W skardze konstytucyjnej złożonej do Trybunału Konstytucyjnego 15 września 2005 r. wniesiono o stwierdzenie niezgodności art. 43 ust. 5 ustawy z dnia 15 grudnia 2000 r. o spółdzielniach mieszkaniowych (Dz. U. z 2003 r. Nr 119, poz. 1116) z art. 45 i art. 19 Konstytucji.

Uprawnienie do wniesienia skargi konstytucyjnej skarżący wywodzi z naruszenia prawa do sądu (art. 45 Konstytucji) oraz prawa weteranów walki o niepodległość, zwłaszcza inwalidów wojennych, do specjalnej opieki państwa (art. 19 Konstytucji). Naruszenie to jest konsekwencją oddalenia przez Sąd Rejonowy w Katowicach – Wydział I Cywilny wyrokiem z 29 grudnia 2004 r. (sygn. akt I C 1853/03) pozwu skierowanemu przeciwko Uchwale Katowickiej Spółdzielni Mieszkaniowej (nr 60/N/27/2215/03) z 23 kwietnia 2003 r. W uzasadnieniu stwierdzono, iż sporna uchwała została zaskarżona do sądu z przekroczeniem wyznaczonego zaskarżonym przepisem terminu. Zdaniem skarżącego wprowadzony przez ustawodawcę 30–dniowy termin „do złożenia powództwa o uchylenie uchwały z powodu jej niezgodności z prawem lub jako naruszającej interes prawny jest zbyt krótki, aby zapewnić właściwą ochronę przez sądy powszechne interesów członków spółdzielni”. W uzasadnieniu wyrażonego zarzutu skarżący wywodzi, iż przewidziany w kwestionowanej regulacji termin uniemożliwia faktycznie zaskarżenie podejmowanych przez zarządy spółdzielni uchwał.

Postanowieniem z 22 listopada 2005 r. Trybunał Konstytucyjny odmówił nadania dalszego biegu wniesionej skardze konstytucyjnej ze względu na oczywistą bezzasadność podniesionych zarzutów. W uzasadnieniu swej tezy Trybunał wskazał, iż 30 – dniowy termin biegnie od daty doręczenia uchwały, nie zaś od daty jej wydania, zaś długość terminu – 30 dni, nie odbiega od długości innych terminów przewidzianych dla wnoszenia innych środków zaskarżenia; ponadto w przypadku wystąpienia obiektywnych przeszkód uniemożliwiających wniesienie środka zaskarżenia w przewidzianym ustawą czasie, możliwe jest wystąpienie z wnioskiem o przywrócenie terminu do wniesienia środka odwoławczego.

W zażaleniu wniesionym na powyższe postanowienie skarżący kwestionując słuszność podjętego przez Trybunał rozstrzygnięcia podnosi ponownie, iż określony w przepisie zaskarżonej ustawy 30 – dniowy termin do wniesienia odwołania narusza prawo do sądu i prawo do ochrony prawnej, pojmowanej jako zapewnienie każdemu możliwości przedstawienia sprawy właściwemu organowi w sposób umożliwiający mu podjęcie decyzji sprawiedliwej, obiektywnej i słusznej. W ocenie skarżącego liczenie terminu od dnia doręczenia uchwały nie gwarantuje realizacji prawa do sądu, ze względu na fakt, iż osoby starsze są niejednokrotnie w szpitalu i nie są w stanie zapoznać się z doręczonymi im rozstrzygnięciami. Nie posiadają ponadto wiedzy na temat przysługującego im uprawnienia do złożenia środka odwoławczego. Skarżący odwołuje się także do ukształtowanego w orzecznictwie TK rozumienia konstytucyjnego prawa do sądu, podnosząc w końcowej części raz jeszcze, iż przewidziany w zaskarżonym przepisie termin jest zbyt krótki, aby zapewnić realną ochronę przez sądy powszechne interesów członków spółdzielni.

Trybunał Konstytucyjny zważył, co następuje:

Zaskarżone postanowienie jest prawidłowe, zaś zarzuty zażalenia nie zasługują na uwzględnienie.

Dopuszczalność przyjęcia oczywistej bezzasadności przedstawionych w skardze zarzutów za podstawę odmowy nadania dalszego biegu skardze konstytucyjnej, wynika bezpośrednio z przepisów ustawy z dnia 1 sierpnia 1997 r. o Trybunale Konstytucyjnym (Dz. U. Nr 102, poz. 643 ze zm.), tj. z art. 36 w zw. z art. 49 ustawy. Na etapie wstępnego rozpoznania skargi konstytucyjnej jest zatem nie tylko dozwolone, ale wręcz nakazane badanie, czy przedstawione w niej zarzuty nie wykazują cech oczywistej bezzasadności. Trybunał Konstytucyjny przychyla się do stanowiska wyrażonego w zaskarżonym postanowieniu, zgodnie z którym przedstawione we wniesionej skardze zarzuty niekonstytucyjności uznać należy za oczywiście bezzasadne, stwierdzając równocześnie, iż treść zażalenia nie dostarcza żadnych argumentów podważających przyjęte w tym orzeczeniu przesłanki odmowy nadania skardze konstytucyjnej dalszego biegu.

Pełnomocnik skarżącego we wniesionym zażaleniu raz jeszcze podniósł, iż przewidziany w ustawie termin jest zbyt krótki. W uzasadnieniu tezy wskazał na sytuację, w której liczenie terminu do wniesienia środka odwoławczego od dnia doręczenia uchwały nie gwarantuje możliwości skorzystania z prawa do sądu ze względu na pobyt osoby starszej i schorowanej w szpitalu. W takich przypadkach przysługuje jednak, na co wskazywał już Trybunał w kwestionowanym postanowieniu, możliwość wystąpienia z wnioskiem o przywrócenie terminu do wniesienia środka odwoławczego na podstawie art. 161 § 1 k.p.c. Podkreślić należy, iż pełnomocnik skarżącego we wniesionym zażaleniu nie odniósł się w ogóle do tego argumentu.

Biorąc powyższe pod uwagę Trybunał Konstytucyjny uznał za w pełni uzasadnione postanowienie z 22 listopada 2005 r. o odmowie nadania dalszego biegu niniejszej skardze i nie uwzględnił zażalenia złożonego na to postanowienie.