Proszę czekać trwa pobieranie danych
Rodzaj orzeczenia Postanowienie - umorzenie
Data 28 października 2015
Dotyczy Ustawa o grach hazardowych; proces ustawodawczy; obowiązek notyfikacji przepisów technicznych przez Komisję Europejską
Miejsce publikacji
OTK ZU 9A/2015, poz. 160
Pobierz orzeczenie w formacie doc

Pobierz [85 KB]
Postanowienie z dnia 28 października 2015 r. sygn. akt P 105/15
przewodniczący: Zbigniew Cieślak
sprawozdawca: Marek Kotlinowski
Komparycja
Tenor
postanawia
Uzasadnienie
I - część historyczna
II - uzasadnienie prawne
Rodzaj orzeczenia Postanowienie - umorzenie
Data 28 października 2015
Dotyczy Ustawa o grach hazardowych; proces ustawodawczy; obowiązek notyfikacji przepisów technicznych przez Komisję Europejską
Miejsce publikacji
OTK ZU 9A/2015, poz. 160

160/9A/2015

POSTANOWIENIE
z dnia 28 października 2015 r.
Sygn. akt P 105/15

Trybunał Konstytucyjny w składzie:

Zbigniew Cieślak - przewodniczący
Stanisław Biernat
Maria Gintowt-Jankowicz
Marek Kotlinowski - sprawozdawca
Marek Zubik,
po rozpoznaniu, na posiedzeniu niejawnym w dniu 28 października 2015 r., pytania prawnego Sądu Rejonowego w Nakle nad Notecią (dawniej: Sąd Rejonowy w Szubinie, VI Zamiejscowy Wydział Karny z siedzibą w Nakle nad Notecią):
czy uchwalenie ustawy z dnia 19 listopada 2009 r. o grach hazardowych (Dz. U. Nr 201, poz. 1540, ze zm.) w zakresie, w jakim zawiera ona przepisy techniczne w rozumieniu dyrektywy 98/34/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 22 czerwca 1998 r. ustanawiającej procedurę udzielania informacji w dziedzinie norm i przepisów technicznych oraz zasad dotyczących usług społeczeństwa informacyjnego (Dz. Urz. UE L 204 z 21.07.1998, s. 37, ze zm.), w szczególności art. 6 ust. 1 i art. 14 ust. 1 tej ustawy, z naruszeniem obowiązku notyfikacji wynikającego z tej dyrektywy oraz rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 23 grudnia 2002 r. w sprawie sposobu funkcjonowania krajowego systemu notyfikacji norm i aktów prawnych (Dz. U. Nr 239, poz. 2039), jest zgodne z art. 2, art. 7 w związku z art. 9 Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej, z uwagi na naruszenie konstytucyjnego trybu ustawodawczego,
postanawia:
na podstawie art. 39 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 1 sierpnia 1997 r. o Trybunale Konstytucyjnym (Dz. U. Nr 102, poz. 643, z 2000 r. Nr 48, poz. 552 i Nr 53, poz. 638, z 2001 r. Nr 98, poz. 1070, z 2005 r. Nr 169, poz. 1417, z 2009 r. Nr 56, poz. 459 i Nr 178, poz. 1375, z 2010 r. Nr 182, poz. 1228 i Nr 197, poz. 1307 oraz z 2011 r. Nr 112, poz. 654) w związku z art. 134 pkt 3 ustawy z dnia 25 czerwca 2015 r. o Trybunale Konstytucyjnym (Dz. U. poz. 1064) umorzyć postępowanie.

Uzasadnienie:

I

1. Postanowieniem z 31 grudnia 2014 r. Sąd Rejonowy w Szubinie, VI Zamiejscowy Wydział Karny z siedzibą w Nakle nad Notecią wystąpił do Trybunału Konstytucyjnego z pytaniem prawnym, czy uchwalenie ustawy z dnia 19 listopada 2009 r. o grach hazardowych (Dz. U. Nr 201, poz. 1540, ze zm.; dalej: ustawa o grach hazardowych) w zakresie, w jakim zawiera ona przepisy techniczne w rozumieniu dyrektywy 98/34/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 22 czerwca 1998 r. ustanawiającej procedurę udzielania informacji w dziedzinie norm i przepisów technicznych oraz zasad dotyczących usług społeczeństwa informacyjnego (Dz. Urz. UE L 204 z 21.07.1998, s. 37, ze zm.; dalej: dyrektywa 98/34/WE), w szczególności art. 6 ust. 1 i art. 14 ust. 1 tej ustawy, z naruszeniem obowiązku notyfikacji wynikającego z tej dyrektywy oraz rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 23 grudnia 2002 r. w sprawie sposobu funkcjonowania krajowego systemu notyfikacji norm i aktów prawnych (Dz. U. Nr 239, poz. 2039; dalej: rozporządzenie z 2002 r.), jest zgodne z art. 2, art. 7 w związku z art. 9 Konstytucji, z uwagi na naruszenie konstytucyjnego trybu ustawodawczego.
