Powiat Moniecki (dalej: wnioskodawca), reprezentowany przez ustanowionego w sprawie pełnomocnika, 14 października 2021 r. (data nadania) wystąpił do Trybunału Konstytucyjnego z wnioskiem przytoczonym w komparycji niniejszego postanowienia.

Zarządzeniem Prezesa Trybunału Konstytucyjnego z 1 grudnia 2021 r. (doręczonym pełnomocnikowi 6 grudnia 2021 r.) wnioskodawca został wezwany do usunięcia braków formalnych wniosku przez podanie podstawy prawnej działania wnioskodawcy (wraz z czterema kopiami) a także uzasadnienie, z powołaniem przepisu prawa, że kwestionowany we wniosku przepis dotyczy spraw objętych zakresem działania wnioskodawcy (wraz z czterema kopiami) oraz doręczenie trzech odpisów wniosku wraz z załącznikami.

Pismem z 13 grudnia 2021 r. (data nadania) wnioskodawca ustosunkował się do powołanego zarządzenia i usunął wskazane braki formalne wniosku.

Trybunał Konstytucyjny zważył, co następuje:

1. Zgodnie z art. 61 ust. 1 ustawy z dnia 30 listopada 2016 r. o organizacji i trybie postępowania przed Trybunałem Konstytucyjnym (Dz. U. z 2019 r. poz. 2393; dalej: u.o.t.p.TK) wniosek złożony przez podmiot, o którym mowa w art. 191 ust. 1 pkt 3-5 Konstytucji, Prezes Trybunału kieruje do wyznaczonego przez siebie sędziego Trybunału w celu wstępnego rozpoznania na posiedzeniu niejawnym. Trybunał bada, czy wniosek spełnia wymagania przewidziane w art. 47 i art. 48 u.o.t.p.TK, a w szczególności, czy zaskarżony akt normatywny dotyczy spraw objętych zakresem działania wnioskodawcy (art. 191 ust. 1 pkt 3-5 w związku z art. 191 ust. 2 Konstytucji).

2. W rozpatrywanej sprawie z wnioskiem do Trybunału Konstytucyjnego wystąpił Powiat Moniecki, który – stosownie do art. 48 ust. 2 pkt 1 u.o.t.p.TK – dołączył do wniosku uchwałę Rady Powiatu w Mońkach nr XXVI/184/21 z 20 września 2021 r. w sprawie wystąpienia z wnioskiem do Trybunału Konstytucyjnego.

Zgodnie z art. 9 ust. 1 ustawy z dnia 5 czerwca 1998 r. o samorządzie powiatowym (Dz. U. z 2022 r. poz. 1526; dalej: u.s.p.) rada powiatu jest organem stanowiącym i kontrolnym powiatu. Uchwała Rady Powiatu w Mońkach została zatem podjęta przez organ stanowiący jednostki samorządu terytorialnego, o którym mowa w art. 191 ust. 1 pkt 3 Konstytucji i wyraża wolę wystąpienia z wnioskiem do Trybunału Konstytucyjnego (§ 1). Uchwała określa przedmiot i wzorce kontroli (§ 1), które są tożsame z zakresem zaskarżenia wyznaczonym w złożonym wniosku. Upoważnia także Zarząd Powiatu w Mońkach do udzielenia pełnomocnictwa do sporządzenia wniosku i zastępowania Powiatu Monieckiego przed Trybunałem Konstytucyjnym adwokat Beacie Patolecie (§ 2).

W związku z powyższym Trybunał Konstytucyjny stwierdza, że wniosek o zbadanie konstytucyjności zakwestionowanego przepisu pochodzi od uprawnionego podmiotu (art. 191 ust.1 pkt 3 Konstytucji).

3. Stosownie do art. 191 ust. 2 Konstytucji organy stanowiące jednostek samorządu terytorialnego są uprawnione do wystąpienia z wnioskiem, jeżeli kwestionowany przez nie akt normatywny dotyczy spraw objętych ich zakresem działania. W związku z tym art. 48 ust. 1 pkt 1 u.o.t.p.TK wymaga, aby wnioskodawca – powołując przepis prawa lub statutu – uzasadnił, że kwestionowany akt normatywny lub jego część dotyczy spraw objętych zakresem jego działania.

