W skardze konstytucyjnej […] z o.o. (dalej: skarżąca), reprezentowanej przez pełnomocników z wyboru, złożonej 30 stycznia 2023 r. (data nadania), zakwestionowano zgodność art. 106a ust. 3a ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Prawo bankowe (Dz. U. z 2022 r. poz. 2324, ze zm.) z art. 2 oraz art. 64 ust. 1 i 2 w związku z art. 31 ust. 3 Konstytucji, ewentualnie zgodność art. 106a ust. 3a tej ustawy w zakresie, w jakim: a) pozwala prokuratorowi na dokonanie blokady środków na rachunku bankowym na podstawie przesłanki „wykorzystywania działalności banku dla celów mających związek z przestępstwem lub przestępstwem skarbowym”; b) nie formułuje kryteriów branych pod uwagę przez prokuratora przy określaniu zakresu, sposobu i terminu wstrzymania transakcji lub blokady środków na rachunku bankowym; c) uprawnia do dokonania blokady środków na rachunku bankowym w nielimitowanej wysokości, na okres do 6 miesięcy – z art. 2 oraz art. 64 ust. 1 i 2 w związku z art. 31 ust. 3 Konstytucji.

Postanowieniem z 19 lipca 2023 r. Trybunał Konstytucyjny odmówił nadania skardze konstytucyjnej dalszego biegu na podstawie art. 61 ust. 4 pkt 2 ustawy z dnia 30 listopada 2016 r. o organizacji i trybie postępowania przed Trybunałem Konstytucyjnym (Dz. U. z 2019 r. poz. 2393; dalej: u.o.t.p.TK). Skarżąca, mimo wezwania, nie usunęła bowiem braków formalnych skargi konstytucyjnej w części dotyczącej doręczenia czterech, poświadczonych za zgodność z oryginałem kopii postanowienia Prokuratury Okręgowej w S. z 29 września 2022 r. ([…]). Trybunał przypomniał, iż załączone do skargi rozstrzygnięcia, o których mowa w art. 53 ust. 2 pkt 2 u.o.t.p.TK, stanowią dla Trybunału podstawę do (istotnej z perspektywy abstrakcyjno-konkretnego charakteru skargi) oceny wskazanego w niej sposobu naruszenia konstytucyjnych wolności lub praw skarżącego w sprawie, której skarga konstytucyjna dotyczy (art. 53 ust. 1 pkt 2 u.o.t.p.TK).

W piśmie z 31 lipca 2023 r. (data nadania) skarżąca wniosła zażalenie na postanowienie Trybunału Konstytucyjnego o odmowie nadania skardze konstytucyjnej dalszego biegu. W uzasadnieniu wskazała, że przedłożenie Trybunałowi postanowienia Prokuratury Okręgowej w S. z 29 września 2022 r. nie jest konieczne dla spełnienia wymagań formalnych skargi konstytucyjnej. Nie jest też możliwe z uwagi na niedoręczenie skarżącej tego postanowienia oraz niemożność zapoznania się z aktami sprawy karnej. Zdaniem skarżącej wskazane postanowienie mogło zostać dołączone do skargi również w formie niebędącej dokumentem urzędowym.

Trybunał Konstytucyjny zważył, co następuje:

Zgodnie z art. 61 ust. 5 ustawy z dnia 30 listopada 2016 r. o organizacji i trybie postępowania przed Trybunałem Konstytucyjnym (Dz. U. z 2019 r. poz. 2393; dalej: u.o.t.p.TK), skarżącemu przysługuje prawo wniesienia zażalenia na postanowienie Trybunału Konstytucyjnego o odmowie nadania skardze konstytucyjnej dalszego biegu. Trybunał w składzie trzech sędziów rozpatruje zażalenie na posiedzeniu niejawnym (art. 37 ust. 1 pkt 3 lit. c w związku z art. 61 ust. 5-8 u.o.t.p.TK).

Podniesione w zażaleniu skarżącej zarzuty nie podważają podstaw odmowy nadania skardze konstytucyjnej dalszego biegu.