Pytanie prawne zostało sformułowane w związku z rozpatrywaną przez sąd pytający sprawą osoby oskarżonej o czyn z art. 107 § 1 ustawy z dnia 10 września 1999 r. Kodeks karny skarbowy (Dz. U. z 2013 r. poz. 186, ze zm.) polegający na organizowaniu gier na automacie z naruszeniem przepisów ustawy o grach hazardowych. Rozpoznając powyższą sprawę sąd pytający powziął wątpliwość, czy uchwalenie tej ostatniej ustawy w zakresie, w jakim zawiera ona przepisy techniczne w rozumieniu dyrektywy 98/34/WE nie narusza konstytucyjnego trybu ustawodawczego. W uzasadnieniu pytania prawnego sąd pytający wskazał, że art. 91 ust. 3 Konstytucji nie daje sądom podstaw do odmowy zastosowania ustawy, która nie została – wbrew obowiązkowi ciążącemu na organach państwowych – notyfikowana Komisji Europejskiej.
Zdaniem sądu pytającego, ustawa o grach hazardowych powinna być notyfikowana Komisji Europejskiej przed jej wprowadzeniem do krajowego porządku prawnego, czego jednak bezspornie nie uczyniono. Z art. 8 ust. 1 dyrektywy 98/34/WE wynika, że państwo członkowskie ma obowiązek notyfikowania Komisji Europejskiej wszelkich projektów regulacji technicznych przed ich przyjęciem, tak aby Komisja Europejska miała możliwość oceny zgodności takich projektów z prawem unijnym. Ponadto państwo członkowskie zobowiązane jest wstrzymać się przez trzy miesiące z przyjęciem notyfikowanych przepisów, tj. do czasu zbadania sprawy przez Komisję i inne państwa. Z art. 1 pkt 1 dyrektywy 98/34/WE wynika, że obowiązek notyfikacji odnosi się do obrotu produktami, przy czym produktem w rozumieniu tej dyrektywy jest każdy wyprodukowany przemysłowo produkt lub każdy produkt rolniczy, włącznie z produktami rybnymi. Nie ulega więc wątpliwości, że produktem takim jest również automat do gier.
Zdaniem sądu, przepisy ustawy o grach hazardowych radykalnie ograniczają możliwość urządzania gier na automatach, de facto zakazując ich. Tym samym w Polsce rynek sprzedaży automatów do gier, niebędących automatami do gier zręcznościowych, został praktycznie zamknięty, co – w opinii sądu – godzi w zasadę swobody przepływu towarów. Ewentualna dalsza eksploatacja urządzeń wprowadzonych już na rynek jest możliwa jedynie po przerobieniu automatów do gier na automaty do gier zręcznościowych, co w istotny sposób zmienia właściwości produktu.
2. Prokurator Generalny w piśmie z 3 lipca 2015 r. wniósł o umorzenie postępowania na podstawie art. 39 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 1 sierpnia 1997 r. o Trybunale Konstytucyjnym (Dz. U. Nr 107, poz. 613, ze zm.; dalej: ustawa o TK).
W uzasadnieniu zajętego stanowiska Prokurator Generalny zwrócił uwagę na wyrok z 11 marca 2015 r., sygn. P 4/14 (OTK ZU nr 3/A/2015, poz. 30), w którym TK orzekł, że ustawa o grach hazardowych nie może być kontrolowana z punktu widzenia takich wzorców kontroli jak dyrektywa 98/34/WE oraz rozporządzenie z 2002 r. Dyrektywa nie ma bowiem statusu umowy międzynarodowej ratyfikowanej za zgodą ustawową, a taka tylko może być wzorcem kontroli dla ustawy. Z kolei rozporządzenie w hierarchii źródeł prawa znajduje się poniżej ustawy i stąd nie może być punktem odniesienia w procesie jej kontroli.
