W skardze konstytucyjnej z 4 lutego 2004 r. zarzucono, iż art. 17 ustawy z dnia 13 czerwca 1967 r. o kosztach sądowych w sprawach cywilnych (Dz. U. z 2002 r. Nr 9, poz. 88 ze zm.) oraz rozporządzenie Ministra Sprawiedliwości z dnia 17 grudnia 1996 r. w sprawie określenia wysokości wpisów w sprawach cywilnych (Dz. U. Nr 154, poz. 753 ze zm.) są niezgodne z art. 32, art. 45 ust. 1, art. 78 i art. 92 ust. 1 Konstytucji. Zdaniem skarżącej zaskarżony przepis ustawy narusza zasadę równości w zakresie konstytucyjnego prawa do sądu przez to, że różnicuje sytuację prawną osób wnoszących środki odwoławcze za pośrednictwem adwokata lub radcy prawnego oraz osób wnoszących środki odwoławcze samodzielnie. Tylko w przypadku pierwszej grupy osób wnoszących apelację podlegającą opłacie stałej następuje odrzucenie apelacji bez wezwania do uzupełnienia braków, jeżeli apelacja nie została opłacona.

Skarga konstytucyjna została złożona w oparciu o następujący stan faktyczny. Postanowieniem z 26 marca 2002 r. Sąd Rejonowy w Poznaniu odrzucił apelację skarżącej od wyroku tegoż Sądu z 31 stycznia 2002 r. W uzasadnieniu postanowienia Sąd wskazał, iż apelacja została wniesiona za pośrednictwem pełnomocnika procesowego będącego adwokatem, jednakże nie został uiszczony stały wpis od apelacji, co skutkuje jej odrzuceniem. Zażalenie skarżącej na postanowienie Sądu Rejonowego w Poznaniu zostało oddalone postanowieniem Sądu Okręgowego w Poznaniu z 3 września 2002 r., które zostało doręczone skarżącej 31 października 2002 r. Kasacja skarżącej od powyższego postanowienia została odrzucona postanowieniem Sądu Okręgowego w Poznaniu z 12 lutego 2003 r. Sąd Okręgowy wskazał, iż w myśl art. 392 k.p.c. od postanowienia oddalającego zażalenie od postanowienia odrzucającego apelację kasacja nie przysługuje. Zażalenie na postanowienie Sądu Okręgowego odrzucającego kasację zostało oddalone postanowieniem Sądu Najwyższego z 3 września 2003 r. Sąd Najwyższy stwierdził, iż w świetle art. 392 k.p.c. skarżącej nie przysługiwała kasacja od postanowienia Sądu Okręgowego w Poznaniu z 3 września 2002 r.

Wykonując zarządzenie sędziego Trybunału Konstytucyjnego wzywające do uzupełnienia braków skargi konstytucyjnej skarżąca w piśmie procesowym z 26 marca 2004 r. oświadczyła, iż postanowienie Sądu Okręgowego w Poznaniu z 3 września 2002 r. zostało jej doręczone 31 października 2002 r.

Trybunał Konstytucyjny zważył, co następuje:

Postępowanie w sprawie skargi konstytucyjnej jest sformalizowane i wymaga spełnienia warunków wynikających z art. 79 ust. 1 Konstytucji, a także zawartych w ustawie z dnia l sierpnia 1997 r. o Trybunale Konstytucyjnym (Dz. U. Nr 102, poz. 643 ze zm.). W art. 46 ust. 1 ustawy doprecyzowującym konstytucyjne przesłanki rozpatrzenia skargi konstytucyjnej zawarty został wymóg wniesienia skargi w terminie trzech miesięcy od daty doręczenia skarżącemu prawomocnego wyroku, ostatecznej decyzji lub innego ostatecznego rozstrzygnięcia.

W sprawie będącej przedmiotem rozpoznania wstępnego bieg terminu do wniesienia skargi konstytucyjnej liczyć należy od momentu doręczenia skarżącej postanowienia Sądu Okręgowego w Poznaniu z 3 września 2002 r. (sygn. akt II Cz 1241/02), czyli od 31 października 2002 r. Nieuzasadnione jest twierdzenie skarżącej, jakoby za początek terminu uznać należało datę doręczenia postanowienia Sądu Najwyższego z 3 września 2003 r. (sygn. akt II CZ 62/03) oddalającego zażalenie na postanowienie Sądu Okręgowego w Poznaniu z 12 lutego 2003 r. odrzucającego kasację, wniesioną od wskazanego powyżej postanowienia Sądu Okręgowego z 3 września 2002 r. Wniesienie przez skarżącą kasacji, zdaniem Trybunału Konstytucyjnego, dla kwestii biegu terminu do wniesienia skargi konstytucyjnej nie miało znaczenia, jako że w tej konkretnej sprawie, ze względu na jednoznaczne brzmienie art. 392 k.p.c., kasacja nie przysługiwała. Postanowienie Sądu Najwyższego oddalające zażalenie skarżącej nie zostało zatem wydane na skutek wykorzystania przez skarżącą przysługujących jej w ramach drogi prawnej środków zaskarżenia, tak więc data jego doręczenia nie może stanowić początku biegu terminu dla wniesienia skargi konstytucyjnej.

Skarga konstytucyjna została wniesiona do Trybunału Konstytucyjnego 4 lutego 2004 r., a więc po upływie 15 miesięcy od momentu doręczenia skarżącej postanowienia Sądu Okręgowego w Poznaniu z 3 września 2002 r., co stanowi znaczne przekroczenie terminu, o którym mowa w art. 46 ust. 1 ustawy o TK. W konsekwencji, ze względu na niespełnienie jednej z przesłanek skargi konstytucyjnej, niedopuszczalne stało się przekazanie jej do merytorycznego rozpoznania.

Biorąc powyższe pod uwagę należało orzec jak w sentencji.