zakwaterowaniu Sił Zbrojnych RP (dalej: ustawa) z art. 2, art. 32 i art. 75 Konstytucji RP. Zaskarżonemu przepisowi ustawy zarzucił, że zastrzegając zachowanie prawa do kwatery wojskowej wyłącznie przez tych żołnierzy zawodowych, którzy nabyli uprawnienie do wojskowej renty inwalidzkiej z tytułu inwalidztwa pozostającego w związku ze służbą wojskową, prowadzi do naruszenia zasad sprawiedliwości społecznej i równego traktowania wobec prawa. Ponadto – zdaniem pełnomocnika – takie unormowanie stoi w sprzeczności z deklarowaną w art. 75 Konstytucji zasadą zaspokajania potrzeb mieszkaniowych obywateli.

Skarga sformułowana została w oparciu o następujący stan faktyczny. Decyzją nr 53/01 Dyrektor Oddziału Terenowego Wojskowej Agencji Mieszkaniowej w Słupsku z 14 maja 2001 r. stwierdził, że skarżący nie zachował uprawnień do osobnej kwatery stałej. W uzasadnieniu decyzji podniesiono, że skarżący posiada uprawnienia do wojskowej renty inwalidzkiej, jednakże bez związku ze służbą wojskową. Powyższe rozstrzygnięcie zostało utrzymane w mocy decyzją nr OR ZGM 40-8-1/01 Dyrektora Oddziału Terenowego Wojskowej Agencji Mieszkaniowej w Gdyni z 5 lipca 2001 r.

Zarządzeniem sędziego Trybunału Konstytucyjnego z 21 lutego 2002 r. wezwano pełnomocnika skarżącego do uzupełnienia braków formalnych skargi konstytucyjnej poprzez sprecyzowanie, jakie konstytucyjne wolności lub prawa i w jaki sposób – zdaniem skarżącego zostały naruszone przez zaskarżony przepis ustawy oraz przez wskazanie, czy skarżący wniósł skargę do Naczelnego Sądu Administracyjnego od decyzji z 5 lipca 2001 r., wydanej przez Dyrektora Oddziału Terenowego Wojskowej Agencji Mieszkaniowej w Gdyni.

W piśmie z 6 marca 2002 r. pełnomocnik skarżącego ponownie sformułował zarzut naruszenia zasad sprawiedliwości społecznej oraz zasady równości w zakresie prawa przewidzianego w art. 75 Konstytucji. Pełnomocnik poinformował również, że skarżący nie składał skargi do Naczelnego Sądu Administracyjnego na decyzję utrzymującą w mocy rozstrzygnięcie stwierdzające niezachowanie uprawnień do kwatery stałej.

Trybunał Konstytucyjny zważył, co następuje:

Skardze konstytucyjnej nie może być nadany dalszy bieg, nie spełnia ona bowiem przesłanek dopuszczalności występowania z tym środkiem prawnym.

Zgodnie z art. 79 ust. 1 Konstytucji skarga konstytucyjna przysługuje każdemu, czyje konstytucyjne prawa lub wolności zostały naruszone ostatecznym orzeczeniem sądu albo organu administracji publicznej, wydanym na podstawie kwestionowanych w skardze przepisów ustawy lub innego aktu normatywnego. Legitymowanym do wniesienia skargi konstytucyjnej jest więc wyłącznie podmiot, który w swojej indywidualnej sprawie doprowadził do wydania orzeczenia mającego charakter ostateczny. Sprecyzowanie zasad, na jakich dopuszczalne jest występowanie ze skargą konstytucyjną nastąpiło w ustawie z 1 sierpnia 1997 r. o Trybunale Konstytucyjnym. Zgodnie z zamieszczonym w niej art. 46 ust. 1, może to nastąpić po wyczerpaniu przez skarżącego przysługującej mu drogi prawnej, w terminie 3 miesięcy od doręczenia skarżącemu prawomocnego wyroku, ostatecznej decyzji albo innego ostatecznego rozstrzygnięcia.

W orzeczeniach Trybunału Konstytucyjnego w sprawie skargi konstytucyjnej wielokrotnie podnoszony był problem ostateczności orzeczenia, o którym mowa w art. 79 ust. 1 Konstytucji. W odniesieniu do postępowania administracyjnego wyrażony został pogląd, iż w sprawach, w których została już wydana “ostateczna decyzja” administracyjna w rozumieniu art. 145 § 1 k.p.a., a w których istnieje jeszcze możliwość wniesienia na taką decyzję skargi do sądu administracyjnego, takiej decyzji nie można traktować jako “ostatecznego orzeczenia w rozumieniu art. 79 ust. 1 Konstytucji (por. postanowienie TK z 10 listopada 1998 r., sygn. akt Ts 107/98, OTK ZU nr I/1999, poz. 80). Warto także odwołać się do wyrażonej w orzecznictwie interpretacji art. 46 ust. 1 ustawy o Trybunale Konstytucyjnym i zawartego w nim wyliczenia form rozstrzygnięć podjętych wobec skarżącego. W ocenie Trybunału przyjęta w tym przepisie kolejność – prawomocny wyrok, ostateczna decyzja, inne ostateczne rozstrzygnięcie – zawiera istotną rację merytoryczną. Podkreśla to bowiem, iż skarżący przed wniesieniem skargi konstytucyjnej powinien wykorzystać przysługujące środki proceduralne w celu doprowadzenia do rozstrzygnięcia sprawy prawomocnym wyrokiem sądu (por. postanowienie TK z 6 października 1998 r., sygn. akt Ts 98/98, OTK ZU nr I/1999, poz. 81). Jest to podyktowane z jednej strony subsydiarnym charakterem skargi konstytucyjnej, jak i koniecznością uniknięcia dwutorowości dochodzenia naruszonych praw i wolności konstytucyjnych, a także konkurencyjności środków ochrony przewidzianych prawem (por. postanowienie TK z 17 marca 1998 r., sygn. akt Ts 27/97, OTK ZU nr 2/1998, poz. 20).

W ocenie Trybunału Konstytucyjnego powyższa przesłanka nie została w niniejszej sprawie spełniona. Zgodnie z wyjaśnieniem zawartym w piśmie pełnomocnika z 6 marca 2002 r., skarżący nie skorzystał z możliwości wniesienia skargi do Naczelnego Sądu Administracyjnego na decyzję z 5 lipca 2001 r., wydaną przez Dyrektora Oddziału Terenowego Wojskowej Agencji Mieszkaniowej w Gdyni. Tym samym uznać należy, że nie doszło do wydania w sprawie skarżącego ostatecznego orzeczenia, o którym mowa w art. 79 ust. 1 Konstytucji, sama zaś skarga wniesiona została przez skarżącego przedwcześnie. Z uwagi więc na niedopełnienie tej – podstawowej dla dopuszczalności wystąpienia ze skargą konstytucyjną – przesłanki należało odmówić nadania skardze dalszego biegu.

Biorąc powyższe pod uwagę, działając na podstawie art. 49 w zw. z art. 36 ust. 3 ustawy o Trybunale Konstytucyjnym (Dz. U. Nr 102, poz. 643 ze zm.), orzeka się jak w sentencji.