W związku z powyższym Prokurator Generalny stwierdził, że również w niniejszej sprawie pytanie prawne nie spełnia przesłanki przedmiotowej w zakresie, w jakim dotyczy zbadania zgodności całej ustawy o grach hazardowych z dyrektywą 98/34/WE oraz rozporządzeniem z 2002 r. Spełnia natomiast tę przesłankę w odniesieniu do oceny zgodności art. 6 ust. 1 i art. 14 ust. 1 ustawy o grach hazardowych z art. 2, art. 7 i art. 9 Konstytucji. W niniejszej sprawie zachodzi jednak – zdaniem Prokuratora Generalnego – ujemna przesłanka procesowa, która uniemożliwia merytoryczne rozpoznanie pytania prawnego. We wspomnianym wcześniej wyroku z 11 marca 2015 r., sygn. P 4/14, TK w pełnym składzie orzekł bowiem, że art. 14 ust. 1 i art. 89 ust. 1 pkt 2 ustawy o grach hazardowych są zgodne z art. 2, art. 7 w związku z art. 9 oraz art. 22 w związku z art. 31 ust. 3 Konstytucji. TK nie przesądził, czy kwestionowane przepisy mają charakter przepisów technicznych, stwierdzając jednak, że rozstrzygnięcie tej kwestii należy do kompetencji sądów. Ponadto TK stwierdził, że notyfikacji przepisów technicznych, o której mowa w dyrektywie 98/34/WE, nie stanowi elementu konstytucyjnego trybu ustawodawczego. Jest to unijna procedura, która nie ma zakotwiczenia w Konstytucji.
Prokurator Generalny uznał, że z uwagi na wspomniany wyrok o sygn. P 4/14 w niniejszej sprawie zachodzi konieczność umorzenia postępowania ze względu na zaistnienie przesłanki ne bis in idem. Podniesiony w pytaniu prawnym problem naruszenia art. 2 i art. 7 w związku z art. 9 Konstytucji przez art. 14 ust. 1 ustawy o grach hazardowych, na skutek niedochowania przy jego uchwaleniu konstytucyjnego trybu ustawodawczego, został bowiem już rozstrzygnięty przez TK. W obu sprawach występuje tożsamość wzorców, zaś sąd pytający nie podniósł dodatkowych twierdzeń i dowodów dotyczących zarzutu naruszenia trybu ustawodawczego, w porównaniu do rozważanych przez TK w sprawie o sygn. P 4/14. Jeśli natomiast chodzi o art. 6 ust. 1 ustawy o grach hazardowych, to nie był on przedmiotem kontroli w sprawie o sygn. P 4/14. Jednak podniesiony w niniejszej sprawie zarzut niekonstytucyjności dotyczący tego przepisu jest w istocie tożsamy z zarzutem dotyczącym niekonstytucyjności art. 14 ust. 1 ustawy o grach hazardowych. Zdaniem Prokuratora Generalnego, dokonana przez TK w sprawie o sygn. P 4/14 weryfikacja konstytucyjności trybu uchwalenia ustawy o grach hazardowych odnosi się do wszystkich jej przepisów, w tym także art. 6 ust. 1. W niniejszej sprawie ujemna przesłanka procesowa w postaci ne bis in idem dotyczy zatem w jednakowym stopniu do art. 6 ust. 1, jak i art. 14 ust. 1 ustawy o grach hazardowych, a postępowanie w całości na tej podstawie powinno zostać umorzone.
3. Do dnia wydania niniejszego postanowienia Sejm nie przedstawił stanowiska w sprawie.

II

Trybunał Konstytucyjny zważył, co następuje:
1. Przedmiot i zakres zaskarżenia.
Sąd inicjujący postępowanie w niniejszej sprawie zwrócił się do Trybunału Konstytucyjnego z pytaniem prawnym, czy uchwalenie ustawy z dnia 19 listopada 2009 r. o grach hazardowych (Dz. U. Nr 201, poz. 1540, ze zm.; dalej: ustawa o grach hazardowych) w zakresie, w jakim zawiera przepisy techniczne w rozumieniu dyrektywy 98/34/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 22 czerwca 1998 r. ustanawiającej procedurę udzielania informacji w dziedzinie norm i przepisów technicznych oraz zasad dotyczących usług społeczeństwa informacyjnego (Dz. Urz. UE L 204 z 21.07.1998, s. 37, ze zm.; dalej: dyrektywa 98/34/WE) z naruszeniem obowiązku notyfikacji wynikającego z tej dyrektywy oraz rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 23 grudnia 2002 r. w sprawie sposobu funkcjonowania krajowego systemu notyfikacji norm i aktów prawnych (Dz. U. Nr 239, poz. 2039; dalej: rozporządzenie z 2002 r. ) jest zgodne z art. 2, art. 7 w związku z art. 9 Konstytucji, z uwagi na naruszenie konstytucyjnego trybu ustawodawczego. Dodatkowo w komparycji postanowienia z 31 grudnia 2014 r. sąd wskazał, że kwestionuje konstytucyjność „w szczególności przepisu art. 14 tej ustawy”, zaś w uzasadnieniu tego postanowienia stwierdził, że „tym samym zasadne jest wystąpienie do Trybunału Konstytucyjnego o stwierdzenie zgodności art. 6 ust. 1 oraz art. 14 ust. 1 ustawy”. Innymi słowy, między treścią komparycji postanowienia sądu a treścią uzasadnienia tego postanowienia istnieje rozbieżność co do kwestionowanych w niniejszej sprawie przepisów. Mając jednak na uwadze treść całości postanowienia sądu i przytoczone w nim argumenty na rzecz niekonstytucyjności, Trybunał uznał, że przepisami w szczególności kwestionowanymi przez sąd, obok całej ustawy o grach hazardowych, są art. 6 ust. 1 oraz art. 14 ust. 1 tej ustawy. Tak w odniesieniu do całej ustawy, jak i obu jej przepisów sformułowany jest tożsamy zarzut, tj. naruszenia trybu ustawodawczego, a tym samym art. 2 i art. 7 w związku z art. 9 Konstytucji.
Zakwestionowany art. 6 ust. 1 ustawy o grach hazardowych ma następującą treść: „Działalność w zakresie gier cylindrycznych, gier w karty, gier w kości oraz gier na automatach może być prowadzona na podstawie udzielonej koncesji na prowadzenie kasyna gry”. Z kolei drugi kwestionowany przepis, tj. art. 14 ust. 1 ustawy o grach hazardowych stanowi: „Urządzanie gier cylindrycznych, gier w karty, gier w kości oraz gier na automatach dozwolone jest wyłącznie w kasynach gry”.
2. Przesłanki pytania prawnego.
2.1. Zainicjowanie niniejszego postępowania w drodze pytania prawnego obliguje Trybunał Konstytucyjny do stwierdzenia w pierwszej kolejności, czy pytanie prawne spełnia warunki wymagane do jego merytorycznego rozpatrzenia.
Stosownie do treści art. 193 Konstytucji każdy sąd może przedstawić Trybunałowi pytanie prawne co do zgodności aktu normatywnego z Konstytucją, ratyfikowanymi umowami międzynarodowymi lub ustawą, jeżeli od odpowiedzi na pytanie prawne zależy rozstrzygnięcie sprawy toczącej się przed sądem. Jak stwierdził TK w postanowieniach z 11 lutego 2015 r., sygn. P 8/14 (OTK ZU nr 2/A/2015, poz. 20) oraz z 2 czerwca 2015 r., sygn. P 72/15 (niepublikowane), z art. 193 Konstytucji wynikają materialne i formalne przesłanki, od których spełniania zależy skuteczne wniesienie przez sąd pytania prawnego.
Jeśli chodzi o przesłankę materialną pytania prawnego, to wyznacza ona wiążący dla Trybunału Konstytucyjnego zakres zaskarżenia zdeterminowany pojęciem przedmiotu i wzorca kontroli. Zgodnie z art. 193 Konstytucji przedmiotem kontroli inicjowanej pytaniem prawnym może być przepis aktu normatywnego, który sąd zamierza uczynić podstawą prawną swojego rozstrzygnięcia, zaś wzorcem kontroli – przepis Konstytucji, ratyfikowanej umowy międzynarodowej lub ustawy. Przesłankę materialną precyzuje dodatkowo art. 32 ust. 1 pkt 3-4 ustawy z dnia 1 sierpnia 1997 r. o Trybunale Konstytucyjnym (Dz. U. Nr 102, poz. 643, ze zm.; dalej: ustawa o TK), z którego wynika, że nie jest wystarczające samo sformułowanie przez sąd zarzutu niekonstytucyjności, tj. zestawienie przedmiotu i wzorca kontroli, lecz dodatkowo konieczne jest „uzasadnienie postawionego zarzutu z powołaniem dowodów na jego poparcie”.
