1. W sprawie o sygn. akt I SA 1567/97 Naczelny Sąd Administracyjny w Warszawie 3 lutego 1998 r. postanowił na podstawie art.
3 ustawy z dnia 1 sierpnia 1997 r. o Trybunale Konstytucyjnym (Dz.U. Nr 102, poz. 643) zwrócić się do Trybunału Konstytucyjnego
z następującym pytaniem prawnym:
czy art. 40 ust. 2 ustawy z dnia 2 lipca 1994 r. o najmie lokali mieszkalnych i dodatkach mieszkaniowych (Dz.U. Nr 105, poz.
509 ze zm.) jest zgodny z przepisami Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej z 2 kwietnia 1997 r., a w szczególności z art.
2, stanowiącym, że Polska jest demokratycznym państwem prawnym, urzeczywistniającym zasady sprawiedliwości społecznej oraz
art. 32 ust. 1, statuującym zasadę równości wobec prawa.
Pytanie zostało przedstawione w związku z postępowaniem sądowym toczącym się na skutek skargi na decyzję Samorządowego Kolegium
Odwoławczego w Warszawie z 22 sierpnia 1997 r., na mocy której utrzymano decyzję Prezydenta Miasta Warszawy z 18 czerwca 1997
r. odmawiającą przyznania dodatku mieszkaniowego. Zdaniem skarżącego organy administracji zastosowały błędną interpretację
prawa materialnego przy ustalaniu wysokości dochodu, ponieważ nie zmniejszyły dochodu brutto o kwotę płaconego podatku dochodowego
oraz kwotę płaconych alimentów.
W ocenie NSA zarzuty podniesione w skardze nie znajdują uzasadnienia na gruncie wykładni gramatycznej, bowiem zgodnie z art.
40 ust. 2 ustawy z dnia 2 lipca 1994 r. o najmie lokali mieszkalnych i dodatkach mieszkaniowych (Dz.U. Nr 105, poz. 509 ze
zm.) za podstawę obliczenia dochodu przypadającego na jednego członka gospodarstwa domowego przyjmuje się sumę dochodów członków
tego gospodarstwa osiągniętych w okresie trzech miesięcy poprzedzających datę złożenia wniosku o przyznanie dodatku. Rada
Ministrów, korzystając z upoważnienia zawartego w art. 40 ust. 3 ustawy określiła w rozporządzeniu z dnia 7 listopada 1994
r. w sprawie dodatków mieszkaniowych (Dz.U. Nr 119, poz. 570 ze zm.) wzór deklaracji o wysokości dochodów gospodarstwa domowego
(zał. nr 2 do rozporządzenia). Jednocześnie wykraczając - zdaniem NSA - poza zakres upoważnienia ustawowego, w załączniku
stanowiącym wzór deklaracji wskazano, że za dochód uważa się wszelkie przychody pomniejszone o faktycznie poniesione koszty
ich uzyskania (dochód brutto).
Ponadto, w ocenie NSA, przyjęcie dochodu brutto jako podstawy do ustalenia dodatku mieszkaniowego, przewidzianego w ustawie
z 2 lipca 1994 r. jest sprzeczne z definicją dochodu zawartą w ustawie z dnia 29 listopada 1990 r. o pomocy społecznej (Dz.U.
z 1993 r. Nr 13, poz. 60 ze zm.) oraz z celami tych ustaw (zaspakajanie niezbędnych potrzeb życiowych rodzin).
2. Prokurator Generalny uznał, iż przepis art. 40 ust. 2 ustawy z dnia 2 lipca 1994 r. o najmie lokali mieszkalnych i dodatkach
mieszkaniowych (Dz.U. Nr 105, poz. 509 ze zm.) jest zgodny z art. 2 i art. 32 ust. 1 Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej.
W uzasadnieniu swego stanowiska Prokurator Generalny podkreślił, że przepisy ustawy o najmie lokali mieszkalnych i dodatkach
mieszkaniowych nie precyzują jednoznacznie, jak należy rozumieć pojęcie “dochodu”, choć bezspornym jest, iż dochód przypadający
na jednego członka gospodarstwa domowego stanowi podstawowe kryterium przyznania dodatku mieszkaniowego. Zdaniem Prokuratora
Generalnego, wobec braku definicji dochodu w ustawie z dnia 2 lipca 1994 r. o najmie lokali mieszkalnych i dodatkach mieszkaniowych,
problem konstytucyjności art. 40 ust. 2 ustawy sprowadza się do ustalenia właściwej wykładni tego pojęcia. Odniósł się przy
tym do definicji “dochodu” zawartej w ustawie z dnia 29 listopada 1990 r. o pomocy społecznej oraz do określenia dochodu w
rozporządzeniu Rady Ministrów z dnia 7 listopada 1994 r. w sprawie dodatków mieszkaniowych (Dz.U. Nr 119, poz. 570 ze zm.).
W konkluzji Prokurator Generalny wyraził pogląd, że przepis art. 40 ust. 2 ustawy z dnia 2 lipca 1994 r. o najmie lokali mieszkalnych
i dodatkach mieszkaniowych (Dz.U. Nr 105, poz. 509 ze zm.) jest zgodny z art. 2 i art. 32 ust. 1 Konstytucji Rzeczypospolitej
Polskiej, jednak jego wykładnia winna mieć oparcie w przepisach ustawy z dnia 29 listopada 1990 r. o pomocy społecznej (Dz.U.
z 1993 r. Nr 13, poz. 60 ze zm.).
3. W piśmie procesowym z 3 listopada 1998 r. Naczelny Sąd Administracyjny cofnął przedstawione Trybunałowi Konstytucyjnemu
pytanie prawne.
Decyzja o potrzebie wyjaśnienia, w trybie pytania prawnego, powziętej wątpliwości co do zgodności aktu normatywnego z konstytucją
oraz ocena czy od odpowiedzi na pytanie prawne zależy rozstrzygnięcie sprawy toczącej się przed sądem należy do składu orzekającego
sądu. W ocenie Naczelnego Sądu Administracyjnego pytanie prawne dotyczące zgodności przepisu art. 40 ust. 2 ustawy z dnia
2 lipca 1994 r. o najmie lokali mieszkalnych i dodatkach mieszkaniowych (Dz.U. Nr 105, poz. 509 ze zm.) z art. 2 i art. 32
ust. 1 Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej stało się bezprzedmiotowe wobec rozstrzygnięcia zawartego w wyroku Trybunału
Konstytucyjnego z 25 maja 1998 r., sygn. U. 19/97.
Mając powyższe na względzie Trybunał Konstytucyjny postanowił jak w sentencji.