Zgodnie z art. 53 ust. 2 pkt 1-2 u.o.t.p.TK, do skargi konstytucyjnej dołącza się wyrok, decyzję lub inne rozstrzygnięcie wydane na podstawie przepisu, o którym mowa w art. 53 ust. 1 pkt 1 u.o.t.p.TK oraz wyroki, decyzje lub inne rozstrzygnięcia potwierdzające wyczerpanie drogi prawnej, o której mowa w art. 77 ust. 1 u.o.t.p.TK. Dlatego na podstawie art. 61 ust. 3 u.o.t.p.TK skarżąca została wezwana do usunięcia braków formalnych złożonej skargi m.in. przez doręczenie czterech poświadczonych za zgodność z oryginałem kopii postanowienia Prokuratury w S. z 29 września 2022 r. ([…]). Orzeczenie to zostało bowiem uchylone postanowieniem Prokuratury Okręgowej z 14 października 2022 r., utrzymanym w mocy postanowieniem Sądu Okręgowego w K. z 15 listopada 2022 r. (sygn. akt […]), wskazanym w skardze jako ostateczne orzeczenie o konstytucyjnych wolnościach lub prawach skarżącej w rozumieniu art. 79 ust. 1 Konstytucji i art. 77 ust. 1 u.o.t.p.TK. Jest więc orzeczeniem wydanym w sprawie, której skarga konstytucyjna dotyczy. Pozostaje również w bezpośrednim związku ze wskazanym w skardze zakresem zaskarżenia (art. 67 u.o.t.p.TK) oraz sposobem naruszenia konstytucyjnych wolności i praw skarżącej (art. 53 ust. 1 pkt 2 u.o.t.p.TK). Trafnie zatem wskazano w uzasadnieniu zaskarżonego postanowienia Trybunału, iż rozstrzygnięcia załączane do skargi konstytucyjnej stanowią zindywidualizowane i skonkretyzowane akty zastosowania określonych norm prawnych w konkretnej sprawie, uprawniające skarżącego, po wyczerpaniu przez niego drogi prawnej oraz po spełnieniu innych określonych wymogów, do zakwestionowania konstytucyjności tych norm w postępowaniu w trybie skargi konstytucyjnej. W tym stanie rzeczy skarżący, reprezentowany w postępowaniu przed Trybunałem Konstytucyjnym przez adwokata lub radcę prawnego, powinien w wykonaniu wymogu określonego w art. 53 ust. 2 pkt 2 u.o.t.p.TK, załączone do skargi konstytucyjnej wyroki, decyzje lub inne rozstrzygnięcia wydane w sprawie, której skarga dotyczy, przedłożyć w formie dokumentu urzędowego, który z mocy art. 244 ustawy z dnia 17 listopada 1964 r. – Kodeks postępowania cywilnego (Dz. U. Nr 43, poz. 296, ze zm.; dalej: k.p.c.), stosowanego na zasadzie art. 36 u.o.t.p.TK, stanowi dowód tego, co zostało w nim urzędowo zaświadczone. Jednak na podstawie art. 129 § 3 k.p.c. w związku z art. 36 u.o.t.p.TK i art. 44 ust. 1 u.o.t.p.TK skarżący może zamiast oryginału, złożyć odpis dokumentu, jeżeli jego zgodność z oryginałem została poświadczona przez notariusza albo przez występującego w sprawie pełnomocnika strony będącego adwokatem lub radcą prawnym. Poświadczenie dokumentu za zgodność z oryginałem nadaje mu z mocy art. 129 § 3 k.p.c. w związku z art. 36 u.o.t.p.TK, charakter dokumentu urzędowego, spełniającego wymóg formalny skargi konstytucyjnej określony w art. 53 ust. 2 pkt 2 u.o.t.p.TK. Okoliczności te powodują bezpodstawność podniesionego w zażaleniu zarzutu, dotyczącego dopuszczalności załączenia do skargi konstytucyjnej orzeczeń, o których mowa w art. 53 ust. 2 pkt 1-2 u.o.t.p.TK w formie innej, niż forma dokumentu urzędowego w sytuacji, w której uzyskanie ich w formie takiego dokumentu było możliwe. Na żadnym etapie postępowania przed Trybunałem skarżąca nie wskazała bowiem, by odmówiono jej doręczenia postanowienia Prokuratury Okręgowej z 29 września 2022 r., które na podstawie art. 53 ust. 2 pkt 2 u.o.t.p.TK powinna była dołączyć do składanej skargi konstytucyjnej. Oceny tej nie zmienia zarządzenie Prokuratury Okręgowej w S. z 23 stycznia 2023 r. o odmowie udostępnienia akt śledztwa pełnomocnikowi skarżącej. Skarżąca nie była bowiem zobowiązana do doręczenia Trybunałowi akt śledztwa, lecz do załączenia do skargi orzeczeń wydanych w toku postępowania zakończonego ostatecznym orzeczeniem o wskazanych w skardze jej konstytucyjnych wolnościach lub prawach, a więc orzeczeń potwierdzających wyczerpanie drogi prawnej w rozumieniu art. 53 ust. 2 pkt 2 u.o.t.p.TK. Skarżąca nie wystąpiła o doręczenie wymaganego postanowienia. Nie wykazała tym samym, iż dołączenie do skargi wymaganego postanowienia w formie dokumentu urzędowego nie było możliwe.

W tym stanie rzeczy wniesione zażalenie nie podważyło podstaw odmowy nadania skardze konstytucyjnej dalszego biegu, dlatego Trybunał Konstytucyjny postanowił jak w sentencji.