Jeśli chodzi o przesłanki formalne pytania prawnego wynikające z art. 193 Konstytucji, to są nimi przesłanka podmiotowa oraz przesłanka funkcjonalna. Przesłanka podmiotowa wskazuje sąd jako podmiot wyłącznie uprawniony do wystąpienia z pytaniem prawnym. Z kolei przesłanka funkcjonalna zobowiązuje sąd do wykazania, że „od odpowiedzi na pytanie prawne zależy rozstrzygnięcie sprawy toczącej się przed sądem”. Ta ostatnia przesłanka przesądza o tym, że pytanie prawne uruchamia konkretną kontrolę konstytucyjności prawa, warunkiem jego rozpatrzenia jest bowiem swoista zależność między sprawą trybunalską i sprawą sądową. Owa zależność wyraża się w tym, że treść rozstrzygnięcia sądowego zależy od treści rozstrzygnięcia Trybunału Konstytucyjnego.
W niniejszej sprawie nie budzi wątpliwości to, że pytanie prawne spełnia przesłankę podmiotową, bowiem zostało przedstawione przez sąd, a konkretnie Sąd Rejonowy w Szubinie VI Zamiejscowy Wydział Karny z siedzibą w Nakle nad Notecią (obecnie Sąd Rejonowy w Nakle nad Notecią). Wątpliwości budzi natomiast spełnienie przez pytanie prawna przesłanki przedmiotowej i funkcjonalnej.
2.2. Jeśli chodzi o przesłankę przedmiotową pytania prawnego, to sąd pytający zakwestionował konstytucyjność ustawy o grach hazardowych, a w szczególności art. 6 ust. 1 i art. 14 ust. 1 tej ustawy, podnosząc zarzut naruszenia obowiązku notyfikacji przepisów technicznych Komisji Europejskiej. Z uzasadnienia pytania prawnego wynika, że sąd oczekuje oceny zgodności zaskarżonej ustawy i obu jej przepisów z punktu widzenia dochowania obowiązku notyfikacji przepisów technicznych określonego w dyrektywie 98/34/WE oraz rozporządzeniu z 2002 r. Dopiero stwierdzenie przez Trybunał ewentualnego naruszenia trybu notyfikacyjnego określonego w tych aktach prawnych miałoby świadczyć o naruszeniu konstytucyjnego trybu ustawodawczego, a tym samym art. 2 i art. 7 w związku z art. 9 Konstytucji.
Trybunał uznał, że w podobny sposób zostało sformułowane jedno z pytań prawnych rozpoznane przez Trybunał w sprawie rozstrzygniętej wyrokiem z 11 marca 2015 r., sygn. P 4/14 (OTK ZU nr 3/A/2015, poz. 30). Było to pytanie Sądu Rejonowego Gdańsk-Południe w Gdańsku, X Wydział Karny, który zwrócił się do Trybunału o rozstrzygnięcie tego, czy uchwalenie ustawy o grach hazardowych w zakresie, w jakim zawiera ona przepisy techniczne w rozumieniu dyrektywy 98/34/WE, w szczególności art. 14 tej ustawy, z naruszeniem obowiązku notyfikacji wynikającego z tej dyrektywy oraz rozporządzenia z 2002 r., jest zgodne z art. 2, art. 7 w związku z art. 9 Konstytucji, z uwagi na naruszenie konstytucyjnego trybu ustawodawczego. We wspomnianym wyroku z 11 marca 2015 r. Trybunał uznał, że „takie sformułowanie pytania prawnego przez sąd rejonowy nie odpowiada wymaganiom formalnym określonym w art. 193 Konstytucji, zgodnie z którym przedmiotem pytania prawnego może być wyłącznie ocena «zgodności aktu normatywnego z Konstytucją, ratyfikowanymi umowami międzynarodowymi lub ustawą». Przedmiotem pytania prawnego może być bowiem jedynie hierarchiczna kontrola aktów normatywnych, a z taką nie mamy do czynienia, gdy przedmiotem oceny jest ustawa o grach hazardowych, a wzorcami kontroli dyrektywa 98/34/WE i rozporządzenie w sprawie notyfikacji”.
