W skierowanej 23 stycznia 2001 r. do Trybunału Konstytucyjnego skardze konstytucyjnej pełnomocnik skarżącej Janiny S. zakwestionował zgodność art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy – Przepisy wprowadzające ustawę o samorządzie terytorialnym i ustawę o pracownikach samorządowych (dalej: przepisy wprowadzające) z art. 2 i art. 77 Konstytucji RP. Jako ostateczne orzeczenie, wydane w sprawie skarżącej na podstawie zakwestionowanego przepisu ustawy, wskazano w skardze konstytucyjnej postanowienie Naczelnego Sądu Administracyjnego z 24 października 2000 r. (sygn. II SA, Kr 2190/00), którym odrzucono wniosek skarżącej o wznowienie postępowania.

Skarga sformułowana została w związku z następującym stanem faktycznym. Decyzją Kierownika Urzędu Rejonowego w Krakowie z 20 stycznia 1992 r. odmówiono skarżącej przyznania określonej nieruchomości w Krakowie z jednoczesnym zaliczeniem na poczet ceny jej nabycia wartości tzw. mienia zabużańskiego. Powyższe rozstrzygnięcie utrzymał w mocy decyzją z 30 marca 1992 r. Wojewoda Krakowski. Wyrokiem z 23 października 1992 r. (sygn. SA, Kr 1320/92) Naczelny Sąd Administracyjny uchylił obydwie opisane wyżej decyzje administracyjne, wskazując jednocześnie, iż komunalizacja wnioskowanej przez skarżącą nieruchomości spowodowała bezprzedmiotowość postępowania przed organami administracji, skutkującą koniecznością jego umorzenia.

Opisanym wyżej postanowieniem z 24 października 2000 r. Naczelny Sąd Administracyjny odrzucił wniosek skarżącej o wznowienie postępowania zakończonego wyrokiem NSA z 23 października 1992 r. Sąd uznał, że w sprawie nie została spełniona żadna z przesłanek wznowienia postępowania przewidzianych w przepisach kodeksu postępowania cywilnego.

Uzasadniając zarzut postawiony w skardze konstytucyjnej stwierdzono, że przewidziana w art. 5 ust. 1 pkt 1 przepisów wprowadzających komunalizacja mienia ogólnonarodowego uniemożliwiła realizację przepisów ustawy z 29 kwietnia 1985 r. o gospodarce gruntami i wywłaszczaniu nieruchomości, dotyczących zaspokojenia roszczeń majątkowych skarżącej z tytułu pozostawionego “mienia zabużańskiego”.

Trybunał Konstytucyjny zważył, co następuje:

Zgodnie z art. 79 ust. 1 Konstytucji przedmiotem skargi uczynić można ustawę lub inny akt normatywny, na podstawie którego sąd bądź organ administracji publicznej orzekł ostatecznie o konstytucyjnych prawach, wolnościach albo obowiązkach skarżącego. Konkretyzujący warunki korzystania ze skargi konstytucyjnej art. 46 ust. 1 ustawy o Trybunale Konstytucyjnym przewiduje, iż skarga może być wniesiona po wyczerpaniu drogi prawnej, o ile droga ta jest przewidziana, w ciągu 3 miesięcy od doręczenia skarżącemu prawomocnego wyroku, ostatecznej decyzji lub innego ostatecznego rozstrzygnięcia.

W świetle powyższych unormowań nie ulega więc wątpliwości, iż przedmiotem skargi uczynić można tylko taki przepis, który stanowił normatywną podstawę ostatecznego orzeczenia wydanego w sprawie skarżącego, naruszającego przysługujące skarżącemu konstytucyjne prawa lub wolności. Od doręczenia skarżącemu takiego orzeczenia rozpoczyna też bieg 3-miesięczny termin do wystąpienia w danej sprawie ze skargą konstytucyjną.

Uwzględniając opisany wyżej przebieg postępowania w sprawie skarżącej uznać należy, iż orzeczeniem spełniającym wskazane wyżej wymogi był wyrok Naczelnego Sądu Administracyjnego z 23 października 1992 r., doręczony skarżącej – zgodnie z wyjaśnieniem pełnomocnika zawartym w piśmie z 23 stycznia 2001 r. – “około 25 listopada 1992 r.” Biorąc tę okoliczność pod uwagę stwierdzić więc należy, iż w sprawie nie została spełniona przesłanka opisana w art. 46 ust. 1 ustawy o Trybunale Konstytucyjnym, związana z wymogiem wystąpienia ze skargą w terminie 3 miesięcy od dnia doręczenia skarżącej ostatecznego orzeczenia, wydanego na podstawie kwestionowanego przepisu.

Należy przy tym podkreślić, iż wbrew stanowisku przyjętemu w skardze, waloru ostatecznego orzeczenia, o którym mowa w art. 79 ust. 1 Konstytucji nie wykazuje postanowienie Naczelnego Sądu Administracyjnego z 24 października 2000 r., odrzucające wniosek skarżącej o wznowienie postępowania. Zakwestionowany w skardze konstytucyjnej art. 5 ust. 1 pkt 1 przepisów wprowadzających nie stanowił bowiem podstawy normatywnej dla tego orzeczenia. Postępowanie, które w ocenie skarżącej doprowadziło do naruszenia jej konstytucyjnych praw, zakończone zostało wyrokiem Naczelnego Sądu Administracyjnego z 23 października 1992 r., zaś rozstrzygnięcie odmawiające wznowienia postępowania nie powodowało ukształtowania sytuacji prawnej skarżącej w zakresie powoływanych w skardze konstytucyjnych wolności bądź praw.

Niezależnie od powyższej okoliczności, samoistnie przesądzającej o niedopuszczalności nadania niniejszej skardze dalszego biegu stwierdzić należy, iż skarżąca nie wskazała również sposobu, w jaki kwestionowany przepis narusza prawa określone w art. 2 i art. 77 Konstytucji. W ocenie Trybunału Konstytucyjnego zasadnicze wątpliwości wzbudza bowiem wskazywanie na związek, jaki zachodzić miałby pomiędzy zagadnieniem komunalizacji mienia a konstytucyjnym prawem do wynagrodzenia szkody wyrządzonej niezgodnym z prawem działaniem organów władzy publicznej. Zmiana podmiotu własności określonych składników mienia państwowego nie prowadzi bowiem do wyłączenia możliwości dochodzenia roszczeń majątkowych związanych z pozostawionym “mieniem zabużańskim”, modyfikując jedynie sposób i formę ich realizacji.

Biorąc powyższe pod uwagę, działając na podstawie art. 49 w zw. z art. 36 ust. 3 ustawy o Trybunale Konstytucyjnym (Dz.U. Nr 102, poz. 643 ze zm.), orzeka się jak w sentencji.