W skardze konstytucyjnej pana Jacka B. z 4 sierpnia 1999 r. zarzucono, iż art. 55 § 1 w związku z art. 330 § 1 i 2 ustawy z dnia 6 czerwca 1997 r. – Kodeks postępowania karnego (Dz.U. Nr 89, poz. 555) jest niezgodny z art. 2, art. 31 ust. 3, art. 45 ust. 1 oraz art. 77 ust. 2 Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej. Zdaniem skarżącego, zakwestionowana regulacja uniemożliwia mu realizację powszechnego prawa do sądu przez to, iż ogranicza prawo pokrzywdzonego do samodzielnego wniesienia aktu oskarżenia w sprawie o czyn ścigany z oskarżenia publicznego.

Ponadto w skardze konstytucyjnej zarzucono, iż art. 329 § 1 ustawy z dnia 6 czerwca 1997 r. – Kodeks postępowania karnego (Dz.U. Nr 89, poz. 555) jest niezgodny z art. 31 ust. 3, art. 78 oraz art. 176 ust. 2 Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej. Zdaniem skarżącego regulacja ta, wyłączając możliwość wniesienia zażalenia na postanowienie sądu badającego zasadność decyzji podjętych przez prokuratora w postępowaniu przygotowawczym narusza zasadę dwuinstancyjności postępowania sądowego oraz prawo strony do zaskarżania orzeczeń sądu wydanych w pierwszej instancji.

Skarżący wskazał, iż postanowieniem z dnia 2 listopada 1998 r. Prokurator Prokuratury Rejonowej dla W.-Ś. umorzył postępowanie karne w sprawie przekroczenia uprawnień przez Przewodniczącego Komisji Dyscyplinarnej dla Nauczycieli Akademickich Politechniki w W., polegającego na odmowie dopuszczenia do udziału w prowadzonym postępowaniu dyscyplinarnym zawodowego adwokata ustanowionego przez skarżącego na swojego obrońcę w tym postępowaniu. Postanowieniem z 26 maja 1999 r. (sygn. akt II Ko 1 8/99) Sąd Rejonowy dla W.-Ś. utrzymał w mocy zaskarżone postanowienie Prokuratora Prokuratury Rejonowej dla W.-Ś. z 2 listopada 1998 r.

Postanowieniem z 22 listopada 1999 r. Trybunał Konstytucyjny odmówił nadania dalszego biegu skardze konstytucyjnej stwierdzając, iż zakwestionowany w niej art. 55 § 1 w związku z art. 330 § 1 i 2 kodeksu postępowania karnego nie stanowił podstawy wydania postanowienia Prokuratora Prokuratury Rejonowej dla W.-Ś. z 26 maja 1999 r., które skarżący wskazał jako orzeczenie o przysługujących mu prawach konstytucyjnych. Oceniając natomiast zarzuty odniesione w skardze konstytucyjnej w stosunku do art. 329 § 1 kodeksu postępowania karnego Trybunał Konstytucyjny uznał, iż mają one oczywiście bezzasadny charakter.

2 grudnia 1999 r. skarżący złożył zażalenie na to postanowienie Trybunału Konstytucyjnego w zakresie obejmującym art. 55 § 1 oraz art. 330 § 1 i 2 kodeksu postępowania karnego. W zażaleniu tym skarżący uznał za błędny pogląd Trybunału Konstytucyjnego wyrażony w uzasadnieniu tego postanowienia, iż zakwestionowane regulacje prawne ograniczają tylko zakres wyłączności inicjowania postępowania karnego przed sądem przez uprawnione do tego organy władzy publicznej, w szczególności przez prokuratora. Skarżący podniósł, iż w istocie chodzi o prawo wniesienia samoistnego aktu oskarżenia przez oskarżyciela posiłkowego (pokrzywdzonego) w sytuacji odmowy wniesienia aktu oskarżenia przez monopol prokuratorski. Zdaniem skarżącego nie uchylając postanowienia prokuratora o umorzeniu postępowania przygotowawczego, co wynikać ma a contrario ze zdania pierwszego art. 330 § 1 kpk, sąd przesądza jednocześnie o zamknięciu skarżącemu drogi sądowej do samodzielnego dochodzenia swych roszczeń w postępowaniu karnym. Ponadto skarżący stwierdził, iż rozstrzygnięciem, które zamknęło mu drogę do rozsądzenia przedstawionych przez niego zarzutów przez sąd w postępowaniu karnym było postanowienie Prokuratora Prokuratury Rejonowej W.-Ś. z 3 listopada 1998 r. o umorzeniu postępowania przygotowawczego.

Trybunał Konstytucyjny zważył, co następuje.

Podstawę odmowy nadania dalszego biegu skardze konstytucyjnej stanowił brak merytorycznego związku pomiędzy zakwestionowanymi w skardze konstytucyjnej regulacjami kodeksu postępowania karnego a wskazanymi w tej skardze rozstrzygnięciami organów władzy publicznej, w szczególności postanowieniem Prokuratora Prokuratury Rejonowej dla W.-Ś. z 2 listopada 1998 r. oraz postanowieniem Sądu Rejonowego dla W.-Ś. z 26 maja 1999 r. Orzeczenia te nie zostały bowiem wydane na podstawie przepisów, które uczyniono przedmiotem skargi konstytucyjnej, co zgodnie z art. 79 ust. 1 Konstytucji RP stanowi warunek merytorycznego rozpoznania zarzutów przedstawionych w skardze.

W zażaleniu skarżący nie odniósł się do tych podstaw odmowy nadania dalszego biegu skardze konstytucyjnej. Wbrew sugestiom skarżącego art. 330 § 1 zd. 1 kodeksu postępowania karnego nawet a contrario nie stanowił podstawy wydania wskazanego w skardze konstytucyjnej postanowienia sądu rejonowego. Przepis ten bowiem nie określa kompetencji kontrolnych sądu w stosunku do postanowienia prokuratora o umorzeniu postępowania przygotowawczego, określa natomiast obowiązki sądu w sytuacji, gdy postanowienie takie uzna za błędne i je uchyli. Uzasadniając odmowę nadania dalszego biegu skardze konstytucyjnej, Trybunał Konstytucyjny wyraźnie zresztą wskazał, z jakich regulacji kodeksu postępowania karnego owe kontrolne kompetencje wynikają. Także tych ustaleń Trybunału Konstytucyjnego skarżący nie zakwestionował w przedłożonym zażaleniu.

Biorąc pod uwagę powyższe okoliczności należało uznać za zasadne postanowienie Trybunału Konstytucyjnego z 22 listopada 1999 r. i nie uwzględniać zażalenia złożonego na to postanowienie.