Trybunał, orzekając w niniejszym składzie, podziela pogląd wyrażony w wyroku z 11 marca 2015 r., sygn. P 4/14. i stwierdza, że pytanie prawne sądu w niniejszej sprawie również nie spełnia przesłanki przedmiotowej w zakresie dotyczącym kontroli całej ustawy o grach hazardowych z dyrektywą 98/34/WE oraz rozporządzeniem z 2002 r. Dyrektywa nie jest bowiem ratyfikowaną umową międzynarodową, która – zgodnie z art. 188 pkt 2 Konstytucji – może być wzorcem kontroli dla ustawy. Z kolei rozporządzenie w hierarchii źródeł prawa powszechnie obowiązującego usytuowane jest poniżej ustawy i stąd nie może być punktem odniesienia w procesie jej kontroli. W związku z tym zarzut niezgodności całej ustawy o grach hazardowych z dyrektywą 98/34/WE i rozporządzeniem z 2002 r. nie może zostać przez Trybunał merytorycznie rozpoznany, zaś postępowanie w tym zakresie podlega umorzeniu ze względu na niedopuszczalność wydania wyroku.
Pytanie prawne sądu przedstawione do rozstrzygnięcia w niniejszej sprawie spełnia przesłankę przedmiotową z art. 193 Konstytucji tylko w odniesieniu do oceny zgodności art. 6 ust. 1 oraz art. 14 ust. 1 ustawy o grach hazardowych z art. 2 i art. 7 w związku z art. 9 Konstytucji, tj. w odniesieniu do zarzutu naruszenia konstytucyjnego trybu stanowienia ustaw. W tym zakresie sąd wykazał również, że orzeczenie Trybunału będzie miało wpływ na rozstrzygnięcie sprawy karnej, a zatem spełnia ono ostatnią z przesłanek, o których mowa w art. 193 Konstytucji, tj. przesłankę funkcjonalną. Jeśli bowiem Trybunał stwierdzi niekonstytucyjność trybu uchwalenia ustawy o grach hazardowych, z uwagi na brak jej notyfikacji Komisji Europejskiej, wówczas ustawa ta zostanie usunięta z porządku prawa obowiązującego, zaś osoba oskarżona o naruszenie jej przepisów, której sprawa jest rozpatrywana przez sąd pytający, będzie musiała zostać uniewinniona.
3. Ujemne przesłanki procesowe.
Dopuszczalność merytorycznego rozpoznania pytania prawnego zależy w dalszej kolejności od stwierdzenia braku ujemnych przesłanek procesowych, do których zalicza się m.in. zakaz ponownego orzekania w tej samej sprawie będący konsekwencją ostatecznego charakteru orzeczeń TK (art. 190 ust. 1 Konstytucji). Stwierdzenie występowania ujemnej przesłanki procesowej zobowiązuje TK do umorzenia postępowania.
W niniejszej sprawie TK stwierdza, że główny problem konstytucyjny wynikający z pytania prawnego sądu, tj. zarzut naruszenia konstytucyjnego trybu ustawodawczego z uwagi na brak notyfikacji Komisji Europejskiej ustawy o grach hazardowych, został ostatecznie rozstrzygnięty we wspomnianym już wcześniej wyroku TK z 11 marca 2015 r., sygn. P 4/14. TK orzekł wówczas, że art. 14 ust. 1 i art. 89 ust. 1 pkt 2 ustawy o grach hazardowych są zgodne z art. 2 i art. 7 w związku z art. 9 Konstytucji oraz art. 20 i art. 22 w związku z art. 31 ust. 3 Konstytucji. TK stwierdził, że notyfikacja tzw. przepisów technicznych jest unijną procedurą, w ramach której państwo członkowskie jest zobowiązane do informowania Komisji Europejskiej i innych państw członkowskich o projektowanych przepisach technicznych, a także do uwzględniania zgłoszonych przez nie szczegółowych opinii i uwag tak dalece, jak to będzie możliwe przy kolejnych pracach nad projektem przepisów technicznych. TK doszedł do wniosku, że żaden z przepisów Konstytucji nie reguluje tej kwestii ani też nie odwołuje się do niej wprost czy nawet pośrednio. Z tego powodu TK uznał, że notyfikacja, o której mowa w dyrektywie 98/34/WE, implementowanej do polskiego porządku prawnego rozporządzeniem z 2002 r., nie stanowi elementu konstytucyjnego trybu