Wnioskodawca, wypełniając obowiązek wykazania, że zakwestionowany we wniosku § 3 rozporządzenia Ministra Edukacji Narodowej z dnia 16 grudnia 2010 r. w sprawie sposobu podziału części oświatowej subwencji ogólnej dla jednostek samorządu terytorialnego w roku 2011 (Dz. U. Nr 249, poz. 1659) dotyczy spraw objętych jego zakresem działania powołał art. 4 ust. 1 u.s.p., zgodnie z którym powiat wykonuje określone ustawami zadania publiczne o charakterze ponadgminnym w zakresie m.in. edukacji publicznej (art. 4 ust. 1 pkt 1 u.s.p.). Następnie wnioskodawca powołał art. 8 ust. 16 ustawy z dnia 14 grudnia 2016 r. – Prawo oświatowe (Dz. U. z 2021 r. poz. 1082, ze zm.), zgodnie z którym zakładanie i prowadzenie publicznych szkół podstawowych specjalnych, szkół ponadpodstawowych, w tym integracyjnych oraz z oddziałami integracyjnymi lub specjalnymi, szkół sportowych i mistrzostwa sportowego oraz placówek wymienionych w art. 2 pkt 3-8, z wyjątkiem szkół i placówek o znaczeniu regionalnym i ponadregionalnym, należy do zadań własnych powiatu. Podkreślił jednocześnie, że w okresie, który dotyczył subwencji za rok 2011, „młodzieżowe ośrodki wychowawcze i młodzieżowe ośrodki socjoterapii funkcjonowały w systemie oświaty na podstawie art. 2 pkt 5 ustawy z dnia 7 września 1991 roku o systemie oświaty (Dz. U. z 2004 r. Nr 256, poz. 2572 ze zm.). Przepisy art. 5 ust. 5a ustawy o systemie oświaty określały, że zakładanie i prowadzenie publicznych placówek, o których mowa w art. 2 pkt 5 ustawy, m.in. młodzieżowych ośrodków wychowawczych i młodzieżowych ośrodków socjoterapii, jest zadaniem własnym powiatu. (…) Podstawą prawną przyznania Powiatowi Monieckiemu subwencji ogólnej jest natomiast ustawa z dnia 13 listopada 2003 roku o dochodach jednostek samorządu terytorialnego (Dz. U. z 2003 roku Nr 203 poz. 1966, ze zm.). Natomiast kwestie podziału subwencji określały przepisy rozporządzenia Ministra Edukacji Narodowej z dnia 16 grudnia 2010 roku w sprawie sposobu podziału części oświatowej subwencji ogólnej dla jednostek samorządu terytorialnego w roku 2011” (s. 3-4 pisma procesowego). Wnioskodawca podkreślił, że kwestionowany § 3 rozporządzenia Ministra Edukacji Narodowej z dnia 16 grudnia 2010 r. „jest objęty zakresem działania wnioskodawcy, bowiem zadaniem własnym powiatu jest prowadzenie młodzieżowych ośrodków wychowawczych oraz młodzieżowych ośrodków socjoterapii (zarówno na podstawie obowiązującej w 2011 roku ustawy o systemie oświaty, jak również obowiązującej obecnie ustawy – Prawo oświatowe). Na prowadzenie młodzieżowych ośrodków socjoterapii powiat otrzymuje subwencję ogólną, która następnie podlega rozliczeniu” (s. 4 pisma procesowego).

Trybunał Konstytucyjny stwierdza, że Powiat Moniecki wykazał, że § 3 rozporządzenia Ministra Edukacji Narodowej z dnia 16 grudnia 2010 r. w zakresie wskazanym we wniosku dotyczy spraw objętych jego zakresem działania (art. 191 ust. 1 pkt 3 w związku z art. 191 ust. 2 Konstytucji w związku z art. 48 ust. 1 pkt 1 u.o.t.p.TK).

4. Trybunał uznaje, że wnioskodawca prawidłowo określił przedmiot oraz wzorce kontroli, a także uzasadnił sformułowane we wniosku zarzuty (art. 47 ust. 1 pkt 4-6 i ust. 2 u.o.t.p.TK).

5. Mając na uwadze, że wniosek spełnia wymagania przewidziane w u.o.t.p.TK, na podstawie art. 61 ust. 2 u.o.t.p.TK, należało postanowić jak w sentencji.