W skardze konstytucyjnej z 23 sierpnia 2005 r. wniesiono o stwierdzenie niezgodności art. 246 w zw. z art. 459 § 2 ustawy z dnia 6 czerwca 1997 r. – Kodeks postępowania karnego (Dz. U. Nr 89, poz. 555 ze zm.) z art. 41, art. 50 i art. 54 Konstytucji.

Skarga konstytucyjna została oparta na następującym stanie faktycznym. W dniu 2 sierpnia 2004 r. skarżący został zatrzymany we własnym domu przez funkcjonariuszy Policji na podstawie przepisów ustawy o wychowaniu w trzeźwości i przeciwdziałaniu alkoholizmowi. Na zatrzymanie skarżący złożył zażalenie, jednak postanowieniem z 10 czerwca 2005 r. Sąd Rejonowy dla Łodzi – Widzewa w Łodzi w II Wydziale Karnym uznał zatrzymanie za zasadne, legalne i prawidłowo przeprowadzone.

Skarżący zarzucił w skardze konstytucyjnej, że w niniejszej sprawie naruszona została jego nietykalność i wolność osobista, nienaruszalność mieszkania oraz wolność wyrażania poglądów, polegające na ograniczeniu możliwości odwołania się od czynności zatrzymania jedynie do sądu rejonowego. Zdaniem skarżącego zaskarżony przepis art. 246 k.p.k. nie gwarantuje dostatecznej ochrony wskazanym prawom konstytucyjnym skarżącego, nie przewiduje bowiem odwołania od postanowienia sądu rejonowego do sądu okręgowego.

Zarządzeniem sędziego Trybunału Konstytucyjnego pełnomocnik skarżącego został wezwany do uzupełnienia braków skargi konstytucyjnej, m.in. poprzez dokładne określenie sposobu naruszenia wskazanych konstytucyjnych prawa i wolności skarżącego. W nadesłanym w odpowiedzi piśmie procesowym pełnomocnik skarżącego wskazał na uzasadnienie zawarte w skardze konstytucyjnej. Uznał ponadto, że naruszenie praw i wolności zawartych w art. 50 i art. 54 Konstytucji jest konsekwencją niezasadnego zastosowania zatrzymania, które dokonane zostało przy naruszeniu prawa.

Trybunał Konstytucyjny zważył, co następuje:

Zgodnie z art. 79 ust. 1 Konstytucji warunkiem merytorycznego rozpoznania skargi konstytucyjnej jest wykazanie przez skarżącego, iż w związku z wydaniem przez organ władzy publicznej ostatecznego orzeczenia na podstawie zakwestionowanego w skardze aktu normatywnego, doszło do naruszenia przysługujących skarżącemu praw lub wolności o charakterze konstytucyjnym. Uprawdopodobnienie przez skarżącego naruszenia jego praw lub wolności jest zatem przesłanką konieczną dla uznania dopuszczalności skargi konstytucyjnej. W tym stanie rzeczy Trybunał Konstytucyjny zobowiązany był zbadać, czy istotnie w niniejszej sprawie doszło do naruszenia wskazanych przez skarżącego praw konstytucyjnych. Przekonanie skarżącego, że poprzez zastosowanie zaskarżonych przepisów art. 246 w zw. z art. 459 § 2 k.p.k. doszło do naruszenia nietykalności i wolności osobistej, nienaruszalności mieszkania oraz wolności wyrażania poglądów, o których mowa w art. 41, art. 50 i art. 54 Konstytucji jest jednak oczywiście niezasadne.

Jak wynika z treści skargi konstytucyjnej zarzuty skarżącego związane są z pozbawieniem go możliwości odwołania się od orzeczenia sądu rejonowego w przedmiocie prawidłowości czynności zatrzymania do sądu drugiej instancji. Wynika z tego jednoznacznie, że zarzuty mają w istocie charakter proceduralny i dotyczą takiego ukształtowania reguł postępowania, w którym od postanowienia w przedmiocie prawidłowości zatrzymania policyjnego nie przysługuje środek odwoławczy. Tak sformułowane zarzuty mogłyby być jedynie podstawą kontroli w zakresie przepisów Konstytucji wskazujących na prawo do odpowiedniego ukształtowania procedury postępowania przed sądem, o których mowa m.in. w art. 45 ust. 1 Konstytucji. Zarzuty te nie mogą zaś uprawdopodobnić naruszenia art. 41, art. 50 i art. 54 Konstytucji.

Zgodnie z ar 41 ust. 1 Konstytucji każdemu zapewnia się nietykalność osobistą i wolność osobistą. Pozbawienie lub ograniczenie wolności może nastąpić tylko na zasadach i w trybie określonych w ustawie (zob. wyrok TK z 11 czerwca 2002 r., sygn. SK 5/02, OTK ZU nr 4/A/2002, poz. 41). Skarżący nie wskazuje i nie uzasadnia innego związku między standardami ochrony nietykalności i wolności osobistej jednostki ustalonymi w Konstytucji a zaskarżonymi przepisami niż brak możliwości dwuinstancyjnej kontroli zatrzymania policyjnego, do którego art. 41 Konstytucji nie znajduje zastosowania. Brak jest również związku między tak stawianym zarzutem a gwarancją nienaruszalności mieszkania, o której mowa w art. 50 Konstytucji, oraz wolnością wyrażania poglądów, wskazaną w art. 54 ust. 1 Konstytucji. Podsumowując, brak jest w sposób oczywisty związku treściowego miedzy formułowanym przez skarżącego zarzutem a wskazanymi wzorcami kontroli. Prowadzi to do wniosku, że art. 41, art. 50 i art. 54 Konstytucji nie są adekwatnymi wzorcami oceny zgodności wskazanych przepisów ustawy z konstytucją i uniemożliwiają nadanie biegu skardze konstytucyjnej.

Zauważyć należy także, że skarżący pomimo wezwania zarządzeniem sędziego Trybunału Konstytucyjnego nie określił, poza ogólnymi odwołaniami do treści wskazanych wzorców kontroli, sposobu naruszenia praw i wolności określonych w art. 41, art. 50 i art. 54 Konstytucji, co na podstawie przepisów art. 49 w związku z art. 36 ust. 2 ustawy o Trybunale Konstytucyjnym stanowi samoistną podstawę odmowy nadania biegu skardze konstytucyjnej.

Stwierdzić należy ponadto, że wskazany w uzupełnieniu braków skargi konstytucyjnej zarzut naruszenia praw i wolności zawartych w art. 50 i art. 54 Konstytucji, polegający w przekonaniu skarżącego nie niezasadnym zastosowaniu zatrzymania, nie może być przedmiotem oceny Trybunału Konstytucyjnego. Zgodnie z art. 79 ust. 1 Konstytucji przedmiotem skargi konstytucyjnej może być ustawa lub inny akt normatywny, na podstawie którego sąd lub organ administracji publicznej orzekł ostatecznie o jego wolnościach lub prawach albo o jego obowiązkach określonych w Konstytucji. Oznacza to, że przesłanką rozpoznania skargi konstytucyjnej nie może być sposób zastosowania wskazanego w skardze konstytucyjnej przepisu, z którym nie zgadza się skarżący.

W tym stanie rzeczy należało odmówić nadania dalszego biegu skardze konstytucyjnej.