W skardze konstytucyjnej KSM „Przylesie” skarżąca wniosła o zbadanie art. 3 ust. 4 ustawy z dnia 15 grudnia 2000 r. o spółdzielniach mieszkaniowych (Dz. U. z 2003 r. Nr 119, poz. 1116, ze zm.) z art. 12, art. 22, art. 32 ust. 1 i 2 oraz art. 58 ust. 3 Konstytucji; art. 4 ust. 1 i 2 ustawy z dnia 15 grudnia 2000 r. o spółdzielniach mieszkaniowych (Dz. U. z 2003 r. Nr 119, poz. 1116, ze zm.) z art. 22 oraz art. 32 ust. 1 i 2 Konstytucji; art. 4 ust. 6 ustawy z dnia 15 grudnia 2000 r. o spółdzielniach mieszkaniowych (Dz. U. z 2003 r. Nr 119, poz. 1116, ze zm.) z art. 32 ust. 1 i 2 Konstytucji; art. 82 ust. 1 ustawy z dnia 15 grudnia 2000 r. o spółdzielniach mieszkaniowych (Dz. U. z 2003 r. Nr 119, poz. 1116, ze zm.) z art. 12, art. 22, art. 32 ust. 1 i 2 oraz art. 58 ust. 3 Konstytucji; art. 82 ust. 3 ustawy z dnia 15 grudnia 2000 r. o spółdzielniach mieszkaniowych (Dz. U. z 2003 r. Nr 119, poz. 1116, ze zm.) z art. 12, art. 22, art. 32 ust. 1 i 2 oraz art. 58 ust. 3 Konstytucji; art. 83 ust. 1 ustawy z dnia 15 grudnia 2000 r. o spółdzielniach mieszkaniowych (Dz. U. z 2003 r. Nr 119, poz. 1116, ze zm.) z art. 12, art. 22, art. 32 ust. 1 i 2 oraz art. 58 ust. 3 Konstytucji; art. 83 ust. 9 ustawy z dnia 15 grudnia 2000 r. o spółdzielniach mieszkaniowych (Dz. U. z 2003 r. Nr 119, poz. 1116, ze zm.) z art. 12, art. 22, art. 32 ust. 1 i 2 oraz art. 58 ust. 3 Konstytucji; art. 10 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 15 grudnia 2000 r. o spółdzielniach mieszkaniowych (Dz. U. z 2003 r. Nr 119, poz. 1116, ze zm.) z art. 22 oraz art. 58 ust. 3 Konstytucji; art. 10 ust. 3 ustawy z dnia 15 grudnia 2000 r. o spółdzielniach mieszkaniowych (Dz. U. z 2003 r. Nr 119, poz. 1116, ze zm.) z art. 22, art. 32 ust. 1 i 2 oraz art. 58 ust. 3 Konstytucji; art. 11 ust. 11 pkt 2, ust. 21 oraz ust. 22 ustawy z dnia 15 grudnia 2000 r. o spółdzielniach mieszkaniowych (Dz. U. z 2003 r. Nr 119, poz. 1116, ze zm.) z art. 22, art. 32 ust. 1 i 2 oraz art. 58 ust. 3 Konstytucji; art. 12 ust. 1 ustawy z dnia 15 grudnia 2000 r. o spółdzielniach mieszkaniowych (Dz. U. z 2003 r. Nr 119, poz. 1116, ze zm.) z art. 32 ust. 1 oraz art. 64 ust. 2 i 3 Konstytucji; art. 1714 ust. 1 ustawy z dnia 15 grudnia 2000 r. o spółdzielniach mieszkaniowych (Dz. U. z 2003 r. Nr 119, poz. 1116, ze zm.) z art. 22 oraz art. 32 ust. 1 i 2 Konstytucji; art. 272 ustawy z dnia 15 grudnia 2000 r. o spółdzielniach mieszkaniowych (Dz. U. z 2003 r. Nr 119, poz. 1116, ze zm.) z art. 22, art. 32 ust. 2 oraz art. 58 ust. 3 Konstytucji; art. 6 ust. 1-3 ustawy z dnia 16 września 1982 r. – Prawo spółdzielcze (Dz. U. z 2003 r. Nr 188, poz. 1848, ze zm.) z art. 22, art. 32 ust. 1 i 2, art. 58 ust. 3 oraz art. 64 ust. 3 Konstytucji; art. 59 § 1 ustawy z dnia 16 września 1982 r. – Prawo spółdzielcze (Dz. U. z 2003 r. Nr 188, poz. 1848, ze zm.) z art. 22, art. 32 ust. 1 i 2, art. 58 ust. 3 oraz art. 64 ust. 3 Konstytucji; art. 7 ust. 1 ustawy z dnia 14 czerwca 2007 r. o zmianie ustawy o spółdzielniach mieszkaniowych oraz o zmianie niektórych innych ustaw (Dz. U. Nr 125, poz. 873) z art. 22, art. 32 ust. 1 i 2, art. 58 ust. 3 oraz art. 64 ust. 3 Konstytucji; art. 8 ustawy z dnia 14 czerwca 2007 r. o zmianie ustawy o spółdzielniach mieszkaniowych oraz o zmianie niektórych innych ustaw (Dz. U. Nr 125, poz. 873) z art. 22, art. 32 ust. 1 i 2, art. 58 ust. 3 oraz art. 64 ust. 3 Konstytucji; art. 11 ustawy z dnia 14 czerwca 2007 r. o zmianie ustawy o spółdzielniach mieszkaniowych oraz o zmianie niektórych innych ustaw (Dz. U. Nr 125, poz. 873) z art. 22, art. 32 ust. 1 i 2, art. 58 ust. 3 oraz art. 64 ust. 3 Konstytucji.

