W skardze konstytucyjnej wniesionej do Trybunału Konstytucyjnego 8 maja 2013 r. (data nadania) H. M.-N. (dalej: skarżąca)
zakwestionowała zgodność art. 22 ust. 6 ustawy z dnia 24 sierpnia 2006 r. o służbie cywilnej (Dz. U. Nr 170, poz. 1218, ze
zm.; dalej: ustawa o służbie cywilnej) z art. 60 i art. 78 Konstytucji.
Skargę konstytucyjną wniesiono w związku z następującą sprawą. Pismem z 4 czerwca 2012 r. pełnomocnik skarżącej złożył skargę
na bezczynność Dyrektora Krajowej Szkoły Administracji Publicznej, polegającą na niewydaniu decyzji dotyczącej zakończenia
i ustalenia wyniku postępowania kwalifikacyjnego na stanowisko urzędnika służby cywilnej. Postanowieniem z 9 października
2012 r. (sygn. akt II SAB/Wa 265/12) Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie odrzucił skargę jako niedopuszczalną. W uzasadnieniu
wskazał, że postępowanie kwalifikacyjne nie rozstrzyga sprawy indywidualnej, gdyż nie jest postępowaniem konkursowym na określone
stanowisko, lecz sprawdzianem wiedzy, umiejętności i predyspozycji kierowniczych pracowników służby cywilnej na potrzeby przyszłych
mianowań. Argumentację tę podzielił Naczelny Sąd Administracyjny i postanowieniem z 6 lutego 2013 r. (sygn. akt I OSK 65/13)
oddalił skargę kasacyjną od rozstrzygnięcia sądu I instancji.
Zdaniem skarżącej art. 22 ust. 6 ustawy o służbie cywilnej nie przewiduje możliwości weryfikacji wyniku postępowania kwalifikacyjnego
w procedurze odwoławczej, co skutkuje naruszeniem prawa do zaskarżania orzeczeń pierwszoinstancyjnych (art. 78 Konstytucji).
Z tych samych względów należy uznać, że kwestionowany przepis narusza prawo dostępu do służby cywilnej, gdyż akt władzy publicznej,
jakim jest ustalenie tego wyniku, determinuje korzystanie z tego prawa.
Zarządzeniem sędziego Trybunału Konstytucyjnego z 5 czerwca 2013 r. pełnomocnik skarżącej został wezwany do uzupełnienia braków
formalnych skargi, tj.: określenia przedmiotu skargi; wskazania ostatecznego – w rozumieniu art. 79 Konstytucji – orzeczenia
organu władzy publicznej, z wydaniem którego skarżąca łączy zarzut naruszenia konstytucyjnych wolności i praw; wyjaśnienia,
w jaki sposób przepis będący przedmiotem skargi był podstawą tego orzeczenia; oraz wyjaśnienia, w jaki sposób przepis ten
prowadzi do naruszenia praw podmiotowych skarżącej. W piśmie z 17 czerwca 2013 r. skarżąca odniosła się do zarządzenia. Doprecyzowała
w nim przedmiot skargi konstytucyjnej – wskazała, że jest nim art. 22 ust. 6 ustawy o służbie cywilnej.
Trybunał Konstytucyjny zważył, co następuje:
W myśl art. 79 ust. 1 Konstytucji oraz precyzujących go art. 46 i art. 47 ustawy z dnia 1 sierpnia 1997 r. o Trybunale Konstytucyjnym
(Dz. U. Nr 102, poz. 643, ze zm.; dalej: ustawa o TK) podmiotem uprawnionym do wniesienia skargi konstytucyjnej jest każdy,
czyje wolności lub prawa zostały naruszone przez przepis aktu normatywnego wykazujący podwójną kwalifikację. Po pierwsze,
zaskarżony przepis powinien być podstawą prawną ostatecznego orzeczenia sądu lub organu administracji publicznej, wydanego
w indywidualnej sprawie skarżącego. Po drugie, źródłem naruszenia praw i wolności skarżącego ma być normatywna treść kwestionowanych
przepisów, na podstawie których organ orzekł o tych prawach i wolnościach, przy czym sposób ich naruszenia musi wskazać sam
skarżący w uzasadnieniu wnoszonej skargi (art. 47 ust. 1 pkt 1 i 2 ustawy o TK).
Zdaniem Trybunału Konstytucyjnego rozpatrywana skarga konstytucyjna nie spełnia wymienionych warunków.
Przedmiotem skargi jest art. 22 ust. 6 ustawy o służbie cywilnej, który stanowi, że ostatecznym wynikiem postępowania kwalifikacyjnego
są punkty przyznane osobno za wiedzę, umiejętności i predyspozycje kierownicze. Przepis ten, jakkolwiek istotny w kontekście
sytuacji prawnej skarżącej, to jednak nie jest jedyną regulacją, na którą powołały się sądy. Ukształtowanie praw i obowiązków
skarżącej wynikało również z innych ustępów art. 22 oraz z art. 27 ustawy o służbie cywilnej, a także z wyznaczającego zakres
kognicji sądów administracyjnych art. 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. – Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi
(Dz. U. z 2012 r. poz. 270, ze zm.). Sądy administracyjne – wbrew stanowisku skarżącej – nie stwierdziły swej niewłaściwości
rzeczowej na podstawie art. 22 ust. 6 ustawy o służbie cywilnej, stanowiącego verba legis o „ostatecznym wyniku postępowania kwalifikacyjnego”. Uznały natomiast, że ich kontrola może zostać zainicjowana dopiero w
chwili mianowania bądź odmowy mianowania danej osoby na stanowisko w służbie cywilnej. Trybunał Konstytucyjny zwracał już
uwagę na to, że złożoność stosunków prawnych powoduje, iż do rzadkich należą sytuacje, w których orzeczenie o wolnościach
bądź prawach skarżącego opiera się na normie prawnej wyprowadzonej tylko z jednej jednostki redakcyjnej aktu prawnego. Organy
władzy publicznej, określając zakres uprawnień bądź obowiązków adresatów prawa, zmuszone są do współstosowania wielu przepisów
i wydobywania z ich treści normy prawnej (zob. postanowienie TK z 9 grudnia 2009 r., Ts 29/08, OTK ZU nr 6/B/2009, poz. 444).
Tak też było w przypadku skarżącej, dlatego jej obowiązkiem – zgodnie z art. 66 oraz art. 47 ust. 1 pkt 1 ustawy o TK – było
precyzyjne określenie przedmiotu skargi. Wbrew temu wymogowi skarżąca odniosła zarzuty niekonstytucyjności tylko do przepisu
dotyczącego sposobu ustalania wyniku postępowania kwalifikacyjnego, pozostawiając poza zakresem rozważań regulacje dotyczące
zakresu kognicji sądów administracyjnych w sprawie.
Trybunał Konstytucyjny ustalił więc, że skarżąca nie wskazała wszystkich tych przepisów, które były podstawą prawną zapadłych
w jej sprawie orzeczeń i które kształtowały zakres jej praw i obowiązków. Należało zatem stwierdzić, że skarga konstytucyjna
nie spełnia warunku, o którym mowa w art. 47 ust. 1 pkt 1 ustawy o TK, co jest podstawą do odmowy nadania jej dalszego biegu.