ustawodawczego. Trybunał nie ocenił, czy kwestionowane przepisy ustawy o grach hazardowych mają charakter techniczny. Zdaniem TK, uchybienie ewentualnemu obowiązkowi notyfikowania Komisji Europejskiej potencjalnych przepisów technicznych nie może jednak samo przez się oznaczać naruszenia konstytucyjnych zasad demokratycznego państwa prawnego (art. 2 Konstytucji) oraz legalizmu (art. 7 Konstytucji). Wykładnia przychylna prawu unijnemu w żadnej sytuacji nie może prowadzić do rezultatów sprzecznych z wyraźnym brzmieniem Konstytucji. Trybunał Konstytucyjny uznał ponadto, że „obowiązek notyfikacji Komisji i innym państwom członkowskim, o którym mowa w dyrektywie 98/34/WE, nie jest uprzywilejowany w stosunku do wszelkich innych podobnych obowiązków opiniowania i konsultowania wynikających z ustaw zwykłych. Z tej tylko racji, że został ujęty w dyrektywie 98/34/WE, nie może być podniesiony, czy też zrównany z wymogami konstytucyjnego trybu ustawodawczego. Co więcej, z perspektywy prawa krajowego wymóg uprzedniej notyfikacji wynika przede wszystkim z rozporządzenia w sprawie notyfikacji, które korzysta w tym względzie z domniemania prawidłowej implementacji, jego ranga jest jednak niższa niż ustawy”.
W konsekwencji powyższych ustaleń TK w wyroku o sygn. P 4/14 uznał, że notyfikacja tzw. przepisów technicznych, o której mowa w dyrektywie 98/34/WE i rozporządzeniu w sprawie notyfikacji, nie stanowi elementu konstytucyjnego trybu ustawodawczego. Trybunał orzekł także, że brak notyfikacji kwestionowanych przepisów art. 14 ust. 1 i art. 89 ust. 1 pkt 2 ustawy o grach hazardowych nie stanowi takiego naruszenia pozakonstytucyjnej procedury ustawodawczej, które byłoby równoznaczne z naruszeniem art. 2 i art. 7 Konstytucji. Jak podkreślił TK w tej sprawie „ewentualne niedopełnienie obowiązku notyfikacji Komisji Europejskiej, a więc hipotetyczne zaniedbanie o charakterze formalnoprawnym unijnej procedury notyfikacji, nie pociąga za sobą automatycznie konieczności uznania, że doszło do naruszenia standardów konstytucyjnych w zakresie stanowienia ustaw. Nie można bowiem przyjąć, że każde, choćby potencjalne, uchybienie proceduralne, stanowi zawsze podstawę do stwierdzenia niekonstytucyjności aktu normatywnego i prowadzi w rezultacie do utraty przez ten akt mocy obowiązującej”.
Mając powyższe na uwadze, należy stwierdzić, że problem konstytucyjny przedstawiony do rozstrzygnięcia w niniejszej sprawie, został już ostatecznie rozstrzygnięty przez Trybunał Konstytucyjny w sprawie o sygn. P 4/14. Nie ma przy tym znaczenia, że w sprawie tej kontroli poddany był art. 14 ustawy o grach hazardowych, a w niniejszej sprawie kwestionowany jest również dodatkowo art. 6 ust. 1 tej ustawy. Oba te przepisy sąd pytający traktuje jako przepisy techniczne, objęte obowiązkiem notyfikacji, który nie został dopełniony. W wypadku obu przepisów zarzut braku notyfikacji jest dokładnie ten sam, a zatem ustalenia TK dokonane w sprawie o sygn. P 4/14 do obu tych przepisów znajdują zastosowanie. Sąd inicjujący postępowanie w niniejszej sprawie nie wskazał nowych wzorców kontroli, jak również nie przedstawił nowych argumentów, okoliczności i dowodów uzasadniających prowadzenie przez TK postępowania i wydanie wyroku. To znaczy, że w niniejszej sprawie wystąpiła ujemna przesłanka procesowa w postaci zakazu ne bis in idem. Postępowanie podlega więc w tym zakresie umorzeniu z uwagi na treść art. 39 ust. 1 pkt 1 ustawy o TK.
Mając powyższe na uwadze, Trybunał Konstytucyjny postanowił jak w sentencji.
Twoja sesja wygasła!
Twoja sesja wygasła
musisz odświeżyć stronę klikając na przycisk poniżej