Trybunał Konstytucyjny postanowieniem z 24 września 2007 r. odmówił nadania dalszego biegu skardze konstytucyjnej, stwierdzając, iż zgodnie z art. 79 ust. 1 Konstytucji warunkiem merytorycznego rozpoznania skargi konstytucyjnej jest wydanie na podstawie zakwestionowanego w skardze aktu normatywnego ostatecznego orzeczenia sądu lub organu administracji publicznej o przysługujących skarżącemu prawach lub wolnościach konstytucyjnych. Względem skarżącej orzeczenie takie nie zostało wydane.

Na powyższe postanowienie skarżąca wniosła – pismem z 8 października 2007 r. – zażalenie, stwierdzając w nim, iż zaskarżone w skardze konstytucyjnej przepisy nie przewidują jakiejkolwiek drogi odwoławczej.

Trybunał Konstytucyjny zważył, co następuje:

Zaskarżone postanowienie o odmowie nadania skardze dalszego biegu jest prawidłowe, zaś zarzuty zażalenia nie zasługują na uwzględnienie.

Zgodnie z art. 79 ust. 1 Konstytucji skarga konstytucyjna może być wniesiona jedynie w sprawach, w których sąd lub organ administracji publicznej orzekł ostatecznie o konstytucyjnych wolnościach lub prawach albo o obowiązkach skarżącego, stosując ustawę lub inny akt normatywny, który zdaniem skarżącego jest niezgodny z Konstytucją. Innymi słowy, możliwość wniesienia skargi konstytucyjnej istnieje wyłącznie w przypadkach, gdy zakwestionowany w skardze akt normatywny stanowił podstawę wydania przez organ władzy publicznej ostatecznego orzeczenia naruszającego prawa lub wolności konstytucyjne skarżącego. Możliwość ta jest natomiast wykluczona wówczas, gdy skarżący dopatruje się ograniczenia przysługujących mu praw lub wolności bezpośrednio w treści aktu normatywnego niewymagającego konkretyzacji przez orzeczenie sądu lub innego organu władzy publicznej.

Dopóki więc określony akt normatywny nie stanie się podstawą wydania wyroku, decyzji lub innego rozstrzygnięcia przesądzającego w sposób władczy o zakresie przysługujących skarżącemu praw lub wolności konstytucyjnych, dopóty wyłączona jest możliwość zakwestionowania konstytucyjności tego aktu w procedurze skargi konstytucyjnej (zob. postanowienie z 19 kwietnia 1999 r., Ts 164/98, OTK ZU nr 4/1999, poz. 84). W rozpatrywanej sprawie, jak już prawidłowo ustalono i wskazano w postanowieniu Trybunału Konstytucyjnego z 24 września 2007 r., nie zostało wydane żadne orzeczenie lub decyzja administracyjna.

Należy także wskazać, że owe rozstrzygnięcie o prawach i wolnościach konstytucyjnych skarżącego musi mieć walor ostateczności. Tym samym muszą zostać wykorzystane przez skarżącego wszelkie przysługujące mu w ramach drogi prawnej środki zaskarżenia orzeczeń, które uznaje za naruszające jego prawa lub wolności. Skarga konstytucyjna nie może zastępować tych środków, ponieważ zgodnie z Konstytucją wymiar sprawiedliwości powierzony został sądom powszechnym, Sądowi Najwyższemu i sądom administracyjnym. Indywidualna skarga konstytucyjna stanowi jedynie środek pomocniczy, który otwiera każdemu możliwość zwrócenia się do Trybunału dopiero wówczas, gdy wyczerpane zostały już środki ochrony wolności i praw w przysługującej skarżącemu drodze prawnej (zob. postanowienie z 5 grudnia 1997 r., Ts 1/97, OTK ZU nr 2/1998, poz. 17).

Biorąc powyższe pod uwagę, należało nie uwzględnić zażalenia wniesionego na postanowienie Trybunału Konstytucyjnego o odmowie nadania niniejszej skardze konstytucyjnej dalszego biegu.